2016-09-19 15:57:38
Blog
Podhalańskie korki: ekstremalny problem bez łatwych rozwiązań
Rozwiązania problemu nadmiernego ruchu samochodowego można szukać jedynie w połączeniu znakomitej komunikacji publicznej, ułatwień dla pieszych i rowerzystów ze znacznym ograniczaniem liczby samochodów poruszających się po naszych ulicach.

Fot. Piotr Manowiecki

Fot. Piotr Manowiecki

Fot. Piotr Manowiecki

Fot. Piotr Manowiecki

Fot. Piotr Manowiecki

Fot. Anna Filipczak
rodzina od kilkunastu minut bezskutecznie próbuje wyjechać samochodem z parkingu. Zmęczone dzieci głośno płaczą, bo chcą jak najszybciej wrócić do domu. Dziadek złorzeczy raz kierowcy z Warszawy, raz kierowcy z rejestracją KNT, którzy wspólnie zablokowali wyjazd, parkując w sposób – eufemistycznie mówiąc - nieprzemyślany. Stopniowo dochodzą kolejni turyści, którzy też chcą już wracać do swoich domów.
Czy oczekujący zlinczowali kierowcę z Warszawy lub Nowego Targu – tego nie udało mi się dowiedzieć. Po kilkunastu minutach towarzyszenia coraz większej grupce, poszedłem na spacer w kierunku Wiktorówek i dalej do Roztoki. Zapominając na kilka godzin o absurdalności tego, co działo się przy wejściu na szlak. Do twardej rzeczywistości wracam w busie z Palenicy. Droga między Palenicą a Wierchporońcem przypomina mi ni to parking, ni to korek, w każdym razie na pewno nie jedno z najcenniejszych przyrodniczo i krajobrazowo miejsc dużego kraju, w którym prawie nie ma gór.
Fala samochodów, która kiedyś zalewała Podhale przez kilka,następnie kilkanaście dni w roku, teraz jest normą przez praktycznie cały sezon turystyczny oraz w wiele słonecznych weekendów od maja do października. Stanęliśmy przed nieznanym jeszcze kilkanaście lat temu problemem pierwszego świata, jakim jest nadmiar samochodów. Każdy przesyt jest niezdrowy, a ten jest wyjątkowo paskudny. Sprawia, że każda wolna przestrzeń zamieniana jest w parking, nasze miejscowości są pełne niepotrzebnego hałasu, a przy drogach wszędzie czujemy smród spalin. O ofiarach wypadków samochodowych nie wspominając. Współczesna motoryzacja to ciągłe stanie w korku, walka o miejsca parkingowe, stres.
Epoka romantyczna motoryzacji się skończyła i już nigdy nie wróci. Zapomnijmy o wciąż wmawianych nam przez reklamy koncernów samochodowych pustych drogach. Zapomnijmy o podróżach pełnych gracji i szyku, jakie znamy z filmów z lat siedemdziesiątych. Zapomnijmy o wolności, jaką kiedyś dawał samochód. To już przeszłość z czasów, kiedy samochód był dobrem luksusowym, rzadkim i trudno dostępnym.
Problemy Podhala z nadmierną liczbą samochodów w najbliższych latach będą dalej narastać. W Polsce przybywa samochodów, których już dziś (według oficjalnych, być może nieco zawyżonych statystyk) przypada średnio 599 na 1000 mieszkańców. Po drugie w wyniku błyskawicznej rozbudowy autostrad i dróg szybkiego ruchu w całej Polsce, coraz łatwiej dojechać w Tatry samochodem, a relatywnie coraz trudniej pociągiem. Zachętą do przyjazdu samochodem będzie również droga szybkiego ruchu między Lubniem a Rabką, która zostanie oddana do użytku w 2023 r.
Według danych z zeszłego roku, średni ruch samochodowy między Poroninem a Zakopanem wynosi prawie 18 tys. samochodów na dobę, a w sezonie może rosnąc nawet 3 krotnie. Sytuację, jaką mamy należy określić jako ekstremalną. Podróżując po Alpach, nigdzie nie widziałem tak absurdalnych korków. Czas by Podhale odpowiedziało sobie czy jego produktem turystycznym rzeczywiście mają być korki, hałas, spaliny i polany górskie przemieniane w parkingi.
Niepopularne rozwiązania
Gdyby odpowiedź była przecząca, mam dla wszystkich złe wiadomości. Naprawa obecnego stanu zajmie co najmniej kilkanaście lat i pewne jest pojawienie się silnego oporu ludzi, który uwierzyli, że podstawowym prawem człowieka jest możliwość wszędzie i zawsze wjechać samochodem. Tą łatwiejszą stroną medalu będzie odbudowa systemu transportu publicznego. Dodawanie nowych linii autobusowych, uruchomienie szybkiej kolei do Krakowa i połączenia wahadłowego do Rabki – są to działania,co do których trudno oczekiwać czegoś innego niż szerokiego poparcia społecznego. Nieco trudniejsze będzie tworzenie dróg rowerowych. W Zakopanem, gdzie każda wolna przestrzeń anektowana jest natychmiast pod parking,trudno sobie wyobrazić większe zrozumienie na przykład dla prób usunięcia miejsc postojowych przy ulicy Balzera i zrobienia w ich miejscu drogi rowerowej.
Ale najtrudniejsze będzie ograniczanie ruchu samochodowego. Wielu wciąż wydaje się, że wystarczy dobudować jakąś drogę szybkiego ruchu, jakaś obwodnicę, kilka parkingów podziemnych i problem korków sam zniknie. Dlaczego to myślenie jest błędne wyjaśniam w artykule.
Rozwiązania problemu nadmiernego ruchu samochodowego można szukać jedynie w połączeniu znakomitej komunikacji publicznej, ułatwień dla pieszych i rowerzystów ze znacznym ograniczaniem liczby samochodów poruszających się po naszych ulicach.
Jak to się robi? Przykładem może być stolica Słowenii –Lublana, gdzie w ciągu kilku lat obniżono udział podróży samochodem po mieście z 58% do 42%. Zrobiono to zamykając praktycznie całe historyczne centrum dla samochodów i drastycznie podwyższając opłaty za parkowanie. Jednocześnie wybudowano kilka parkingów Park&Ride, stworzono kilka nowych dróg rowerowych, ułatwiono poruszanie się po mieście na piechotę. Mimo, że na początku twierdzono, że „nie da się” takich zmian wprowadzić, a opór społeczny był duży, mieszkańcy szybko przyzwyczaili się do nowej sytuacji. Korzyści w postaci ciszy, czystszego powietrza, mniejszych korków i łatwiejszego parkowania dla mieszkańców miasta (ale już nie dla przyjezdnych) były na tyle duże, że burmistrz, który wprowadził te zmiany, wybory wygrał w pierwszej turze. Więcej o zamianach w Lublanie przeczytacie w moim artykule na portalu Transport Publiczny.
Sposobów na ograniczanie ruchu samochodowego jest wiele. Austriacy wprowadzają opłaty za przejazd niektórymi drogami. To tak, jakby dojazd do Łysej Polany przez Poronin był bezpłatny, a za przejazd przez Zazadnią trzeba by zapłacić powiedzmy 30 złotych. Najradykalniejsze rozwiązanie zastosowano w Szwajcarskim Zermattcie, gdzie do centrum miasto po prostu nie wolno wjechać samochodem.
Podhale musi wymyślić swoją własną metodę, uwzględniającą interesy różnych stron. Oczywiste jest, że z ewentualnych zakazów wjazdów do centrów miast powinni być wyłączeni ich mieszkańcy, dostawcy, osoby z niepełnosprawnością, rodziny z małymi dziećmi, a także niektórzy pracujący. Ewentualne ograniczenia ruchu mogłyby trwać nie przez cały rok, ale tylko w sezonie turystycznym. Rozwiązania mogą być różnorodne – od wybudowania w Nowym Targu przy linii kolejowej centralnego parkingu Park and Ride, gdzie musieliby zostawić samochód wszyscy turyści, którzy nie mają wykupionego przynajmniej jednego noclegu w hotelu czy pensjonacie, przez rozbudowę mniejszych parkingów na obrzeżach Zakopanego, po zróżnicowanie stawek opłat parkingowych w zależności od lokalizacji parkingów (choć dziś przepisy tego nie umożliwiają).
Jedno wiem na pewno: jedyną ważniejszą ulicą w Zakopanem, na której nigdy nie widziałem korków jest prowadząca do Kuźnic ulica Przewodników Tatrzańskich. Jeżeli by wpuścić na nią samochody indywidualne, to natychmiast zakorkowałaby się i stałaby się nieprzejezdna. Warto o tym przykładzie z własnego podwórka pamiętać, zastanawiając się, jak zlikwidować korki i nielegalne parkowanie na drodze do Łysej Polany. A także rozważając, jak odkorkować Podhale.
o wiele lepszym rozwiązaniem było by wprowadzenie naziemnych kolejek gondolowych , ograniczyły by zapotrzebowanie na teren ,były alternatywa dla aut i były atrakcja turystyczną
Trzeba tylko zapewnić rozrywki w czasie pogody ( ścieżki rowerowe w różnych kierunkach, szlaki piesze, parki...) oraz w razie niepogody : muzea, galerie, restauracje, parki rozrywki, baseny itp - tutaj kreatywni górale na pewno coś wymyślą. Przy obecnych przystankach komunikacji miejskiej przydałyby się mapki lub drogowskazy jak dojść do okolicznych atrakcji i szlaków. Zapowiedź słowna jest krótka i nie wskazuje kierunku.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380 -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Jurgów - sprzedam dom na działce 1000m2 -- tel. 660797241 b12.pl. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Jabłonka *- sprzedam do w centrum, tel. 660797241 b12.pl. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska - sprzedam działkę 1398m2 z pozwoleniem na budowę, tel. 660797241 b12.pl. -
PRACA | dam
Przyjmę do pracy fachowców od elewacji, wykończeń i prac ogólnobudowlanych. Wymagane doświadczenie. Praca na terenie Rabki i okolic. Ja ze swojej strony zapewniam narzędzia, umowę o pracę na pełny etat. Więcej informacji udzielam telefonicznie. 787188100
Tel.: 787188100 -
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 080, 600 035 355. -
PRACA | dam
Zatrudnię tynkarza z doświadczeniem i pomocnika. Praca na terenie Podhala.Tynki gipsowe. 730397301
Tel.: 730397301 -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam Tartak Gogolin (województwo opolskie) 1,870 ha Hala, Trak Bydgoski dolnonapędowy, Wielopiła, Trak taśmowy, 2 wanny do impregnacji, Ładowarka Furukawa i Komatsu, Stacja benzynowa, Kontenery mieszkalne, Garaże Cena 4 200 000 zł tel.600832298. tartakwygoda@gmail.com -
SPRZEDAŻ | zwierzęta
KARY 3-letni, 11.000 zł. 790 759 407. -
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3. 790 759 407. -
SPRZEDAŻ | budowlane
STEMPLE BUDOWLANE 6 zł/szt. DESKI SZALUNKOWE 600 zł/kubik. WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407. -
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI Z OFLISEM na szałasy. 790 759 407. -
SPRZEDAŻ | budowlane
DOM Z PŁAZÓW 10x8m - do przeniesienia. 790 759 407. -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484. -
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. Mile widziane doświadczenie na stanowisku mięsnym. 602 759 709 -
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWĄ, tel. 666 37 83 57. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Spółka POLSKIE TATRY S. A. zaprasza do składania ofert na postępowanie nr 04/DT/2025 pn.: "Dzierżawa terenu utwardzonego w celu prowadzenia placu postojowego zlokalizowanego na Polanie Zgorzelisko, należącego do Spółki POLSKIE TATRY S. A." Aby uzyskać szczegółowe informacje o przetargu zapraszamy do odwiedzenia strony: www.bip.polskietatry.pl Kontakt: 18 20 637 30 wew. 22 Zapraszamy do składania ofert. -
MOTORYZACJA | sprzedaż
MITSHUBISHI OUTLANDER 2,2 DI-D, 4X4, r.p.2014, przebieg 224 tys. km, I właściciel, bogata wersja Intense Plus, dodatkowo kpl. kół zimowych z felgami, zdejmowany hak,oryginalny bagażnik dachowy. 605 564 270. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Jurgów Dom 180m2 na działce 1000m2 do wprowadzenia od razu Sprzedam tel 660797241. -
PRACA | dam
Przedsiębiorstwo Budowlane Sikora zatrudni kierowcę z prawem jazdy C+E. 606608637
Tel.: 606608637 -
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na recepcję i do sprzątania apartamentów. Praca stała w Kościelisku. +48698954671 osadawidokowa.pl d.zacharko@gorskagrupa.pl
Tel.: 48698954671 -
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371. -
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098. -
PRACA | dam
Poszukuję FACHOWCÓW DO BUDOWY DOMÓW SZKIELETOWYCH, DREWNIANYCH, Z BALA. Praca wyjazdowa. 721 947 304. -
PRACA | dam
Biuro Rachunkowe w Zakopanem zatrudni KSIĘGOWEGO/-Ą lub STUDENTÓW Uniwersytetu Ekonomicznego (3., 4. lub 5. roku) DO PRAC POMOCNICZYCH KSIEGOWYCH. Praca od maja, ok. 3 tygodni w miesiącu, od poniedziałku do piątku w godz. 8-16. Z reguły pomiędzy 5 a 20-tym każdego miesiąca. Godzinowo 1/2 etatu. Mile widziane doświadczenie. W perspektywie stała praca w miłej atmosferze z możliwością rozwoju osobistego. Email: biuro@betkowskaelzbieta.pl
E-mail: biuro@betkowskaelzbieta.pl -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375. -
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893 -
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893 -
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002. -
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333. -
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325. -
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284. -
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.