2009-09-09 09:37:50
„Głębia” nadal fascynuje grotołazów
Spluga della Preta ma zaledwie niespełna tysiąc metrów głębokości, ale jej przepastne studnie i niezwykła historia eksploracji, utrwalona na filmie „L’abisso” Alessandro Anderloniego, sprawiły, że nadal przyciąga grotołazów z różnych państw Europy, pragnących poznać piękno podziemnych otchłani i zmierzyć się z jej trudnościami.
Trochę historii
Jej eksplorację rozpoczęli w 1925 roku speleolodzy z Werony pod kierownictwem prof. Luigi de Battisti, pokonując przy pomocy wyciągarki 131–metrową studnię. W następnych dwóch latach opuszczono się do kolejnych studni o głębokości 108 i 88 metrów, rozdzielonych meandrami, a w świat poszła informacja, że jaskinia ma 637 metrów głębokości, co oznaczało, że jest najgłębszą na świecie. Dotychczasowy rekord, od 1923 roku, należał do austriackiej jaskini Gedloch, mającej głębokość 410 m. Mit, że Spluga della Preta jest najgłębszą jaskinią świata, przetrwał do 1948 roku. Dopiero w 1960 roku, po dokonaniu dokładnych pomiarów, okazało się, że miejsce, do którego dotarli Włosi przed II wojną światową, ma tylko 380 metrów głębokości, a więc Spluga della Preta nigdy nie była rekordzistką świata, niemniej pokonanie w tamtych latach trzech tak głębokich studni było nie lada wyczynem, pomijając sposoby, jakimi to uczyniono. Na początku lat 60. włoscy grotołazi z Turynu, Bolonii i Faenzy znacznie posunęli eksplorację jaskini w głąb, osiągając w 1963 roku stare dno w korytarzyku poniżej Czarnej Salki, na głębokości 875 metrów.
Kiedy w 1973 roku wyruszyła do tej jaskini pierwsza polska wyprawa grotołazów z Gliwic pod kierownictwem Tadeusza Rojka, należącego w tamtych latach do STJ Zakopane, to przed Polakami na dnie było tylko 5 osób. Poza wymienioną wyprawą włoską z 1963 roku dno osiągnęły jeszcze wyprawy: z Werony (1967), belgijska (1970) i angielska (1972). Tadeusz Rojek planował zorganizować wyprawę zakopiańsko–gliwicką, w końcu jednak jej uczestnikami, poza Tadeuszem, byli wyłącznie członkowie z AKG w Gliwicach. W jaskini działali wspólnie ze speleologami włoskimi. Wyprawa zakończyła się sukcesem – aż czterech jej uczestników stanęło na dnie jaskini: Jerzy Dworak, Paweł Gibiński, Adam Nikodem i Czesław Wrona. Pozostawili tam plakietkę wyprawy z narodowymi barwami Włoch i Polski.
Również druga polska wyprawa do tej jaskini pozostawiła w niej swój ślad. Była to wyprawa Akademickiego Klubu Speleologicznego z Sosnowca, zorganizowana zimą 1984 roku pod kierownictwem Waldemara Muchy. Pozostał po niej w jaskini napis „Solidarność”, który został utrwalony na filmie „Głębia”. Jak się okazało, uczestnicy tej wyprawy, którzy także osiągnęli stare dno, eksplorowali wtedy najniższe partie jaskini i kiedy Włosi pogłębili ją później do 985 metrów, to natrafili na odciski butów gumowych, pozostawionych przez Polaków.
W następnych latach działało w tej jaskini jeszcze kilka polskich wypraw.
Zakopiańska wyprawa
– Pomysł zorganizowania wyprawy do Spluga della Preta zrodził się w 2006 roku, po obejrzeniu filmu „Głębia”, zaprezentowanego na II spotkaniach z Filmem Górskim w Zakopanem – wyjaśnia Jadzia Trojan, prezes Speleoklubu Tatrzańskiego i kierownik pięcioosobowego zespołu polskiego, który wyjechał do Włoch na zaproszenie grotołazów z Gruppo Speleologica z Padwy, a osobiście Francesco Suaro, który był w Zakopanem, na Spotkaniach z FG. Film „L’abisso” w reżyserii Alessandro Anderloniego został w Zakopanem nagrodzony za realizację w najbardziej ekstremalnych warunkach. Na widzach zrobił wrażenie, a po jego emisji Mirek Zieliński powiedział do Jagi: – Może pojechalibyśmy do Splugi. Pomysł chwycił, ale udało się go zrealizować dopiero w tym roku.
Wyjechali w czwórkę jednym samochodem: Jadwiga Trojan, Marcin Kwiatkowski, Mirosław Zieliński i Bogdan Zięba, a potem dołączył do nich jeszcze, już przed samą akcją w jaskini, Wojciech Łukaszczyk, który we Włoszech wypoczywał z żoną nad morzem. Do tej piątki dołączyło jeszcze dwóch włoskich grotołazów z Padwy, pełniących rolę gospodarzy i przewodników – Mauro Castelanni i Johnny Zapero. Włosi przyjęli naszych gościnnie w Bosco Chiesanuova, gdzie zatrzymali się u kuzyna Francesco Sauro. Stamtąd do jaskini było jeszcze kilkanaście kilometrów.
Jaskinia znajduje się na terenie parku narodowego, a rejon otworu ogrodzony jest murkiem. – Do studni wlotowej zjeżdżaliśmy parami, a 130-metrowy zjazd odbywał się bez kontaktu ze ścianą, bo studnia ma kształt ogromnej klepsydry – wyjaśnia Wojtek Łukaszczyk. – We wszystkich studniach były już wcześniej rozwieszone liny, bo dwa tygodnie przed nami była w jaskini jakaś zagraniczna ekipa, która przy wychodzeniu nie miała już sił i pozostawiła mnóstwo żywności, a także różnego sprzętu i śmieci. Naszym zadaniem był wysprzątanie jaskini. Mirek Zieliński, który z Jagą dotarł do biwaku na minus 770 metrów, tak opisuje dalsze studnie: – Druga ponadstumetrowa była sucha i dzięki wymytym żłobkom najładniejsza, a w trzeciej, 88-metrowej, było już mokro, ale były odciągi i przepinki. Najbardziej mokra jest Studnia Torino, a w następnej Studni Bologna zjeżdża się w dzwonie, natomiast woda spływa z boku. Najbardziej męczące były długie meandry, gdzie trzeba było się przeciskać z worem.
Kiedy cały zespół znalazł się na „biwaku 770”, Mauro i Johnny zaproponowali ciąg do nowego dna na głębokości 895 metrów, w którym jeszcze nie byli, a chcieli się zorientować co do możliwości dalszej eksploracji. Na tym odcinku potrzebna była tylko jedna lina przy krótkim zjeździe do końcowej sali. Natomiast odradzali zejście na stare dno, które stanowi najniższy punkt jaskini – 995 metrów, gdyż ten ciąg jest znacznie trudniejszy, dłuższy i nie był zaporęczowany. – Przystaliśmy na tę propozycję, ponieważ naszym celem nie było dojście do najniższego miejsca w jaskini, ale poznanie głównych jej partii – wyjaśnia Jaga Trojan. Z biwaku do nowego dna wyruszyli po odpoczynku Marcin Kwiatkowski Wojtek Łukaszczyk i Bogdan Zięba w towarzystwie dwóch Włochów. – Ten ciąg ma zupełnie inny charakter – skała jest bardziej zwietrzała, są nacieki węglanowe, świadczy to o tym, że jest to znacznie starszy ciąg jaskini, niż przebyte dotąd partie z mytymi studniami i ciekiem wodnym – opisuje dojście do dna Wojtek. – W kilku miejscach trzeba się było przeciskać przez zawaliska, a na samym końcu była duża sala, do której zjechaliśmy kilkanaście metrów, a z niej do małej studzienki, i to było nowe dno na minus 895 metrów.
Wychodzenie z jaskini w górę po linach, na przyrządach zaciskowych, wymagało nie lada kondycji, zwłaszcza w tych studniach, gdzie nie było kontaktu ze ścianą. Tak było m.in. w ostatniej, najgłębszej studni wyjściowej na powierzchnię. Lina tak się naciągała, że dopiero po kilku minutach „małpowania” można było się oderwać od dna.
– Warto było pojechać do tej jaskini, gdyż jest ona legendą i cieszymy się, że mogliśmy ją zobaczyć. Zacieśniliśmy kontakty w grotołazami włoskimi z Padwy, którzy jesienią przyjadą w Tatry, a być może w przyszłym roku będziemy wspólnie z nimi eksplorować jaskinie w Dolomitach – podsumowała naszą rozmowę Jaga Trojan. Uczestnicy wyprawy, którzy są również ratownikami tatrzańskimi, dziękują naczelnikowi TOPR za użyczenie środka transportu na ten szkoleniowy wyjazd jaskiniowy.
Apoloniusz Rajwa
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Siewierski Nieruchomości ul. Br. Czecha 1, Zakopane. +48 18 20 66 129, +48 506 13 14 63 www.siewierski.pl -
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie Pilnie -Pensjonat w Zakopanym -tel 660797241 b12.pl. -
PRACA | dam
Zatrudnię KIEROWCĘ C+E na pracę po kraju ( poniedziałek - piątek). Praca na plandece. Kontakt 514 240 136, 691 758 882. -
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam konia czeskiego zimnokrwistego. Masc karogniady,przyjazny dla dzieci, jezdzil w zaprzęgu i siodle. WAŁACH. Prawie 3 lata. kontakt tylko telefoniczny 791818377. -
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193. -
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE 8.500 zł/szt. 790 759 407. -
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3 i odpad tartaczny 130zł/m3. 790 759 407. -
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407. -
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494. -
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl -
PRACA | dam
Zlecę SZYCIE NARZUT z kawałków skór włoskich, kożuchowych. Dzwonić tylko z doświadczeniem. 504 636 921. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494. -
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555 -
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709 -
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709 -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414. -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484. -
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912. -
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371. -
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955 -
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104. -
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958. -
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398. -
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244 -
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574 -
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250 -
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098. -
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044 -
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002. -
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105. -
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600 -
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590. -
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.