2023-12-06 21:45:38

Reklama

6 grudnia

Laponia, Myra czy USA? Skąd się wziął ten nasz Święty Mikołaj?

Jedni mówią, że mieszka w Laponii, inni że był biskupem w tureckiej dziś Anatolii, a ci bardziej komercyjni widzą go jako wielkiego, brodatego odzianego na czerwono krasnala z butelką popularnej coli w dłoni.

O wyjaśnienia poprosiliśmy religioznawcę, Klementynę Bednarz, która przygotowała dla nas szczegółowy raport dotyczący postaci Świętego Mikołaja. Podkreśla, że ulubiony święty wszystkich dzieci - ten od prezentów - to jedna z niewielu postaci, które spowija prawdziwa legenda. A na całym świecie wiele miast przyznaje się do ścisłych związków ze Świętym Mikołajem.

- Co niektórzy są przekonani, że w starożytnej Patarze w Turcji, inni mówią, że nie tam, a w Patras w Grecji, narodził się ulubieniec dzieci. Wyznaczanie daty kiedy, nastręcza trudności. Było to około 272, 345 lub 352 roku - przypomina Klementyna Bednarz.

Poniżej jej opowieść o legendarnej postaci, która doskonale łączy Wschód z Zachodem.

"Święty Mikołaj istnieje w ikonografii, tak prawosławnej, jak i katolickiej. Łączy Wschód z Zachodem. Wzywany jako: Mikołaj z Myry cudotwórca. O nim Jan Paweł II powiedział " Mikołaj to patron daru człowieka dla człowieka".

Występuje w gronie Czternastu Świętych Wspomożycieli. Jest patronem bednarzy, cukierników, kupców, młynarzy, piekarzy, piwowarów, rzeźników, krawców, tkaczy, sprzedawców wina i zboża a także notariuszy i sędziów. To opiekun panien na wydaniu, kobiet oczekujących na potomstwo, noworodków i dzieci. Także innych przedstawicieli: studentów, pielgrzymów, podróżnych, opiekun pasterzy oraz władca wilków. O orędownictwo proszą go . Najczęściej przedstawia się go w szatach biskupa rytu łacińskiego bądź greckiego. Na głowie ma mitrę. Jego atrybutami są między innymi : anioł, anioł z mitrą, chleb, troje dzieci lub młodzieńców w cebrzyku, trzy jabłka, trzy złote kule leżące na księdze lub trzymane w dłoni, pastorał, księga, kotwica, sakiewka z pieniędzmi, trzy sakiewki, okręt, bądź worek prezentów.

Świętego rewidowanie

O jego pobożnym i prawym życiu Świętego Mikołaja świadczą liczne cuda. Najbardziej utrwalone w ludzkiej pamięci przedstawienia to te z literatury, np. z "Boskiej Komedii" Dante Alighieri oraz w malarstwie - "Trzy córki" autorstwa Fra Angelico z 1437 roku, wykonane temperą na desce. Dotyczą one jednej i tej samej opowieści, zgodnie z którą Mikołaj uposażył biedne panny, umożliwiając im zamążpójście. Trzykrotnie pod osłoną nocy wrzucał przez okno pieniądze przeznaczone na posag dla każdej z panien.

Jest pośród innych podanie, że Mikołaj miał moc wskrzeszania umarłych. Według niego Mikołaj wskrzesił trzech ludzi zamordowanych w złości przez hotelarza za to, że mu nie zapłacili należności za nocleg.

Spiętrzenie cudownych opowieści, tak typowe dla średniowiecza i hagiografii, to przyczyna dla której historyczność Mikołaja została zakwestionowana. Rewizja dotycząca Świętego w kościele katolickim odbyła się zarządzeniem soboru watykańskiego II. Papież Paweł VI, w 1969 roku. Calendarium Romanum podjął działanie ukrócające baśniowość narosłą wokół świętego i zostawił zaledwie tylko notatkę o nim, pozostawiając wolnej woli wyznawców wspomnienie tej postaci.

Myra kontra Bari

Święty Mikołaj zmarł prawdopodobnie między 345 a 352 rokiem dożywając wieku nestorowego, mając ponad siedemdziesiąt lat (w tym czasie większość ludzi umierała młodo, przed trzydziestym rokiem życia). Jego ciało zostało pochowane ze czcią w Myrze, gdzie przetrwało do 1087 roku, do czasu kiedy miasto opanowali Turcy. Było to przyczyną dla której relikwie świętego biskupa Mikołaja z Myry zostały przetransportowane do Bari (w południowo-wschodniej części Włoch).

Wydarzenie przywiezienia relikwii mocniej powiązało świętego Mikołaja z Adriatykiem i osobami pracującymi na morzach (i oceanach świata), którzy mają i w świętym Mikołaju wielkiego orędownika. To nie Myra a Bari zostało światowym ośrodkiem kultu świętego. W Bari, chociaż w liturgii pamiątkę o świętym Mikołaju obchodzi się szóstego grudnia, dodatkowo świętuje się dziewiątego maja, dzień w którym miasto, którego Św. Mikołaj został patronem, otrzymało relikwie świętego.

Usytuowane w Bari sanktuarium świętego Mikołaja to bazylika, jeden z najcenniejszych zabytków architektury romańskiej Włoch. Pielgrzymują do sanktuarium czciciele tak katoliccy jak i prawosławni. Także wierni z Zakopanego. Tego roku jesienią z kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża, pod przewodnictwem proboszcza parafii księdza Mariusza Dziuby wyruszyła trzydziestoosobowa grupa pielgrzymów do Bari. Właśnie do sanktuarium świętego Mikołaja. Organizatorem pielgrzymki było zakopiańskie biuro podróży "Pomian Travel".

Góralskie zwyczaje

Niegdyś w Polsce szóstego grudnia podhalańscy pasterze szli do spowiedzi, przynosili do kościoła dary w postaci drobiu aby im wilk owiec i bydła nie brał. Niewskazane były prace związane z motaniem wełny albowiem istniało przekonanie, że wilk może zamotać się pomiędzy owce i narobić szkody. Najlepiej było w tym dniu pościć i mieć przy sobie poświęcony obrazek patrona.

Zwyczaj obdarowywania dzieci podarunkami nie był powszechny. Rodzice wkładali dziecku pod poduszkę co najwyżej parę jabłek, cukierki lub inne drobiazgi, np. ołówek.

Obecnie kult Świętego uległ komercjalizacji. Z mikołajkami kojarzy się handel. Osiąga niemałe obroty. Teraz Święty Mikołaj to już nie nobliwy patriarcha biskup Myry, a dobrotliwy starszy pan z białą brodą, odziany w czerwony ubiór przepasany czerwonym pasem. Według znanych legend i baśni w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi on dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. W zaprzęgu znany najbardziej jest Rudolf, renifer z czerwonym nosem. Według różnych wersji Mikołaj zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię, za kołem podbiegunowym. Dzięki sprawnej promocji, ten wizerunek praktycznie zastąpił tradycyjny wygląd biskupa z Myry.

Dziadek Mróz i Śnieżynka

Poprzedzający święto zwyczaj pisania listu przez dzieci do świętego Mikołaja jest powszechny. W obdarowywaniu dzieci bierze udział nie tylko rodzina, najbliższy krąg znajomych ale i parafia, do której przynależą. Nawet obce osoby odgrywają rolę świętego w zorganizowanych mikołajkach w placówkach oświaty, sklepach i na ulicach.

Grzeczne dzieci dostają łakocie. Niegrzeczne mogą zostać porwane albo we snach nawiedzane, według staroniemieckiej tradycji, przez Krampusa i Ruperta. W Polsce święty Mikołaj najczęściej występuje sam bez towarzyszących mu anioła i diabła, jak to bywało niegdyś. Łobuzy ponadto zamiast podarków znajdują rózgę albo rózgę pośród innych podarków. Z mikołajek korzystają nie tylko dzieci. Obdarowujemy się wszyscy niezależnie od wieku. Onegdaj w innym systemie politycznym, idąc za przykładem rosyjskim i białoruskim, Mikołaja próbowano zastąpić Dziadkiem Mrozem, którego wnuczką jest Śnieżynka.

W obchodach mikołajek zauważa się nie tylko wiele baśniowych barwnych niezwykłych motywów tak właściwych dla twórczości średniowiecza ale i wkomponowanie w nie różnych rodzimych wątków, zgodnie z inkulturacją, rodem z krajów gdzie są one bądź były praktykowane.

Święty Mikołaj jest coraz częściej utożsamiany z mikołajkami, Bożym Narodzeniem i świątecznymi prezentami pod choinką. Tam gdzie nie on przynosi prezenty w okresie Godów robi to aniołek. W mikołajki dostaje się tylko zazwyczaj pierniki i figurkę z czekolady, przedstawiające świętego. Obecnie najczęściej w mikołajki obdarowujemy się słodyczami. Niekiedy pośród nich trafia się rózga. Mikołajkowe prezenty, często pakowane w ozdobne torebki, ukrywane są pod poduszką, bądź wkładane do specjalnie w tym celu zawieszonej mikołajkowej skarpety.

Pomimo starań papieża Pawła VI nie zanikła baśniowość, ani magia tego święta. Jest ona współczesnemu człowiekowi potrzebna. Ten dzień przygotowuje nas do świąt Bożego Narodzenia. To takie glamour! Nie wyobrażamy sobie iż mogłoby być inaczej" - pisze Klementyna Bednarz.

opr. rav

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Podczerwone -sprzedam mieszkanie 46m2 gotowe do zamieszkania tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Kościelisko-Czajki -dom na super widokowej działce -sprzedam tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Łopuszna działka budowlana 1466 m2 -media, dojazd asfaltowy tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka 1398m2 z planem zagospodarowania -MU , przy drodze asfaltowej, blisko wyciagi narciarskie tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka z pozwoleniem na budowę dwoch domków -blisko wyciąg narciarskie tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Jurgów-sprzedam do do zamieszkania tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Suche --działka 2000m2 z pozwoleniem na budowę , blisko wyciagu tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka 2500m2 -pierwsza linia zabudowy, zjazd, wz sprzedam tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Zakopane- Jaszczurówka -dom -pensjonat na dużej działce 1758 m2 -sprzedam 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane -Jaszczurówka- lokal pod gastronomie w apartamentowcu 100m2 -do wynajęcia lub sprzedaży tel 6607972410.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię DOM do 100.000 zł. 500 221 028.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Czerwienne - nowy piękny dom sprzedam gotowy do zamieszkania tel. 660797241 b12
Tel.: 660797241
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Owczarek podhalański. 501816189
Tel.: 501816189
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam LAS w Łopusznej. 18 28 560 60.
PRACA | dam
Wspólnota Mieszkaniowa INFINIUM - Aleje 3 Maja 5 w Zakopanem - POSZUKUJE FIRMY ŚWIADCZĄCEJ USŁUGI SPRZĄTANIA BUDYNKU (klatki schodowe, korytarze, itp.) ORAZ TERENU ZEWNĘTRZNEGO. Kontakt w sprawie zakresu do złożenia oferty tel. 889 18 91 54 - zarządca nieruchomości.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWĄ - 666 37 83 57.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494, 18 265 39 77.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
PRACA | dam
Zatrudnię pracowników budowlanych, ekipy, podwykonawców. 601 508736.
PRACA | dam
Zatrudnimy Panią na pokoje. Praca całoroczna stała w małym obiekcie 40-50 osób w Zakopanym. Panie chętne, proszę o kontakt. 18 2061434 sgzakopane@interia.eu
Tel.: 18
MOTORYZACJA | sprzedaż
MITSHUBISHI OUTLANDER 2,2 DI-D, 4X4, r.p.2014, przebieg 224 tys. km, I właściciel, bogata wersja Intense Plus, dodatkowo kpl. kół zimowych z felgami, zdejmowany hak,oryginalny bagażnik dachowy. 605 564 270.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
PRACA | dam
Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej do uzupełnienia zespołu poszukuje osoby na stanowisko ZASTĘPCA SZEFA KUCHNI. Praca w doświadczonym zespole, wysokie wynagrodzenie. Oferujemy pracę bez zamieszkania. Wymagane doświadczenie zawodowe,więcej info:. 518-259-536 www.restauracjagorska.pl email : rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518
PRACA | dam
Przedsiębiorstwo Budowlane Sikora zatrudni pracowników na stanowisko: pomocnik budowlany, malarz, tynkarz, płytkarz, cieśla, zbrojarz, pracownik ogólnobudowlany .
Tel.: 602 629 623
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
Z. R. GŁOWACCY ZATRUDNI PRACOWNIKÓW BUDOWLANYCH DO ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W ZAKOPANEM. 608 813 506
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.