Natura była jej domem (WIDEO)

To już kolejne spotkanie z cyklu "Czytanie poezji", tym razem wybrzmiały strofy rabczańskiej poetki - Antoniny Zachary-Wnękowej.

Nie bez powodu na środku sceny pojawiły się dwie walizki. - Tyle pozostało po jej 90-letnim życiu - ten dorobek nie jest z materii, ale z ducha - mówiła Anna Mlekodaj, pomysłodawczyni i prowadząca spotkanie. - Jej życie była podróżą - podkreślała.

Urodziła się w 1894 r. w Olszówce. Mieszkała z rodzicami w Porębie Wielkiej w wynajmowanym domu, ponieważ rodzina była uboga. Kolejnym miejscem podczas jej życiowej podróży był Maków Podhalański, gdzie trafiła do wujostwa, które prowadziło sklep. Potem był dwór w Świętorzeczu na Litwie, gdzie zabrała ją siostra Julia, która wyszła za mąż za magnata - Antoniego Komara. W 1914 roku Antonina zdała z odznaczeniem egzamin dojrzałości w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim Heleny Strażyńskiej w Krakowie. W tym samym roku pojechała z siostrą nad Bałtyk.  Tę sielankę przerwała wojna. Jako obywatelka Austro - Węgier nie była mile widziana w Rosji. Zaczęła się ukrywać i tułąć po różnych miejscach. Podczas wojny zajmowała się rannymi w szpitalu w Smoleńsku.

W 1920 roku rozpoczęła studia na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Wybuch wojny polsko-bolszewickiej zmusił ją do powrotu do Rabki. W 1922 r. wyszła za mąż za Józefa Wnęka, swojego sąsiada. Małżeństwo wyjechało najpierw do Rzeszowa, gdzie Antonina pracowała jako nauczycielka. Gdy w 1924 r. umarł na zapalenie płuc ich niespełna roczny synek, wyjechali na Łotwę. Tam powstaje pierwszy tomik poezji Antoniny - Malwy, który zostaje  wydany w 1925 roku oraz dramat nawiązujący do powstania listopadowego Nieznany żołnierz (wydany w 1930 r.).

Przed wybuchem II wojny światowej Wnękowie wracają do Rabki. Mieszkają w rodzinnym domu przy ul Kilińskiego, który Komarowie kupili dla rodziców Antoniny.

W latach 1960–1980 wiersze poetki ukazują się w różnych czasopismach, między innymi w Dzienniku Polskim, Wieściach, Kulturze i innych oraz w Antologii Współczesnej Poezji Ludowej. W 1980 roku nakładem Ludowej Spółdzielni Wydawniczej ukazuje się zbiór jej baśni zatytułowany Baśnie spod Gorców. Poetka umiera 13 lutego 1984 roku.

- Antonina Zachara - Wnękowa była poetką miejsca, a jej domem była natura - mówiła Anna Mlekodaj podczas spotkania w Ludźmierzu. Zachwycała się ogniem, rozmawiała z wodą, wiatrem. Pisała "jestem grudką żywej ziemi". Była osobą głębokiej wiary, ale nie pisała wierszy religijnych.

Była „Poetką serca ziemi i serca człowieka”, wybitną twórczynią poezji, czerpiącą inspirację z krajobrazów Gorców oraz kultury Podhala.

Jej wiersze wyciągane z walizki czytały w piątek m. in. poetki podhalańskie - Barbara Balicka i Renata Lipkowska. Spotkanie uświetniła grą na wiolonczeli Joanna Balicka, zagrała też muzyka z Ludźmierza. Jako przyśpiewka wybrzmiały odśpiewane wspólnie słowa poetki z Rabki: "Nie sukojcie zdrowia po syrokim świecie, we wodzie i kwiotkakm w trowie je nojdziecie. Rośnie wom w ogródku, ze źródła się tocy, ino trza zawcasu o nim se przybocyć".