Reklama
2021-04-01 22:20:36
Reklama
Orawa
Dźwięk kołatek
Reklama
Od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony.
Obrzędy wielkopostne tradycyjnie zaczynają się w Wielki Czwartek, pod Babią Górą nazywany Zielonym Czwartkiem. Zanim w kościele umilkły dzwony, słychać już było kołatki. Bezpośrednio po zawiązaniu dzwonów chłopcy obiegali kościół trzykrotnie, robiąc wielki hałas. W okresie od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony i dzwonki ministrantów. Wierzono też, że ich dźwięk odpędza złe siły. - W Wielki Piątek obieganie z kołatkami po wsi miało prawdopodobnie zwoływać ludzi do kościoła - przypuszcza Marcin Kowalczyk.
W Wielki Czwartek przy dźwiękach klekotek wielkopostnych i obrzędowych śpiewów chłopcy palili Judasza. - Kukłę, która była podobizną Judasza, wykonaną ze słomy i ubraną w łachmany, wieszali na dzwonnicy lub drzewie, potem zrzucali, bili kijami i palili na ognisku - wyjaśnia Karolina Kowalczyk z Lipnicy Wielkiej, etnograf.
A tak o kołatce wielkopostnej opowiada Zofia Warciak ze orawskiego skansenu w Zubrzycy Górnej:
"Ostatnie dni Wielkiego Tygodnia maja szczególne znaczenie w tradycji ludowej i chrześcijańskiej. Jest to zwykle zarazem czas budzenia się przyrody do życia, jak i czas święty, związany z refleksją nad śmiercią Jezusa Chrystusa i Zmartwychwstaniem.
W Wielki Czwartek w Kościele rzymskokatolickim milkną dzwony i dzwonki (tzw. zawiązanie zwonów). Aż do Wielkanocy do wydawania dźwięków używa się kołatek. Dawniej dumą każdego chłopca było samemu zrobić taką kołatkę. Można ją wykonać i dzisiaj. Z drewna wykonujemy mała deseczkę. W deseczce trzeba zrobić otwór. Do otworu wstawiamy drewnianą rączkę. Mocujemy ją od spodu, a na wierzchu w tej rączce mocujemy obok siebie dwa młoteczki drewniane. Poruszając rączką ruchem ręki wprawimy w ruch młoteczki, które będą uderzały w deseczkę i wydając charakterystyczny klekot.W tradycji ludowej wierzono, że dźwięk kołatki odpędza złe duchy i różne demony. Dlatego też dawniej nie zabraniano dzieciom zabawy kołatkami. Zwyczajnym był widok dzieci biegających w Wielki Czwartek po wsi wokół domostw z kołatkami, których dźwięk odpędzał zło jednocześnie informując o nadchodzącej radości Zmartwychwstania Pana Jezusa".
jof
1
/ Fot. Jolanta Flach
2
/ Fot. Jolanta Flach
3
/ Fot. Jolanta Flach
4
/ Fot. Jolanta Flach
5
/ Fot. Jolanta Flach
6
/ Fot. Jolanta Flach
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Karol
2021-04-02 12:39:02
Jakie kołatki. Po nasymu to były klepacki.
2025-12-24 11:59
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
2025-12-24 11:00
Zakopane. Podróż w przeszłość
1
2025-12-24 09:59
Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO)
2025-12-24 08:59
Mamy jednak białe Święta! (WIDEO)
2
2025-12-24 08:00
Świąteczna inicjatywa policjantów z Bukowiny Tatrzańskiej
2025-12-23 22:18
Zaginął Krzysztof Pyka z Rdzawki
2025-12-23 21:00
Nowe połączenia Małopolskich Linii Dowozowych na Podhalu od 2026 roku
1
2025-12-23 20:00
Rozbudowa drogi w Zaskalu
1
2025-12-23 19:46
Świąteczna niespodzianka dla Tatrogrodu. Mundurowi przekazali dzieciom choinki
2
2025-12-23 19:00
Świąteczny koncert na nutę rokoko
2025-12-23 18:00
81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach
11
2025-12-23 17:00
Okołoświąteczne zamknięcie PSZOK-a w Poroninie
2025-12-23 16:38
Przedświąteczne Krupówki toną we mgle. Turystów nie brakuje (WIDEO)
1
2025-12-23 16:00
Przebudowa rabczańskiego Rynku się przedłuży
2025-12-23 15:00
Nowoczesna sala gimnastyczna powstaje przy Szkole Podstawowej nr 11 w Nowym Targu
2025-12-23 14:00
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
25
2025-12-23 13:30
Pozdrowienia od podziemia. Czarno-biała kartka, która poruszyła Zakopane
4
2025-12-23 13:00
Nie żyje Zdzisław Błachut, społecznik i regionalista z Ochotnicy Górnej
1
2025-12-23 11:59
Nad Zakopanem morze chmur, a wyżej piękne widoki (WIDEO)
2025-12-23 11:33
Jędrek na Krupówkach już gotowy na Święta
2025-12-23 11:30
Życzenia od beskidzkich ratowników GOPR (WIDEO)
2025-12-23 11:00
Dwie sesje jednego dnia, radni uchwalili zmiany w budżecie i podjęli uchwałę o planie zagospodarowania
2025-12-23 10:00
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
29
2025-12-23 09:00
Gmina zaleca wymianę tabliczek adresowych na bardziej estetyczne i jednolite
4
2025-12-23 08:00
Godni Kiermas pod Babiom Górom
2025-12-22 21:00
Nowy quad dla druhów z Jaworek
2
2025-12-22 20:29
Babiogórskie Wilczki w dyrekcji babiogórskiego parku
2025-12-22 20:28
Palila się stolarnia w Jabłonce
2025-12-22 20:00
Wygrały wszystkie mecze
2025-12-22 19:23
Z takimi smakołykami do Krakowa pojechały panie z Mizernej
2025-12-22 19:00
Zaległe pensje wypłacone
2025-12-22 18:29
W "Domu Ludowym" rozpoczyna się artystyczny sezon zimowy
2025-12-22 18:00
Strażak z Lipnicy w pełnym umundurowaniu zdobył Rysy. Wszystko dla chorej Darii
2025-12-22 17:38
Odszedł wieloletni druh z OSP Olcza. Był też wiceprezesem
2025-12-22 17:30
Takie dziś były widoki z Litwinki
2025-12-22 16:45
Jadąc po pijaku - uderzył w karetkę pogotowia
1
2025-12-22 16:04
Mandaty za wjazd na Plac Niepodległości. Straż Miejska przypomina o zakazie ruchu
16
2025-12-22 15:31
Oscypek robi furorę na najlepszym Jarmarku Bożonarodzeniowym w Europie
2025-12-22 15:26
Pożar w Bukowinie Osiedlu
3
2025-12-22 15:00
Jeszcze dwa dni do Świąt, a w Zakopanem coraz więcej turystów
2
2025-12-22 14:30
Nad Tatrami rodzi się wał fenowy, na błękitnym niebie króluje słońce, a na szlakach ślisko
2025-12-22 14:05
Trudne warunki na drogach Spisza
2025-12-22 13:30
Na Kamieńcu zła jakość powietrza, im bliżej Tatr tym lepiej
5
2025-12-22 13:27
Historie wielkich namiętności ukryte w obrazach. Mamy dla Was książkę
2025-12-22 13:02
Zmarła kobieta potrącona przez samochód w Zębie
2
2025-12-22 12:00
Trochę słońca, trochę mgieł o poranku w Zakopanem (WIDEO)
4
2025-12-22 11:00
Awaria na trasach biegowych COS szybko naprawiona
2
2025-12-22 10:28
Wigilia z seniorami
1
2025-12-22 10:00
Mroźna i śnieżna zima w końcu przyjdzie? Tak wyglądają prognozy
1
2025-12-22 09:00
Pienińskie smaki wigilijne w Budapeszcie (WIDEO)
10
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-12-23 16:38
1.
Przedświąteczne Krupówki toną we mgle. Turystów nie brakuje (WIDEO)
2025-12-23 19:46
2.
Świąteczna niespodzianka dla Tatrogrodu. Mundurowi przekazali dzieciom choinki
2025-12-23 16:00
3.
Przebudowa rabczańskiego Rynku się przedłuży
2025-12-23 20:00
4.
Rozbudowa drogi w Zaskalu
2025-12-24 08:59
5.
Mamy jednak białe Święta! (WIDEO)
2025-12-23 15:00
6.
Nowoczesna sala gimnastyczna powstaje przy Szkole Podstawowej nr 11 w Nowym Targu
2025-12-24 11:59
7.
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
2025-12-23 17:00
8.
Okołoświąteczne zamknięcie PSZOK-a w Poroninie
2025-12-24 08:00
9.
Świąteczna inicjatywa policjantów z Bukowiny Tatrzańskiej
2025-12-23 19:00
10.
Świąteczny koncert na nutę rokoko
2025-12-20 17:41
1.
Jan Kaszycki
2025-12-22 20:28
2.
Palila się stolarnia w Jabłonce
2025-12-17 16:00
3.
Niesamowite miesiące i wielki finał inkubatora przedsiębiorczości pod Giewontem
2025-12-19 10:00
4.
Zgoda nad kanałem
2025-12-19 11:02
5.
Stefan Zubek
2025-12-19 11:00
6.
W Tatrach halny. Kolejka linowa na Kasprowy kursuje
2025-12-22 11:39
7.
Józef Strzałkowski
2025-12-20 13:00
8.
Rozśpiewana Jedla w Atmie, czyli z kolędą u Karola Szymanowskiego
2025-12-22 15:20
9.
Rozalia Parzygnat
2025-12-20 17:45
10.
Franciszek Szyszkowicz
2025-12-20 17:41
1.
Jan Kaszycki
2025-12-22 20:28
2.
Palila się stolarnia w Jabłonce
2025-12-16 17:00
3.
Bez uprawnień, za to z promilami za kierownicą
2025-12-17 16:00
4.
Niesamowite miesiące i wielki finał inkubatora przedsiębiorczości pod Giewontem
2025-11-30 13:00
5.
Lud przebiegły spod Lubonia
2025-12-19 10:00
6.
Zgoda nad kanałem
2025-12-14 19:04
7.
Potrącenie pieszej w Zębie. Droga częściowo zablokowana
2025-12-19 11:02
8.
Stefan Zubek
2025-12-19 11:00
9.
W Tatrach halny. Kolejka linowa na Kasprowy kursuje
2025-12-22 11:39
10.
Józef Strzałkowski
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-12-23 14:00
1.
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
2025-12-23 18:00
2.
81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach
2025-12-23 13:30
3.
Pozdrowienia od podziemia. Czarno-biała kartka, która poruszyła Zakopane
2025-12-23 19:46
4.
Świąteczna niespodzianka dla Tatrogrodu. Mundurowi przekazali dzieciom choinki
2025-12-24 08:59
5.
Mamy jednak białe Święta! (WIDEO)
2025-12-23 16:38
6.
Przedświąteczne Krupówki toną we mgle. Turystów nie brakuje (WIDEO)
2025-12-23 20:00
7.
Rozbudowa drogi w Zaskalu
2025-12-24 11:00
8.
Zakopane. Podróż w przeszłość
2025-12-23 21:00
9.
Nowe połączenia Małopolskich Linii Dowozowych na Podhalu od 2026 roku
2025-12-23 13:00
10.
Nie żyje Zdzisław Błachut, społecznik i regionalista z Ochotnicy Górnej
2025-12-19 18:25
1.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-12-23 10:00
2.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
2025-12-20 12:00
3.
Andrzej Andrysiak: Tak się kradnie w mediach
2025-12-23 14:00
4.
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
2025-12-18 20:00
5.
Góry bez samochodów? W Alpach się da, w Tatrach wciąż nie
2025-12-22 16:04
6.
Mandaty za wjazd na Plac Niepodległości. Straż Miejska przypomina o zakazie ruchu
2025-12-18 09:27
7.
Nietypowy początek sesji Rady Miasta w Zakopanem (WIDEO)
2025-12-18 13:36
8.
Znamy szczegóły Sylwestra w Zakopanem
2025-12-21 17:00
9.
Tak wyglądają nowe toalety w Dolinie Kościeliskiej
2025-12-18 12:18
10.
Burmistrz Zakopanego: Jestem trochę w szoku. Wszyscy radni za budżetem
2025-12-10 17:19
1.
Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO)
2025-12-13 08:00
2.
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
2025-11-29 09:00
3.
Prezydent Duda promował swoją książkę. Nazwisko premiera Tuska odmieniane przez wszystkie przypadki (WIDEO)
2025-12-02 16:30
4.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-12-19 18:25
5.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-11-26 15:31
6.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-30 09:00
7.
Spółdzielnia Mieszkaniowa przypomina: Bezwzględny zakaz używania butli gazowych
2025-12-03 17:00
8.
Skandaliczny teledysk Karinki Ukrainki, Kuby Bobasa i Pietra Majercyka
2025-12-04 20:00
9.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
2025-12-23 10:00
10.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-24 11:52
1.
@Takie są Fakty, że po 89 nie ma gospodarza w tym kraju nad Wisłą. Każdy kolejny sprzedawał dorobek tych co odbudowali po 2 WŚ.
Dzisiaj nawet pomarańcze nie mają smaku pomarańczy, jednym słowem badziewie w przekraczalnej ilości na każdym kroku.
2025-12-24 11:19
2.
Wystawa ok, ale chętnie kupiłbym jakiś dobrze wydany album z takimi zdjęciami.
2025-12-24 11:16
3.
Nie dziwię się narzekaniu taryfiarzy ... bo jak gostek przyjechał autkiem to nie potrzebuje taksówkarza .. konflikt interesów mówiąc krótko to tak jak zięć nie przepada za teściową bo ma dużo młodszą jej córkę ... konflikt interesów ... a więc ani taksówkarz ani teściowa nie są brani pod uwagę ... i tu zaczyna się ... złość bo chcieli świadczyć usługi bo kasa im potrzebna a tu się na to nie zanosi jak widać ... więc trza ponarzekać albo się wyładować ... na nie chcącym skorzystać ...
2025-12-24 11:07
4.
@kałowiec, okroili, bo ta pisowska pokazywała dodatkowo gdzie można kupić węgiel po 4 tys, który nie chce się palić, a jak zdążyłeś zauważyć nie jest to już potrzebne. Dodatkowo ta apka pisowska pokazywała wysokość inflacji było 18%, a jest 2,5% no i jeszcze pokazywała wzrost gospodarczy był za pisu 0,1% a jest 3,5% no to okroili :)
2025-12-24 10:32
5.
rarytasik ale ja takie pytanie od redaktora TVN słyszałem jak je zadał Kierwińskiemu. Wniosek z tego,że i tam są nieoświeceni dyletanci.
2025-12-24 10:31
6.
te @urzędnik, kawalerkę to miał kiedyś pan Jerzy, i co? nie wolno mu się wypowiadać?
Ma wskazać przepis, który zabrania przejmowania kawalerek?
Wreszcie Batyr po 2 latach go odwiedził przed świętami i złożył życzenie "pokój z Tobą" !
I ha ha
2025-12-24 10:14
7.
Stanczyk ogłosil żalobe .... ,cza miec nas... w tej głowie
2025-12-24 10:12
8.
Supcio. Ale milunio!
Wesołych świąt wszystkim w tym też tym co nie mają telewizora a myślą, że włączyli myślenie.
2025-12-24 10:06
9.
TWlisek, to chyba skrot od Tajny Wspolpracownik? no i generalnie narracja się zgadza, kiedyś nazywano ich bandą, teraz TW użył słowa "oprychy" przez 45 lat władza "ludowa" mocno zryła niektórym berety
2025-12-24 09:50
10.
I śliskie. Bo odśnieżanie i posypywanie piaskiem się nie przyjęło.
2025-12-03 15:38
1.
Świetny POmysl, zwłaszcza że w Zakopanem mimo otwartej Gubałówka m.in. przez Pana Szwajcara i czwartego burmistrza G.J. to lepiej na desce windsurfingowej po równiach pojeździć
2025-12-01 17:12
2.
Panowie dobra robota! A tak swoją drogą nie ma wojny, jest woda, ogólcie się do tej służby, a nie wyglądajcie jak krasnale...
2025-11-21 15:51
3.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
4.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
5.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
6.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
7.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
8.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
9.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
10.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
Reklama
Teatr Rabcio - grudzień
Kino Sokół/Zakopane
Kino Miejsce/Zakopane
Jarmark Bożonarodzeniowy w Zakopanem
Władysław Matlakowski. Potęga umysłu. Wystawa w Warce
Spotkanie dotyczące utworzenia koalicji organizacji pozarządowych w ramach MIN KONGRESU NGO
Kino Tatry/Nowy Targ
Pienińskie pastorałki na wigilijne czuwanie. Szczawnica
Góralska Pasterka z Małą Armią Janosika. Rabka-Zdrój
Festiwal Kolęd, Pastorałek i Pieśni Bożonarodzeniowych: Dobrze ześ sie Jezu pod Giewontem zrodziył
Żywa Szopka w Rabce-Zdroju
Tribute to Zbigniew Wodecki. Koncert w Nowym Targu
Świąteczny koncert w Teatrze Rozrywki RZT Szymaszkowa w Zakopanem
Zakopane. Podróż w przeszłość. Wystawa w Kmicicu
Mateusz Ziółko. Koncert świąteczno-noworoczny. Raba Wyżna
Zatraceniec. Sztuka teatralna. Bukowina Tatrzańska
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK
Koncert kolęd w Rzepiskach i Brzegach
Koncert jubileuszowy Bystrego Potoku i Kacwińskich Borówecek
Spektakl dla dzieci. Zawoja
Góralskie jasełka. Bukowina Tatrzańska
Witaj Gwiazdko złota. Koncert kolęd. Nowy Targ
Koncert kolęd w Mszanie Dolnej
Pienińskie kolędowanie. Krościenko n.D.
Kliw. Koncert. Nowy Targ
Spotkanie: Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju
Urodziny Tytusa Chałubińskiego. Zakopane
Spotkanie z Filipem Majkowskim. Mszana Dolna
Jarmark Świąteczny w Krościenku n. D.
Trebunie-Tutki. Koncert świąteczny w Dzianiszu
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook