2025-02-09 11:00:02

Podróże

Góry Przeklęte Huberta Jarzębowskiego

Reklama

Jeśli ktoś chce zobaczyć, jak wyglądały Tatry i Zakopane ponad sto lat temu, niech czym prędzej pakuje plecak i wyrusza w Góry Przeklęte, najlepiej z Hubertem Jarzębowskim.

- Moją górską pasję odziedziczyłem po ojcu Wojciechu Jarzębowskim, który był redaktorem Dziennika Polskiego. Zajmował się historią naszego regionu. Od dziecka towarzyszyłem mu w przeprowadzanych przez niego wywiadach i powoli przesiąkałem słuchanymi historiami - tak Hubert Jarzębowski, licencjonowany przewodnik rozpoczyna opowieść o swojej górskiej pasji.

Jego ojciec przyjaźnił się z wieloma znanymi zakopiańczykami, m.in. Stanisławem Marusarzem, był też myśliwym, chociaż jak mówi syn, w tym myślistwie bardziej chodziło o wsłuchiwanie się w historie myśliwych, niż o samo polowanie. - Gdy przychodziło do polowania ojciec zawsze jakoś je omijał z daleka. Gdy miał okazję strzelić do zwierzyny to udawał, że jej nie widzi - wspomina Hubert Jarzębowski.

Zejść ze szlaku

Później przyszło zainteresowanie Tatrami, postaciami związanymi z tymi górami, takimi jak Władysław Cywiński. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim i na tej samej uczelni filologię słowacką, aby poznać Tatry także od tej drugiej strony.

- Na początku mojej fascynacji Tatrami, co może nie jest zachowaniem najbardziej chwalebnym, było odkrycie, że można zejść ze znakowanego szlaku. Mając kilkanaście lat nazbierałem za to zresztą trochę mandatów. Później odkryłem jak wiele warstw składa się na Tatry. Są dawni odkrywcy, jest niesamowity klimat taternictwa XX-lecia międzywojennego. Są historie tak wspaniałych ludzi jak Birkenmajer, Stanisławski, słynne tragedie, które miały tu miejsce czy nazwy w czterech językach.

Najmniejsze z największych gór świata

Jak dodaje Huber Jarzębowski, Tatry to najmniejsze z największych gór świata. To góry o jedynym w swoim rodzaju klimacie i oczywiście cudownym krajobrazie.

- Teraz będąc przewodnikiem UIMLA (Międzynarodowego Stowarzyszenie Przewodników Górskich) mogę po latach w Tatrach Słowackich w niektórych miejscach legalnie schodzić ze szlaków - mówi Jarzębowski.

Jeszcze na studiach kierował się zasadą propagowaną przez Władysława Cywińskiego, że wyjazd w jakiekolwiek inne góry to po prostu zdrada. Pod koniec studiów zaczęło się to zmieniać.

Dawne Zakopane

- Natrafiłem wtedy na Bałkany i odkryłem to, czego w Tatrach trochę mi brakuje, a więc pustkę, dzikość, brak komercji. W Górach Przeklętych, które rozciągają się na terenie trzech państw: Czarnogóry, Kosowa i Albanii, odnalazłem to, co działo się w Tatrach ponad sto lat temu. Tamtejsze wioski dopiero zaczynają się powoli zamieniać w kurorty. Tubylcy odkrywają tam, że mogą gościć turystów. Dokładnie to samo działo się w Zakopanem od początków epoki Chałubińskiego do XX-lecia międzywojennego - tłumaczy Jarzębowski.

Pierwszy jego wyjazd w Bałkany miał miejsce w 2013 roku. Od tego czasu odwiedził je ponad sto razy i jak zapewnia, w tych górach można się poczuć tak, jak kiedyś czuli się odkrywcy Tatr. W swoich wyprawach poszedł dalej. Był na Kaukazie, w Azji Centralnej, Afryce, ale to właśnie do Gór Przeklętych, poza Tatrami, ma największy sentyment.

Szczyty bez nazw

Same Góry Przeklęte są nieco podobne do Tatr. Może najwyższe szczyty bardziej przypominają Dolomity, ale jest też część podobna do Tatr Zachodnich. Pozostaje w nich wiele nienazwanych i niezdobytych szczytów,

- Znajdują się też w ciekawym miejscu w Europie. Z jednej strony są tam katolicy, z drugiej muzułmanie. Po jednej stronie mieszkają Albańczycy, po drugiej Bośniacy i Czarnogórcy. Wciąż praktykowane jest tam pasterstwo, pojawiają się przemytnicy, chociaż to obecnie rejon bezpieczny, a ludzie są bardzo gościnni. Jest to szczera gościnność. Widać, że tamtejsi mieszkańcy cieszą się z widoku turystów - opowiada przewodnik. Gdy nie ma miejsc w pensjonacie zapraszają oni gości do siebie, do swoich rodzin. Można się tam poczuć jakby turysta był kimś w rodzaju dalekiego kuzyna.

Legenda o armii, która utknęła w górach

Sama nazwa Gór Przeklętych ma kilka wytłumaczeń, zależy z którego kraju na nie patrzymy. We wszystkich tych opowieściach i legendach chodzi jednak o niedostępność tego pasma, trudność w znalezieniu wody, trudny teren do życia. Pojawia się legenda o armii, która kiedyś utknęła wśród górskich szczytów, a wielu żołnierzy straciło tam życie.

Najwyższym szczytem Gór Przeklętych jest Maja e Jezercës, który ma 2694 metry wysokości, a więc jest niewiele wyższy od Gerlacha. Jak zapewnia Hubert Jarzębowski, na trekking po tym paśmie spokojnie może się zdecydować osoba, która bez problemu zdobywa w Tatrach na przykład Czerwone Wierchy.

Parki narodowe na papierze

Nawet w Góry Przeklęte powoli zaczyna wchodzić jednak komercjalizacja. Pojawia się coraz więcej inwestycji. Są to jednak dopiero początki. Co ważne w Górach Przeklętych nie trzeba poruszać się znakowanymi szlakami. Na ich terenie znajdują się tylko dwa parki narodowe, od strony albańskiej i czarnogórskiej, natomiast po stronie Kosowa parku nie ma wcale.

- Zresztą to pojęcie parku narodowego wśród miejscowych jest nieco inne niż nasze. Mój przyjaciel z tamtego regionu, który jest wielkim propagatorem ochrony przyrody mówił, że chciałby, aby tamtejszy park działał podobnie do TPN-u. Wszędzie dojeżdża jednak swoją terenówką z napędem na cztery koła. Gdy dowiedział się, że nie mógłby jeździć nią w TPN-ie stwierdził, że weźmie z naszego parku inne dobre rzeczy, ale nie wyobraża sobie przemierzania doliny na piechotę.

Bałkański ryś

Co prawda tamtejsze parki narodowe istnieją bardziej na papierze niż w rzeczywistości, wielkiej ochronie podlega bałkański ryś. Gdy znaleziono kiedyś martwego rysia, przez media w Albanii przetoczyła się długa dyskusja, czy ten ryś zmarł z przyczyn naturalnych, czy też może zginął z ręki człowieka. Zwierząt zresztą nie ma zbyt dużo. Wiele wyginęło w czasie wojny, gdy królowało kłusownictwo. - Gdy jeden z dyrektorów tamtejszego parku ostro wziął się za walkę z kłusownictwem do jego pensjonatu przyjechali panowie z propozycją nie do odrzucenia, aby bardziej zajął się swoim biznesem, a mniej ochroną zwierząt - mówi Jarzębowski.

W Górach Przeklętych ratownictwo górskie jest w jeszcze powijakach. Zresztą albańscy ratownicy byli niedawno gośćmi ratowników TOPR w Zakopanem. Szkolili się w Tatrach. Ratownicy działają bardziej na zasadzie ochotniczej służby. Gdy dojdzie do wypadku kierujący akcją dzwoni do innych pytając, czy akurat mogą iść na wyprawę. Nie mają też do pomocy śmigłowca.

Narciarstwo ratrakowe

Góry Przeklęte są też świetnym terenem dla skiturowców. Przyjeżdżają tam amatorzy narciarstwa z Europy Zachodniej, Stanów Zjednoczonych. Na uprawianie narciarstwa pozwalają dobre warunki śniegowe. Zdarzają się osoby, które kupują sobie ratraki i po prostu tymi ratrakami jeżdżą po tamtejszych zboczach.

Góry dla Huberta Jarzębowskiego zawsze wiązały się z dużą dawką tajemnicy. Stąd też zainteresowanie nadprzyrodzonymi historiami, duchami, kryminalnymi opowieściami związanymi z Zakopanem, a także muzyką heavymetalową, pisaniem opowiadań, horrorem.

- Góry Przeklęte również niosą ze sobą wiele tajemnic, a przeżywa się je zupełnie inaczej niż w Tatrach. Tam, gdy na trasie w ciągu dnia spotkamy ósmą osobę, to od razu myślimy sobie, ale tu tłok - dodaje Hubert Jarzębowski, który wyprawy w Góry Przeklęte i inne górskie pasma organizuje pod szyldem trekkingowego biura podróży High Away. Większość tych wypraw, w tym te w Góry Przeklęte, zaczyna się w Zakopanem.

Paweł Pełka

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

miko 2025-02-09 12:17:28

Góry przeklęte,,,,, już od 6 lat tam jeżdzę chodzić po górach. Tak, zdradziłem nasze Tatry... Tam nie ma komercji, przez cały dzień wędrówki możesz spotkać np max 2-5 wędrujących osób i są to najczęściej obcokrajowcy. Nie wiem czy tak jest jak w tatrach 100 lat temu ale jest znacznie lepiej niż teraz. Wędruję zwykle po części Albańskiej

franek 2025-02-09 11:56:28

Czyli tak, z jednej strony gość cieszy się że są góry bez tłumów i komercji, a z drugiej strony zarabia na tym że ciągnie tam kolejnych turystów. :D

Reklama

Galerie

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
PRACA | dam
Pilnie! Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ (przynajmniej trzy razy w tygodniu) - Skrzypne. 606 577 762.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
PRACA | dam
NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK. 601-218-955
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.