2023-12-06 21:45:38

Reklama

6 grudnia

Laponia, Myra czy USA? Skąd się wziął ten nasz Święty Mikołaj?

Reklama

Jedni mówią, że mieszka w Laponii, inni że był biskupem w tureckiej dziś Anatolii, a ci bardziej komercyjni widzą go jako wielkiego, brodatego odzianego na czerwono krasnala z butelką popularnej coli w dłoni.

O wyjaśnienia poprosiliśmy religioznawcę, Klementynę Bednarz, która przygotowała dla nas szczegółowy raport dotyczący postaci Świętego Mikołaja. Podkreśla, że ulubiony święty wszystkich dzieci - ten od prezentów - to jedna z niewielu postaci, które spowija prawdziwa legenda. A na całym świecie wiele miast przyznaje się do ścisłych związków ze Świętym Mikołajem.

- Co niektórzy są przekonani, że w starożytnej Patarze w Turcji, inni mówią, że nie tam, a w Patras w Grecji, narodził się ulubieniec dzieci. Wyznaczanie daty kiedy, nastręcza trudności. Było to około 272, 345 lub 352 roku - przypomina Klementyna Bednarz.

Poniżej jej opowieść o legendarnej postaci, która doskonale łączy Wschód z Zachodem.

"Święty Mikołaj istnieje w ikonografii, tak prawosławnej, jak i katolickiej. Łączy Wschód z Zachodem. Wzywany jako: Mikołaj z Myry cudotwórca. O nim Jan Paweł II powiedział " Mikołaj to patron daru człowieka dla człowieka".

Występuje w gronie Czternastu Świętych Wspomożycieli. Jest patronem bednarzy, cukierników, kupców, młynarzy, piekarzy, piwowarów, rzeźników, krawców, tkaczy, sprzedawców wina i zboża a także notariuszy i sędziów. To opiekun panien na wydaniu, kobiet oczekujących na potomstwo, noworodków i dzieci. Także innych przedstawicieli: studentów, pielgrzymów, podróżnych, opiekun pasterzy oraz władca wilków. O orędownictwo proszą go . Najczęściej przedstawia się go w szatach biskupa rytu łacińskiego bądź greckiego. Na głowie ma mitrę. Jego atrybutami są między innymi : anioł, anioł z mitrą, chleb, troje dzieci lub młodzieńców w cebrzyku, trzy jabłka, trzy złote kule leżące na księdze lub trzymane w dłoni, pastorał, księga, kotwica, sakiewka z pieniędzmi, trzy sakiewki, okręt, bądź worek prezentów.

Świętego rewidowanie

O jego pobożnym i prawym życiu Świętego Mikołaja świadczą liczne cuda. Najbardziej utrwalone w ludzkiej pamięci przedstawienia to te z literatury, np. z "Boskiej Komedii" Dante Alighieri oraz w malarstwie - "Trzy córki" autorstwa Fra Angelico z 1437 roku, wykonane temperą na desce. Dotyczą one jednej i tej samej opowieści, zgodnie z którą Mikołaj uposażył biedne panny, umożliwiając im zamążpójście. Trzykrotnie pod osłoną nocy wrzucał przez okno pieniądze przeznaczone na posag dla każdej z panien.

Jest pośród innych podanie, że Mikołaj miał moc wskrzeszania umarłych. Według niego Mikołaj wskrzesił trzech ludzi zamordowanych w złości przez hotelarza za to, że mu nie zapłacili należności za nocleg.

Spiętrzenie cudownych opowieści, tak typowe dla średniowiecza i hagiografii, to przyczyna dla której historyczność Mikołaja została zakwestionowana. Rewizja dotycząca Świętego w kościele katolickim odbyła się zarządzeniem soboru watykańskiego II. Papież Paweł VI, w 1969 roku. Calendarium Romanum podjął działanie ukrócające baśniowość narosłą wokół świętego i zostawił zaledwie tylko notatkę o nim, pozostawiając wolnej woli wyznawców wspomnienie tej postaci.

Myra kontra Bari

Święty Mikołaj zmarł prawdopodobnie między 345 a 352 rokiem dożywając wieku nestorowego, mając ponad siedemdziesiąt lat (w tym czasie większość ludzi umierała młodo, przed trzydziestym rokiem życia). Jego ciało zostało pochowane ze czcią w Myrze, gdzie przetrwało do 1087 roku, do czasu kiedy miasto opanowali Turcy. Było to przyczyną dla której relikwie świętego biskupa Mikołaja z Myry zostały przetransportowane do Bari (w południowo-wschodniej części Włoch).

Wydarzenie przywiezienia relikwii mocniej powiązało świętego Mikołaja z Adriatykiem i osobami pracującymi na morzach (i oceanach świata), którzy mają i w świętym Mikołaju wielkiego orędownika. To nie Myra a Bari zostało światowym ośrodkiem kultu świętego. W Bari, chociaż w liturgii pamiątkę o świętym Mikołaju obchodzi się szóstego grudnia, dodatkowo świętuje się dziewiątego maja, dzień w którym miasto, którego Św. Mikołaj został patronem, otrzymało relikwie świętego.

Usytuowane w Bari sanktuarium świętego Mikołaja to bazylika, jeden z najcenniejszych zabytków architektury romańskiej Włoch. Pielgrzymują do sanktuarium czciciele tak katoliccy jak i prawosławni. Także wierni z Zakopanego. Tego roku jesienią z kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża, pod przewodnictwem proboszcza parafii księdza Mariusza Dziuby wyruszyła trzydziestoosobowa grupa pielgrzymów do Bari. Właśnie do sanktuarium świętego Mikołaja. Organizatorem pielgrzymki było zakopiańskie biuro podróży "Pomian Travel".

Góralskie zwyczaje

Niegdyś w Polsce szóstego grudnia podhalańscy pasterze szli do spowiedzi, przynosili do kościoła dary w postaci drobiu aby im wilk owiec i bydła nie brał. Niewskazane były prace związane z motaniem wełny albowiem istniało przekonanie, że wilk może zamotać się pomiędzy owce i narobić szkody. Najlepiej było w tym dniu pościć i mieć przy sobie poświęcony obrazek patrona.

Zwyczaj obdarowywania dzieci podarunkami nie był powszechny. Rodzice wkładali dziecku pod poduszkę co najwyżej parę jabłek, cukierki lub inne drobiazgi, np. ołówek.

Obecnie kult Świętego uległ komercjalizacji. Z mikołajkami kojarzy się handel. Osiąga niemałe obroty. Teraz Święty Mikołaj to już nie nobliwy patriarcha biskup Myry, a dobrotliwy starszy pan z białą brodą, odziany w czerwony ubiór przepasany czerwonym pasem. Według znanych legend i baśni w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi on dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. W zaprzęgu znany najbardziej jest Rudolf, renifer z czerwonym nosem. Według różnych wersji Mikołaj zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię, za kołem podbiegunowym. Dzięki sprawnej promocji, ten wizerunek praktycznie zastąpił tradycyjny wygląd biskupa z Myry.

Dziadek Mróz i Śnieżynka

Poprzedzający święto zwyczaj pisania listu przez dzieci do świętego Mikołaja jest powszechny. W obdarowywaniu dzieci bierze udział nie tylko rodzina, najbliższy krąg znajomych ale i parafia, do której przynależą. Nawet obce osoby odgrywają rolę świętego w zorganizowanych mikołajkach w placówkach oświaty, sklepach i na ulicach.

Grzeczne dzieci dostają łakocie. Niegrzeczne mogą zostać porwane albo we snach nawiedzane, według staroniemieckiej tradycji, przez Krampusa i Ruperta. W Polsce święty Mikołaj najczęściej występuje sam bez towarzyszących mu anioła i diabła, jak to bywało niegdyś. Łobuzy ponadto zamiast podarków znajdują rózgę albo rózgę pośród innych podarków. Z mikołajek korzystają nie tylko dzieci. Obdarowujemy się wszyscy niezależnie od wieku. Onegdaj w innym systemie politycznym, idąc za przykładem rosyjskim i białoruskim, Mikołaja próbowano zastąpić Dziadkiem Mrozem, którego wnuczką jest Śnieżynka.

W obchodach mikołajek zauważa się nie tylko wiele baśniowych barwnych niezwykłych motywów tak właściwych dla twórczości średniowiecza ale i wkomponowanie w nie różnych rodzimych wątków, zgodnie z inkulturacją, rodem z krajów gdzie są one bądź były praktykowane.

Święty Mikołaj jest coraz częściej utożsamiany z mikołajkami, Bożym Narodzeniem i świątecznymi prezentami pod choinką. Tam gdzie nie on przynosi prezenty w okresie Godów robi to aniołek. W mikołajki dostaje się tylko zazwyczaj pierniki i figurkę z czekolady, przedstawiające świętego. Obecnie najczęściej w mikołajki obdarowujemy się słodyczami. Niekiedy pośród nich trafia się rózga. Mikołajkowe prezenty, często pakowane w ozdobne torebki, ukrywane są pod poduszką, bądź wkładane do specjalnie w tym celu zawieszonej mikołajkowej skarpety.

Pomimo starań papieża Pawła VI nie zanikła baśniowość, ani magia tego święta. Jest ona współczesnemu człowiekowi potrzebna. Ten dzień przygotowuje nas do świąt Bożego Narodzenia. To takie glamour! Nie wyobrażamy sobie iż mogłoby być inaczej" - pisze Klementyna Bednarz.

opr. rav

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Święto ulicy Zamoyskiego w Zakopanem

Fioletowo na Hali Gąsienicowej

Morskie Oko w deszczu, mgle i chmurach

Orkiestra Akademii Beethovenowskiej w Belvedere

Kultura na Bani. Koncert 2 plus 1

Nigdy o Tobie nie zapomnę

Łemkowska Watra z Orawskimi Roztokami

Ceramika Pauli Solańskiej w Kmicicu

Tatry w Galerii YAM

Orkiestra Arte Symfoniko w Czerwonym Dworze

Mike del Ferro i Kacper Smoliński Quartet U Wnuka

"Nasze Zakopane" z Nagrodą Literacką Zakopanego

Zakopiański Festiwal Literacki

Andre Bachleda Curuś u Wnuka

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

ANTYKI
Do sprzedania PIĘKNY ANTYK - KREDENS ORZECHOWY W OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO. Rozmiar 200 × 160 x 67. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
PRACA | dam
PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam piękny STóŁ KONFERENCYJNO-BILARDOWY (10 osób) z krzesłami. Wymiary stołu: 280 x 150 x 82. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
BIZNES
POSIADAM LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110 m2 w Nowym Targu, ul. Krzywa - NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ. 608 806 408
PRACA | dam
ZLECĘ REMONT DUŻEGO DACHU Z WYMIANĄ POKRYCIA. 608 806 408
PRACA | dam
ZLECĘ WYKONANIE POKRYCIA BLACHĄ TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
PRACA | dam
NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ Z BRYGADĄ BUDOWLANĄ - WYKOŃCZENIE TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ DO PRAC REMONTOWO-PORZĄDKOWYCH PRZY PENSJONACIE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE 2-pokojowe, blok, Zakopane ul. Orkana - NA DŁUŻEJ - 731 959 074.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam
Zatrudnię pracownika budowlanego ZBROJARZ DEKARZ. 601 508736.
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BRUKARSTWO, ODWODNIENIA - tanio, solidnie. 512 345 109.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKA NAD SENIORKĄ 93 lata. W dobrej kondycji fizycznej, chodząca. Ze względu na otępienie wymaga towarzystwa i nadzoru. Oferujemy zamieszkanie okresowo (co 6-8 tygodni) w Zakopanem i w Zielonce pod Warszawą. Warunki pracy i płacy do uzgodnienia. Zgłoszenia na adres mailowy: opieka@intermedix.pl lub telefonicznie: Elżbieta, 692-306-329 (tylko wieczorem po 18:30).
PRACA | dam
Zatrudnimy POKOJOWĄ do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt pod numerem +48 504428461.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
SPRZEDAŻ | różne
WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
NAUKA
KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
PRACA | dam
Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
Tel.: +436606388124
E-mail: office@mpabau.at
PRACA | dam
Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
KUPNO
Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
KUPNO
Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.