Reklama

2012-10-16 15:42:53

Czwarte przejście legendarnej drogi na Kazalnicy

Reklama

Czwartego przejścia klasycznego doczekał się Wielki Okap na Filarze Kazalnicy. Tę legendarną drogę pokonali Piotr Xięski i Robert Pallus.

Warto przy tej okazji przypomnieć historię wspinania po Filarze - chyba najbardziej \"honornej\" drodze na \"Zerwie\", jak często nazywana jest przez taterników nasza \"ściana ścian\". Padła ona łupem pierwszych zdobywców niemal dokładnie pół wieku temu - w rozłożonej na kilka wyjść wspinaczce w dniach 27 czerwca - 9 lipca 1962 roku doborowy zespół w składzie Eugeniusz Chrobak, Andrzej Heinrich, Janusz Kurczab i Krzysztof Zdzitowiecki pokonał Filar.

Styl tego przejścia był taki, w jakim wówczas dokonywano pierwszych przejść poważnych, nierozwiązanych dotychczas problemów - z poręczowaniem (czyli pozostawianiem przez wspinających się taterników rozwieszonych wzdłuż drogi lin, umożliwiających wycofanie się w przypadku załamania pogody czy po prostu po to, by zjechać, odpocząć w schronisku i łatwo wrócić do najwyższego osiągniętego punktu) i z użyciem w wielu miejscach techniki sztucznych ułatwień (wspinacze mogli łapać się haków i wieszać w nich pętle, służące jako chwyty czy stopnie; we wspinaniu klasycznym haki i inne punkty asekuracyjne nie pomagają w poruszaniu się w górę, ale służą tylko do zapewnienia bezpieczeństwa). Co ciekawe, zdobyta w tym \"oblężniczym\" stylu droga szybko została \"oswojona\" - jeszcze w tym samym roku została pokonana w tylko 2-dniowej wspinaczce przez Marka Grodzkiego i Ryszarda Szafirskiego, a kolejny rok - 1963 - przyniósł pierwsze przejście zimowe, pierwsze kobiece i pierwsze jednodniowe.

Styl samego wspinania - z hakowego na klasyczne - poprawić było jednak dużo trudniej. Nie ma się co temu dziwić - w latach 60. takich przewieszeń jak Wielki Okap nie atakowano klasycznie nawet w skałkach, a drogi czy też kombinacje klasyczne (czasem jeszcze z \"azerowaniem\", czyli chwytaniem się pojedynczych haków) w środkowej części \"Zerwy\" pojawiły się dopiero w latach 70. za sprawą Riko Malczyka i Zbigniewa Czyżewskiego \"Małolata\". W latach następnych powstaje choćby Symfonia klasyczna, odhaczony zostaje Kant Filara, a rok 1982 przynosi uklasycznienie części drogi Filarem - przy okazji wytyczania Epitafium Piotr Gromek i Andrzej Marcisz przechodzą \"czysto\" Mały Okap i trawersują w prawo pod Wielkim do Pająków.

Trzy lata później ten sam zespół wraca na Filar. Krakowscy wspinacze powtarzają trawers pod Okapem, a ze stanowiska na jego prawym skraju powracają na linię drogi nowym, mniej więcej 20-metrowym trawersem ponad jego krawędzią. W ten sposób pokonano Filar w całości klasycznie, brakowało jednak postawienia \"kropki nad i\" - czystego przejścia przez Wielki Okap w linii, którą wytyczyli autorzy drogi.

By takie przejście stało się faktem, upłynąć musiały kolejne lata, ale przede wszystkim pojawić musiał się wspinacz nieobarczony mitem trudności Wielkiego Okapu i jego nieprzystępności dla wspinania klasycznego. Tym kimś był Piotr Dawidowicz - krakowski wspinacz, autor kilkudziesięciu dróg na jurajskich skałkach, w tym najtrudniejszych, biegnących przewieszeniami i dachem Jaskini Mamutowej. \"Dawid\" wykorzystywał swe świetne skałkowe umiejętności także w górach i zostawił po sobie ślad na wszystkich najbardziej znanych ścianach polskich Tatr, uklasyczniając na nich trudne, a czasem i legendarne drogi - na zachodniej ścianie Kościelca były to Okapy Jungera, na Zamarłej Sayonara, a na Mnichu Wariant R i Saduś.

W lipcu 1992 roku wybrał Filar na swą pierwszą wspinaczkę na Kazalnicy i od razu w przekonaniu, że Wielki Okap \"puści\" klasycznie, wbił na nim kilka spitów. Miesiąc później, w sierpniu, wrócił na Filar razem z Wojciechem \"Myszą\" Słowakiewiczem, pierwszego dnia rozpracowując ruchy na najtrudniejszym wyciągu, a drugiego próbując ostatecznie go poprowadzić. Niestety, droga nie \"padła\", a na kolejne dni prób nie starczyło już w 1992 roku czasu ani pogody. Następnego lata na celowniku \"Dawida\" znalazły się na początek inne \"odhaczeniowe\" plany, w tym Lewy Wolf na zachodniej Kościelca. 5 sierpnia 1993 roku, przy próbie uklasycznienia najtrudniejszego wyciągu tej drogi, spadający granitowy blok przeciął linę, kończąc zaledwie 22-letnie życie \"Dawida\"...

Przekonanie Piotra Dawidowicza o tym, że Wielki Okap \"puści\" klasycznie, udzieliło się jednak innym wspinaczom. Rok 1994 to próby chyba najmocniejszych wspinaczy, pojawiających się wówczas nad Morskim Okiem - dwukrotnie próbował swych sił Andrzej Marcisz, tak samo dwukrotnie do Wielkiego Okapu przystawiał się szczeciński zespół Dariusz Sokołowski - Marcin Tomaszewski. Za każdym razem czegoś jednak brakowało - suchej skały, stabilnej pogody czy wreszcie dokładnego rozpracowania wyciągu uznawanego przez wszystkich walczących na nim za bardzo techniczny i \"patenciarski\".

Rok później, w 1995, pod Zerwę wrócił partner \"Dawida\" - Wojciech Słowakiewicz, razem z Piotrem Korczakiem \"Szalonym\". Pierwsza ich wspinaczka na Filarze to przypominanie sobie \"patentów\" i zakończona niepowodzeniem próba poprowadzenia wyciągu przez \"Myszę\". Kolejne wyjście - 21 lipca 1995 roku - zaczęło się od prób Słowakiewicza, ale po ich niepowodzeniu pierwszeństwo na linie przypadło Korczakowi. \"Szalony\" wykorzystał swą szansę, prowadząc jako pierwszy klasycznie wyciąg Filara przez Wielki Okap, dla którego przyjęła się wycena IX+. Wspinacze z Krakowa zaledwie o niecały miesiąc ubiegli tym samym jednego z wcześniej próbujących Okap konkurentów - Darek Sokołowski w towarzystwie Michała Józefowicza dokonali drugiego klasycznego przejścia okapu 14 sierpnia 1995 roku.

Przejście klasyczne - a nawet od razu dwa - nie \"odczarowały\" jednak Filara przez Wielki Okap tak, jak miało to miejsce przy pierwszym w ogóle przejściu drogi. Na trzecie takie przejście czekać trzeba było aż kilkanaście lat - do 1 września 2009 roku, kiedy to Sławek Sławatecki w towarzystwie Tomasza Szpora pokonuje klasycznie Wielki Okap (po próbie, która miała miejsce nieco wcześniej). Kolejna przerwa między powtórzeniami była już dużo krótsza - w ubiegłym miesiącu, 9 września 2012 roku, droga padła łupem zespołu Piotr Xięski - Robert \"Lama\" Pallus. Sukces tej dwójki jest jakby naturalną konsekwencją ich wspólnych zeszłorocznych osiągnięć, kiedy to latem zgromadzili imponujący wykaz przejść dróg na \"Zerwie\".

Wspinacze z KW Katowice najpierw przeszli drogę Stąd do Wieczności VIII+, potem od pierwszej przymiarki - w stylu OS - uporali się z Wish You Were HereVIII+ - było to drugie klasyczne przejście tej drogi. Podobnie, jako drugi zespół, po 8 latach od uklasycznienia, pokonali drogę Kurtyka - Czyżewski IX- (2 najtrudniejsze wyciągi w stylu PP). Kolejnym wyzwaniem był najtrudniejszy wyciąg Momatiukówki, niepowtórzony od czasu uklasycznienia przez Andrzeja Marcisza w 1982 roku (czyli przez 19 lat!), wyceniany na IX-. Piotr i Robert po kilku próbach przeszli wyciąg w ramach drogi Metanoja, prowadząc go w stylu PP. W tym roku, przed Filarem, do swego dorobku na Kazalnicy dołożyli drogę Gacopyrz Now VIII/VIII+ w stylu RP-znając. Na Kazalnicy pozostała im już do zrobienia ostatnia z najtrudniejszych klasycznie dróg - Wędrówka Dusz, na której według jej autorów - Roberta Palucha i Dariusza Sokołowskiego - aż 3 wyciągi (szósty, siódmy, ósmy) mają wycenę IX+ (autorzy jedynego powtórzenia - Słowacy Martin Baláž i Slavo Mitro wycenili je jednak na VII+, IX, IX-; według nich droga jest miejscami mało logiczna, a trudności \"wciskane na siłę\").

Piotr Xięski potwierdza, że próby na drodze trwają, ale na razie pokrzyżowała je pogoda: - Trudno powiedzieć, czy po zejściu śniegu będzie wystarczająco sucho - mówi Tygodnikowi wiceprezes Polskiego Związku Alpinizmu. - Mamy nadzieję, że wspinaczkowy warun jeszcze się zdarzy w tym sezonie. O trudnościach i logice Wędrówki Piotr mówi tak: - Wyciąg szósty udało się zrobić czysto, dałbym mu tak ok. IX-, wyciąg siódmy jest niesamowity, myślę, że jest to IX+, prace trwają, właściwie trzyma nas jeden ruch, ale Lama jest dobrej myśli. Wyciąg ósmy jest trochę wciśnięty na siłę - trudno mi się wypowiedzieć jednoznacznie na temat jego trudności, bo ostatnio nie wystarczyło nam czasu i determinacji na poważniejsze próby. Co do logiki, to na razie jedyne zastrzeżenia mamy do wyciągu ósmego, ale nie znamy niektórych łatwych wyciągów w górnej części.

W ostatni weekend wspinacze podjęli kolejny rekonesans na Wędrówce. Jeśli tylko dadzą radę w tym sezonie zakończyć z powodzeniem swe próby, na pewno poinformujemy o tym w Tygodniku.

Przy pisaniu artykułu korzystałem przede wszystkim z tekstów Piotra Drożdża \"Klasyczne zdobycie Zerwy\" (\"Góry 1-2 i 9-10/2002) i przewodnika \"Kazalnica. Drogi zebrane\" Jana Żurawskiego

Łukasz Kosut

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
wedrownik 2012-11-01 04:29:39
Gienek Chrobak byl moim kolega ze studiow - Boze jak to dawno!
Jane 2012-10-23 14:29:56
Muszą, czy nie muszą, dobrze że napisali. Zamkną tym samym usta krzykaczom, którzy wreszcie będą mogli przeczytać, że coś się taternikom udaje, a nie tylko latają podniebną taksówką! Tak trzymaj, Redakcjo!
taternik 2012-10-17 03:11:52
1) gratulacje dla chlopakow
2) na pewno poinformujecie?z tego co wiem to \"wedrowka dusz\" zostala przez nich zrobiona 6 pazdziernika,a wiec 10 dni przed napisaniem powyzszego artykulu... a pisanie newsa o przejsciu sprzed ponad miesiaca plus brak informacji o przejsciu sprzed 10 dni jest lekko zenujace i wskazuje na zupelny brak zainteresowania tematem ze strony autora...lub brak kompetencji w tej dziedzinie.
brak tematow gorskich czy moze -jako gazeta z terenow podgorskich- od czasu do czasu musicie napisac o wspinaniu...?bo taka moda...
Gienek 2012-10-16 16:06:07
Gratulacje Robert!

Wujek

P.S.
Rownież dla kolegi

Reklama
  • PRACA | dam
    Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 665 602 766.
  • PRACA | dam
    Hotel **** w Zakopanem zatrudni PRACOWNIKA TECHNICZNEGO /zmiany dzienne i nocne/. Tel. (w godz: 8:00-15:00) + 48 665 678 182.
  • USŁUGI | budowlane
    WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK. 660 079 941.
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • PRACA | dam
    Cukiernia Samanta zatrudni Sprzedawcę, Barsitę, Pracownika zaplecza. Oferujemy elastyczny czas pracy, wynagrodzenie od 4800 zł brutto oraz szkolenia. Miejsca pracy: Krupówki 4a, Kasprusie 34 tel. 666 387 888 (9-18).
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
  • SPRZEDAŻ | różne
    STOJAK DLA KOTA wysoki 1,70CM, stan bardzo dobry, czarno-kremowy, mało używany. Cena 100zł. 605 564 271
  • PRACA | dam
    Hotel **** w Zakopanem zatrudni KUCHARZA a la Carte tel. + 48 792 276 261
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MAŁY APARTAMENT (KAWALERKA) 26 m2, w centrum Nowego Targu, w pełni wyposażonym. Więcej informacji 601 45 63 77. Polecam oglądać.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    WYDZIERŻAWIĘ DZIAŁKĘ W LUDŻMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
  • PRACA | dam
    PRZYJMĘ MURARZY, DEKARZY, CIESLI DACHOWYCH. PRACA POLSKA-NIEMCY. 608 729 122
  • PRACA | dam
    Hotel Redyk w Zębie zatrudni Konserwatora (1 lub 2 dni w tygodniu). Tel. 604 224 334, praca@redyk.pl
  • PRACA | dam
    Hotel Redyk w Zębie zatrudni Recepcjonistkę. Tel. 604 224 334, CV na praca@redyk.pl
  • PRACA | dam
    NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    Sprzedam klacz rasy śląskiej 1.5 roku. 782049935
    Tel.: 782049935
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    BORDER COLLIE szczenięta. 791 669 932.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
  • PRACA | dam
    Zatrudnię MAGAZYNIERA DO HURTOWNI SPOŻYWCZEJ na terenie Zakopanego - oferty: gobo10@wp.pl, 602 74 31 38.
  • PRACA | dam
    KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
  • ANTYKI
    Do sprzedania PIĘKNY ANTYK - KREDENS ORZECHOWY W OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO. Rozmiar 200 × 160 x 67. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sprzedam piękny STóŁ KONFERENCYJNO-BILARDOWY (10 osób) z krzesłami. Wymiary stołu: 280 x 150 x 82. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
  • USŁUGI | budowlane
    TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
    Tel.: +436606388124
    E-mail: office@mpabau.at
  • PRACA | dam
    Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-10-02 21:00 Gmina Spytkowice wyróżniona 2025-10-02 20:00 Akcja charytatywna Przyjaźń Łączy - Wspólnie dla Zwierząt 2025-10-02 19:30 Jesienne Biegi Przełajowe "Pod Trzema Koronami" 2025-10-02 19:00 Utrudnienia drogowe w Tunelu na zakopiance 2025-10-02 18:30 O małym Ignasiu, ale wielkim Polaku. Mamy dla Was książki 2025-10-02 18:00 Pacjenci zostawiają auta gdzie popadnie, wierni nie mogą wyjechać spod kościoła 2 2025-10-02 17:30 Przez żołądek do... Szczawnicy 2 2025-10-02 17:00 MIeszkańcy Zębu domagają się od władz gminy budowy przejścia dla pieszych 2 2025-10-02 16:32 Badania okulistyczne - dlaczego należy pojawiać się regularnie u okulisty? 2025-10-02 16:00 Spotkanie na styku kultur 2025-10-02 15:22 Praca i pasja: jak łączyć zainteresowania z życiem zawodowym? 2025-10-02 15:06 Chemia basenowa do basenów stelażowych - co wybrać i jak stosować bezpiecznie 2025-10-02 15:00 Zlikwidować dwie małe tężnie na rabczańskich bulwarach? 4 2025-10-02 14:37 Zaproszenie na wernisaż wystawy Węglem i kredką rysowane 2025-10-02 14:30 Pierwsze Święto Karpat w Ludźmierzu 2025-10-02 14:30 W sobotę Przegląd Artystyczny Kół Gospodyń Wiejskich 2025-10-02 14:00 POLKI FOLKI w Nosalowym Dworze w złotym wydaniu 2025-10-02 13:00 Stypendia i nagrody sportowe dla uczniów i młodych zawodników 2025-10-02 12:01 Doczepianie włosów - jaką metodę wybrać? 2025-10-02 12:00 Konkurs historyczny o rodzinie Zamoyskich w stulecie Fundacji Zakłady Kórnickie 2025-10-02 11:18 Audiobooki na wieczór - dlaczego warto słuchać książek przed snem? 2025-10-02 11:00 Nauczycielski awans dla dziewiątki nauczycieli 2025-10-02 09:42 Pożar w Białym Dunajcu 2025-10-02 09:30 Kolumna informacyjna Urzędu Miasta Zakopane 2025-10-02 09:00 Okradli autokar 1 2025-10-02 08:30 W Zakopanem działa już ogrzewalnia 1 2025-10-02 08:30 Bogusław Linda w najnowszym filmie Władysława Pasikowskiego. Mamy dla Was bilety 2 2025-10-02 08:00 Grupa do Spraw Cudzoziemców Placówki SG w Zakopanem przeniesiona do Nowego Targu 2 2025-10-01 21:00 Złote Krokusy rozdane 2025-10-01 20:00 Budowa boiska w Zarytem ciągnie się już cztery lata 3 2025-10-01 19:30 "Punkt Styku". Wernisaż w Galerii Antoniego Rząsy 2025-10-01 19:00 Mamy premierowy teledysk od FiśBandy do piosenki "Duszo ma" (WIDEO) 1 2025-10-01 18:30 Macierzyństwo w obrazach na szkle i w rzeźbie 2025-10-01 18:02 Wybił szybę w autobusie, bo kierowca zwrócił mu uwagę 5 2025-10-01 17:32 Samochód zatrzymał się dopiero na ogrodzeniu 2 2025-10-01 17:29 Krzysztof "Puma" Piasecki zagra w Karczmie pod Gontem 2025-10-01 17:01 Festiwal Inspirowane Górami już niebawem, są nowości i wiele atrakcji 2025-10-01 16:30 Spór o Portugalską Chatę zaostrza się 6 2025-10-01 16:00 Odbierak odpowie za oszustwo "na legendę" 2025-10-01 14:47 Wypadek na "patelniach" na zakopiance. Są utrudnienia w ruchu 2025-10-01 14:30 Koncert urodzinowy u Karola z Atmy 2025-10-01 14:00 Sukces nowotarżan na Triennale Sztuki Naiwnej i Art Brut Pogranicza Polsko-Słowackiego 2025-10-01 13:30 Trwa nabór wniosków na przydomowe kompostowniki 1 2025-10-01 13:09 Pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach (WIDEO) 2025-10-01 12:00 Pobieranie opłaty miejscowej to nie przywiej, ale obowiązek jaki ma Zakopane (WIDEO) 10 2025-10-01 11:00 Nowe nazwy ulic w Dzianiszu, nie trzeba wymieniać dowodów osobistych 3 2025-10-01 10:00 Przybyło śniegu w Tatrach 2025-10-01 10:00 Tu nauka jest magiczna - Małopolska Noc Naukowców 2025 już za nami 2025-10-01 09:00 Sterylizacja wolno żyjących, dzikich kotów i nie tylko 2025-10-01 08:00 Przeziyracka w Czarnym Dunajcu
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-10-02 21:02 1. Inicjatorzy jako mieszkańcy wnioskują o cokolwiek progi,pasy, znaki,ograniczenia. Zobaczymy co z tego wyjdzie. Jaka będzie pomoc gminy i innych urzędów. 2025-10-02 20:55 2. Nie da się tego gielikoptera zajumać? I taki ładny, taki francuski i taki amełykański. Jak 20minutowy prezydencik nie z Woly tylko Kabat. 2025-10-02 20:49 3. Autobus z kabiną to wystarczyło napisać Osinobus i wszystko wiadomo 2025-10-02 20:05 4. redyk w scownicak promuje nosel ,wypier.... z radia ZET za epatowanie wad i przywar Polalow , super dzienikarza wybral burmistrz 2025-10-02 19:50 5. Poseł broniący nas roboli przed wyzyskawaczami z PiSu niejaki Kszaczasty ,pseudonim rewolucyjny, przytulił bańkę z HeLIKOPTERA. A jego sojusznik partyjny poseł Oncki, pseudonim rewolucyjny, podobno najbiedniejszy z biednych bo wszystko poświęcił ludowi pracującemu stolycy, także przytulił bańkę. Z mojego HELIKOPTERA. W ferworze walki PiSoskie pomylili sygnał swój-obcy. 2025-10-02 18:58 6. Chciałbym tylko przypomnieć, P.T szanownym wiernym, że ich ukochany Jezus chodził wszędzie piechotą. Raz tylko pojechał na osiołku i to go zgubiło. Może więc wierni wezmą przykład ze swojego Pana. 2025-10-02 18:36 7. Do kosciola sie chodzi . Ksiadz chce przejac parking, a potem zarabiac na nim. Pazernosc nie zna granic. 2025-10-02 18:26 8. To będzie restrukturyzacja przez likwidację. 2025-10-02 18:22 9. ... aaale to boisko będzie na skos po długości czy pod górkę do przerwy a z górki po przerwie? A trybuny? Najpierw trzeba zadbać o bezpieczeństwo na zaryckiej autostradzie. Stanowczo za dużo wypadków. W takim tempie nie będzie komu z tego przybytku korzystać. 2025-10-02 18:07 10. Szczawnica stolica korków od lat ,to napewno
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama