Mszana Dolna

Kamyk ku czci pomordowanych

Izia Markus nie skończyła nawet roczku. Była jednym spośród 200 dzieci zamordowanych w Mszanie Dolnej.

Wśród zamordowanych 75 lat temu w sumie blisko 900 Żydów były także siostry Buchsbaum z Lubomierza, koleżanki pani Anny Nachman, która przybyła złożyć kamyczek na ich grobie.

Opowiadała dramatyczne chwile swoich koleżanek, z którymi chodziła do szkoły, ostatnie spotkanie i śpiew "Upływa szybko życie". A potem wspomnienia Chaskiela Buchsbauma, ich ojca, który najpierw patrzył na śmierć dzieci, a potem rzucił się przed siebie licząc, że Niemcy go zastrzelą podczas ucieczki. Nikt nie strzelał. Ale Chaskiel i tak zginął kilka miesięcy później w lesie wydany przez sąsiada.

Nad mogiłę przybył jak co roku także Henryk Zdanowski, który jako dziecko spoglądał na ostatnie chwile swych sąsiadów. Wspomnienia scen, które działy się na placu targowym, gdy Niemcy pod wodzą miejscowego burmistrza dzielili Żydów idących na śmierć, odcisnęły piętno na całym jego życiu.

Historie, mimo upływu 75 lat wciąż wywołują łzy. A pamięć o tamtych chwilach ratuje Urszula Antosz - Rekucka, mszańska katechetka. To jej staraniem brukowana ścieżka prowadzona do mogiły, w której leży 881 Żydów rozstrzelanych 19 sierpnia 1942 roku zyskała nazwę Alei Ofiar Holokaustu. Wraz z młodzieżą opiekuje się także mogiłą przy Ogrodowej, gdzie pochowanych jest kolejnych 22 Żydów.

Chce, by ufundować pamiątkową tablicę na szkole podstawowej, która stoi na miejscu zburzonej przez Niemców synagogi.

"Niech ich dusze zawiązane będą w węzeł życia" - przypomina fragment księgi Samuela mszańska katechetka. A potem nad mogiłą usłyszeć można było Psalmy - modlitwę, która jest tak charakterystyczna tak dla Żydów jak i Chrześcijan na całym świecie. Były też znicze zapalone chrześcijańskim zwyczajem i drobne kamyczki ułożone na nagrobnej płycie zgodnie z żydowską tradycją.

Więcej w najbliższym, papierowym wydaniu TP.

fig

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Mszana Dolna

Kamyk ku czci pomordowanych

Izia Markus nie skończyła nawet roczku. Była jednym spośród 200 dzieci zamordowanych w Mszanie Dolnej.

Dyplomowa wystawę w Szkole Kenara

Szkoła Kenara po wielkim remoncie

Tatromaniacy pod Giewontem

Jubileuszowa Gala Szpitala na Ciągłówce

Na Kamieńcu w Zakopanem stanie dom wielofunkcyjny

Małopolska Wspiera Talenty

Zakopane, święconka w parafii Świętego Krzyża

Święcenie pokarmów z Majerankami przy rabczańskim, starym kościółku

Stanisław Kulon w Salonie Marcowym

Konwencja wyborcza Maciej Tokarz i Nowy Targ zasługuje na więcej

Marka Tatrzańska 2023 w Teatrze Witkacego

Jubileuszowa Wiosna Jazzowa Zakopane 2024

Świat, w którym nie widać nic czyli Barbara Sowińska w przedszkolu

Luna czyli spektakl bez słów dla najmłodszych widzów

Konwencja wyborcza Grzegorza Watychy i komitetu Nasze Miasto

Przyszłość Powiatu Nowotarskiego przedstawia

Biały Miś - jeden i tylko jeden, prawdziwy

Podhalańczycy pod Giewontem

Kto krzyż odgadnie, ten nie upadnie

Przedszkolaki na stoku

Karnawał na Śniegu czyli Mali Śwarni na natach

Ach co to był za bal

Grupa exMaanam w Nosalowym Dworze

Pnioki, Krzoki, Ptoki

Obrazy Natalii Kuropki w "Kmicicu"

Kolędowanie Martyny Kasprzyckiej i Macieja Czemplika

Hanna Zbyryt u Ojców Jezuitów na Górce

Mateusz Ziółko dla Centrum Pomocy Dzieciom

Kolędowanie z "Krywaniem"

Szkolne urodziny w "Kmicicu"

Zobacz pozostałe galerie