Reklama

2018-02-15 17:58:21

Blog

SZLAKIEM ZNAKOMITYCH ZAKOPIAŃCZYKÓW

Reklama

Pod koniec ubiegłego roku nakładem Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem ukazał się nowy przewodnik. „Szlak znakomitych zakopiańczyków” autorstwa Zbigniewa Moździerza i wyżej podpisanego. To propozycja dla osób zainteresowanych dziejami naszego miasta. Historię miejsca można opisywać na rozmaite sposoby: chronologicznie, topograficznie, biograficznie. Wybraliśmy ten ostatni trop, aby opowiedzieć dawniejsze dzieje wioski pod Giewontem przez pryzmat zamieszkujących tu osób. Tych, które odegrały w historii Zakopanego, a czasem Polski, ważną, godną uwiecznienia rolę. Tak powstała ta książeczka.

     Książeczka, bo format jest poręczny, kieszonkowy (A-6), a publikacja niezbyt obszerna – liczy 148 stron. Żeby zmieścić na takiej przestrzeni rozsądną liczbę biogramów i zdjęć trzeba było dokonać wyboru. Postanowiliśmy ograniczyć się do osób mieszkających w Zakopanem, które urodziły się w XIX stuleciu. Ważnym kryterium było zamieszkiwanie w Zakopanem przez dłuższy okres czasu. Wielu z naszych bohaterów nie urodziło się tutaj, ale kiedyś tu przyjechali i postanowili zostać, osiąść, zapuścić tu swoje korzenie.
     Jedni ze względów estetyczno-sentymentalnych, inni z konieczności. Jedni, jak dr Tytus Chałubiński, przyjeżdżali do Zakopanego od lat zanim zdecydowali się tu zamieszkać. Inni, jak August Zamoyski czy Mariusz Zaruski, spędzili tu zaledwie kilka, zazwyczaj bardzo intensywnych lat. Jeszcze inni, jak Wojciech Brzega, urodzili się w Zakopanem i spędzili tu większość swojego życia.
     Znaczną grupę stanowili chorzy, którzy szukali w górach zdrowia. Zakopane wcześnie stało się ważnym ośrodkiem leczenia gruźlicy, a wielu jego rezydentów, zamieszkało tu z powodu tej śmiertelnej dawniej choroby, by wymienić z tego grona tylko Stanisława Witkiewicza, Władysława Matlakowskiego, Karola Szymanowskiego czy Maksymiliana Marię Kolbego. 
     Kryterium wyboru była więc data urodzenia, ale z racji długowieczności niektórych z naszych bohaterów, w opisach sięgamy często głęboko w wiek XX. Książka jest podzielona na rozdziały obejmujące rozmaite grupy zawodowe: lekarzy, nauczycieli, architektów. Osobne rozdziały poświęcono artystom i ludziom pióra oraz społecznikom, przedsiębiorcom, księżom i ludziom związanym z turystyką i sportem. 
     Pierwsza część opisuje, używając określenia Ferdynanda Hoesicka, „legendowe postaci zakopiańskie”. Wśród nich Sabałę, księdza Stolarczyka, Chałubińskiego i Zamoyskiego. We wstępie Zbigniew Moździerz omawia syntetycznie powstanie i rozwój Zakopanego do połowy XX wieku.
     Każdy biogram opatrzony jest wykazem miejsc związanych z daną osobą, syntetyczną bibliografią oraz, poza kilkoma wyjątkami, fotograficznym portretem opisywanej osoby. Nie ma w tym przewodniku klasycznie przedstawionych tras zwiedzania. Można go wykorzystywać na rozmaite sposoby: wędrując szlakiem jednego z bohaterów, wybierając jedną z zakopiańskich rodzin lub podążając szlakiem lekarzy, czy artystów malarzy. Sposobów może być tyle, ilu czytelników. 
     Mam nadzieję, że nasza książka dopełnia dotychczasową literaturę przedmiotu. W 2014 roku Muzeum Tatrzańskie wydało przewodnik autorstwa Zbigniewa Moździerza Szlak stylu zakopiańskiego. Rok wcześniej Zbigniew Moździerz i Jerzy Roszkowski opublikowali Szlak Zamoyskiego. Jest też znakomity, od dawna nie wznawiany, Zakopane. Przewodnik historyczny Macieja Pinkwarta i Lidii Długołęckiej-Pinkwart. Przewodnikowo jest chyba Zakopane najlepiej i najdokładniej opisanym miastem w Polsce. Co nie znaczy, że nie istnieją wciąż przestrzenie słabo obecne w przewodnikowym piśmiennictwie i że nie ma już nic do roboty. Na razie nie wiadomo czy Muzeum Tatrzańskie zdecyduje się na kolejną część Szlaku znakomitych zakopiańczyków, poświęconą osobom urodzonym w XX wieku. Zresztą prawdopodobnie nie zmieściliby się wszyscy w jednym tomie…
     W tym opisywanym zamieszczono 122 biogramy i 133 zdjęcia. Książkę uzupełnia wybrana bibliografia, skorowidz opisanych osób i plan Zakopanego z zaznaczonymi obiektami na trasie z Nawsia do Kuźnic. Publikacja została wydana również w angielskiej wersji językowej. Projekt dofinansowano z funduszy miasta Zakopanego za pośrednictwem Zakopiańskiego Centrum Kultury. Przewodnik można kupić w oddziałach Muzeum Tatrzańskiego i w internecie na stronie: muzeumtatrzanskie.pl
     Na okładce zdjęcie autorstwa Stanisława Witkiewicza, dobrze znane i świetnie ilustrujące złożony charakter Zakopanego. Idą obok siebie Sabała, góral symbolizujący miejscową tradycję i kulturę oraz młody Staś Witkiewicz, urodzony w Warszawie, w przyszłości jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX wieku, mieszkaniec Zakopanego, radykalnie kwestionujący podhalańską tradycję i wartości. Takie właśnie – złożone, niejednoznaczne, inspirujące i niezwykłe jest Zakopane, które próbowaliśmy przedstawić. 

Maciej Krupa, Zbigniew Moździerz, Szlak znakomitych zakopiańczyków. Przewodnik. Muzeum Tatrzańskie, Zakopane 2017, s. 148, cena 10,- zł. 

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Krzysiek 2018-02-16 13:09:07
pani Krupa, książka jest od ponad pół roku na rynku wiec nie potrzeba robić jej takiej reklamy, zwłaszcza, ze nie jest twórcza. To, ze robi sobie Pan autopromocje to inna bajka, ale Pan z tego słynie :)
Maciej Krupa 2018-02-16 11:06:50
@Tomasz Pomurnik
Tak jest oczywiście biogram Stanisława Barabasza - strona 39. Tak - cena 10,- zł, taką cenę ustalił wydawca czyli Muzeum Tatrzańskie.
@Monika
Szanowna Pani, nasza książka nie jest zlepkiem innych książek, tylko tekstem oryginalnym. Oczywiście korzystamy z literatury, którą uczciwie wymieniamy w bibliografii. Oczywiście cytujemy w biogramach fragmenty innych tekstów, ale cytaty są zawsze wyróżnione wcięciem i kursywą i opatrzone odnośnikiem. Nie sposób napisać książki historycznej bez oparcia o rozmaitego typu źródła. Ale sugestia, że jest ona zlepkiem cudzych tekstów jest nieprawdziwa. To nasz własny tekst.
monika 2018-02-16 06:48:22
Szkoda, ze publikacja jest zlepkiem innych ksiażek a nie tekstem własnym

Reklama
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKI W SZAFLARACH przy zakopiance 6198/2 i 6200/7 o łącznej pow. 823 m2. Kwota 70.000 zł. DZIAŁKI W SZAFLARACH przylegające do siebie o nr. 6251, 6252/1 i 6252/2 i 6264 o łącznej pow. 71 arów. Kwota 320.000 zł. 517 625 354.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY, DEKARZY I POMOCNIKÓW BUDOWLANYCH. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • PRACA | dam
    Cukiernia Samanta zatrudni SPRZEDAWCĘ/BARISTĘ. Oferujemy elastyczny czas pracy, wynagrodzenie od 4800 zł. brutto oraz szkolenia. Miejsce pracy: Kasprusie 34, Witkiewicza 2 (Zakopane) i Szeligówka (Kościelisko). Kontakt: 604 243 723, 606 884 223 (9.00-18.00).
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    SZUKAM MIESZKANIA LUB POKOJU (TYLKO PARTER) NA WYNAJEM DŁUGOTERMINOWY. TEL. 506 13 14 63.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    MIESZKANIE 39 m, IV p., Polana Szaflarska Nowy Targ. Częściowo umeblowane. Studenci mile widziani. 889 228 159.
  • PRACA | dam
    PRODUCENT ŻYWNOSCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • PRACA | dam
    WIZY USA, WYJAZDY, ZIELONA KARTA. 501 809 644
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
  • PRACA | dam
    NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię DOM do 100.000 zł. 500 221 028.
  • PRACA | dam
    Restauracja Górska - Białka Tatrzańska zatrudni kucharza z doświadczeniem zawodowym, oferujemy stabilne zatrudnienie na pełen etat, bardzo dobre warunki pracy i atrakcyjne wynagrodzenie. CV prosimy przesyłać na adres:. rest.gorska@gmail.com www.restauracjagorska.pl
    E-mail: rest.gorska@gmail.com
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DOM I LAS - SPYTKOWICE. 732 810 638.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    Polecam szczeniaki Jack Russell Terrier zarejestrowane w ZKwP i FCI z hodowli FREEDOM VIEW FCI. Pieski są odrobaczone dwa razy, zaszczepione i chipowane, zapraszam do kontaktu. 501540540 kingabatkiewicz84@gmail.com
    Tel.: 501540540
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
  • SPRZEDAŻ | różne
    WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
  • PRACA | dam
    Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
  • BIZNES
    Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
  • ZDROWIE I URODA
    BAŃKI LEKARSKIE. Przeziębienia, bóle, migreny, oskrzela, reumatyzm. Ratułów 348 B. Tel. 601-34-36-63 www.holistyczneprzywracaniezdrowia.pl
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
  • NAUKA
    KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
  • PRACA | dam
    Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DOM, centrum Zakopanego - 602 633 931.
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941.
  • PRACA | dam
    Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
    Tel.: +436606388124
    E-mail: office@mpabau.at
  • PRACA | dam
    Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • PRACA | dam
    Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
  • ZDROWIE I URODA
    Gabinet terapii behawioralnej - mgr Aleksandra Kaszczyszyn, psycholog, oligofrenopedagog, terapeuta behawioralny. Terapia zaburzeń zachowania u dzieci, młodzieży i dorosłych. Profesjonalna diagnoza, indywidualny plan terapii, wsparcie rodziny. +48604466768 alexandrazielinska23@gmail.com
    Tel.: 48604466768
    E-mail: alexandrazielinska23@gmail.com
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA UZBROJONA W ŁOPUSZNEJ. 506 525 884.
  • KUPNO
    Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
  • KUPNO
    Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE
    OKOLICZNOŚCIOWY PRZEWÓZ OSÓB MERCEDES V-Klasa z KIEROWCĄ, BIAŁE BMW X7 z KIEROWCĄ. IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE, WESELA, TRANSFERY itp. Telefon: 602 290 555
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-09-02 18:00 SKY WALK za pół ceny i obniżki w sklepach, karczmach i na termach 2025-09-02 17:30 Muzyczna podróż dookoła świata w Teatrze Witkacego 2025-09-02 17:00 Śmieci coraz droższe 2025-09-02 16:00 Instytucje kultury zapraszają uczniów zakopiańskich szkół 2025-09-02 15:58 Kulig w Zakopanem - atrakcja, którą musisz sprawdzić! 2025-09-02 15:00 Piękny poranek na Sarniej Skale. Tu kiedyś szukali skarbów (WIDEO) 2025-09-02 14:18 Spółka SEWIK informuje o przerwach w dostawie wody 2025-09-02 14:07 Jak wybrać prywatny akademik w Krakowie? Praktyczny poradnik dla studentów 2025-09-02 14:00 Rękawice z drewnianej deski 1 2025-09-02 13:01 Czy ćwiczenia mogą pomóc w leczeniu pulsującego bólu kolana? 2025-09-02 13:00 Spinkarz Andrzej Bukowski i Twórcy Podhala 10, czyli preludium Muzyki na Szczytach 1 2025-09-02 12:31 Jak przygotować się do podróży autostradą? Praktyczne wskazówki 2025-09-02 12:00 Władze Zakopanego chwalą się rekordowymi inwestycjami w oświacie 8 2025-09-02 11:00 Statystyki i rekordy sierpnia w Balicach 1 2025-09-02 10:03 Nad Giewontem wał z chmur. Wieje z południa 2 2025-09-02 09:35 Ach, co to był za ślub 2025-09-02 09:11 Plan przestrzenny dla Kościeliska z protestami 4 2025-09-02 08:00 Geniusz z Ostrowska. Niezywkła historia Stefana Banacha 3 2025-09-01 21:30 Ruszyła budowa nowoczesnego ośrodka edukacyjnego MORGI 2 2025-09-01 21:00 Kulturalna awantura u górali 1 2025-09-01 20:30 Andrzej Bargiel już Base Camp pod Everestem 2025-09-01 20:00 Uczeń przynosił nauczycielowi "przyucne" 2025-09-01 19:29 Muzeum Tatrzańskie zaprasza 2025-09-01 19:27 Rocznica niemieckiego ataku na Polskę. Uroczystości w Zakopanem 8 2025-09-01 19:00 Kierunek Café w Lipnicy Wielkiej 2025-09-01 18:30 Plan zagospodarowania Kościeliska po raz siódmy 1 2025-09-01 17:59 Sportowy quiz na najwyższym poziomie (WIDEO) 2 2025-09-01 17:30 Termopile Maczka: Bohaterowie spod Wysokiej (WIDEO) 1 2025-09-01 17:05 Nowy Targ pamięta o 86. rocznicy wybuchu II wojny światowej 2 2025-09-01 16:59 Zakopiańskie artystki w Volosko 2025-09-01 16:30 Na Krupówkach widać, że zaczął się wrzesień (WIDEO) 2 2025-09-01 16:00 Duet czarodziejów, Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura u Wnuka (WIDEO) 2025-09-01 15:00 (Nie)szczęśliwe powroty z wakacji 8 2025-09-01 14:30 Początek września na Kasprowym Wierchu (WIDEO) 2025-09-01 14:02 Jesteśmy trofeami - mówi Sławosz Smoleń 2 2025-09-01 12:59 Czołowe zderzenie w Leśnicy. Sprawca pijany i bez prawa jazdy 1 2025-09-01 12:00 Szkolny budynek w Tylmanowej jak nowy 2025-09-01 11:00 45-lecie "Solidarności". Obchody pod Giewontem (WIDEO) 32 2025-09-01 10:16 Pierwszy dzwonek. Początek roku szkolnego 2025/2026 (WIDEO) 2025-09-01 09:30 Nocny pożar w Starem Bystrem 2025-09-01 08:59 Poniedziałkowy poranek przyniósł piękną pogodę 2025-09-01 08:34 Drzewo spadło na samochód 2025-09-01 08:00 Ostrowsko oddało hołd wybitnemu matematykowi. Odsłonięcie pomnika Stefana Banacha w 80. rocznicę jego śmierci 2 2025-08-31 21:59 Pod osłoną nocy w Zakopanem postawili dom mieszkalny 55 2025-08-31 21:17 Czołowe zderzenie w Leśnicy 2025-08-31 21:03 Najlepsi druhowie z Kiczor 2025-08-31 20:13 Poważny wypadek w Ponicach 2025-08-31 20:00 Samowola budowlana z obłędnym widokiem na Tatry 9 2025-08-31 19:00 OREADA - folk-alternatywa napędzana porywającym rytmem 2025-08-31 18:00 Sąd nad burmistrzem 1
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-09-02 15:37 1. Wszystko pięknie, zgrabnie spisane według dostępnych źródeł pisanych i przekazów ustnych na temat wybitnego człowieka i naukowca profesora Stefana Banacha. Jednak jest pewne "ale"... Jak to powiedział bohater filmowy, Kresowiak, Władysław Kargul: "Eee, jakby ja breszczaty był na jedno oko, to by może i uwierzył..." że Stefan Banach pochodził z Ostrowska... Pytanie zasadnicze brzmi - z jakiego powodu ostrowskie urodzenie i pochodzenie, ostrowskie korzenie Stefana Greczka (biologicznego ojca Banacha, nieuwzględnionego jako ojciec w dokumentach Stefana Banacha) przypisywane są Stefanowi Banachowi, zaś kompletnie pomijane są rodowodowe korzenie Banacha ze strony matki wybitnego matematyka - Katarzyny Banach pochodzącej z Borównej koło Lipnicy Murowanej??? Czyje ego ma "głaskać" to odwracanie PRAWDY??? Kogo chce się wymazać z życia słynnego matematyka, a kto chce ogrzać się w jego sławie??? 2025-09-02 15:00 2. Spinkarz????? Chłop się takimi rzeczami zajmuje? :-)))))))) Ale beka... 2025-09-02 14:24 3. @kinia świnia, świat piłkarski (świat pisowski) wszyscy śmieją się z takich jak ty!!! bo to jest stadion dla młodzieży szkolnej PANIAŁ




















2025-09-02 14:22 4. Jest się czym chwalić tylko że są to wszystkie inwestycje rozpoczęte przez poprzedników . Ja czekam na inwestycje obiecane przez obecnego burmistrza i jego doradców bo jak narazie to żadnej nie rozpoczął. 2025-09-02 14:21 5. Nie licytuj nie się bo jedni i drudzy jesteście siebie warci. Potraficie tylko dojić naród. Daniny na rząd i duchowieństwo, daniny na Watykan i Brukselę a teraz od "wojny" na rainęUk. Cytując Pawlaka z filmu "sami swoi", przyjdą ruskie i raz dwa zrobią z wami porządek. 2025-09-02 14:14 6. Blazenada i tak zrobią co chcą, a zresztą już wszystko wysprzedane więc o co kaman,lepiej kładami i śmieciami się zająć zasypywanymi potokami,i co cepry robia 2025-09-02 14:12 7. Za poprzednich rządów PO byłoby to niedomyślenia. Likwidacji lotów do Chicago a w zamian uruchomienie do Hanoi takie były ich pierwsze "pomysły" 2025-09-02 14:05 8. piejo kury piejo ni mają koguta 2025-09-02 13:29 9. Z tego stadionu śmieje się cały polski piłkarski świat. Na prawdę. 2025-09-02 12:48 10. Oświata od żłobka do przedszkola, a szkołach podstawowych rozwój WF. Bardzo potrzebne inicjatywy, ale w sąsiednim Nowym Targu stawiają również na szkoły średnie i Uczelnie. Można?
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama