Reklama

2025-01-28 14:00:36

Reklama

Rabka-Zdrój

Rabka i jej mroczna wojenna historia

Reklama

Wiele nieodkrytych opowieści z historii Rabki można było usłyszeć w niedzielę, 26 stycznia na antenie Radia Kraków w reportażu Ewy Szkurłat.

Rabka-Zdrój, znana przede wszystkim jako uzdrowiskowe miasteczko, kryje w sobie wiele nieodkrytych opowieści. W niedzielę, 26 stycznia na antenie Radia Kraków usłyszeliśmy reportaż Ewy Szkurłat – wybitnej dziennikarki i reportażystki, która od lat zdobywa uznanie dzięki wnikliwym i poruszającym opowieściom. Tym razem odkryje przed nami działania ludzi, którzy z determinacją przywracają pamięć o dawnych mieszkańcach Rabki.

W centrum reportażu znajdą się historie Narcyza Listkowskiego – Lidera Dialogu, a także Michała Rapty i Grzegorza Moskala, współautorów książki „Mroczne sekrety Willi Tereska”. Ich praca to coś więcej niż tylko dokumentacja historii – to pasja i misja ratowania śladów przeszłości. Dzięki ich wysiłkom miasto stopniowo odzyskuje fragmenty zapomnianej historii – od odkopanych schodów prowadzących do dawnej bożnicy po macewy ustawione na mogiłach ofiar II wojny światowej.

Te działania są dowodem na to, że nawet najmniejsze znaleziska mogą mieć ogromne znaczenie. Każdy artefakt, każdy odkopany kamień czy opowiedziana historia to krok ku odbudowie pamięci o społeczności, która przez lata tworzyła kulturę Rabki.

Reportaż Ewy Szkurłat jest zaproszeniem do refleksji nad tym, jak istotne jest pielęgnowanie pamięci i ochrona dziedzictwa historycznego. To również przypomnienie, że za każdą z takich inicjatyw stoją ludzie – pełni pasji, determinacji i głębokiego szacunku dla przeszłości.

Reportaż jest dostępny online na stronie Radia Kraków pod linkiem: 

https://www.radiokrakow.pl/audycje/schody-reportaz-ewy-szkurlat/https://www.radiokrakow.pl/audycje/schody-reportaz-ewy-szkurlat/

opr.: mk

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Gg 2025-02-02 22:50:27
@mirek - " autorytety" polskie to pierwsze uciekały do Rumunii, Turcji, Francji i Wielkiej Brytanii.
Artefakt91 2025-01-29 22:12:56
@Druhu Marku, w każdą wigilię myślami jestem też choć chwilę w Ochotnicy. I zgadzam się, że to piękna wieś.
sp 2025-01-29 18:35:01
@krejci, waffen-SS 40 tyś, wehrmachcie ok. 50 tyś.
mirek 2025-01-29 16:09:25
"autorytety nie milczaly", nad Wisla autorytery same byly przedmiotem aresztowania i wywozki do obozow zaglady. Intelligenzaktion w samym Krakowie tylko mial miejsce juz w 1939 roku .
Sonderakion Krakau germanie przeprowadzili nieco ponad miesiac od rozpoczecia wojny !
Z calym szacunkiem dla ofiarnosci i cierpienia Holandii i jej mieszkancow, okupacja w Generalnej Guberni Hansa Franka byla duzo, a duzo bardziej okrutna i wszelkie porownania, ktore moga sie przeksztalcic w licytacje ofiar/bohaterow, nalezy brac z wywazeniem i znajomoscia historycznych faktow.
druh Marek 2025-01-29 15:35:05
Niemiecka okupacja w Generalnej Guberni byla wyjatkowo brutalna i krwawa. Daleko nie szukaj Artefakt91 - jedz do Ochotnicy. Piekna wies, takze miejsce masakry ludnosci cywilnej przez niemieckich oprawcow.
oooo 2025-01-29 13:41:52
Artefakt91

W Polsce podczas II wojny światowej autorytety nie miały takich możliwości jak na Zachodzie, by publicznie sprzeciwić się prześladowaniu Żydów. Niemcy nie traktowali Żydów jak ludzi, a Polaków darzyli ogromną pogardą. Uważali ich za naród podludzi, przeznaczony do niewolniczej pracy. Od początku okupacji prowadzili planową eksterminację polskiej inteligencji - w ramach akcji Intelligenzaktion zamordowali dziesiątki tysięcy nauczycieli, duchownych, naukowców i działaczy społecznych. Chcieli w ten sposób pozbawić Polaków przywódców zdolnych do organizowania oporu. Polacy mieli być jedynie siłą roboczą dla Rzeszy, a ich kultura i tożsamość miały zostać zniszczone. Stąd masowe egzekucje, pacyfikacje wsi i brutalne represje wobec każdego, kto sprzeciwiał się niemieckim rządom.

W krajach zachodnich, takich jak Belgia czy Holandia, okupacja miała inny charakter. Tamtejsze elity miały większą swobodę działania - dlatego mogli publicznie protestować, jak np. biskupi holenderscy, którzy potępili deportacje Żydów. W Polsce podobne działania były niemal niemożliwe - Niemcy karali śmiercią za samo pomaganie Żydom, często mordując całe rodziny i sąsiadów.

Mimo to niektórzy polscy dyplomaci, jak Aleksander Ładoś, działali w ukryciu, pomagając Żydom zdobywać fałszywe dokumenty. Indywidualnie wielu Polaków z narażeniem życia ukrywało Żydów, choć nie mieli wsparcia autorytetów, które mogłyby działać otwarcie. W realiach okupowanej Polski publiczne protesty były po prostu niemożliwe - wszelkie próby kończyły się natychmiastowymi represjami.
Artefakt91 2025-01-29 12:43:11
@oooo, zgadza się, w Polsce - jedynym kraju w Europie groziła za ukrywanie Żydów kara śmierci dla całej rodziny. W Holandii groziła za to deportacja do obozu koncentracyjnego (np historia Anne Frank, które w 1939 miała 10 lat). Niewątpliwie bandyckie prawo III Rzeszy zrobiło swoje i liczby nie oddają bohaterstwa Sprawiedliwych. W wielu krajach zachodniej Europy autorytety nie milczały w sprawie deportacji Żydów do obozów koncentracyjnych - np Królowa Belgii, Episkopaty Belgii i Holandii. W 1941 roku w Amsterdamie odbył się strajk przeciwko prześladowaniom Żydów. Tak tylko głośno myślę, czy stanowisko autorytetów nie rozpostarło swoistego parasola ochronnego nad Żydami skierowanego do własnych obywateli ?
xxx 2025-01-29 12:32:10
Coraz więcej prowokatorów.
krejci 2025-01-29 12:03:43
Mala Holandia dostarczyla tez ok. 20 - 25 tys. ochotnikow dla Waffen SS, gdzie tworzyli wlasny oddzial Freiwilligen Legion Niederlande.
oooo 2025-01-29 11:25:04
Porównując liczby Sprawiedliwych w Polsce i Holandii trzeba pamiętać, że sytuacja w obu krajach była zupełnie inna. W Polsce pomoc Żydom była karana śmiercią - nie tylko dla osoby, która udzielała pomocy, ale też dla całej jej rodziny i często dla sąsiadów. Niemcy byli tu bezwzględni, a represje wobec rodzin pomagających były ogromne. W Holandii konsekwencje były oczywiście surowe, ale nie były aż tak brutalne i nie dotyczyły całych społeczności. Mimo tego tysiące Polaków zdecydowały się ryzykować życie, by ratować Żydów - to prawdziwy dowód odwagi i poświęcenia.

Po wojnie w Polsce wielu ludzi, którzy ratowali Żydów, bało się przyjąć tytuł Sprawiedliwego. Obawiali się zarówno represji ze strony komunistycznych władz, ale także negatywnych reakcji lokalnych społeczności, szczególnie w miejscach, gdzie po wojnie miały miejsce pogromy i panowało negatywne nastawienie do Żydów. Ich decyzja o rezygnacji z odznaczenia nie wynikała z braku odwagi (bo swoją gotowość do działania, nawet w obliczu ogromnych trudności, pokazali już podczas wojny), lecz z troski o bezpieczeństwo swoje i bliskich. To świadczy o ich głębokim poczuciu odpowiedzialności i woli działania, nawet w trudnych warunkach, a nie z potrzeby uznania. W Holandii nie było takich obaw - tam społeczeństwo było dumne ze swoich Sprawiedliwych.

Więc nie chodzi tylko o liczby - liczy się kontekst, represje, warunki okupacyjne i to, jak wyglądało życie po wojnie.
Supcio 2025-01-29 10:46:02
Rabka - miasto dzieci świata, kawalerów orderu uśmiechu i wille: Juras, Sasin i Niemen
Artefakt91 2025-01-29 08:22:43
Mała Holandia, która w 1939 miała niecałe 9 milionów mieszkańców ma prawie 6 tys. Sprawiedliwych a 4 razy wówczas większa Polska ( 35 milionów w 1939 r.) ma ich o 1200 więcej.
Dymisja 2025-01-29 04:52:06
Nowacka wam powie ,kto to zrobił
antenka 2025-01-28 17:56:45
moher na razie nic o śmieciach ani gazie, ale szacunek za przebicie się przez historię. Może to początek nowej pasji?
moher 2025-01-28 15:27:21
Bedzie cos o wywozie smieci i cenach gazu ?

Reklama
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIĘ POMOC KUCHENNĄ - Zakopane Jaszczurówka/Chłabówka - 601 50 44 86
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    ADAPTACJE PODDASZY, OCIEPLANIE WEŁNĄ MINERALNĄ. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    WYKAŃCZANIE WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, MALOWANIE. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
  • USŁUGI | budowlane
    ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
  • PRACA | dam
    Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
    Tel.: 609097999
  • SPRZEDAŻ | różne
    PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
  • NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
    Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
  • PRACA | dam
    PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
  • PRACA | dam
    Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-12-30 10:00 Pienińskie kolędowanie 2025-12-30 09:00 W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego 2025-12-30 08:02 Dofinansowanie od wojewody pozwoli uruchomić cztery nowe linie komunikacyjne 1 2025-12-29 21:20 Sylwester jak zdarzenie masowe. Ratownicy szykują się na trudną noc (WIDEO) 6 2025-12-29 21:00 Gramy dla Pawła - Maniowy zjednoczone w charytatywnym turnieju 2025-12-29 20:00 Zakaz fajerwerków w Zakopanem obowiązuje przez cały rok. Policja apeluje o rozsądek 13 2025-12-29 19:00 Damy z siebie wszystko - zapewniają nasi mistrzowie w snowboardzie (WIDEO, ZDJĘCIA) 2025-12-29 18:31 Tomasiak i Stoch w drugiej dziesiątce. Zwycięża Prevc 2025-12-29 18:30 Blisko pół miliona złotych od Województwa Małopolskiego na Puchar Świata w skokach 5 2025-12-29 18:24 Karambol czterech aut w Szaflarach 2025-12-29 17:44 Ośmiolatek odnaleziony dzięki szybkiej akcji strażników 1 2025-12-29 17:33 Romskie kapele wróciły na Krupówki (WIDEO) 9 2025-12-29 17:30 Dobra zabawa bez petard. TPN po raz kolejny apeluje: Nie strzelaj w sylwestra 2025-12-29 17:22 Stresujesz się lotem samolotem? Zaplanuj swoją podróż 2025-12-29 16:59 Pożar w Rabce 2025-12-29 16:35 To już jutro Jarmark Świąteczny w Krościenku (WIDEO) 2025-12-29 16:00 Na osiedlu Niwa powstaje Niwiańska Przystań 2025-12-29 15:33 Zakopane - sprzedam MEBLOŚCIANKĘ 2025-12-29 15:00 Dziś słońce, ale sylwester ze śniegiem i solidnym mrozem 2025-12-29 14:24 Kolejny dzień z korkami 1 2025-12-29 14:00 Wielka Krokiew czeka na skoczków i kibiców, Puchar Świata w skokach wcześniej niż zwykle 2025-12-29 12:59 Mandaty za złe parkowanie, kolizje i poszukiwania zagubionych dzieci 2025-12-29 12:00 Witaj gwiazdko złota. Chór Gorce z kolędami (ZDJĘCIA, WIDEO) 2025-12-29 10:57 Gang narkotykowy za kratkami 2 2025-12-29 09:59 Zaczęli stawiać scenę na Sylwestra (WIDEO) 10 2025-12-29 09:25 Tłumy turystów i dużo śmieci 14 2025-12-29 09:00 Urodziny Tytusa Chałubińskiego 5 2025-12-29 08:00 Szopkowe poruszenie w Maruszynie 2025-12-28 22:44 Próba prędkości wraca na Kotelnicę. Narciarskie emocje już 9 stycznia 2025-12-28 22:40 Pożar sadzy w Borze 1 2025-12-28 21:34 Węgier wołał o pomoc w Tatrach Słowackich. Usłyszeli to polscy turyści 2025-12-28 21:00 Rabczański budżet na przyszły rok przyjęty jednogłośnie 2025-12-28 20:00 Góral z Ludźmierza został kapelanem kard. Rysia 2025-12-28 19:00 Hruby Gazda, ma pod krzyżem karuzelę 18 2025-12-28 18:02 Poważne wypadki w Tatrach. Turysta spadał z Rysów, a po upadku zrezygnował z pomocy ratowników TOPR 1 2025-12-28 17:30 Za nami Opłatek Związku Podhalan w Północnej Ameryce 2025-12-28 17:00 Nie żyje Stanisław Tętnowski - Honorowy Ambasador Nowego Targu 3 2025-12-28 15:59 W Tatrach mróz, śnieg i wiatr. Na spacer najlepiej pod Regle (WIDEO) 2025-12-28 15:16 Pan Marek, Biały Miś z Krupówek o Sylwestrze i pogodzie (WIDEO) 1 2025-12-28 14:35 Jest mały, zmarznięty i skomli uwiązany na łańcuchu (WIDEO) 17 2025-12-28 14:00 Halny, który budzi Babią Górę 3 2025-12-28 13:54 Poranna kolizja w Kościelisku. Apelujemy do kierowców o ostrożność (WIDEO) 3 2025-12-28 13:32 Drzewo zwaliło się na samochód turysty 5 2025-12-28 13:00 Niebawem upływa termin składania wniosków o przyznanie znaku Marki Tatrzańskiej 2025 2025-12-28 12:28 Wspólny program ze Słowakami dla ochrony kozicy i świstaka 6 2025-12-28 12:00 Szopka autorstwa rodziny Herczaków wróciła do Maruszyny 2025-12-28 11:24 Tatrzański park otworzył popularny szlak 2025-12-28 11:00 Pierwsza edycja wyjazdowej wystawy "Pociąg do Zakopanego" 3 2025-12-28 09:59 Mniejsze opady śniegu niż zapowiadano. Zakopane budzi się w niedzielny poranek (WIDEO) 1 2025-12-28 09:00 Skandal zamierzony 12
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-30 09:09 1. o rozsądek ktoś tam apeluje , ktoś tam przypomina , a czy ktoś to egzekwuje?? ... bo to chyba ta sama instytucja ... podobnie jak ci co bębnili z ambony żeby nie grzeszyć ... a nowy metropolita musi powołać komisję która ma jedynie ich dotyczyć... tak ta komisja się jedynie tą grupą zajmie co: nawracali... nawoływali... apelowali ... przypominali i ... ale paradoksalnie "tylko inii , tamci , oni, zawsze grzeszyli" . podobnie jak złodziej KRZYCZY łapcie złodzieja i ci co w to uwierzyli w te krzyki chcą ukamienować wskazywanego ... ps. dawniej kaznodzieja wykrzykiwał na ambonie ... starsi to pamiętają , a ostatnio PREZYDENT też krzykiem "przemawia" ale może dlatego jak z meczu wrócił to się jeszcze nie wyciszył ... i kibicuje nadal... Polska ... Polska... 2025-12-30 08:30 2. Ale czemu takie strucle na tych liniach jeżdżą? 2025-12-30 07:36 3. Znowu papierowe państwo i papierowe prawo. ," moze" to kluczowe słowo tutaj. Nikt nikogo nie ukarze, musi być zakaz sprzedaży. Znowu ptaki i zwierzyna w stresie, ludzie też. 2025-12-30 07:33 4. Czyli na sport który uprawia w Polsce mniej niz 200 osób pieniadze sa..... to nic ze oglądalność spada,to nic ze nie ma wyników ważne żeby przypodobać sie wyborcom Batyra ,za pieniądze za konkurs ( w sumie ok 4 mln zł) mozna zbudować ok 6 km dróg czy szlaków rowerowych z których mogli by korzystać mieszkańcy Zakopanego ... Tymczasem nasze miasto najedzie hołota w liczbie ok 20 tys tzw "kibiców" ,będą drzeć ryja przez 3 dni i to w sercu TPN....pytam gdzie są ci pseudoekolodzy którym przeszkadza budowa nowej stacji na Nosalu ,czemu nie protestują pod skocznią??Zablokowali inwestycje z której korzystały by zakopiańskie dzieci,(a nie wszystkie maja bogatych rodziców których stac na 5 czy 6 obozów treningowych w Alpach) pytam gdzie jest ten oszołom z kucykiem z "pracowni na rzecz wszystkich istot" któremu tak bardzo przeszkadza rozwój polskiego narciarstwa alpejskiego ale nie przeszkadają mu obiekty skoczni narciarskich i 20 tys debili z trąbkami w sercu Tatr... 2025-12-30 07:31 5. Dokładnie tak Leśnia. Dlaczego pan red. Nie wyjaśni nam, płaczącym podatki mieszkańcom, co też takiego spowodowało że dach powstającej przychodni na Malinowie jest miedziany a więc wart więcej niż caly budynek ?proszę sie umówić na kawkę wyglądem i zadać to pytanie. Wracając do tematu, Parking gminny czy prywatny. Odszkodowanie od gminy czy innego zarządcy. Głupim by był turysta gdyby nie wystąpił o odszkodowanie. 2025-12-30 06:53 6. buhahahahahahahahahahhahaaaa. 2025-12-30 06:44 7. Sorry ja wyjeżdzam na ten czas z tego grajdoła. 2025-12-30 06:43 8. Buhahhhahahahhahahaa. Zakaz???? Wszyscy będą szczelać w tej pipidówie jak zwykle. Mieszkańcy już wyjeżdzają - to stan nadzwyczajny. 2025-12-30 06:31 9. Policja przypomina. Ale nie egzekwuje. Co udowadnia nam co roku. Jak oni mają prawo w d..*e to co mamy sobie myśleć? 2025-12-30 00:56 10. Dac im wodki !
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama