2025-02-17 18:00:35

Pogoda

Trzech pasjonatów wierzyło, że odnajdą biegun zimna. I udało się im!

Reklama

To dzięki nim dziś od rana media w całej Polsce informują o rekordowo niskiej temperaturze , jaką zanotowano w Litworowym Kotle w Tatrach.

W Litworowym Kotle w Tatrach zanotowano dziś -41,1 st. C. To wszystko było możliwe dzięki wielkiej pasji trzech fanów meteorologii. Przypominamy nasz tekst sprzed trzech lat, gdy opisywaliśmy, jak postanowili mierzyć temperaturę w tym dość niedostępnym, szczególnie zimą miejscu.

W poszukiwaniu polskiego bieguna zimna

Trzech pasjonatów meteorologii postanowiło udowodnić, że polski biegun zimna leży nie pod Suwałkami czy na Orawie, ale w Tatrach.

Kocioł Litworowy w Tatrach. Miejsce niezwykłe nie tylko ze względu na to, że porastają e latem łany litworu, jak zresztą sama nazwa wskazuje. Kocioł położony jest na wysokości ok. 1800 metrów n.p.m. w Czerwonych Wierchach. Ma 70 metrów głębokości, jest osłonięty ze wszystkich stron. Gdyby leżał w granitowych Tatrach Wysokich, z pewnością znajdowałby się w tym miejscu głęboki staw. Jest jednak położony wśród wapiennych stoków Tatr Zachodnich, gdzie woda przesiąka przez skały tworząc głębokie jaskinie.

To miejsce zafascynowało trzech pasjonatów meteorologii: Kamila Filipowicza, Arnolda Jakubczyka i Michała Wróbla. Postanowili sprawdzić, czy Kocioł Litworowy oraz leżący niedaleko nieco mniejszy i bardziej skalisty Kocioł Mułowy nie są najzimniejszymi miejscami w Polsce.

Z torfowiska w Tatry

- Pierwsze pomiary zimna prowadził na torfowisku w Czarnym Dunajcu Arnold Jakubczyk. Ja podobne, bardzo zimne miejsce odkryłem u siebie, w okolicach Katowic. Prowadziliśmy swoje pomiary i dzięki temu poznaliśmy się na forach internetowych. Sam pomysł, aby sprawdzić, czy takich warunków nie spełniają kotły w Czerwonych Wierchach, narodził się w głowie Kamila Filipowicza, który spędza wiele czasu w Tatrach - opowiada Michał Wróbel.

To właśnie Kamil, mając świetne rozeznanie topograficzne terenu w Tatrach oraz wiedzę meteorologiczną, poszukiwał takiego zimnego miejsca w Tatrach. Wytypował dwa kotły - Litworowy i Mułowy, na których dnie nie ma stawów i zimne powietrze może się tam kumulować.

Pierwsze mrozowisko

Arnold Jakubczyk dodaje, że na podstawie pomiarów temperatur w podobnych kotłach w Alpach stwierdzili, iż w Tatrach również muszą znajdować się takie miejsca. - Przygodę z meteorologią zacząłem w młodości, ale na poważnie zająłem się tym w 2011 r., a w 2012 odkryłem pierwsze mrozowisko, które jest dziś znane jako biegun zimna Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Podczas jazdy z Czarnego Dunajca do Puścizny Rękowiańskiej odczuwałem wieczorem różnice temperatury. Postanowiłem to zbadać - opowiada o początkach przygody z meteorologią i mrozowiskami Arnold Jakubczyk.

Minus 45 st. C? Nie ma dowodów

Pomiary w Tatrach zaczęli prowadzić w 2016 roku. Jak na razie udało się w Kotle Litworowym zmierzyć temperaturę -37,5 st. C. To jedna z najniższych temperatur, którą pokazały termometry w Polsce. Oficjalny rekord to - 41 st. C. Taką temperaturę zmierzono w 1940 roku w Siedlcach. Ten rekord najprawdopodobniej został pobity właśnie w Kotle Litworowym w 2017 roku. Wtedy w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej zanotowano temperatury poniżej - 37 st. C. Warunki atmosferyczne wskazywały na to, że na dnie kotłów w Tatrach temperatura spadła wtedy grubo poniżej - 40 st., może nawet w okolice - 45 st. C. Niestety, nie ma na to dowodów - wtedy w termometrze ustawionym w Kotle Litworowym przez pasjonatów meteorologii wyczerpały się jednak baterie.

W kotle jak w garnku

- Wierzymy, że Litworowy i Mułowy Kocioł są najzimniejsze w Polsce z trzech powodów. Po pierwsze znajdują się na wysokości prawie 1800 m n.p.m., a więc wyżej niż wszystkie szczyty w Polsce poza Tatrami. Wiadomo, że im wyższe jest mrozowisko w formie wklęsłej, tym w nocy panują tam niższe temperatury. Po drugie są to suche kotły krasowe. Po trzecie mają ogromne baseny do gromadzenia zimnego powietrza - dodaje Arnold Jakubczyk. W Litworowym Kotle mieści się maksymalnie 438 tysięcy m sześc., a Mułowym Kotle 121 tysięcy m sześc. powietrza, które nie może stamtąd uciec. Znajduje się w pułapce niczym woda w garnku. Im masy powietrza są cięższe, tym większa szansa na niższą temperaturę.

Teraz Kamil, Arnold i Michał nawiązali współpracę z Tatrzańskim Parkiem Narodowym. Dostali zgodę na postawienie w obu kotłach w Czerwonych Wierchach profesjonalnych stacji meteorologicznych, które będą prowadzić stałe pomiary.

To potrwa kilka lat

- Niestety oczekiwanie na taką pogodę, jak zdarzyła się w 2017 roku, może potrwać kilka lat. Mamy jednak nadzieję, że uda nam się udowodnić, że polski biegun zimna leży w Tatrach - mówi Michał Wróbel i dodaje, że śledzenie tak niskich temperatur nie wymaga wielce specjalistycznego stroju. - Wystarczy górski strój na cebulkę - dodaje Michał. Na jednym z filmów zamieszczonych w internecie widać, jak mocno spada temperatura w Kotle Litworowym. We wrześniu tego roku na brzegu Kotła Litworowego termometr pokazywał dodatnie wartości temperatury, a na jego dnie minus 10 st. C.

Zrzutka w internecie

Pasjonaci meteorologii zbierają w internecie pieniądze na postawienie profesjonalnej stacji meteorologicznej z możliwością bieżącego śledzenia zdalnie temperatur, co jest o tyle trudne, że na dnie tatrzańskich kotłów nie ma zasięgu internetu. Co ważne, kierownictwo nad badaniami objął Zakład Meteorologii i Klimatologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na realizację swojego projektu potrzebują 10 tys. złotych, udało im się już zebrać już ponad 6 tys. Zbiórkę można wesprzeć tu: https://zrzutka.pl/fmygpu

Paweł Pełka

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Adas443 2025-02-18 16:10:39

Apophis to cepry badają haha to ty jesteś prosty w takim razie.... albo sprosty....

Apophis 2025-02-18 11:28:58

Jednak górale to prosty lud...

sygnalista 2025-02-18 08:59:11

kogo to obchodzi,że w jakieś dziurze w skałach jest zimno? komu potrzebne?czy tam jest -30 czy -50 co to ma zanaczenie?i tak tam mietek grula nie siedzi.

kinia świnia 2025-02-18 06:51:56

Uwielbiam, jak na merytoryczny wykład , ktoś z uroczą pewnością siebie, pomimo braku pojęcia, stwierdza: bzdety "D

matka trenerka 2025-02-18 06:42:45

Bzdura ,nie ma takiej możliwości żeby na Kasprowym było -21 st a na czerwonych Wierchach - 41 ,to po pierwsze ,po drugie temperatura którą zmierzono na nie certyfikowanym urządzeniu była najprawdopodobniej temp. odczuwalną i to by sie zgadzało ( na KW odczuwalna -38),ale to nie istotne ,istotne który pierwszy MORSWINOGŁĄB pójdzie tam w gaciach i zrobi sobie zdjęcie na facebuka.....TPN niech juz rozstawia tam fotopułapki.

jontoska 2025-02-17 18:52:27

U nos w Łochotnicy dzisiok bylo wioncy mrozu 44,3stopni na Jascym

kacha 2025-02-17 18:12:56

Ale bzdety ,nie było takiej temperatury i IMGW jej nie powiela ,była to temperatura odczuwalna a to co innego...

Reklama

Galerie

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam ROWER DZIECIĘCY 24" koła. 603 750 117.
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ 25 arów w Niedzicy z dobrym dojazdem, tel. 503-723-789
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. 502 647 392.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MERCEDES E KLASSE, combi, W211, 2.2 CDI, r. 2004 - 502 647 392
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.