Reklama

2025-02-09 11:00:02

Podróże

Góry Przeklęte Huberta Jarzębowskiego

Reklama

Jeśli ktoś chce zobaczyć, jak wyglądały Tatry i Zakopane ponad sto lat temu, niech czym prędzej pakuje plecak i wyrusza w Góry Przeklęte, najlepiej z Hubertem Jarzębowskim.

- Moją górską pasję odziedziczyłem po ojcu Wojciechu Jarzębowskim, który był redaktorem Dziennika Polskiego. Zajmował się historią naszego regionu. Od dziecka towarzyszyłem mu w przeprowadzanych przez niego wywiadach i powoli przesiąkałem słuchanymi historiami - tak Hubert Jarzębowski, licencjonowany przewodnik rozpoczyna opowieść o swojej górskiej pasji. 
Jego ojciec przyjaźnił się z wieloma znanymi zakopiańczykami, m.in. Stanisławem Marusarzem, był też myśliwym, chociaż jak mówi syn, w tym myślistwie bardziej chodziło o wsłuchiwanie się w historie myśliwych, niż o samo polowanie. - Gdy przychodziło do polowania ojciec zawsze jakoś je omijał z daleka. Gdy miał okazję strzelić do zwierzyny to udawał, że jej nie widzi - wspomina Hubert Jarzębowski. 

Zejść ze szlaku

Później przyszło zainteresowanie Tatrami, postaciami związanymi z tymi górami, takimi jak Władysław Cywiński. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim i na tej samej uczelni filologię słowacką, aby poznać Tatry także od tej drugiej strony.
- Na początku mojej fascynacji Tatrami, co może nie jest zachowaniem najbardziej chwalebnym, było odkrycie, że można zejść ze znakowanego szlaku. Mając kilkanaście lat nazbierałem za to zresztą trochę mandatów. Później odkryłem jak wiele warstw składa się na Tatry. Są dawni odkrywcy, jest niesamowity klimat taternictwa XX-lecia międzywojennego. Są historie tak wspaniałych ludzi jak Birkenmajer, Stanisławski, słynne tragedie, które miały tu miejsce czy nazwy w czterech językach.

Najmniejsze z największych gór świata

Jak dodaje Huber Jarzębowski, Tatry to najmniejsze z największych gór świata. To góry o jedynym w swoim rodzaju klimacie i oczywiście cudownym krajobrazie.      

- Teraz będąc przewodnikiem UIMLA (Międzynarodowego Stowarzyszenie Przewodników Górskich) mogę po latach w Tatrach Słowackich w niektórych miejscach legalnie schodzić ze szlaków - mówi Jarzębowski.
Jeszcze na studiach kierował się zasadą propagowaną przez Władysława Cywińskiego, że wyjazd w jakiekolwiek inne góry to po prostu zdrada. Pod koniec studiów zaczęło się to zmieniać.

Dawne Zakopane 

- Natrafiłem wtedy na Bałkany i odkryłem to, czego w Tatrach trochę mi brakuje, a więc pustkę, dzikość, brak komercji. W Górach Przeklętych, które rozciągają się na terenie trzech państw: Czarnogóry, Kosowa i Albanii, odnalazłem to, co działo się w Tatrach ponad sto lat temu. Tamtejsze wioski dopiero zaczynają się powoli zamieniać w kurorty. Tubylcy odkrywają tam, że mogą gościć turystów. Dokładnie to samo działo się w Zakopanem od początków epoki Chałubińskiego do XX-lecia międzywojennego - tłumaczy Jarzębowski. 
Pierwszy jego wyjazd w Bałkany miał miejsce w 2013 roku. Od tego czasu odwiedził je ponad sto razy i jak zapewnia, w tych górach można się poczuć tak, jak kiedyś czuli się odkrywcy Tatr. W swoich wyprawach poszedł dalej. Był na Kaukazie, w Azji Centralnej, Afryce, ale to właśnie do Gór Przeklętych, poza Tatrami, ma największy sentyment.

Szczyty bez nazw

Same Góry Przeklęte są nieco podobne do Tatr. Może najwyższe szczyty bardziej przypominają Dolomity, ale jest też część podobna do Tatr Zachodnich. Pozostaje w nich wiele nienazwanych i niezdobytych szczytów,
- Znajdują się też w ciekawym miejscu w Europie. Z jednej strony są tam katolicy, z drugiej muzułmanie. Po jednej stronie mieszkają Albańczycy, po drugiej Bośniacy i Czarnogórcy. Wciąż praktykowane jest tam pasterstwo, pojawiają się przemytnicy, chociaż to obecnie rejon bezpieczny, a ludzie są bardzo gościnni. Jest to szczera gościnność. Widać, że tamtejsi mieszkańcy cieszą się z widoku turystów - opowiada przewodnik. Gdy nie ma miejsc w pensjonacie zapraszają oni gości do siebie, do swoich rodzin. Można się tam poczuć jakby turysta był kimś w rodzaju dalekiego kuzyna. 

Legenda o armii, która utknęła w górach

Sama nazwa Gór Przeklętych ma kilka wytłumaczeń, zależy z którego kraju na nie patrzymy. We wszystkich tych opowieściach i legendach chodzi jednak o niedostępność tego pasma, trudność w znalezieniu wody, trudny teren do życia. Pojawia się legenda o armii, która kiedyś utknęła wśród górskich szczytów, a wielu żołnierzy straciło tam życie. 
Najwyższym szczytem Gór Przeklętych jest Maja e Jezercës, który ma 2694 metry wysokości, a więc jest niewiele wyższy od Gerlacha. Jak zapewnia Hubert Jarzębowski, na trekking po tym paśmie spokojnie może się zdecydować osoba, która bez problemu zdobywa w Tatrach na przykład Czerwone Wierchy. 

Parki narodowe na papierze

Nawet w Góry Przeklęte powoli zaczyna wchodzić jednak komercjalizacja. Pojawia się coraz więcej inwestycji. Są to jednak dopiero początki. Co ważne w Górach Przeklętych nie trzeba poruszać się znakowanymi szlakami. Na ich terenie znajdują się tylko dwa parki narodowe, od strony albańskiej i czarnogórskiej, natomiast po stronie Kosowa parku nie ma wcale. 
- Zresztą to pojęcie parku narodowego wśród miejscowych jest nieco inne niż nasze. Mój przyjaciel z tamtego regionu, który jest wielkim propagatorem ochrony przyrody mówił, że chciałby, aby tamtejszy park działał podobnie do TPN-u. Wszędzie dojeżdża jednak swoją terenówką z napędem na cztery koła. Gdy dowiedział się, że nie mógłby jeździć nią w TPN-ie stwierdził, że weźmie z naszego parku inne dobre rzeczy, ale nie wyobraża sobie przemierzania doliny na piechotę. 

Bałkański ryś

Co prawda tamtejsze parki narodowe istnieją bardziej na papierze niż w rzeczywistości, wielkiej ochronie podlega bałkański ryś. Gdy znaleziono kiedyś martwego rysia, przez media w Albanii przetoczyła się długa dyskusja, czy ten ryś zmarł z przyczyn naturalnych, czy też może zginął z ręki człowieka. Zwierząt zresztą nie ma zbyt dużo. Wiele wyginęło w czasie wojny, gdy królowało kłusownictwo. - Gdy jeden z dyrektorów tamtejszego parku ostro wziął się za walkę z kłusownictwem do jego pensjonatu przyjechali panowie z propozycją nie do odrzucenia, aby bardziej zajął się swoim biznesem, a mniej ochroną zwierząt - mówi Jarzębowski.   
W Górach Przeklętych ratownictwo górskie jest w jeszcze powijakach. Zresztą albańscy ratownicy byli niedawno gośćmi ratowników TOPR w Zakopanem. Szkolili się w Tatrach. Ratownicy działają bardziej na zasadzie ochotniczej służby. Gdy dojdzie do wypadku kierujący akcją dzwoni do innych pytając, czy akurat mogą iść na wyprawę. Nie mają też do pomocy śmigłowca. 
Narciarstwo ratrakowe
Góry Przeklęte są też świetnym terenem dla skiturowców. Przyjeżdżają tam amatorzy narciarstwa z Europy Zachodniej, Stanów Zjednoczonych. Na uprawianie narciarstwa pozwalają dobre warunki śniegowe. Zdarzają się osoby, które kupują sobie ratraki i po prostu tymi ratrakami jeżdżą po tamtejszych zboczach.
Góry dla Huberta Jarzębowskiego zawsze wiązały się z dużą dawką tajemnicy. Stąd też zainteresowanie nadprzyrodzonymi historiami, duchami, kryminalnymi opowieściami związanymi z Zakopanem, a także muzyką heavymetalową, pisaniem opowiadań, horrorem. 
- Góry Przeklęte również niosą ze sobą wiele tajemnic, a przeżywa się je zupełnie inaczej niż w Tatrach. Tam, gdy na trasie w ciągu dnia spotkamy ósmą osobę, to od razu myślimy sobie, ale tu tłok - dodaje Hubert Jarzębowski, który wyprawy w Góry Przeklęte i inne górskie pasma organizuje pod szyldem trekkingowego biura podróży High Away. Większość tych wypraw, w tym te w Góry Przeklęte, zaczyna się w Zakopanem.  
Paweł Pełka

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
miko 2025-02-09 12:17:28
Góry przeklęte,,,,, już od 6 lat tam jeżdzę chodzić po górach. Tak, zdradziłem nasze Tatry... Tam nie ma komercji, przez cały dzień wędrówki możesz spotkać np max 2-5 wędrujących osób i są to najczęściej obcokrajowcy. Nie wiem czy tak jest jak w tatrach 100 lat temu ale jest znacznie lepiej niż teraz. Wędruję zwykle po części Albańskiej
franek 2025-02-09 11:56:28
Czyli tak, z jednej strony gość cieszy się że są góry bez tłumów i komercji, a z drugiej strony zarabia na tym że ciągnie tam kolejnych turystów. :D

Reklama
  • PRACA | dam
    CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni Pomoc kuchenną i Kelnera/Kelnerkę. Tel.: 725 300 095.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię DOM - DZIAŁKĘ - Zakopane, Podhale. 690 542 444.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    KUPIĘ ZABYTKOWY DOM W ZAKOPANEM LUB OKOLICY. Wisany do rejstru. 513 558 105.
  • PRACA | dam
    FIRMA W ZAKOPANEM zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Bardzo dobre warunki, praca stała. 604 102 804, 602 285 793.
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Wynajmę na dłużej POKÓJ 2-3 osobowy z łazienką i balkonem ok.25m2 Kościelisko Sobiczkowa. 602 66 30 74.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA UZBROJONA W ŁOPUSZNEJ. 506 525 884.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • MATRYMONIALNE
    Aktywny przedsiębiorca, bez nałogów, dobrze sytuowany, właściciel domu pod Krakowem, poszukuje ciepłej i serdecznej Pani 35-55 lat, bez dzieci lub z dorosłymi. Chciałbym wspólnie odkrywać świat. Proszę o oferty ze zdjęciem: krzysztofkrisj@gmail.com. krzysztofkrisj@gmail.com
  • PRACA | dam
    Z. R. GŁOWACCY ZATRUDNI PRACOWNIKÓW BUDOWLANYCH DO ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W ZAKOPANEM. 608 813 506
  • PRACA | dam
    NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK, KRANISTA. 601-218-955
  • KUPNO
    Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
  • KUPNO
    Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sauny Ogrodowe na zamówienie|Transport Podhale. https://saunyeden.pl/ 794964176 kacper.piczura@gmail.com
    Tel.: 794964176
  • USŁUGI | inne
    MYCIE DOMÓW DREWNIANYCH z zewnątrz i wewnątrz. WOLNE TERMINY. 880 363 281.
  • IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE
    OKOLICZNOŚCIOWY PRZEWÓZ OSÓB MERCEDES V-Klasa z KIEROWCĄ, BIAŁE BMW X7 z KIEROWCĄ. IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE, WESELA, TRANSFERY itp. Telefon: 602 290 555
  • PRACA | dam
    Młoda i energiczna osoba poszukiwana do pracy w wakacje, a poza wakacjami weekendy... stala praca... kontakt 604 971 789... praca pod Gubalówką. 604971789 w.bukowski1985@gmail.com
    Tel.: 604971789
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • NAUKA
    BRANŻOWA SZKOŁA I STOPNIA CECHU RZEMIOSŁ RÓŻNYCH I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W ZAKOPANEM OGŁASZA NABÓR DO KLAS PIERWSZYCH O KIERUNKACH WIELOZAWODOWYCH NA ROK SZKOLNY 2025/2026, więcej na www.szkolacechowa.pl, ZAPRASZAMY !!! Tel. 18 20 68 501
  • NAUKA
    BRANŻOWA SZKOŁA I STOPNIA CECHU RZEMIOSŁ RÓŻNYCH I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W ZAKOPANEM OGŁASZA NABÓR DO KLAS PIERWSZYCH O KIERUNKACH WIELOZAWODOWYCH NA ROK SZKOLNY 2025/2026, więcej na www.szkolacechowa.pl, ZAPRASZAMY !!! Tel. 18 20 68 501
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • USŁUGI | budowlane
    HYDRAULIK - 660 404 104.
  • KUPNO
    Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-08-17 21:00 Co ma wspólnego filozofia z traktorem? 2025-08-17 20:05 Motocyklista uderzył w słup 2025-08-17 20:00 Jacek Kalata odwołuje burmistrza 7 2025-08-17 18:56 Mieszkańcy ugasili ogień w Szaflarach 1 2025-08-17 18:00 Koncert "1000-lecie Korony Królestwa Polskiego. Historia w piosence" 2025-08-17 17:00 Kilka milionów złotych na modernizację szkoły w Tylmanowej 2025-08-17 16:00 Szlagiery ze "Skrzypka na dachu" plus tygiel karpackich żywiołów na Równi Krupowej (WIDEO) 2025-08-17 14:59 Barwny i roztańczony korowód na początek Festiwalu Folkloru Ziem Górskich (ZDJĘCIA, WIDEO) 7 2025-08-17 13:59 Letni klimat w Parku Dolnym w Szczawnicy 2025-08-17 12:59 Zakopane bez nudy 5 2025-08-17 12:00 4 października najbardziej prestiżowa gala boksu zawodowego wraca do Zakopanego 2025-08-17 11:00 Malowanie na szkle to trudna sztuka 2025-08-17 10:02 Zaczęły się powroty z długiego weekendu 2 2025-08-17 09:00 Las pełen duchów. Podróż, która zaczęła się w szufladzie 1 2025-08-17 08:00 I Podhalańskie Mistrzostwa w Powożeniu i Konkurs Zrywki Drewna Za nami pierwszy dzień zawodów (ZDJĘCIA) 2025-08-16 21:40 Krupówki pękają w szwach (WIDEO) 9 2025-08-16 21:25 Polscy taternicy utknęli pod Kieżmarskim Szczytem 2 2025-08-16 21:18 Kayah w formie w Zakopanem. Żywiołowy koncert na Równi Krupowej (WIDEO) 6 2025-08-16 21:00 Różne jednostki OSP zjechały do Frydmana 2025-08-16 20:00 Zagrała Akademia Ciupaga (ZDJĘCIA, WIDEO) 2025-08-16 19:00 Bardzo mi przykro, gdy oglądam zaśmiecone miasto 22 2025-08-16 18:00 Weselny korowód przejechał ulicami Zakopanego (ZDJĘCIA, WIDEO) 2 2025-08-16 17:00 Słoneczne promyki 2025-08-16 16:28 Zderzenie na Ustupie. Jeszcze większe korki 3 2025-08-16 16:00 Odpust w cieniu (ZDJĘCIA) 1 2025-08-16 15:00 Rusini Szlachtowscy zatrzymani w kadrze (WIDEO) 2025-08-16 14:28 Orlik jak nowy 2025-08-16 14:00 10. Bieg po Oddech w Zakopanem już 31 sierpnia (WIDEO) 2025-08-16 12:59 Mężczyzna ranny po ataku niedźwiedzia pod Tatrami. Wyprowadzał psa 4 2025-08-16 11:59 Ochłody szukamy dziś w Dolinie Białego (WIDEO) 1 2025-08-16 11:00 Strażacy dogaszali pogorzelisko w Białym Dunajcu 2025-08-16 10:00 Internauci komentują: Najgorsza inwestycja w Polsce. Zmarnowane publiczne pieniądze 41 2025-08-16 08:59 Ostatni tak gorący dzień. Możliwe burze 3 2025-08-16 08:00 Dzień Górali Polskich za nami, dziś Kayah, Bum Bum Orkestar i FiśBanda 2025-08-15 22:00 Orawka. Prolog do Festiwalu Barok na Spiszu (WIDEO) 2025-08-15 21:00 Zapraszamy na Rogoźnickie Dni Sportu i Rozrywki 2025-08-15 20:33 Polacy utknęli na Durnym Szczycie 2 2025-08-15 20:00 Władze Nowego Targu złożyły hołd bohaterom w Święto Wojska Polskiego 2025-08-15 19:30 Dziś święto Matki Boskiej Zielnej 5 2025-08-15 19:00 Rozmawiamy z Fiakrem Roku, nad wyraz udany debiut Jakuba powożącego Maxem 2025-08-15 18:00 Zobaczcie, jak młodzi górale tańczyli zbójnickiego (WIDEO) 1 2025-08-15 17:00 Festiwalowe Mistrzostwa Podhala w powożeniu, na starcie dzielne góralki (WIDEO) 2025-08-15 16:00 Wielki Quiz Wiedzy Sportowej Na Końcu Świata 2025-08-15 15:31 Unikaj odwodnienia. GOPR radzi 2025-08-15 15:15 Nocna akcja słowackich ratowników. Wyczerpany polski turysta pod Rysami 2025-08-15 14:55 Śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego lądował po pacjenta na stadionie 1 2025-08-15 14:45 Ratownicy TOPR mają dziś dużo pracy 7 2025-08-15 14:31 Spotkaj się z ratownikami GOPR na Babiej Górze 2025-08-15 14:00 Udane zatrzymanie, bo policjantem jest się nawet po służbie, całą dobę 3 2025-08-15 13:00 Co robić w weekend w Zakopanem? 2
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama