Reklama
2021-04-01 22:20:36
Orawa
Dźwięk kołatek
Od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony.
Obrzędy wielkopostne tradycyjnie zaczynają się w Wielki Czwartek, pod Babią Górą nazywany Zielonym Czwartkiem. Zanim w kościele umilkły dzwony, słychać już było kołatki. Bezpośrednio po zawiązaniu dzwonów chłopcy obiegali kościół trzykrotnie, robiąc wielki hałas. W okresie od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony i dzwonki ministrantów. Wierzono też, że ich dźwięk odpędza złe siły. - W Wielki Piątek obieganie z kołatkami po wsi miało prawdopodobnie zwoływać ludzi do kościoła - przypuszcza Marcin Kowalczyk.
W Wielki Czwartek przy dźwiękach klekotek wielkopostnych i obrzędowych śpiewów chłopcy palili Judasza. - Kukłę, która była podobizną Judasza, wykonaną ze słomy i ubraną w łachmany, wieszali na dzwonnicy lub drzewie, potem zrzucali, bili kijami i palili na ognisku - wyjaśnia Karolina Kowalczyk z Lipnicy Wielkiej, etnograf.
A tak o kołatce wielkopostnej opowiada Zofia Warciak ze orawskiego skansenu w Zubrzycy Górnej:
"Ostatnie dni Wielkiego Tygodnia maja szczególne znaczenie w tradycji ludowej i chrześcijańskiej. Jest to zwykle zarazem czas budzenia się przyrody do życia, jak i czas święty, związany z refleksją nad śmiercią Jezusa Chrystusa i Zmartwychwstaniem.
W Wielki Czwartek w Kościele rzymskokatolickim milkną dzwony i dzwonki (tzw. zawiązanie zwonów). Aż do Wielkanocy do wydawania dźwięków używa się kołatek. Dawniej dumą każdego chłopca było samemu zrobić taką kołatkę. Można ją wykonać i dzisiaj. Z drewna wykonujemy mała deseczkę. W deseczce trzeba zrobić otwór. Do otworu wstawiamy drewnianą rączkę. Mocujemy ją od spodu, a na wierzchu w tej rączce mocujemy obok siebie dwa młoteczki drewniane. Poruszając rączką ruchem ręki wprawimy w ruch młoteczki, które będą uderzały w deseczkę i wydając charakterystyczny klekot.W tradycji ludowej wierzono, że dźwięk kołatki odpędza złe duchy i różne demony. Dlatego też dawniej nie zabraniano dzieciom zabawy kołatkami. Zwyczajnym był widok dzieci biegających w Wielki Czwartek po wsi wokół domostw z kołatkami, których dźwięk odpędzał zło jednocześnie informując o nadchodzącej radości Zmartwychwstania Pana Jezusa".
jof
1
/ Fot. Jolanta Flach
2
/ Fot. Jolanta Flach
3
/ Fot. Jolanta Flach
4
/ Fot. Jolanta Flach
5
/ Fot. Jolanta Flach
6
/ Fot. Jolanta Flach
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Karol
2021-04-02 12:39:02
Jakie kołatki. Po nasymu to były klepacki.
2025-11-26 21:00
Strażacy ostrzegają. Śnieg i sople wciąż poważnym zagrożeniem
2025-11-26 20:00
Pieszy oświecony
2025-11-26 19:29
Czy można żyć bez Facebooka? (WIDEO)
2025-11-26 18:58
Dlaczego w Nowym Targu wiszą flagi?
1
2025-11-26 18:30
Mateusz Nędza-Kubiniec wśród nagrodzonych na Forum Samorządowym
2
2025-11-26 18:00
Kosmiczna misja astronautów z Gliczarowa plus wiadomości o UFO i mamutach na Podhalu (WIDEO)
2025-11-26 17:00
Podatek od środków transportu wyższy o 20%
7
2025-11-26 16:30
Kto zabił Danusię? Mamy dla Was książki
2025-11-26 16:12
Ruch wahadłowy na remontowanej drodze w Kluszkowcach
2
2025-11-26 16:00
Finał konkursu recytatorskiego w Ochotnicy
2025-11-26 15:31
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
20
2025-11-26 15:30
W Maniowach powstaje nowe lodowisko
2025-11-26 15:22
Optymalizacja magazynu od podstaw - przegląd systemów składowania
2025-11-26 15:00
Poetyckie świętowanie w Rabie Wyżnej
2025-11-26 14:25
Katarzyna Niewiadoma z Ochotnicy Górnej nominowana na Sportowca Roku 2025
2025-11-26 13:43
Dobra nowina - nowy arcybiskup metropolita krakowski kardynał Grzegorz Ryś
13
2025-11-26 13:30
Krupówki znowu zasypane śniegiem. Tak rano było na deptaku (WIDEO)
1
2025-11-26 13:00
Kierunek Cafe ma nową siedzibę
2025-11-26 12:30
Święto góralskiej kultury w Ludźmierzu
2025-11-26 12:00
Stary baca co ma kaca szkło w zielone chętnie zwraca - Sławomir i Kajra na Gubałówce (WIDEO)
3
2025-11-26 11:30
Fotografia nocna Marcina Szkodzińskiego. Wernisaż w Stacji Kultura
2025-11-26 11:00
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Szlaki zasypane śniegiem (WIDEO)
2025-11-26 10:25
Zjechał z drogi na latarnię, trudne warunki na drogach, policja ostrzega
2025-11-26 10:01
Zakopane - sprzedam KOMPLET KAWIARNIANY
2025-11-26 10:00
Małopolski konserwator zabytków kontra Zakopane, radni piszą do premiera Tuska
7
2025-11-26 09:30
Zaczynają się przygotowania do modernizacji Parku Górnego w Szczawnicy
1
2025-11-26 08:59
Coraz więcej śniegu, Zakopane i Tatry w zimowej szacie
2
2025-11-26 08:00
Pół wieku twórczej pracy, pamięć o tożsamości i sytuacje przejściowe
2025-11-25 21:35
Nie będzie likwidacji przedszkoli na terenie rabczańskiej gminy
1
2025-11-25 20:42
Zachowaj czujność na zakupach, wyprzedaże to dobra okazja dla kieszonkowców
2
2025-11-25 20:00
Nowe czterokołowce dla straży pożarnych w gminie Czarny Dunajec
10
2025-11-25 19:39
Nowa inwestycja drogowa w Lasku. Podpisano umowę na trzeci etap rozbudowy drogi powiatowej
2025-11-25 19:33
Wojewoda zakwestionował uchwałę o płatnym parkowaniu
2
2025-11-25 19:26
Podatki od nieruchomości w górę
25
2025-11-25 18:59
Rabczańscy policjanci zatrzymali mieszkańca Pacanowa i to wcale nie był Koziołek Matołek
4
2025-11-25 18:00
Łącz i rządź
1
2025-11-25 17:33
Forum Samorządowe w Nosalowym Dworze
7
2025-11-25 17:00
Miasto kupi działkę na Bulwarach Słowackiego? Sprawa budzi kontrowersje
13
2025-11-25 16:05
Stłuczka na zakopiance
2025-11-25 16:00
O pani, która malowała przędzą
2025-11-25 15:33
SPRZEDAM MIESZKANIE w Krakowie, świetna lokalizacja
2025-11-25 14:59
Policyjna akcja TOR również w Zakopanem. Każdy sygnał ma znaczenie
9
2025-11-25 14:09
Ostrzeżenie przed opadami śniegu. W Tatrach nawet 35 centymetrów
1
2025-11-25 13:32
Babiogórski Park Narodowy otrzymał profesjonalny sprzęt
2025-11-25 13:30
Wowa Bayak pod Gontem
2025-11-25 13:14
Strażacy usuwają lód i śnieg z mostu
1
2025-11-25 12:52
Duże roztopy i wielkie kałuże (WIDEO)
4
2025-11-25 12:00
Przewodnicy górscy szkolą się w Pieninach
2025-11-25 11:00
Powiatowe Igrzyska Młodzieży Szkolnej w Unihokeju Chłopców
2025-11-25 10:30
Andrzejki z Teatrem RZT
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-11-26 17:14
1.
Jacek Sołtys
2025-11-26 17:00
2.
Podatek od środków transportu wyższy o 20%
2025-11-26 15:51
3.
Anna Marek
2025-11-26 18:58
4.
Dlaczego w Nowym Targu wiszą flagi?
2025-11-26 08:18
5.
Andrzej Majerczak
2025-11-26 08:00
6.
Pół wieku twórczej pracy, pamięć o tożsamości i sytuacje przejściowe
2025-11-26 14:31
7.
Magdalena Ciemniak
2025-11-26 15:52
8.
Janina Czubernat
2025-11-26 14:32
9.
Magdalena Gargasz
2025-11-26 15:51
10.
Monika Mierzwa
2025-11-23 08:30
1.
Mimo opadów śniegu pociągi kursują punktualnie
2025-11-22 12:00
2.
Rabczańska Szlachetna Paczka
2025-11-24 17:00
3.
Nowy sprzęt dla druhów z gminy Szczawnica
2025-11-24 11:00
4.
Dziś kolejka na Kasprowy Wierch nie jeździ
2025-11-24 10:34
5.
Druhowie pojechali do powalonego drzewa
2025-11-25 12:00
6.
Przewodnicy górscy szkolą się w Pieninach
2025-11-26 17:14
7.
Jacek Sołtys
2025-11-24 12:29
8.
Orawski skansen zasypany
2025-11-26 17:00
9.
Podatek od środków transportu wyższy o 20%
2025-11-20 12:00
10.
Twoje światła - nasze bezpieczeństwo
2025-11-15 18:03
1.
Szkolenie dronowe ratowników GOPR
2025-11-09 11:00
2.
Zaczyna się remont dworu Berskich w Tylmanowej
2025-11-23 08:30
3.
Mimo opadów śniegu pociągi kursują punktualnie
2025-11-22 12:00
4.
Rabczańska Szlachetna Paczka
2025-11-17 10:00
5.
Przebudowa drogi w Grywałdzie
2025-11-16 19:00
6.
Wyjątkowo malownicza Babia Góra (WIDEO)
2025-11-24 17:00
7.
Nowy sprzęt dla druhów z gminy Szczawnica
2025-11-13 09:00
8.
Przez dwa dni PSZOK w Nowym Targu będzie zamknięty
2025-11-24 11:00
9.
Dziś kolejka na Kasprowy Wierch nie jeździ
2025-11-14 16:00
10.
Krzeczów. W niedzielę Zaduszki nad zakopianką
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-11-26 15:31
1.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-26 13:43
2.
Dobra nowina - nowy arcybiskup metropolita krakowski kardynał Grzegorz Ryś
2025-11-26 10:00
3.
Małopolski konserwator zabytków kontra Zakopane, radni piszą do premiera Tuska
2025-11-26 17:00
4.
Podatek od środków transportu wyższy o 20%
2025-11-26 12:00
5.
Stary baca co ma kaca szkło w zielone chętnie zwraca - Sławomir i Kajra na Gubałówce (WIDEO)
2025-11-26 08:59
6.
Coraz więcej śniegu, Zakopane i Tatry w zimowej szacie
2025-11-26 18:30
7.
Mateusz Nędza-Kubiniec wśród nagrodzonych na Forum Samorządowym
2025-11-26 09:30
8.
Zaczynają się przygotowania do modernizacji Parku Górnego w Szczawnicy
2025-11-26 13:30
9.
Krupówki znowu zasypane śniegiem. Tak rano było na deptaku (WIDEO)
2025-11-23 12:00
1.
Posłanka Weronika Smarduch zaprasza mieszkańców na dyżury
2025-11-25 19:26
2.
Podatki od nieruchomości w górę
2025-11-21 22:55
3.
Cały dzień męki, posypali drogę tylko raz, ciężko pokonać te oblodzenia (WIDEO)
2025-11-20 18:27
4.
Żołnierze na ulicach Nowego Targu
2025-11-20 16:59
5.
Wyższe podatki w Zakopanem, ale Krupówki nadal tańsze niż Sopot?
2025-11-23 18:00
6.
Rozbiórka stadionu rozpala Zakopane
2025-11-20 13:59
7.
Radni i burmistrz zapowiadają obronę Polskich Kolei Linowych przed komercjalizacją
2025-11-21 14:00
8.
Kwalifikacja wojskowa 2026. Kogo obejmie i jakie dokumenty przygotować?
2025-11-26 15:31
9.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-20 14:59
10.
Ostrzeżenie przed dużymi opadami śniegu
2025-11-09 21:00
1.
Zapomniana aleja zdrajców na największym zakopiańskim cmentarzu
2025-11-15 08:00
2.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-10-30 08:00
3.
Aleja zdrajców
2025-11-16 18:00
4.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-18 16:20
5.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-17 17:30
6.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-06 18:00
7.
Lekarz i ksiądz odpowiedzą za handel narkotykami
2025-11-23 12:00
8.
Posłanka Weronika Smarduch zaprasza mieszkańców na dyżury
2025-11-25 19:26
9.
Podatki od nieruchomości w górę
2025-11-19 15:30
10.
Poszukiwany Ukrainiec zatrzymany pod Giewontem
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-11-26 21:54
1.
podatek katastralny powinien być wprowadzony szybciutko, ale dla tych, którzy wyłudzili mieszkanie..
O Jezu, to bufetowa Hania G-W była nie tylko wyłudzającą mieszkania czyścicielką kamienic, ale i ... alfonsem, znaczy sie stręczycielką?
2025-11-26 21:41
2.
Niektóre drogi tak utrzymane że prawie mi koło do kabiny wpadlo
2025-11-26 21:23
3.
Polecam ulicę Wilcznik i Partyzantów- pewien artysta ma chałupę (nawet remoncik gruntowny zrobił), ale już chodnik odśnieżyć to zbyt prostackie zajęcie, a niech się ludzie pogimnastykują!! Następna chałupa- i pewien typ, który parkuje, kolejny rok, na chodniku. A co tam, że ruch! Niech łaziki uważają, może ich garkuchnia z Partyzantów (znaczy samochodziki z żarciem) nie rozjedzie!
A- i chodników ni ma!! Pod śniegiem są!
2025-11-26 21:12
4.
Proponuje podatek od nawdagi, zswłaszcza dla młodych ludzi.
Lubisz żreć za 3 to plać SUI
2025-11-26 21:10
5.
Towarzystwo wzajemnej adoracji
2025-11-26 21:01
6.
Lewackie amenty . Belkot a la W kamiennym kregu.
2025-11-26 20:55
7.
Zapomnieli dodac czarne wstazeczki. Takie piekne tradycje i historia, ginace na naszych oczach.
Bijcie sie w piersi mozni ... i mozniejsi !
2025-11-26 20:50
8.
@pałacowy wyrwigroszu od swoich rodzicow zamiast znów kroić innych na kawałki rozsądniejszym działaniem by było pomyslenie o swojej przyszłości,i odpowiedzialności jako przyszłej głowy rodziny no chyba że masz to w sobie lewicowe fiu bzdziu które jest defakto opętaniem
2025-11-26 20:07
9.
O czym to świadczy?
A no o tym, że gospodarze tego miasta nie potrafią zadbać o porządek, nie panują nad tym co się dzieje w mieście, nie ogarniają tego.
#Zakopane,
#znów zasypane,
#władza nie radzi sobie,
#zasypane chodniki,
#straż miejska Zakopane - gdzie jest?
2025-11-26 19:40
10.
20 łopat dla 20 nierobów ze SM i do roboty!!!
2025-11-21 15:51
1.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
2.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
3.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
4.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
5.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
6.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
7.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
8.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
2025-11-07 18:02
9.
Do naleśnika.
Masz racje. Własność ziemi to rzecz święta. Bez TPNu Tatry by staly tak samo gdzie stoją i górale by zarządzali tak jak i teraz.. mielibysmy płoty w poprzek Kalatowek, pijanych "stryków" zbierających opłaty przy ściezkach przez swoje przecież. Smażalnie mintaja nad Czarnym Stawem i korcmy z peruwiańską muzyką wzdłóż Doliny Kościeliskiej albo ryczące quady z łysolami na Goryczkowej. Mam dalej?
Że byłoby inaczej? To dlaczego nie jest tam gdzie ta Gomora się pleni dzisiaj
2025-10-31 16:25
10.
Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu
Reklama
Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny: Żywa okładka
Festiwal Restauracji w Zakopanem
Umrzeć ze śmiechu. Teatr Bagatela w Nowym Targu
Kino Miejsce/Zakopane
Kino Sokół/Zakopane
Mikołajkowy Turniej Koszykówki 3x3. Zapisy
Kino Tatry/Nowy Targ
Warsztaty wokalne w Kombinacie. Zakopane
Konkurs Recytatorski im. St. Nędzy-Kubińca
Gminne Eliminacje 49. Przeglądu Młodych Recytatorów i Gawędziarzy
Rodzina sercem Kościoła. Kluszkowce, Krośnica
Z gwarą na językach. Elementarz gwary orawskiej. Promocja publikacji
Konkurs Recytatorski im. Antoniny Zachary-Wnękowej. Rabka-Zdrój
Szkolenia z AI
Fotografia nocna Marcina Szkodzińskiego. Wernisaż w Stacji Kultura
Mam Wam coś do powiedzenia. Spotkanie w Jatkach
Wernisaż w Makowskim Centrum Kultury
Sławomir. Koncert. Zakopane
Megitza. Koncert w Velo Stacji
Andrzejki z Teatrem RZT. Zakopane
Koronacja Bolesława Chrobrego i jej historyczne znaczenie. Wykład. Kino Miejsce
Góralskie Dziedziny. Przegląd Dorosłych Zespołów Regionalnych
Będzie śnieg. Premiera w Rabciu
Koncert organowy. Spytkowice
Czarownica. Seans filmowy w Zawoi
Jubileusz Orawiaków i Orawskiej Grupy Teatralnej. Jabłonka
Andrzejki Na Końcu Świata. Zakopane
Wieczór muzyki refleksyjnej z degustacją herbaty. Rabka-Zdrój
Powarsztatowa wystawa artystów głuchych. Willa Oksza. Zakopane
Koncert w Velo Stacji. ACADEMY ORDER, BRUDNE CZYNY, QUIET QUIET QUIET. Nowy Targ
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook