2023-12-01 21:30:28
Zakopane, Tatry
Narty smarowali sardynkami, podpierali się bambusowym kijem. Tak wyglądały początki narciarstwa
Mimo prowizorycznego sprzętu, osiągnięć pionierów narciarstwa w Tatrach mogą im pozazdrościć obecni amatorzy narciarstwa wysokogórskiego.
Początki narciarstwa w Polsce wcale nie są związane z Tatrami, a Karpatami Wschodnimi. To m. in. na terenach obecnej Ukrainy stawiali kroki pierwsi polscy narciarze. Narciarstwo rozpoczęło się jednak Cieklinie w Beskidzie Niksim pod koniec XIX wieku. To tam na polowanie pojechał Stanisław Barabasz. Jako że był grudzień i spadło dużo śniegu, a w jednej z publikacji Barabasz widział właśnie narty, postanowił je skonstruować. Na tych nartach razem z gospodarzem małego dworku ćwiczyli pierwsze szusy dookoła budynku. Później na tych nartach poszli na polowanie. Nie było ono udane, bo całe ptactwo z daleka słyszało poruszających się na nartach myśliwych. Narciarskie ziarno trafiło jednak na podatny grunt.
Pierwszą prawdziwą stolicą narciarstwa w Polsce stał się Lwów. To tam z inicjatywy Maksymiliana Dudryka, Zygmunta Klemensiewicza, Roman Kordysa, Jerzego Maślanki i Kazimierz Panka 29 stycznia 1907 roku powstało Karpackie Towarzystwo Narciarskie. Tam prowadzono pierwsze szkolenia i wyprawy w Karpaty Wschodnie i Gorgany. Zdobywano najwyższy ich szczyt, liczącą ponad 2000 metrów Howerlę.
100 kilometrów w trzy dni
- Były to wyprawy niezwykłe. W trzy dni narciarze na nieprzystającym do dzisiejszych czasów sprzęcie, z ciężkim ekwipunkiem, który zawierał też broń, potrafili pokonać na nartach nawet 100 kilometrów - mówi Wojciech Szatkowski, historyk z Muzeum tatrzańskiego, który poprowadził w nim prelekcję pt. "Historia jednej narty".
Jaki był to sprzęt? Pierwsze drewniane narty miały nawet trzy metry długości. Jeździło się z jednym bambusowym kijem. Najbardziej zawodną częścią tego sprzętu było tzw. trzcinowe (norweskie) zapięcie. Nie dość, że składająca się na nie trzcina często się łamała, to nie pozwalało ono na wykonywanie skrętów. - Narciarze opowiadali wtedy, że jak chcą jechać w lewo to i tak jadą prosto. Aby wykonać skręt, trzeba było się zatrzymać, przestawić narty i jechać dalej - opowiadał Wojciech Szatkowski.
Stroje też nie były narciarskie. Na niektórych zdjęciach z początków XX wieku widać narciarzy w marynarkach, jakby przeniesionych w góry prosto z Krupówek. Panie jeździły oczywiście w spódnicach. Gdy kilkanaście lat później wśród narciarek zwyciężyła moda na spodnie, budziły wielkie zgorszenie wśród obserwujących narciarskie wyczyny góralek.
Sardynki zamiast smaru
Prekursorem narciarstwa w Tatrach był urodzony w Bochni architekt, malarz, pedagog Stanisław Barabasz, który po pierwszym narciarskim polowaniu w Cieklinie przywiózł narty do Zakopanego. Za pierwszą narciarską wyprawę w Tatrach uważa się jego wycieczkę nad Czarny Staw Gąsienicowy. z 1888 roku. Sześć lat później w czasie wyprawy w to samo miejsce z Janem Fischerem wykonano pamiętne zdjęcie Barabasza na nartach. To pierwsza fotografia przedstawiająca narciarza w Tatrach. W tamtych czasach w nartach montowano specjalne hamulce, a do góry często prowadzono je za sobą na sznurku, co nazwano metodą "na pieska". - W czasie jednej z tych wypraw okazało się, że śnieg jest bardzo mokry, lepi się do nart, więc posmarowali je sardynkami z puszki. Efekt nie był zły, chociaż Barabasz wspominał, że w drodze powrotnej ich tropem szły zwabione zapachem lisy - mówi Wojciech Szatkowski.
Barabasz ostatecznie zamieszkał w Zakopanem, od 1901 do 1922 był dyrektorem Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem (dzisiejsza "Budowlanka"). Razem z Mariuszem Zaruskim i Mieczysławem Karłowiczem w lutym 1907 roku założył drugi po lwowskim klub narciarski w Polsce - Zakopiański Oddział Narciarzy Towarzystwa Tatrzańskiego, którego został pierwszym prezesem. W zbiorach Muzeum Tatrzańskiego znajduje się narta Barabasza pochodząca z 1888 r. Do tej pory nie wiadomo do końca, co stało się z drugą. Według nieżyjącego już dziennikarza Wojciecha Jarzębowskiego druga narta stanowiła dekorację schroniska na Hali Pysznej, które razem z nartą spłonęło w 1945 roku.
Na nartach na Kościelec
Jeszcze dalej w narciarskich wyprawach od Barabasza doszedł gen. Mariusz Zaruski, pionier polskiego żeglarstwa, ale i taternik, założyciel TOPR, który w 1907 r. z powodu złego stanu zdrowia żony przeniósł się do Zakopanego. Dokonywał on niesamowitych, jak na ówczesne czasy narciarskich zjazdów z Koziego Wierchu czy Kościelca ze Stanisławem Zdybem, który został jednym z pierwszych producentów nart w Zakopanem. Ten niesamowity zjazd z Kościelca w marcu 1911 r. można uznać za początek narciarstwa ekstremalnego w Tatrach.
Wielkim ciosem dla narciarskich pionierów w Tatrach była śmierć Mieczysława Karłowicza, który 8 lutego 1909 r. zginął pod lawiną. Zeszła ona z Małego Kościelca. Zaruski bardzo przeżył śmierć Karłowicza, zaczął studiować temat lawin i stworzył pierwszą w historii lawinową mapę Tatr.
-
PRACA | dam
RESTAURACJA REGIONALNA w Zakopanem zatrudni KUCHARZA oraz POMOC KUCHENNĄ. 606 208 503. -
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, OPERATOR KOPARKI, DŹWIGOWY. Umowy na warunkach niemieckich. 0048 575-001-116 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia PLAC 48 arów, uzbrojony, sąsiadujący z ścieżką rowerową - Harklowa/Dębno. Idealny pod biznes. 510 177 772. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOM JEDNORODZINNY - centrum Nowego Targu. 575 567 874. -
PRACA | dam
Poszukujemy REZYDENTA/REZYDENTKI do obsługi nowoczesnych apartamentów w Zakopanem. Oferujemy stabilne zatrudnienie oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem +48 666 522 367. -
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Szczeniaki Shih tzu z rodowodem. 730 519 594. -
PRACA | dam
Aparthotel Renesans w Zakopanem poszukuje kandydatów na stanowisko KELNER/BARMAN. Stabilna praca w nowo otwartym Obiekcie. Zgłoszenia prosimy kierować na adres: restauracja@renesans.pl lub tel. 573676102. -
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 53.5 m2, również PIWNICA 21 m2. Możliwość połączenia lokali. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272. -
RÓŻNE
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. 536269912. -
MOTORYZACJA | sprzedaż
Sprzedam nowego Forda connecta LII kolor szary 3 miejsca z przodu ,hak,bagażnik.Faktura VaT /pełny odpis netto oraz Vat w jednym miesiącu/.Cena 82000 zł /netto/. 601592780 jan_kaczor@wp.pl
Tel.: 601592780 -
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY - 788 344 233. -
PRACA | dam
Biedronka w Jabłonce poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku Zastępca Kierownika Sklepu. Szczegóły oferty pracy oraz link do aplikacji: https://careers.jeronimomartins.com/job-invite/12517/. 222051033 www.pracawbiedronce.pl
Tel.: 222051033 -
PRACA | dam
Biedronka w Lipnicy Wielkiej poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku Zastępca Kierownika Sklepu. Szczegóły oferty pracy oraz link do aplikacji: https://careers.jeronimomartins.com/job-invite/49546/. 222051033 www.pracawbiedronce.pl
Tel.: 222051033 -
PRACA | dam
Biedronka w Zakopanem poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku Zastępca Kierownika Sklepu. Szczegóły oferty pracy oraz link do aplikacji: https://careers.jeronimomartins.com/job-invite/39069/. Infolinia 222051033 www.pracawbiedronce.pl -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484. -
USŁUGI | budowlane
KLIMATYZACJA. Oferuje dobór i montaż klimatyzacji a także automatykę kotłowni, ogrzewania. Zapraszam do skorzystania z darmowej wyceny. 504163439 biuro@majerczyk.pl
Tel.: 504163439 -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA. 505 429 375. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DO SPRZEDANIA MIESZKANIA W ZAKOPANEM - 607 506 428. -
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię Działkę widokową w Kościelisku. 600404554 grz.wicik@gmail.com
Tel.: 600404554 -
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. CHODNIKI TKANE NA KROŚNIE. Tel. 793 887 893 -
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893 -
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105. -
PRACA | dam
PRACA W PENSJONACIE z zamieszkaniem. 601 661 661. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590. -
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
- Animalsi wypowiadając sie na temat przeciążeń koni pracujących w zaprzęgach bazują na konkretnych, inżynierskich wyliczeniach.
- Zapraszam wszystkich chętnych przedstawicieli czytającej mniejszości, na spotkanie z cyklu »CZARNE NA BIAŁYM« z udziałem PATRYCJI DOŁOWY autorki książki "WRÓCĘ, GDY BĘDZIESZ SPAŁA. Rozmowy z dziećmi Holocaustu". Spotkanie odbędzie się 19 czerwca 2019 roku, w środę, o godzinie 18:00, w kawiarni „Kmicic” w Zakopanem, przy ulicy Staszica 11a. Organizatorami wydarzenia są: Burmistrz Miasta Zakopanego, Wydawnictwo Czarne, Muzeum Tatrzańskie oraz Fundacja „Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości”. Wstęp wolny – Zapraszam!
- 7 czerwca 2019 roku na terenach Gmin Zakopanego i Poronina po raz trzeci odbył się Rajd Szlakami Oddziału Partyzanckiego Wojciecha Duszy „Szaroty”- dowódcy pierwszego na Podhalu zbrojnego oddziału partyzanckiego, który podjął walkę z Niemcami i kolaborantami. W wyniku represji od jesieni 1943 roku zabitych zostało dziewięćdziesiąt sześć osób należących do jego oddziału lub z nim współpracujących.
-
- Grupa właścicieli prywatnych gruntów leżących pod historyczną trasą narciarską na Gubałówce zdobyła się na desperacki krok i od wakacji ubiegłego roku wprowadziła opłaty za przejście przez swoje działki. Członkowie Stowarzyszenia Rozwoju Gubałówki są pokrzywdzeni z powodu zamknięcia trasy narciarskiej, bo nie mogą uzyskiwać należnego im czynszu z tytułu dzierżawy. Obecne opłaty pozwalają częściowo zrekompensować ponoszone straty. Opłaty te są także elementem strategii, która ma doprowadzić do ponownego uruchomienia tej pożądanej trasy narciarskiej.
- Nazywam się Tymek Mróz, jestem radnym Miasta Zakopane oraz prezesem Lokalnej Organizacji Turystycznej Made in Zakopane. Staram się łączyć pracę zawodową z działaniem na rzecz Zakopanego, a korzystając z niniejszego bloga chciałbym pisać czym się zajmuję i konsultować pomysły - szczególnie w kontekście mojej obecności w Radzie Miasta.
- Monika Sznajderman mieszka w Beskidzie Niskim już ponad trzydzieści lat. I pisze wprost, że to jest jej miejsce na ziemi, powiada – „chciałabym zostać w nim do końca”, i dodaje, że tam znajduje się: „moje symboliczne i jak najbardziej realne jądro świata”. Jej najnowsza książka zatytułowana "Pusty las" ukazuje się na rynku 24 kwietnia, a już dwa dni później autorka spotka się z czytelnikami w Zakopanem.
- W dniu dzisiejszym mała wiewióreczka pojechała do Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt Dzikich. Liczba takich interwencji wciąż rośnie.
- Jestem mieszkańcem Zakopanego i od wielu lat chodzę po Tatrach. W moim ogrodzie od kilkunastu lat rosną krokusy. Niektóre z nich to „samosiejki”, a niektóre zasadziłem sam, by uzyskać większą gamę kolorów. Prze te lat nigdy nie przyszło mi do głowy, by zaprosić swoich znajomych z Polski czy Europy do oglądania tych kwiatów u mnie. Dlaczego? To oczywiste, po kilku minutach prawie wszystkie krokusy zostałyby rozdeptane! Nawet bez specjalnej premedytacji oglądających.
- I to jakiego życia! Maciej Wierzyński, znakomity dziennikarz prasowy i telewizyjny wspomina swoje zawodowe i także trochę prywatne życie. Od legendarnego "Studia 2" po "Horyzont", od warszawskiej "Kultury" do nowojorskiego "Nowego Dziennika", a po drodze jeszcze i Wolna Europa i Voice of America. W tle znakomici przyjaciele - Głowacki, Łubieński, Hopfer i Krasicki. Ciekawe życie i smakowita lektura. Autor spotka się z czytelnikami w Zakopanem już w piątek 29 marca.
- Brutalne zabójstwo w Zakopanem. Znany kurort staje się miejscem krwawej zbrodni skrywającym wiele tajemnic z przeszłości. W siedzibie zakopiańskiej fundacji prowadzonej przez małżeństwo milionerów znaleziono zwłoki mężczyzny. Ofiarą morderstwa jest Jan Lewcun, cieszący się powszechnym szacunkiem kierownik różnych miejskich instytucji. Właściciele uważają, że ktoś celowo chce ich skompromitować, bowiem fundacja, oprócz działalności kulturalnej, współpracuje ze Stowarzyszeniem Ochrony Zabytków w Zakopanem i skupuje zagrożone wyburzeniem stare, zabytkowe budynki.