Grupa Podhalańska GOPR świętuje 70 urodziny. Czterech nowych ratowników (WIDEO, ZDJĘCIA)

Dziś w Porębie Wielkiej odbywają się główne obchody związane z jubileuszem Grupy Podhalańskiej. Uroczystości rozpoczęła Msza św. w kościele Matki Boskiej Fatimskiej. Później w Góralskim Raju odbyła się gala połączona z uroczystym przyrzeczeniem nowych ratowników. W tym roku w szeregi Grupy Podhalańskiej wstąpiło ich czterech.

* * *

"Sędziwa" Grupa Podhalańska wcale nie ma się czasu zestarzeć. - No bo kiedy? Roboty coraz więcej, trzeba się uwijać - mówi ze śmiechem Jarek Jurczakiewicz, naczelnik grupy. To już drugi raz od wejścia do odnowionej, pachnącej świeżością Stacji Centralnej w Rabce słyszę, że ratownicy mają masę roboty. O tym, że chyba każdy, kto tylko jest w stanie ustać na nogach, właśnie popędził w góry łapać ostatnie słoneczne dni „babiego lata” uprzedzał już ratownik dyżurny.


Naczelnik z dumą oprowadza po Stacji Centralnej. Naprawdę jest na czym oko zawiesić. Budynek niby w zarysie wciąż ten sam, ale tak naprawdę zupełnie inny - nowoczesny, czysty, schludny. Kotłownia wygląda jak baza NASA. W garażach całkiem świeży tabor, w magazynie sprzętu też biedy nie widać. Naczelnik przyznaje, że wyposażenie grupy jest niezłe, ale zawsze przydałoby się coś wymienić, coś odnowić. Dokupić jeszcze jeden samochód albo nowszego quada. Na piętro Stacji Centralnej można się dostać windą. Zaplecze hotelowe i salka konferencyjna wymagają jeszcze wyposażenia, nawet miejsce na ściankę wspinaczkową się znalazło. A przecież Stacja Centralna to tylko jeden z trzech odnowionych w ostatnich latach obiektów należących do grupy. Gruntowną modernizację przeszły też dyżurki w Nowym Targu i Limanowej. Zarząd Województwa Małopolskiego przeznaczył na inwestycję ponad 11 milionów złotych.


Naczelnik po raz kolejny zapewnia, że choć grupa już jakiś czas temu osiągnęła wiek emerytalny, o zwalnianiu tempa czy łapaniu zadyszki nie może być mowy. Dziś już nikt nie próbuje kwestionować potrzeby utrzymywania górskiego pogotowia.

- Z roku na rok lawinowo rośnie ruch turystyczny. Widać, że Tatry osiągnęły swoją maksymalną pojemność. Ludzie poszukują miejsc, gdzie nie ma tłumów. W miejscach, gdzie dotąd był niski i umiarkowany ruch turystyczny, dziś są na szlakach tłumy. Co ciekawe, to wcale nie dotyczy tylko Pienin. Powiedziałbym, że Beskid Wyspowy ma równie wielkie „wzięcie” - zaznacza szef Grupy.

Większa liczba turystów koreluje ściśle z goprowskimi statystykami wypadków. W skali roku liczba zdarzeń oscyluje wokół 600, a liczba interwencji ratowniczych na wyciągach narciarskich przekracza 400.

Liczba interwencji w rejonie Beskidu Wyspowego przyrosła tak znacząco, że pogotowie postanowiło właśnie tam zlokalizować dyżurkę ze stałą obsadą. Miałaby ona stanąć gdzieś w rejonie Przełęczy Marszałka Rydza Śmigłego pod Mogielicą.


Grupa Podhalańska, podobnie jak całe górskie pogotowie, nie narzeka na brak chętnych do służby. Wręcz przeciwnie, ludzie garną się do pogotowia i to nie tylko ci młodzi. Coraz częściej do egzaminu przystępują kandydaci doświadczeni wiekiem i umiejętnościami. Nierzadko do służby w GOPR aplikują pięćdziesięciolatkowie.

- Nie ma przeszkód, żeby starsi ludzie również do nas dołączyli. Oczywiście pod warunkiem, że mogą się pochwalić nienagannym stanem zdrowia, kondycją i przejdą pomyślnie niełatwe egzaminy - podkreśla naczelnik. Zaznacza przy tym, że kryteria przyjęcia do służby uległy zaostrzeniu. Od zeszłego roku egzamin trwa dwa dni i pozwala sprawdzić szerszy zakres umiejętności. Oprócz techniki jazdy na nartach, kondycji i znajomości topografii, podczas egzaminu trzeba się wykazać znajomością zagadnień medycznych, nawigacji w górach i elementów ratownictwa wysokościowego.

Służba w GOPR zarówno ta zawodowa, jak i ochotnicza daje ogromne możliwości rozwoju, zapewnia dostęp do najnowszych technologii. Dziś nowinkami są drony, pozwalające garstce ratowników skutecznie przeszukać ogromny teren i to zarówno za dnia jak i w nocy.

- Czasem potrafimy odszukać zaginionego w trzy osoby, podczas gdy jeszcze parę lat temu takie same poszukiwania oznaczały ogromną wielogodzinną akcję z udziałem kilkudziesięciu ratowników - zaznacza Jarosław Jurczakiewicz i wspomina, jak dzięki technologii ratownicy potrafili odnaleźć człowieka po śladach pozostawionych na śniegu. Były wyraźnie widoczne w termowizji, bo człowiek szedł bez butów i pozostawione przez niego odciski stóp były cieplejsze od otoczenia…

W związku z rozwojem technologicznym i telekomunikacyjnym ratownicy jeszcze niedawno przewidywali, że przypadki zaginięć będą sporadyczne. Tymczasem z wielu powodów aktualne statystyki tego nie potwierdzają.

- Generalnie trzeba przyznać, że ludzie wyruszający w góry są coraz lepiej przygotowani i wyekwipowani. Przypadki turystów, którzy na skały wybierają się w trampkach, są coraz rzadsze. Ludzie mają przy sobie telefony, wiedzą jak się nimi posługiwać. Ale czasami zdarzy się i tak, że cały dzień robimy zdjęcia kwiatom, a jak przyjdzie nagła potrzeba, to telefon jest rozładowany albo akurat jesteśmy w miejscu, gdzie nie ma zasięgu - podkreśla szef Grupy Podhalańskiej.


Jedną z bolączek Grupy Podhalańskiej jest zbyt skromna liczba etatów zawodowych ratowników. W tej chwili jest ich zaledwie 18. - Ze względu na ogromny obszar działania grupy (od przełęczy Obidza po pasmo Policy) i rosnącą liczbę wypadków, przydałoby się wzmocnić zespół. Decydenci wyszli jednak z założenia, że pogotowie jest przede wszystkim organizacją ochotniczą i tego się trzymają - konkluduje naczelnik. Dodaje, że także zarobki w pogotowiu do najwyższych nie należą. Z pewnością ludzie, który decydują się związać swą karierę zawodową z GOPR-em, nie przychodzą tu dla pieniędzy. Do służby może zniechęcić również to, że w odróżnieniu od innych służb mundurowych, ratownicy górscy nie mogą liczyć na wcześniejszą emeryturę. - Z pewnością nie jest łatwo pełnić służbę człowiekowi w wieku 65 lat. A od nas się tego wymaga - zaznacza szef pogotowia.

Praca w Grupie Podhalańskiej oznacza też coraz to nowe wyzwania. Ratownicy, oprócz działalności górskiej i zabezpieczenia stoków narciarskich - specjalizują się również między innymi w ratownictwie na wodach szybko płynących. - Mamy swoje dokonania w tej dziedzinie. Podczas ostatniej powodzi, która doświadczyła Dolny Śląsk, byliśmy głównym zespołem ratowniczym w górskich miejscowościach, takich jak: Stronie Śląskie czy Lądek-Zdrój. Nasze umiejętności, zdobyte na wodach Dunajca czy w przełomie Białki, bardzo się przydały - zaznacza naczelnik.

Nowinką, wprowadzaną po raz pierwszy przez ratowników Grupy Podhalańskiej, jest wykorzystanie w ratownictwie zimowym motocykli wyposażonych w gąsienice. Dotąd tego rodzaju sprzęt kojarzył się wyłącznie z rekreacją, tymczasem ratownikom się bardzo przydaje w błyskawicznym dotarciu na miejsce wypadku w warunkach zimowych. Grupa Podhalańska prowadzi też bardzo szeroką działalność szkoleniową, z której korzystają jednostki wojsk specjalnych, straż pożarna, policja, a ostatnio również Wojska Obrony Terytorialnej.