Reklama

2025-02-17 18:00:35

Reklama

Pogoda

Trzech pasjonatów wierzyło, że odnajdą biegun zimna. I udało się im!

Reklama

To dzięki nim dziś od rana media w całej Polsce informują o rekordowo niskiej temperaturze , jaką zanotowano w Litworowym Kotle w Tatrach.

W Litworowym Kotle w Tatrach zanotowano dziś -41,1 st. C. To wszystko było możliwe dzięki wielkiej pasji trzech fanów meteorologii. Przypominamy nasz tekst sprzed trzech lat, gdy opisywaliśmy, jak postanowili mierzyć temperaturę w tym dość niedostępnym, szczególnie zimą miejscu.


W poszukiwaniu polskiego bieguna zimna

Trzech pasjonatów meteorologii postanowiło udowodnić, że polski biegun zimna leży nie pod Suwałkami czy na Orawie, ale w Tatrach.

Kocioł Litworowy w Tatrach. Miejsce niezwykłe nie tylko ze względu na to, że porastają e latem łany litworu, jak zresztą sama nazwa wskazuje. Kocioł położony jest na wysokości ok. 1800 metrów n.p.m. w Czerwonych Wierchach. Ma 70 metrów głębokości, jest osłonięty ze wszystkich stron. Gdyby leżał w granitowych Tatrach Wysokich, z pewnością znajdowałby się w tym miejscu głęboki staw. Jest jednak położony wśród wapiennych stoków Tatr Zachodnich, gdzie woda przesiąka przez skały tworząc głębokie jaskinie.
To miejsce zafascynowało trzech pasjonatów meteorologii: Kamila Filipowicza, Arnolda  Jakubczyka i Michała Wróbla. Postanowili sprawdzić, czy Kocioł Litworowy oraz leżący niedaleko nieco mniejszy i bardziej skalisty Kocioł Mułowy nie są najzimniejszymi miejscami w Polsce.

Z torfowiska w Tatry

- Pierwsze pomiary zimna prowadził na torfowisku w Czarnym Dunajcu Arnold Jakubczyk. Ja podobne, bardzo zimne miejsce odkryłem u siebie, w okolicach Katowic. Prowadziliśmy swoje pomiary i dzięki temu poznaliśmy się na forach internetowych. Sam pomysł, aby sprawdzić, czy takich warunków nie spełniają kotły w Czerwonych Wierchach, narodził się w głowie Kamila Filipowicza, który spędza wiele czasu w Tatrach - opowiada Michał Wróbel.

To właśnie Kamil, mając świetne rozeznanie topograficzne terenu w Tatrach oraz wiedzę meteorologiczną, poszukiwał takiego zimnego miejsca w Tatrach. Wytypował dwa kotły - Litworowy i Mułowy, na których dnie nie ma stawów i zimne powietrze może się tam kumulować.

Pierwsze mrozowisko

Arnold Jakubczyk dodaje, że na podstawie pomiarów temperatur w podobnych kotłach w Alpach stwierdzili, iż w Tatrach również muszą znajdować się takie miejsca. - Przygodę z meteorologią zacząłem w młodości, ale na poważnie zająłem się tym w 2011 r., a w 2012 odkryłem pierwsze mrozowisko, które jest dziś znane jako biegun zimna Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Podczas jazdy z Czarnego Dunajca do Puścizny Rękowiańskiej odczuwałem wieczorem różnice temperatury. Postanowiłem to zbadać - opowiada o początkach przygody z meteorologią i mrozowiskami Arnold Jakubczyk.

Minus 45 st. C? Nie ma dowodów

Pomiary w Tatrach zaczęli prowadzić w 2016 roku. Jak na razie udało się w Kotle Litworowym zmierzyć temperaturę -37,5 st. C. To jedna z najniższych temperatur, którą pokazały termometry w Polsce. Oficjalny rekord to - 41 st. C. Taką temperaturę zmierzono w 1940 roku w Siedlcach. Ten rekord najprawdopodobniej został pobity właśnie w Kotle Litworowym w 2017 roku. Wtedy w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej zanotowano temperatury poniżej - 37 st. C. Warunki atmosferyczne wskazywały na to, że na dnie kotłów w Tatrach temperatura spadła wtedy grubo poniżej - 40 st., może nawet w okolice - 45 st. C. Niestety, nie ma na to dowodów - wtedy w termometrze ustawionym w Kotle Litworowym przez pasjonatów meteorologii wyczerpały się jednak baterie.

W kotle jak w garnku

- Wierzymy, że Litworowy i Mułowy Kocioł są najzimniejsze w Polsce z trzech powodów. Po pierwsze znajdują się na wysokości prawie 1800 m n.p.m., a więc wyżej niż wszystkie szczyty w Polsce poza Tatrami. Wiadomo, że im wyższe jest mrozowisko w formie wklęsłej, tym w nocy panują tam niższe temperatury. Po drugie są to suche kotły krasowe. Po trzecie mają ogromne baseny do gromadzenia zimnego powietrza - dodaje Arnold Jakubczyk. W Litworowym Kotle mieści się maksymalnie 438 tysięcy m sześc., a Mułowym Kotle 121 tysięcy m sześc. powietrza, które nie może stamtąd uciec. Znajduje się w pułapce niczym woda w garnku. Im masy powietrza są cięższe, tym większa szansa na niższą temperaturę.

Teraz Kamil, Arnold i Michał nawiązali współpracę z Tatrzańskim Parkiem Narodowym. Dostali zgodę na postawienie w obu kotłach w Czerwonych Wierchach profesjonalnych stacji meteorologicznych, które będą prowadzić stałe pomiary.

To potrwa kilka lat

- Niestety oczekiwanie na taką pogodę, jak zdarzyła się w 2017 roku, może potrwać kilka lat. Mamy jednak nadzieję, że uda nam się udowodnić, że polski biegun zimna leży w Tatrach - mówi Michał Wróbel i dodaje, że śledzenie tak niskich temperatur nie wymaga wielce specjalistycznego stroju. - Wystarczy górski strój na cebulkę - dodaje Michał. Na jednym z filmów zamieszczonych w internecie widać, jak mocno spada temperatura w Kotle Litworowym. We wrześniu tego roku na brzegu Kotła Litworowego termometr pokazywał dodatnie wartości temperatury, a na jego dnie minus 10 st. C.

Zrzutka w internecie

Pasjonaci meteorologii zbierają w internecie pieniądze na postawienie profesjonalnej stacji meteorologicznej z możliwością bieżącego śledzenia zdalnie temperatur, co jest o tyle trudne, że na dnie tatrzańskich kotłów nie ma zasięgu internetu. Co ważne, kierownictwo nad badaniami objął Zakład Meteorologii i Klimatologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na realizację swojego projektu potrzebują 10 tys. złotych, udało im się już zebrać już ponad 6 tys. Zbiórkę można wesprzeć tu: https://zrzutka.pl/fmygpu

Paweł Pełka

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Adas443 2025-02-18 16:10:39
Apophis to cepry badają haha to ty jesteś prosty w takim razie.... albo sprosty....
Apophis 2025-02-18 11:28:58
Jednak górale to prosty lud...
sygnalista 2025-02-18 08:59:11
kogo to obchodzi,że w jakieś dziurze w skałach jest zimno? komu potrzebne?czy tam jest -30 czy -50 co to ma zanaczenie?i tak tam mietek grula nie siedzi.
kinia świnia 2025-02-18 06:51:56
Uwielbiam, jak na merytoryczny wykład , ktoś z uroczą pewnością siebie, pomimo braku pojęcia, stwierdza: bzdety "D
matka trenerka 2025-02-18 06:42:45
Bzdura ,nie ma takiej możliwości żeby na Kasprowym było -21 st a na czerwonych Wierchach - 41 ,to po pierwsze ,po drugie temperatura którą zmierzono na nie certyfikowanym urządzeniu była najprawdopodobniej temp. odczuwalną i to by sie zgadzało ( na KW odczuwalna -38),ale to nie istotne ,istotne który pierwszy MORSWINOGŁĄB pójdzie tam w gaciach i zrobi sobie zdjęcie na facebuka.....TPN niech juz rozstawia tam fotopułapki.
jontoska 2025-02-17 18:52:27
U nos w Łochotnicy dzisiok bylo wioncy mrozu 44,3stopni na Jascym
kacha 2025-02-17 18:12:56
Ale bzdety ,nie było takiej temperatury i IMGW jej nie powiela ,była to temperatura odczuwalna a to co innego...

Reklama
  • PRACA | dam
    Willa Zarębek w Łopusznej poszukuje osoby do pracy w kuchni. Zakres obowiązków: przygotowanie obiadów i pieczenie ciast. Tel. 507 549 659, e-mail: willazarebek@outlook.com
  • KOMUNIKATY
    INFORMACJA: Wójt Gminy Poronin informuje o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Poronin oraz na stronie BIP w dniach od 08.12.2025 r. do 30.12.2025 r. Zarządzenia Nr 78/2025 Wójta Gminy Poronin z dnia 08.12.2025 r. w sprawie: wykazu nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy dot. części działki ewid. nr 15105/17 obręb 0502 Nowe Bystre.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
  • PRACA | dam
    Szukamy dziennikarza dziennikarki do publikowania treści na Pieknesny.pl Rozwijamy serwis Pieknesny.pl, poświęcony tematyce zdrowego snu, regeneracji i dobrego samopoczucia. Szukamy osoby, która potrafi pisać rzetelnie, lekko i z myślą o czytelniku. https://pieknesny.pl/ magda@pieknesny.pl
  • USŁUGI | budowlane
    ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
  • PRACA | dam
    Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
    Tel.: 609097999
  • SPRZEDAŻ | różne
    PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
  • NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
    Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
  • PRACA | dam
    PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
  • PRACA | dam
    Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
    Tel.: 600404554
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-12-26 10:11 Czołowe zderzenie na zakopiance. Szosa zablokowana 2025-12-26 10:00 Wieczór Sylwestrowy z Aurorą B. 2025-12-26 09:00 Koncert kolęd w nowotarskim MCK 2025-12-25 21:00 Sprawiedliwi - owoc miłości i miłosierdzia 2025-12-25 20:36 Zaginiony mieszkaniec Rdzawki odnaleziony 2025-12-25 20:04 Znaleziony pies w Dolinie Kościeliskiej trafił do schroniska. Trwają poszukiwania właściciela 2025-12-25 20:01 Nocna prohibicja w Nowym Targu - przypominamy o zmianach od nowego roku 2025-12-25 19:00 Uskrzydlony dyrektor - Edward Nadarkiewicz 2025-12-25 18:00 Koncert Świąteczny zespołu Trebunie-Tutki 2025-12-25 17:00 Pastorałka dla Józefiny (WIDEO) 2025-12-25 16:30 Święta pełne magii 2025-12-25 16:00 W górach liczy się każda sekunda (WIDEO) 1 2025-12-25 15:26 Zderzenie dwóch aut w Poroninie 2025-12-25 15:01 Strażacy wezwani do Murzasichla i Kościeliska 2025-12-25 14:01 Pastorałki Emila Miki 2025-12-25 13:00 W przyszłym roku Nowy Targ świętuje swoje 680. urodziny 1 2025-12-25 11:59 Piękny i mroźny poranek w Witowie (WIDEO) 2025-12-25 11:06 Nad Tatrami pojawił się efekt halo 2 2025-12-25 11:00 Podhalański Inkubator Edukacyjny w Zakopanem. Nowe wsparcie dla uczniów SP nr 4 2025-12-25 09:59 Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO) 3 2025-12-25 09:00 Orawskie szopki 2025-12-24 21:00 Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK 2025-12-24 20:00 Polskie tradycje bożonarodzeniowe 2025-12-24 19:00 Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie 1 2025-12-24 17:59 Strzegą tradycji jak domowego ognia (WIDEO) 2025-12-24 17:00 Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju 2025-12-24 16:00 Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję 16 2025-12-24 15:00 Świąteczno-noworoczny recital Mateusza Ziółki 1 2025-12-24 14:23 Wesołych, cudownych Świąt życzy Tygodnik i św. Mikołaj (WIDEO) 2025-12-24 13:45 Trzyletnie dziecko odnalezione na Krupówkach. Szybka akcja strażników miejskich i policjantów 3 2025-12-24 13:00 Ten most ma być wyremontowany w przyszłym roku 1 2025-12-24 11:59 Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło 4 2025-12-24 11:00 Zakopane. Podróż w przeszłość 2 2025-12-24 09:59 Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO) 2025-12-24 08:59 Mamy jednak białe Święta! (WIDEO) 4 2025-12-24 08:00 Świąteczna inicjatywa policjantów z Bukowiny Tatrzańskiej 2025-12-23 22:18 Zaginął Krzysztof Pyka z Rdzawki 2025-12-23 21:00 Nowe połączenia Małopolskich Linii Dowozowych na Podhalu od 2026 roku 1 2025-12-23 20:00 Rozbudowa drogi w Zaskalu 1 2025-12-23 19:46 Świąteczna niespodzianka dla Tatrogrodu. Mundurowi przekazali dzieciom choinki 2 2025-12-23 19:00 Świąteczny koncert na nutę rokoko 2025-12-23 18:00 81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach 16 2025-12-23 17:00 Okołoświąteczne zamknięcie PSZOK-a w Poroninie 2025-12-23 16:38 Przedświąteczne Krupówki toną we mgle. Turystów nie brakuje (WIDEO) 2 2025-12-23 16:00 Przebudowa rabczańskiego Rynku się przedłuży 2025-12-23 15:00 Nowoczesna sala gimnastyczna powstaje przy Szkole Podstawowej nr 11 w Nowym Targu 2025-12-23 14:00 Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy 26 2025-12-23 13:30 Pozdrowienia od podziemia. Czarno-biała kartka, która poruszyła Zakopane 5 2025-12-23 13:00 Nie żyje Zdzisław Błachut, społecznik i regionalista z Ochotnicy Górnej 1 2025-12-23 11:59 Nad Zakopanem morze chmur, a wyżej piękne widoki (WIDEO)
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-26 09:43 1. Piękny galuś ale ci obecna ekipa która siedzi przy korytku nawineła makaron na uszy nie kto inny tylko trzaskowski podpisywał umowę w sprawie zielonego ładu następnie krzywonoga kopacz.Ales ty jes ciemny przez ten zielony srajd dopłaty emisyjne do tony węgla wydobycie tyle kosztuje zobacz na inne państwa synku gdzie ilość kopalni rośnie tak naprawdę cegieł jest jednym z najtańszych źródeł energii .wierz w bajki tuska a od nowego roku gdy przyjdą mrozy będziecie po polu w sandałach chodzić 2025-12-26 08:56 2. do poprzedniego komentarza : tylko zbyrcok jest spostrzegawczy ? czy muszę patrzeć jak baran na wrota kiedy mu obrok podadzą ... jeszcze nie ... zbaraniałem . 2025-12-26 03:56 3. @pisior galus piękniś cofnij zmanipulowany umyśle do czasu gdy Trzaskowski siedziała w ławach brukselskich to on podpisywał umowy w sprawie zielonego gówna a później premierzyca z krzywymi nogami ta co Smoleńsk na metr przekopała.Poszukaj se zmanipulowany umyśle fragmentu na jutube ze słynnym przemówieniem w którym się przejęzyczył a a potem szybko poprawiła swoją wypowiedź,przypomnij sobie strajki górników do których tusk w późniejszym czasie nawiązał że nie słyszał żeby policja strzelała do górników zmanipulowany pieknisiu 2025-12-25 21:12 4. te, @fallusie tzw, pięknusie, nie!! Nie uważamy tak. Uważamy, że godnym każdych świąt na pewno nie jest ten, który na każdym kroku neguje wiarę, religię, istnienie Boga, i cały rok się z tym obnosi, aby w Wigilię nagle..... 2025-12-25 21:00 5. dodaj komentarz: tylko zbyrcok! 2025-12-25 20:12 6. dobrze ze nie setne sekundy... 2025-12-25 19:36 7. @opętany polityką, uważasz, że godnym świętowania każdych świąt jest ten, który na każdym kroku mówi szczęść boże i nienawidzi ludzi o odmiennej seksualności czy koloru skóry? i przy okazji neguje holokaust, to ten jest prawdziwym polskim patriotą? 2025-12-25 19:08 8. Jedni z pocztą robili wybory a inni wojenkę. Na tym forum komentujący piszą wybiórczo. 2025-12-25 17:57 9. @Lolo, to nawet Święta Bożego Narodzenia teraz są "wasze", czyli lewactwa, ateistów i wrogów wiary. No no... 2025-12-25 17:52 10. A na Trzydniowiańskim i Giewoncie też będą?
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama