Reklama

2024-12-15 18:00:23

Rabka-Zdrój

Państwo nie chciało kości

Reklama

- Jedyne co nam zostało z rabczańskich nieruchomości to działka na cmentarzu parafialnym - nie kryje żalu Jan Wieczorkowski, potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce.

Babcia Helena Wieczorkowska i dziadek Jan Wieczorkowski „Pierwszy” w mundurze CK Armii - jedno z najstarszych zdjęć w zbiorach Jan Wieczorkowskiego, rocznik 1947, byłego rabczańskiego burmistrza. Jana Wieczorkowskiego z numerem trzecim. To rodzinna tradycja. Każdy pierworodny potomek męski przychodzący na świat otrzymuje imię Jan.

*

Babcia Helena pochodziła z Kadenów. Ród zaś wywodził się zachodnich Czech. Później chwilowo osiedlił się w Niemczech, by na przełomie XVIII i XIX stulecia przenieść się do Galicji.

Jan pasjonuje się genealogią rodziny. Najstarsze pisane źródła o przodkach pochodzą z połowy piętnastego wieku. W połowie XIX stulecia Kadenowie, wówczas bardzo zamożni, związani z przemysłem przedsiębiorcy z Krakowa, postanowili wykupić od rodu Zubrzyckich ich rabczańskie dobra. Kadenowie sporo zainwestowali w rozwój Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce. Ten interes wypalił. W latach międzywojennych Rabka stała się bardzo modnym, znanym w całej Europie kurortem.

Sielanka właścicieli Zdroju nie trwała długo. Najpierw przyszła okupacja, która mocno nadwerężyła Zakład Uzdrowiskowy. Niemcy wycofując się z Rabki zdewastowali wiele kluczowych obiektów, między innymi prywatną elektrownię zasilającą Zakład. Mimo to właściciele zdrojowiska z nadzieją wrócili do swych włości tuż po wojnie. Próbowali reaktywować uzdrowisko. Rodzina zdawała sobie sprawę, że komuniści, którzy objęli władzę w Polsce, nie pozwolą im zachować całego majątku. Miała jednak nadzieję ocalić choć niewielką część zdrojowiska. Niestety nawet te bardzo ostrożne założenia okazały się całkowicie nietrafione. Pazerna władza wzięła wszystko, a nawet więcej. Jednym dekretem w 1946 roku Zakład Uzdrowiskowy, a nawet niektóre rabczańskie nieruchomości, które nigdy do niego nie należały - zostały znacjonalizowane. Nowa władza zapomniała sobie jedynie o Starym Dworze, gdzie przed wojną mieściła się słynna szkoła Jana Wieczorkowskiego. Komuniści szybko „naprawili” swój błąd. Rodzina straciła również i Stary Dwór. Założyciel szkoły nie mógł się z tym pogodzić. Odebrał sobie życie dokładnie w dniu, kiedy założona przez niego słynna placówka oświatowa została przejęta przez państwo.

*

Jan Wieczorkowski „Trzeci” przyszedł na świat tuż po wojnie, dokładnie w chwili, gdy rodzina została wywłaszczona ze swych dóbr. Urodził się w budynku „Trzech Róż”. Wkrótce jednak rodzina musiała się stamtąd wynieść i zamieszkać w „Lilianie”. I ten budynek należał do Zakładu Uzdrowiskowego. Teraz jednak dawni właściciele Rabki byli jedynie lokatorami.

- Tata robił remonty, budował kominy, łazienki. Babcia zamieszkała w tym samym domu, w mansardzie. Miała ogromne krosno i tkała na nim materiał na marynarki. Pachniała kawą - wspominał Jan Wieczorkowski, podczas spotkania w Miejskim Ośrodku Kultury w Rabce. Opowiadał o trwających od początku lat dziewięćdziesiątych staraniach rodziny o zwrot znacjonalizowanego majątku. Staraniach, które do dziś nie przyniosły żadnego efektu. Potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego nie krył rozżalenia postępowaniem kolejnych rządów i ministrów w wolnej już Polsce. Politycy jakby sprzysięgli się, by nie oddać rodzinie zagrabionej niegdyś własności. 

- Minister zdrowia wydał łącznie 14 decyzji dotyczących Zakładu Uzdrowiskowego. Większość była dla nas korzystna. Odwoływaliśmy się nawet do Rzecznika Praw Obywatelskich. Niestety te nasze działania przypominały walenie głową w mur - opowiadał Jan Wieczorkowski.

- Mój ojciec zauważył kiedyś, że została nam tylko działka w rogu starego cmentarza w Rabce. Tam, gdzie spoczywają przodkowie. To jedyna nieruchomość należąca do rodziny, której nam komuniści nie odebrali - mówił nie ukrywając żalu.

Potomek właścicieli uzdrowiska odniósł się również do krzywdzących wpisów pojawiających się co jakiś czas w internecie, zamieszczanych przez samych rabczan. Komentarzy podważających zasługi Kadenów i Wieczorkowskich dla Rabki, a także kwestionujących ich prawa do zwrotu dawnych dóbr.

- Cieszę się, że mogłem się spotkać z mieszkańcami Rabki i wyjaśniać na czym polegała krzywda wyrządzona naszej rodzinie. Coś, co zostało zagrabione z pogwałceniem wszelkich praw, nawet tych komunistycznych - powinno zostać zwrócone. Tym bardziej, że większość budynków, stanowiących niegdyś Zakład Uzdrowiskowy, opuszczona niszczeje - przypomniał.

*

Jan Wieczorkowski opowiadał o swoich dziejach w Galerii „Pod Aniołem”. Zaprezentował kilkadziesiąt nieznanych i niepublikowanych zdjęć upamiętniających historię uzdrowiska i jego dawnych właścicieli. Sala galerii była wypełniona po brzegi. Spotkanie zorganizowała Fundacja "Kinematograf". 

mk

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
obserwator 2024-12-18 12:54:55
Na co go stać pokazał z Gwiazdą. Wstyd!
mariola 2024-12-16 10:15:56
Problemem jest brak kapitału. Casus Gwiazdy pokazał, że samo nazwisko bez poparcia kapitału nic nie zdziała. Pozostają wspominki i sny o potędze.
Bob budowniczy 2024-12-15 23:59:11
Tia,"Gwiazdę" oddali i co?Szumne zapowiedzi,obiecanki a końcem wszystkiego sprzedaż następnemu inwestorowi...Też komuniści to zrobili?Rudera "Gwiazda" chlubą Rabki.
Dobrze się stalo,że "Trzy Róże" zmieniły właściciela.

Reklama
  • PRACA | dam
    Przyjmę dwie dziewczyny najlepiej z Zakopanego NA STOISKO Z OSCYPKAMI w Zakopanem (12.12.25-12.01.26). Praca dobrze płatna. 664 497 808.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DOMEK długoterminowo, 35 m2, Szaflary, 1800 zł na miesiąc, rachunki wliczone w czynsz. 668 774 208.
  • USŁUGI | inne
    Chętnie zaopiekuję się psiakami i innymi zwierzakami domowymi. Najlepiej po 14.00. 530806950 przemkoh2o@wp.pl
    Tel.: 530806950
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia w Nowym Targu POKÓJ Z ANEKSEM KUCHENNYM I ŁAZIENKĄ. 889 694 718.
  • PRACA | dam
    Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
  • PRACA | dam
    WIZY USA, WYJAZDY, ZIELONA KARTA. 501 809 644
  • PRACA | dam
    Przyjmę do pracy PIZEERA Z DOŚWIADCZENIEM, praca 4/5 dni w tygodniu, od 16:00 do 1:30. Zakopane. Stawka: 30 zł/godz. 692 242 042.
  • PRACA | dam
    PKL Horeca Sp. z o.o. jest Spółką wchodzącą w skład Grupy PKL. Obecnie poszukujemy osoby na stanowisko: SPECJALISTA DS. JAKOŚCI SPRZEDAŻY. Miejsce pracy: Zakopane. CO BĘDZIE NALEŻEĆ DO TWOICH OBOWIĄZKÓW? - Monitorowanie wyników tajemniczego klienta i analiza raportów sprzedażowych, - Identyfikacja trendów oraz obszarów wymagających poprawy, - Współpraca z liderami obiektów - motywowanie zespołów, spotkania, ustalanie celów jakościowych i sprzedażowych, - Opracowywanie i wdrażanie standardów obsługi w hotelach i restauracjach, - Organizacja szkoleń z zakresu jakości obsługi, upsellingu i cross-sellingu, - Przygotowywanie raportów jakościowych i sprzedażowych, monitorowanie postępów, - Analiza feedbacku od klientów i wdrażanie działań korygujących, - Poszukiwanie innowacji i nowych technologii wspierających jakość usług, - Ścisła współpraca w obrębie działu, oraz z klientem wewnętrznym i zewnętrznym, - Tworzenie zestawień, porównań i raportów na zlecenie przełożonego. DOŁĄCZ DO NAS! Więcej informacji i rekrutacja: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-jakosci-sprzedazy.html
    WWW: www.pkl.pl/post/specjalista-ds-jakosci-sprzedazy.html
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
    Tel.: 600404554
  • USŁUGI | inne
    PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
  • PRACA | dam
    Zatrudnię Recepcjonistkę/Recepcjonistę: - umowa o pracę - w hotelu 4* - możliwość rozwoju: szkolenia, kursy - konieczna znajomość języka angielskiego - doświadczenie mile widziane, ale jeżeli nie masz doświadczenie, to wszystkiego Cię nauczymy:). 600087765 stamary.pl praca@wo-ma.com
    Tel.: 600087765
  • PRACA | dam
    PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
  • PRACA | dam
    Piekarnia rzemieślnicza TuChleb w Zakopanem zatrudni piekarkę/piekarza, cukierniczkę/cukiernika oraz osobę do przyuczenia. 602124461
    Tel.: 602124461
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajecia ładne mieszkanie 2 pokojowe 36m2 w Nowy Targu -ul Szaflarska w bloku z windą tel 660797241 b12.pl.
  • USŁUGI | budowlane
    DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
  • PRACA | dam
    SUPERMARKET LEWIATAN W MURZASICHLU zatrudni pełny etat na stanowisko sprzedawca kasjer praca zmianowa. 601514066
    Tel.: 601514066
  • PRACA | dam
    Pensjonat w Zakopanem zatrudni KONSERWATORA, koniecznie zmotoryzowanego. Praca na 1/2 etatu 666378357.
  • NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
    Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
    Tel.: 788
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    BORDER COLLIE szczenięta. 791 669 932.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię działkę budowlaną Nowy Targ i okolice. 608 729 122.
  • BIZNES
    Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • PRACA | dam
    Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
  • PRACA | dam
    INSTRUKTORZY NARCIARSCY www.szkolajurgow.pl tel. 692001268
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • SPRZEDAŻ | różne
    LIKWIDACJA SKLEPU "WOD-KAN I ŁAZIENKI". WYPRZEDAŻ ASORTYMENTU W ATRAKCYJNYCH CENACH. W tym: baterie, umywalki, itp. Zapraszamy: ul. Chramcówki 33, Zakopane.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DOM, centrum Zakopanego - 602 633 931.
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • PRACA | dam
    NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
  • PRACA | dam
    Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-10-26 20:07 Zderzenie samochodu z rowerzystą 2025-10-26 20:00 Siódma edycja Pucharu Janosika 2025-10-26 19:00 Zakopiańczyk Stanisław Ligas mistrzem świata w trójboju siłowym! 2025-10-26 18:00 Nie tracimy nadziei. Jest szansa na piękne i ciepłe jesienne dni 1 2025-10-26 17:29 Piękne widoki z Nosala (WIDEO) 2025-10-26 17:00 Te tytuły warto przeczytać. Mamy dla Was książki 2025-10-26 16:00 Góral na prądzie 2 2025-10-26 15:00 Geotermia dla wybranych 5 2025-10-26 14:09 30-latek znaleziony nieprzytomny w namiocie. Trwają policyjne czynności 1 2025-10-26 14:01 Tatry spotykają Tetony i Yellowstone - GOPR i TOPR na Kongresie ICAR w Wyoming 2025-10-26 13:00 Trwają zapisy do Zakopiańskiego Biegu Niepodległości 2025-10-26 12:00 Strach wieczorową porą a niedźwiedzie coraz bliżej 2 2025-10-26 11:35 Do sprzedania w Zakopanem różne BIURKA 2025-10-26 11:00 Jak Wałęsa z Oleksym gościli w Ludźmierzu (ZDJĘCIA) 2025-10-26 10:00 Piąte - nie zabijaj. Mieszkańcy Antałówki przeciwko masztowi przy kościele 15 2025-10-26 10:00 Outsourcing IT - czy warto? 2025-10-26 09:00 Nowy Targ upamiętnił prof. Józefa Mroszczaka w 50. rocznicę jego śmierci 2025-10-26 08:00 Lisek z Murowańca. Pamiętajcie, aby nie karmić dzikich zwierząt! 3 2025-10-25 21:08 Niespodziewani obiadowi goście w ogrodzie (WIDEO) 2025-10-25 21:00 Sit Down zamiast wulgarnego Stand Up, czyli Maciej Pinkwart i Hanka Wójciak w Kombinacie (WIDEO) 9 2025-10-25 19:59 Tragedia podczas zejścia ze znanego schroniska w Tatrach. Próbował przejść przez potok 2 2025-10-25 19:00 Kolejne sukcesy młodych szachistów z Zakopanego 2025-10-25 18:00 Marszałek wyda na Forum 700 tys., Zakopane 100 tys. Pytamy burmistrza o ten wydatek (WIDEO) 18 2025-10-25 17:37 Kawalkada aut startujących w 58. Rajdzie Żubrów uchwycona na trasie (FOTO) 1 2025-10-25 17:30 Niedziela dla najmłodszych w Centrum Edukacji Lotnicznej 2025-10-25 17:00 Piękna zima w Tatrach. Silny wiatr i sporo śniegu na Hali Gąsienicowej (WIDEO) 2025-10-25 16:00 Dziś śpimy godzinę dłużej. Ostatnia zmiana czasu? 3 2025-10-25 15:00 Akademia Lotnika z Kamilem Stochem w szkole w Zębie 2025-10-25 14:00 Pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach 2025-10-25 13:25 Rodzina Hyrczyków z owcami wraca z wypasu, czyli kolejny redyk (WIDEO) 2025-10-25 13:00 Kolejne medale dla naszej pary, rodzina z Zakopanego w światowej elicie lekkoatletów 2025-10-25 12:00 Raz słonko, raz deszcz, ponad 600 owiec trzeba przeprowadzić (WIDEO) 1 2025-10-25 11:30 Obfita zima w Kraków Airport! 2025-10-25 11:00 58. Rajd Żubrów wystartował (WIDEO) 9 2025-10-25 10:00 Wyższe ceny parkingów przy Dolinie Kościeliskiej 3 2025-10-25 09:00 Coraz więcej osób dociera do Zakopanego pociągami 6 2025-10-25 08:00 Poprawa pogody, dziś duże szanse na słońce, słaby deszcz może popadać po południu 2025-10-24 21:49 Zalane posesje w Witowie 3 2025-10-24 21:00 W Kościelisku odbyły się uroczystości pogrzebowe Stanisława Klapera, Żołnierza Wyklętego 23 2025-10-24 20:00 Huk zamiast spokoju (WIDEO) 2025-10-24 19:31 W Ratułowie będzie całkowicie zamknięta droga 2025-10-24 19:00 Zakopiański Hasior. Pierwsza taka czcionka w historii 2025-10-24 18:05 Strażacka akcja w centrum Zakopanego 1 2025-10-24 18:00 Opowieść o pasji, która nie zna granic 2025-10-24 17:30 Wodospad Spadowiec to zwykle dwie stróżki wody, dziś wygląda tak (WIDEO) 2025-10-24 17:00 Szczawnicka młodzież pracuje nad spektaklem 2025-10-24 16:27 Festyn charytatywny w Krościenku 1 2025-10-24 16:00 Burmistrz podał datę, kiedy w Zakopanem będą płatne parkingi 6 2025-10-24 15:00 Katarzyna Niewiadoma z Ochotnicy Górnej nominowana do prestiżowej nagrody 1 2025-10-24 14:35 Lubań Maniowy z Pucharem Podhala. 7:0 w finale (WIDEO)
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-10-26 19:59 1. jak gwahantuje i phzyhzeka tusk to ja mu wiehzę!! 2025-10-26 19:55 2. @Cyklista, co tam będziesz zawracał d... jakiemuś parobkowi z Podhala. Może od razu zaproś do wyrażenia "Swojej" miarodajnej opinii innego księdza. Niejakiego Tiso. Ten na pewno będzie miał sporo do powiedzenia na temat nienawiści Polaków do Słowaków w czasie wojny. Tak dla równowagi głoszonych przez Naszych Czytelników poglądów. A jak za niskie progi, możesz sięgnąć wyżej, po biskupa aloisa hudala. Niech wyrazi na Naszym forum miarodajną opinię na temat dobroczynnej działalności, polegającej na ratowaniu "tak zwanych zbrodniarzy wojennych" podlegających prześladowaniom, aby mogli się wymknąć prześladowcom i uciec do szczęśliwszych krajów. 2025-10-26 18:39 3. "Tyluś 2025-10-26 11:58:43 Co za ciemnota, to ci co głosują na pis i wybrali alfonsa nawrockiego na swojego prezydenta" "Wierzysz w Boga, nie głosujesz na PiS. To jest proste jak drut - stwierdził szef Platformy Obywatelskiej Donald Tusk podczas konwencji w Radomiu. " @ty, luś, ty pewnie wierzący, albo nie głosujesz na platfusie lewactwo. To jak , jasnoto? 2025-10-26 18:30 4. @Andrzej, chody to mieli! przyłącze robione było tam za pisu 2025-10-26 18:24 5. " GT 2025-10-26 07:53:35 Jeżeli jesteś takim znawcą historii o partyzantach to powinieneś wiedzieć , kto im dostarczał jedzenie, skąd mieli jedzenie ,gdzie mieli obozy ,gdzie rabowali ,gdzie mieli meliny co pili gorzałe , kto gdzie i ilu żydów zaciukali , i wykonali wiele wiele morderstw na Polakach , i to jest aż zgroza że dzś takim bandytom oddaje się honory." I ja już wiem, kto bandytom mordującym żydów i Polaków dostarczał (dowozil) jedzenie: "GT 2025-10-25 12:12:48 Mój ojciec był na wojnie w obozie i partyzantom dowoził jedzenie " W końcu przyznałeś, kto im dostarczał jedzenie. Komu TWÓJ ojciec dostarczał jedzenie!!!! @gt, film Pokłosie" wspaniale pokazał, kto dzisiaj najgłośniej drze mordę o antysemityźmie i zaciukiwaniu żydów w czasie wojny. Potomkowie tych, co ich palili w stodołach. Ogladaleś? 2025-10-26 18:22 6. składka zdrowotna od sprzedaży samochodu firmowego to była za nierządu pisu!! nie wiesz o czym piszesz 2025-10-26 18:12 7. @Do tadek, ustawianie kogos w roli pucybuta to rzeczywiscie haute culture. 2025-10-26 18:04 8. @norton ja nigdy nie pracowałem w państwowym zakładzie ,tak że nie lizałem d..y żadnemu partyjniakowi o cokolwiek., tak że czerwonych pająków to szukaj w śród swoich bo w twojej rodzinie w pisie jest ich pod dostatkiem. Cyklista z Gronkowa pochodzi ks Władysław Zarębczan może on by powiedział jak ogniowcy wymordowali jego bliskich. 2025-10-26 18:00 9. O ktorym mowisz. Maczynskiego,Lindego czy Doroszewskiego ? Zwroty obcojezyczne to zas mala czesc nauki jezykow obcych. 2025-10-26 17:42 10. Przypominam, że w piekle też są kotły podgrzewane gorącą wodą. A grzech pychy jest jednym z grzechów głównych.
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama