2015-08-04 16:16:20

Reklama

BLOG Maciej Krupa

ŻYWOT PRZEWODNIKA

Kiedyś popularne były żywoty świętych, dziś dużo częściej wydaje się żywoty gangsterów. Tu, pod Tatrami, szczególnie popularnym gatunkiem powinny być żywoty przewodnickie. Nie brak bowiem wśród przewodników tatrzańskich postaci barwnych, zasłużonych, ciekawych i godnych upamiętnienia. Jest to profesja związana z Tatrami i Zakopanem jak żadna inna. Tymczasem – poza monografią przewodnictwa tatrzańskiego pióra Zofii Steckiej – do tej pory ukazywały się na ten temat tylko przyczynki. Ale zespół krakowsko-zakopiański pod kierownictwem niezawodnego Wiesława Aleksandra Wójcika napisał i wydał właśnie pierwszą książkę poświęconą góralskiemu przewodnikowi „pierwszemu z pierwszych” – Maciejowi Sieczce.

Maciej Gąsienica-Sieczka urodził się w Zakopanem 3 kwietnia 1824 roku. Był, obok Jędrzeja Wali i Szymona Tatara, jednym z legendarnych przewodników tatrzańskich dziewiętnastego stulecia. Być może najwybitniejszym polskim przewodnikiem przed Klimkiem Bachledą, który zresztą u Sieczki praktykował. Wybitny taternik swojej epoki. Ma na swoim koncie pierwsze wejścia na tak wybitne szczyty jak: Świnica, Kozi Wierch, Mięguszowiecki Szczyt Wielki, Jastrzębia Turnia czy Szatan. Jego wejście na Mnicha z Janem Gwalbertem Pawlikowski w roku 1879 lub 1880 jest kamieniem milowym w dziejach zdobywania Tatr i jest powszechnie uznawane za początek taternictwa. Na tej samej zasadzie jak zdobycie Matterhornu przez Whympera i Croza w 1865 roku wyznacza początek alpinizmu.

Książkę rozpoczyna zarys biografii Sieczki pióra Wiesława Aleksandra Wójcika zatytułowany Znany z biegłości swej przewodnik. Autor omawia szczegółowo wszystkie wątki biografii Macieja – życie rodzinne, pracę w górnictwie, pasję myśliwską, pracę w charakterze strażnika przyrody, a wreszcie karierę przewodnika i wspinacza. Bogata podstawa źródłowa, obszerne cytaty i liczne przypisy składają się na ten interesujący kilkudziesięciostronicowy szkic biograficzny. Więcej już się raczej nie da, chyba, że ktoś trafiłby na jakieś nieznane do tej pory źródła. Wójcik obszernie cytuje opinie na temat Sieczki jego licznych i znamienitych klientów.

W kolejnym rozdziale przytacza też znany wiersz Adama Asnyka zatytułowany Maciejowi Sieczce przewodnikowi w Zakopanem, opatrzony interesującym komentarzem oraz uzupełniony wariantami tekstu przytoczonymi za krytycznym wydaniem poezji Asnyka.

Osobny krótki szkic Wojciecha Gąsienicy-Byrcyna poświęcony jest drugiej – poza przewodnictwem – pasji i zajęciu Macieja Sieczki. Omawia dzieje myślistwa w Tatrach oraz karierę Sieczki od polowaca, przez kłusownika – rabsica, po strażnika tatrzańskiej przyrody.

W drugiej części książki znajdziemy historię Koła Przewodników Tatrzańskich im. Macieja Sieczki w Krakowie liczącego już sześćdziesiąt lat. Zamieszczono tam szczegółowe kalendarium, wykazy przewodników, zarządów, prezesów i wszystkich członków tego Koła.

W części trzeciej pomieszczono kilkanaście, w większości dobrze znanych, fotografii.

W książce tej zaciekawił mnie w szczególności wątek grobu Sieczki. Jak pisze Wójcik cytując Ferdynanda Hoesicka i Tadeusza Staicha, w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku mogiła Sieczki na Starym Cmentarzu „uchodziła za już nieistniejącą”. Dopiero w sierpniu 1953 Staich i Juliusz Zborowski „odnaleźli” grób Sieczki. A przecież Maciej miał ośmioro dzieci i – jak wiadomo – jego potomkowie do dziś żyją w Zakopanem. Czyżby wszystkie dzieci i wnuki zapomniały o grobie swego słynnego ojca i dziadka? Czy ów brak dbałości i pamięci dotknął tylko grobu Sieczki, czy był bardziej powszechnym zjawiskiem?

W sumie jest to rzetelna, dobrze napisana biografia jednego z legendarnych przewodników tatrzańskich. Przyda się przewodnikom tatrzańskim, historykom Tatr i Podtatrza, zaciekawi wszystkich interesujących się Tatrami.

Wiesław Aleksander Wójcik, Wojciech Gąsienica-Byrcyn, Janusz Konieczniak, Artur Mida, Maciej Sieczka przewodnik pierwszy z pierwszych. Oficyna Wydawnicza „Wierchy” COTG PTTK, Kraków 2014, ss. 162.

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Corba 2015-08-09 13:10:13

majachogori wiesz jaka jest różnica między gwarą a językiem?Owszem Kaszubi mają swój język ale górale podhalańscy nigdy go nie będą mieć.

majachogori 2015-08-09 12:54:10

@antyfibi
Po co Fibi ma wracać do gimnazjum, ukończyła wyższe studia i to dwa fakultety na prestiżowej uczelni. To, ze pisze gwarą górali podhalańskich, to jej sprawa, jest rodowitą góralką i nie wstydzi się języka swoich przodków. Gwara podhalańska to stary język ludzi gór, jest starszy od języka polskiego, liczy sobie ponad dwa tysiące lat. Mówią nim plemiona Karpat, a jest ich wiele milionów. Kaszubi mają swój język, Ślązacy tez, dlaczego górale mają się wstydzi swojego języka. Niedługo można go będzie studiować na Uniwersytecie Jagielońskim.

antyfibi 2015-08-08 16:00:13

Fibi kimkolwiek jesteś, wszędzie się udzielasz ze swoimi komentarzami ale nie przeczytałem jeszcze nigdy żadnego sensownego. Mam radę: skończ nareszcie gimnazjum albo się do niego wróć i potem się wypowiadaj.

niegoralen 2015-08-06 22:56:50

Taki wej Krupa, a literatura profesur!!!
Zywoty Swientyk powiadacie, a teroz gangsta?
A w ktorym powiecie?
Zbojnik, Hajduk, Apostoł, Żołnierz Niezłomny, ale gangsta? No cheba ze z ORMA, abo tfu, goralenvolku!

majachogori 2015-08-05 10:18:58

Bardzo dobrze, że powstała książka o wspaniałym, legendarnym człowieku gór. Prosimy o więcej takich książek. Szkoda, że rodzina nie dba o grób swojego dzielnego dziadka. Może wszyscy pomarli, albo wyjechali za pracą do USA, lub jeszcze dalej?

Fibi 2015-08-04 22:30:00

Była to sztuka chodzenia w kiyrpcach po górach. Teroz nie wiada jakiej firmy buty a jesce ziajoki siy utykajom. Ciekawe cy byłby wtory śmiałek iść w takim łobuciu na Kozi Wiyrk .
Ps
Jak to z dzieciami bywo pole pis a Ty zgieb, moze mało tego pola było co nie dbali po śmierci.

Galerie

Ostry zakręt w Hyrnym

Wieczór autorski Angeliki Chrapkiewicz-Gądek

Dyplomowa wystawę w Szkole Kenara

Szkoła Kenara po wielkim remoncie

Tatromaniacy pod Giewontem

Jubileuszowa Gala Szpitala na Ciągłówce

Na Kamieńcu w Zakopanem stanie dom wielofunkcyjny

Małopolska Wspiera Talenty

Zakopane, święconka w parafii Świętego Krzyża

Święcenie pokarmów z Majerankami przy rabczańskim, starym kościółku

Stanisław Kulon w Salonie Marcowym

Konwencja wyborcza Maciej Tokarz i Nowy Targ zasługuje na więcej

Marka Tatrzańska 2023 w Teatrze Witkacego

Jubileuszowa Wiosna Jazzowa Zakopane 2024

Świat, w którym nie widać nic czyli Barbara Sowińska w przedszkolu

Luna czyli spektakl bez słów dla najmłodszych widzów

Konwencja wyborcza Grzegorza Watychy i komitetu Nasze Miasto

Przyszłość Powiatu Nowotarskiego przedstawia

Biały Miś - jeden i tylko jeden, prawdziwy

Podhalańczycy pod Giewontem

Kto krzyż odgadnie, ten nie upadnie

Przedszkolaki na stoku

Karnawał na Śniegu czyli Mali Śwarni na natach

Ach co to był za bal

Grupa exMaanam w Nosalowym Dworze

Pnioki, Krzoki, Ptoki

Obrazy Natalii Kuropki w "Kmicicu"

Kolędowanie Martyny Kasprzyckiej i Macieja Czemplika

Hanna Zbyryt u Ojców Jezuitów na Górce

Mateusz Ziółko dla Centrum Pomocy Dzieciom

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA na rok lub dłużej DWA DOMKI DREWNIANE po 70mkw, Zakopane - Chłabówka. Kontakt na e-mail: podkowa@op.pl
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Aparthotel Renesans w Zakopanem poszukuje kandydatów na stanowiska: KIEROWNIK RESTAURACJI, KELNER/BARMAN, POKOJOWA. Stabilna praca w nowo otwieranym Obiekcie. Zgłoszenia prosimy kierować na adres: praca@renesans.pl lub tel. 602444734
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKALE HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWE o powierzchniach ok. 58 i 55 m2, oraz PIWNICA 23 m2. Możliwość połączenia lokali. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI ŚWIERKOWE, dł. 5 m, gr. 53 mm. DRZEWO OPAŁOWE BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA PODDASZY, OCIEPLENIA WEŁNĄ MINERALNĄ, SUFITY PODWIESZANE, ZABUDOWY GK, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
ŁAZIENKI KUCHNIE PLYTKI INSTALACJE MONTAZ MEBLI ARMATURY. 602839607
Tel.: 602839607
PRACA | dam
Centralny Ośrodek Sportu w Zakopanem zatrudni Kasjera. 725300144 https://bip.cos.pl/1509/zakopane praca.zakopane@cos.pl
Tel.: 725300144
USŁUGI | budowlane
WYKONCZENIA I REMONTY. 602839607
Tel.: 602839607
SPRZEDAŻ | budowlane
ŁAZIENKI KUCHNIE PLYTKI INSTALACJE MONTAZ MEBLI ARMATURY. 602839607
Tel.: 602839607
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, SPRZĄTANIE. 796 358 958.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
PRACA | dam
Przyjmę Cieślę - budowa w Kluszkowcach Stawka do uzgodnienia Proszę dzwonić - 788 624 940. 788 624 940 aleksandra@tatrastyle.pl
Tel.: 788
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL NA PIZZERIĘ W ZAKOPANEM. 502 658 638
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM SIANO W BALACH. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA PLAC POD MAGAZYN. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIE, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
USŁUGI | budowlane
USŁUGI REMONTOWO-BUDOWLANE, ŁAZIENKI, ZABUDOWY, ADAPTACJA PODDASZY, REMONTY, DOCIEPLENIA BUDYNKÓW, FASADY. 693 206 403.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI REMONTOWO-BUDOWLANE, DOMY OD PODSTAW, POKRYCIA DACHOWE, SZALUNKI STROPOWE. 693 206 403.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI MINIKOPARKĄ 2.5 TONY - 722 307 227.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY i OPAŁ - 788 344 233.
PRACA | dam
PENSJONAT "Willa Park" W CENTRUM ZAKOPANEGO ZATRUDNI OSOBĘ DO SPRZĄTANIA I RZYGOTOWYWANIA ŚNIADAŃ. 509 578 689.
PRACA | dam
Kucharz al'a carte- Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej Do uzupełnienia zespołu poszukujemy osoby na stanowisko: KUCHARZ. Oferta pracy dla kucharza z doświadczeniem zawodowym. Praca na stałe, bardzo dobre warunki pracy. Więcej informacji pod nr. 518 259 536 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518 259 536
E-mail: rest.gorska@gmail.com
WWW: www.restauracjagorska.pl
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Las z drzewostanem pow. 41ar w Lipnicy Wielkiej 603071487, 609325040.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
APARTAMENT Za Strugiem, Zakopane - 607 506 428.
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
USŁUGI | budowlane
TYNKI MASZYNOWE. 604 857 880.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.