Reklama

2025-02-09 11:00:02

Reklama

Podróże

Góry Przeklęte Huberta Jarzębowskiego

Reklama

Jeśli ktoś chce zobaczyć, jak wyglądały Tatry i Zakopane ponad sto lat temu, niech czym prędzej pakuje plecak i wyrusza w Góry Przeklęte, najlepiej z Hubertem Jarzębowskim.

- Moją górską pasję odziedziczyłem po ojcu Wojciechu Jarzębowskim, który był redaktorem Dziennika Polskiego. Zajmował się historią naszego regionu. Od dziecka towarzyszyłem mu w przeprowadzanych przez niego wywiadach i powoli przesiąkałem słuchanymi historiami - tak Hubert Jarzębowski, licencjonowany przewodnik rozpoczyna opowieść o swojej górskiej pasji. 
Jego ojciec przyjaźnił się z wieloma znanymi zakopiańczykami, m.in. Stanisławem Marusarzem, był też myśliwym, chociaż jak mówi syn, w tym myślistwie bardziej chodziło o wsłuchiwanie się w historie myśliwych, niż o samo polowanie. - Gdy przychodziło do polowania ojciec zawsze jakoś je omijał z daleka. Gdy miał okazję strzelić do zwierzyny to udawał, że jej nie widzi - wspomina Hubert Jarzębowski. 

Zejść ze szlaku

Później przyszło zainteresowanie Tatrami, postaciami związanymi z tymi górami, takimi jak Władysław Cywiński. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim i na tej samej uczelni filologię słowacką, aby poznać Tatry także od tej drugiej strony.
- Na początku mojej fascynacji Tatrami, co może nie jest zachowaniem najbardziej chwalebnym, było odkrycie, że można zejść ze znakowanego szlaku. Mając kilkanaście lat nazbierałem za to zresztą trochę mandatów. Później odkryłem jak wiele warstw składa się na Tatry. Są dawni odkrywcy, jest niesamowity klimat taternictwa XX-lecia międzywojennego. Są historie tak wspaniałych ludzi jak Birkenmajer, Stanisławski, słynne tragedie, które miały tu miejsce czy nazwy w czterech językach.

Najmniejsze z największych gór świata

Jak dodaje Huber Jarzębowski, Tatry to najmniejsze z największych gór świata. To góry o jedynym w swoim rodzaju klimacie i oczywiście cudownym krajobrazie.      

- Teraz będąc przewodnikiem UIMLA (Międzynarodowego Stowarzyszenie Przewodników Górskich) mogę po latach w Tatrach Słowackich w niektórych miejscach legalnie schodzić ze szlaków - mówi Jarzębowski.
Jeszcze na studiach kierował się zasadą propagowaną przez Władysława Cywińskiego, że wyjazd w jakiekolwiek inne góry to po prostu zdrada. Pod koniec studiów zaczęło się to zmieniać.

Dawne Zakopane 

- Natrafiłem wtedy na Bałkany i odkryłem to, czego w Tatrach trochę mi brakuje, a więc pustkę, dzikość, brak komercji. W Górach Przeklętych, które rozciągają się na terenie trzech państw: Czarnogóry, Kosowa i Albanii, odnalazłem to, co działo się w Tatrach ponad sto lat temu. Tamtejsze wioski dopiero zaczynają się powoli zamieniać w kurorty. Tubylcy odkrywają tam, że mogą gościć turystów. Dokładnie to samo działo się w Zakopanem od początków epoki Chałubińskiego do XX-lecia międzywojennego - tłumaczy Jarzębowski. 
Pierwszy jego wyjazd w Bałkany miał miejsce w 2013 roku. Od tego czasu odwiedził je ponad sto razy i jak zapewnia, w tych górach można się poczuć tak, jak kiedyś czuli się odkrywcy Tatr. W swoich wyprawach poszedł dalej. Był na Kaukazie, w Azji Centralnej, Afryce, ale to właśnie do Gór Przeklętych, poza Tatrami, ma największy sentyment.

Szczyty bez nazw

Same Góry Przeklęte są nieco podobne do Tatr. Może najwyższe szczyty bardziej przypominają Dolomity, ale jest też część podobna do Tatr Zachodnich. Pozostaje w nich wiele nienazwanych i niezdobytych szczytów,
- Znajdują się też w ciekawym miejscu w Europie. Z jednej strony są tam katolicy, z drugiej muzułmanie. Po jednej stronie mieszkają Albańczycy, po drugiej Bośniacy i Czarnogórcy. Wciąż praktykowane jest tam pasterstwo, pojawiają się przemytnicy, chociaż to obecnie rejon bezpieczny, a ludzie są bardzo gościnni. Jest to szczera gościnność. Widać, że tamtejsi mieszkańcy cieszą się z widoku turystów - opowiada przewodnik. Gdy nie ma miejsc w pensjonacie zapraszają oni gości do siebie, do swoich rodzin. Można się tam poczuć jakby turysta był kimś w rodzaju dalekiego kuzyna. 

Legenda o armii, która utknęła w górach

Sama nazwa Gór Przeklętych ma kilka wytłumaczeń, zależy z którego kraju na nie patrzymy. We wszystkich tych opowieściach i legendach chodzi jednak o niedostępność tego pasma, trudność w znalezieniu wody, trudny teren do życia. Pojawia się legenda o armii, która kiedyś utknęła wśród górskich szczytów, a wielu żołnierzy straciło tam życie. 
Najwyższym szczytem Gór Przeklętych jest Maja e Jezercës, który ma 2694 metry wysokości, a więc jest niewiele wyższy od Gerlacha. Jak zapewnia Hubert Jarzębowski, na trekking po tym paśmie spokojnie może się zdecydować osoba, która bez problemu zdobywa w Tatrach na przykład Czerwone Wierchy. 

Parki narodowe na papierze

Nawet w Góry Przeklęte powoli zaczyna wchodzić jednak komercjalizacja. Pojawia się coraz więcej inwestycji. Są to jednak dopiero początki. Co ważne w Górach Przeklętych nie trzeba poruszać się znakowanymi szlakami. Na ich terenie znajdują się tylko dwa parki narodowe, od strony albańskiej i czarnogórskiej, natomiast po stronie Kosowa parku nie ma wcale. 
- Zresztą to pojęcie parku narodowego wśród miejscowych jest nieco inne niż nasze. Mój przyjaciel z tamtego regionu, który jest wielkim propagatorem ochrony przyrody mówił, że chciałby, aby tamtejszy park działał podobnie do TPN-u. Wszędzie dojeżdża jednak swoją terenówką z napędem na cztery koła. Gdy dowiedział się, że nie mógłby jeździć nią w TPN-ie stwierdził, że weźmie z naszego parku inne dobre rzeczy, ale nie wyobraża sobie przemierzania doliny na piechotę. 

Bałkański ryś

Co prawda tamtejsze parki narodowe istnieją bardziej na papierze niż w rzeczywistości, wielkiej ochronie podlega bałkański ryś. Gdy znaleziono kiedyś martwego rysia, przez media w Albanii przetoczyła się długa dyskusja, czy ten ryś zmarł z przyczyn naturalnych, czy też może zginął z ręki człowieka. Zwierząt zresztą nie ma zbyt dużo. Wiele wyginęło w czasie wojny, gdy królowało kłusownictwo. - Gdy jeden z dyrektorów tamtejszego parku ostro wziął się za walkę z kłusownictwem do jego pensjonatu przyjechali panowie z propozycją nie do odrzucenia, aby bardziej zajął się swoim biznesem, a mniej ochroną zwierząt - mówi Jarzębowski.   
W Górach Przeklętych ratownictwo górskie jest w jeszcze powijakach. Zresztą albańscy ratownicy byli niedawno gośćmi ratowników TOPR w Zakopanem. Szkolili się w Tatrach. Ratownicy działają bardziej na zasadzie ochotniczej służby. Gdy dojdzie do wypadku kierujący akcją dzwoni do innych pytając, czy akurat mogą iść na wyprawę. Nie mają też do pomocy śmigłowca. 
Narciarstwo ratrakowe
Góry Przeklęte są też świetnym terenem dla skiturowców. Przyjeżdżają tam amatorzy narciarstwa z Europy Zachodniej, Stanów Zjednoczonych. Na uprawianie narciarstwa pozwalają dobre warunki śniegowe. Zdarzają się osoby, które kupują sobie ratraki i po prostu tymi ratrakami jeżdżą po tamtejszych zboczach.
Góry dla Huberta Jarzębowskiego zawsze wiązały się z dużą dawką tajemnicy. Stąd też zainteresowanie nadprzyrodzonymi historiami, duchami, kryminalnymi opowieściami związanymi z Zakopanem, a także muzyką heavymetalową, pisaniem opowiadań, horrorem. 
- Góry Przeklęte również niosą ze sobą wiele tajemnic, a przeżywa się je zupełnie inaczej niż w Tatrach. Tam, gdy na trasie w ciągu dnia spotkamy ósmą osobę, to od razu myślimy sobie, ale tu tłok - dodaje Hubert Jarzębowski, który wyprawy w Góry Przeklęte i inne górskie pasma organizuje pod szyldem trekkingowego biura podróży High Away. Większość tych wypraw, w tym te w Góry Przeklęte, zaczyna się w Zakopanem.  
Paweł Pełka

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
miko 2025-02-09 12:17:28
Góry przeklęte,,,,, już od 6 lat tam jeżdzę chodzić po górach. Tak, zdradziłem nasze Tatry... Tam nie ma komercji, przez cały dzień wędrówki możesz spotkać np max 2-5 wędrujących osób i są to najczęściej obcokrajowcy. Nie wiem czy tak jest jak w tatrach 100 lat temu ale jest znacznie lepiej niż teraz. Wędruję zwykle po części Albańskiej
franek 2025-02-09 11:56:28
Czyli tak, z jednej strony gość cieszy się że są góry bez tłumów i komercji, a z drugiej strony zarabia na tym że ciągnie tam kolejnych turystów. :D

Reklama
  • ANTYKI
    Do sprzedania PIĘKNY ANTYK - KREDENS ORZECHOWY W OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO. Rozmiar 200 × 160 x 67. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
  • PRACA | dam
    PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sprzedam piękny STóŁ KONFERENCYJNO-BILARDOWY (10 osób) z krzesłami. Wymiary stołu: 280 x 150 x 82. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
  • BIZNES
    POSIADAM LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110 m2 w Nowym Targu, ul. Krzywa - NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ. 608 806 408
  • PRACA | dam
    ZLECĘ REMONT DUŻEGO DACHU Z WYMIANĄ POKRYCIA. 608 806 408
  • PRACA | dam
    ZLECĘ WYKONANIE POKRYCIA BLACHĄ TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
  • PRACA | dam
    NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ Z BRYGADĄ BUDOWLANĄ - WYKOŃCZENIE TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIĘ DO PRAC REMONTOWO-PORZĄDKOWYCH PRZY PENSJONACIE. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE 2-pokojowe, blok, Zakopane ul. Orkana - NA DŁUŻEJ - 731 959 074.
  • USŁUGI | budowlane
    TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
  • PRACA | dam
    Zatrudnię pracownika budowlanego ZBROJARZ DEKARZ. 601 508736.
  • PRACA | dam
    Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
  • USŁUGI | budowlane
    BRUKARSTWO, ODWODNIENIA - tanio, solidnie. 512 345 109.
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • PRACA | dam
    POTRZEBNA OPIEKA NAD SENIORKĄ 93 lata. W dobrej kondycji fizycznej, chodząca. Ze względu na otępienie wymaga towarzystwa i nadzoru. Oferujemy zamieszkanie okresowo (co 6-8 tygodni) w Zakopanem i w Zielonce pod Warszawą. Warunki pracy i płacy do uzgodnienia. Zgłoszenia na adres mailowy: opieka@intermedix.pl lub telefonicznie: Elżbieta, 692-306-329 (tylko wieczorem po 18:30).
  • PRACA | dam
    Zatrudnimy POKOJOWĄ do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt pod numerem +48 504428461.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
  • PRACA | dam
    NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
  • SPRZEDAŻ | różne
    WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
  • NAUKA
    KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
  • PRACA | dam
    Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
    Tel.: +436606388124
    E-mail: office@mpabau.at
  • PRACA | dam
    Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • PRACA | dam
    Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
  • KUPNO
    Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
  • KUPNO
    Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-09-17 17:00 Posłanka zaprasza mieszkańców na dyżur poselski 2025-09-17 16:01 Małopolska Noc Naukowców po raz pierwszy w Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Targu 2025-09-17 16:00 Pozował do zdjęć na tle uszkodzonego przez siebie radiowozu 2025-09-17 15:05 Rower Trek - jakość, technologia i pasja do kolarstwa 2025-09-17 15:00 W środku nocy nastolatek uciekł do lasu. Szukali go policjanci 2025-09-17 14:01 ApartPark - wyjątkowe noclegi w Świnoujściu 2025-09-17 14:00 Wysoko w Tatrach chwycił mróz, ale w weekend wróci lato (WIDEO) 2025-09-17 13:42 Jakie są najlepsze akcesoria do laptopów i telefonów? 2025-09-17 13:30 Miechowiacy i Górale w Krościenku nad Dunajcem 2025-09-17 12:59 Stadion jest piękny, ładnie wykonany. Tylko boisko za małe (WIDEO) 7 2025-09-17 12:41 W Zębie zaginął pies 2025-09-17 12:41 Jakie kable usb-c zapewniają szybkie ładowanie? 2025-09-17 11:59 Para ze Słowacji okradała drogerie w Zakopanem 2 2025-09-17 11:30 Finał Mini Podhale Tour 2025 2025-09-17 11:00 Są nowi flisacy i mistrzowie flisaccy 2025-09-17 10:30 Lehman vs. Lehman - sławni fotografowie rumuńskich Karpat 2025-09-17 10:00 Rykowisko w pełnej krasie (WIDEO) 1 2025-09-17 09:00 Kolorowe - na codzienność. Prace Kaśki Nodzyńskiej w Kmicicu 2025-09-17 08:00 EkoPiknik już w niedzielę w Zakopanem 2025-09-16 21:29 Niepełnosprawni, niewidomi zdobyli Morskie Oko. Łzy szczęścia na ich twarzach (ZDJĘCIA, WIDEO) 1 2025-09-16 21:02 Piękny początek jesieni w Gorcach 2 2025-09-16 20:38 Perspektywy przewodnictwa górskiego 2 2025-09-16 20:00 Uciekał przed policją, uszkodził radiowóz 1 2025-09-16 19:30 "Emocje - co to takiego?" Premiera w Rabciu 2025-09-16 19:00 Rozpoczyna się przebudowa kolejnego schroniska PTTK w Karpatach 1 2025-09-16 18:32 Rozpogodziło się. Przed nami cudowny, jesienny weekend 3 2025-09-16 18:30 Bezpłatny warsztat improwizacji dla nauczycieli i animatorów kultury. Zapisy 2025-09-16 18:00 Charytatywny Piknik dla Kuby Bętkowskiego 2025-09-16 17:00 Strażacy z Załucznego mają nowy samochód 8 2025-09-16 16:00 Życie warte osiem stówek 2025-09-16 15:30 Tydzień z Muzeum Tatrzańskim 1 2025-09-16 15:00 Recydywa w kratkę 10 2025-09-16 14:00 Strażacy z Czarnej Góry najlepsi w zawodach 1 2025-09-16 13:00 Dwa wypadki śmiertelne w Tatrach (WIDEO) 2025-09-16 12:30 Wernisaż na 34. urodziny Galerii Sztuki BWA Jatki 2025-09-16 12:00 Zakopiańscy policjanci zatrzymali pięć osób 1 2025-09-16 11:15 Niepełnosprawni w drodze nad Morskie Oko (WIDEO) 2025-09-16 10:48 Pożar auta na dwupasmówce 2 2025-09-16 10:30 Czarci krąg na Magurze Witowskiej 1 2025-09-16 10:00 Zoniówka zamknięta, ale sprzęt został 10 2025-09-16 09:00 Dziś w Tatrach i na Podhalu opady deszczu 2025-09-16 08:00 Zakopiański Charytatywny Maraton Badmintona już po raz dziesiąty 2025-09-15 20:59 Rezerwat nam rośnie 2 2025-09-15 20:00 Piękna czerwona jarzębina w Tatrach 2025-09-15 19:00 Za nami wielki finał cyklu Pucharu Szlaku Solnego MTB 2025-09-15 18:30 Maraton kajakowy szlakiem św. Jana Pawła II 2 2025-09-15 18:00 2. Jesienny Festiwal Literacki w Nowym Targu rozpoczyna się konkursowo 2025-09-15 17:15 Kolejny śmiertelny wypadek w Tatrach 2025-09-15 16:59 Taras z sześcioma granatami - remont zakończony wizytą saperów 3 2025-09-15 16:30 Człowiek a Podhale. Wernisaż wystawy
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama