Reklama
2021-04-01 22:20:36
Orawa
Dźwięk kołatek
Od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony.
Obrzędy wielkopostne tradycyjnie zaczynają się w Wielki Czwartek, pod Babią Górą nazywany Zielonym Czwartkiem. Zanim w kościele umilkły dzwony, słychać już było kołatki. Bezpośrednio po zawiązaniu dzwonów chłopcy obiegali kościół trzykrotnie, robiąc wielki hałas. W okresie od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony i dzwonki ministrantów. Wierzono też, że ich dźwięk odpędza złe siły. - W Wielki Piątek obieganie z kołatkami po wsi miało prawdopodobnie zwoływać ludzi do kościoła - przypuszcza Marcin Kowalczyk.
W Wielki Czwartek przy dźwiękach klekotek wielkopostnych i obrzędowych śpiewów chłopcy palili Judasza. - Kukłę, która była podobizną Judasza, wykonaną ze słomy i ubraną w łachmany, wieszali na dzwonnicy lub drzewie, potem zrzucali, bili kijami i palili na ognisku - wyjaśnia Karolina Kowalczyk z Lipnicy Wielkiej, etnograf.
A tak o kołatce wielkopostnej opowiada Zofia Warciak ze orawskiego skansenu w Zubrzycy Górnej:
"Ostatnie dni Wielkiego Tygodnia maja szczególne znaczenie w tradycji ludowej i chrześcijańskiej. Jest to zwykle zarazem czas budzenia się przyrody do życia, jak i czas święty, związany z refleksją nad śmiercią Jezusa Chrystusa i Zmartwychwstaniem.
W Wielki Czwartek w Kościele rzymskokatolickim milkną dzwony i dzwonki (tzw. zawiązanie zwonów). Aż do Wielkanocy do wydawania dźwięków używa się kołatek. Dawniej dumą każdego chłopca było samemu zrobić taką kołatkę. Można ją wykonać i dzisiaj. Z drewna wykonujemy mała deseczkę. W deseczce trzeba zrobić otwór. Do otworu wstawiamy drewnianą rączkę. Mocujemy ją od spodu, a na wierzchu w tej rączce mocujemy obok siebie dwa młoteczki drewniane. Poruszając rączką ruchem ręki wprawimy w ruch młoteczki, które będą uderzały w deseczkę i wydając charakterystyczny klekot.W tradycji ludowej wierzono, że dźwięk kołatki odpędza złe duchy i różne demony. Dlatego też dawniej nie zabraniano dzieciom zabawy kołatkami. Zwyczajnym był widok dzieci biegających w Wielki Czwartek po wsi wokół domostw z kołatkami, których dźwięk odpędzał zło jednocześnie informując o nadchodzącej radości Zmartwychwstania Pana Jezusa".
jof
Reklama
1
/ Fot. Jolanta Flach
2
/ Fot. Jolanta Flach
3
/ Fot. Jolanta Flach
4
/ Fot. Jolanta Flach
5
/ Fot. Jolanta Flach
6
/ Fot. Jolanta Flach
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Karol
2021-04-02 12:39:02
Jakie kołatki. Po nasymu to były klepacki.
2025-11-29 08:11
Miód w kuchni staropolskiej
2025-11-29 08:00
Nowe zasady parkowania w Zakopanem. Opłaty przez cały tydzień
2025-11-28 21:00
Terytorialsi pomagają kapitan Barbarze Grocholskiej-Kurkowiak (WIDEO)
5
2025-11-28 20:00
Nie prosił a podwyżkę dostał
1
2025-11-28 19:00
Pierwsze spotkanie przedsiębiorczych kobiet na Podhalu
2025-11-28 18:00
Szybkie porządki i rosnące przychody. Odgruzowywanie Zakopiańskiego Centrum Edukacji
3
2025-11-28 17:00
Jak się żyje seniorom pod Babią Górą? (WIDEO)
2025-11-28 15:59
Pierwsza tragiczna lawina na Słowacji
2025-11-28 15:30
Już dziś "Zatraceniec" on-line
2025-11-28 15:00
Znany jest już termin XIII Biegu Podhalańskiego, będzie w styczniu
2025-11-28 14:59
Zakopane - sprzedam tanio różne BIURKA
2025-11-28 14:00
Rewolucja w leczeniu chorób kręgosłupa: od dziurki od klucza po robotykę (WIDEO)
5
2025-11-28 13:00
Pogoda bajkowa, a w Kuźnicach pusto
1
2025-11-28 12:15
Taki efekt halo w Trybszu
2025-11-28 12:01
Zakopane - sprzedam KOMPLET KAWIARNIANY
2025-11-28 12:00
Co robić w weekend w Zakopanem?
1
2025-11-28 11:30
Najnowszy film Jana Komasy. Mamy dla Was bilety
2025-11-28 11:00
Bajkowy poranek w Tatrach. Tak było na Hali Kondratowej (WIDEO)
2025-11-28 10:00
Złamał sądowy zakaz
2025-11-28 09:00
Dwa punkty wypadły z porządku obrad sesji powiatowej
1
2025-11-28 08:00
Uwaga na oszustwa związane z paczkami za pobraniem
7
2025-11-27 21:00
Miasto sprzedaje działkę pod Lipkami
7
2025-11-27 20:04
Radni zdecydowali: podatki w górę
6
2025-11-27 19:10
Pożar w Rabce
2025-11-27 19:00
Awantura o wysokość nagrody dla dyrektora nowotarskiego szpitala
3
2025-11-27 18:00
Będzie podwyżka rachunków za śmieci w Rabce
1
2025-11-27 17:00
Zakopiańscy radni zdecydowali o zakupie działki. Duże kontrowersje na sesji
10
2025-11-27 16:00
Przebijał opony na Skibówkach. Zatrzymali go policjanci
1
2025-11-27 15:00
Radny Donatowicz: Jest szansa na nowe boisko piłkarskie w Zakopanem
16
2025-11-27 14:00
Ostrzeżenia przed oblodzeniami
6
2025-11-27 13:00
Trzech piratów drogowych straciło uprawnienia na chyżniance w Spytkowicach
2025-11-27 12:00
Cztery osoby zatrzymane za driftowanie na zaśnieżonych drogach Podhala
3
2025-11-27 11:46
Zakopiańscy radni apelują do premiera Tuska. Chcą obronić PKL przed komercjalizacją
9
2025-11-27 11:30
Poetycka niedziela w Nowym Targu
2025-11-27 11:00
Bezpłatne badania słuchu w Rabce
1
2025-11-27 09:59
Spór o działkę na Bulwarach Słowackiego. Sytuacja bez precedensu
4
2025-11-27 09:16
Rozpoczyna się sesja zakopiańskich radnych. Kilka ważnych punktów
10
2025-11-27 09:08
Zalodzone chodniki w Zakopanem
1
2025-11-27 09:01
Sesja powiatowa - zmiany w budżecie, sprawa powiatowego logo oraz statut szpitala
1
2025-11-27 08:30
Paluchy wiedźmy i lanie wosku
2025-11-27 08:30
W niedzielę poznamy zdobywcę Dziadońcynego smycka
2025-11-27 08:00
Błagamy o pomoc
1
2025-11-27 05:29
Zamknięcie ulicy Biała Woda w Jaworkach
2
2025-11-26 21:00
Strażacy ostrzegają. Śnieg i sople wciąż poważnym zagrożeniem
2025-11-26 20:00
Pieszy oświecony
1
2025-11-26 19:29
Czy można żyć bez Facebooka? (WIDEO)
7
2025-11-26 18:58
Dlaczego w Nowym Targu wiszą flagi?
2
2025-11-26 18:30
Mateusz Nędza-Kubiniec wśród nagrodzonych na Forum Samorządowym
6
2025-11-26 18:00
Kosmiczna misja astronautów z Gliczarowa plus wiadomości o UFO i mamutach na Podhalu (WIDEO)
2025-11-26 17:00
Podatek od środków transportu wyższy o 20%
10
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-11-28 15:30
1.
Już dziś "Zatraceniec" on-line
2025-11-28 12:15
2.
Taki efekt halo w Trybszu
2025-11-28 09:20
3.
Aniela Dudzik
2025-11-28 20:06
4.
Jacek Śmiałek
2025-11-28 11:30
5.
Najnowszy film Jana Komasy. Mamy dla Was bilety
2025-11-28 20:07
6.
Maria Bandyk
2025-11-28 12:00
7.
Co robić w weekend w Zakopanem?
2025-11-29 08:00
8.
Nowe zasady parkowania w Zakopanem. Opłaty przez cały tydzień
2025-11-28 15:00
9.
Znany jest już termin XIII Biegu Podhalańskiego, będzie w styczniu
2025-11-28 15:59
10.
Pierwsza tragiczna lawina na Słowacji
2025-11-26 08:00
1.
Pół wieku twórczej pracy, pamięć o tożsamości i sytuacje przejściowe
2025-11-22 13:00
2.
Nowy sprzęt dla ratowników GOPR i druhów z OSP na Kowańcu
2025-11-27 09:01
3.
Sesja powiatowa - zmiany w budżecie, sprawa powiatowego logo oraz statut szpitala
2025-11-27 18:00
4.
Będzie podwyżka rachunków za śmieci w Rabce
2025-11-26 11:00
5.
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Szlaki zasypane śniegiem (WIDEO)
2025-11-22 16:00
6.
Rozpoczyna się drugi etap modernizacji rabczańskiego Rynku
2025-11-22 21:39
7.
Pierwszy śnieg, pierwsze ślady: w Nowym Targu ruszył sezon narciarstwa biegowego
2025-11-28 15:30
8.
Już dziś "Zatraceniec" on-line
2025-11-26 19:29
9.
Czy można żyć bez Facebooka? (WIDEO)
2025-11-28 12:15
10.
Taki efekt halo w Trybszu
2025-11-09 17:00
1.
Skrzydła, które rosną w ciszy. Mamy dla Was książki
2025-11-26 08:00
2.
Pół wieku twórczej pracy, pamięć o tożsamości i sytuacje przejściowe
2025-11-22 13:00
3.
Nowy sprzęt dla ratowników GOPR i druhów z OSP na Kowańcu
2025-11-02 19:00
4.
Piękny i bardzo ciepły dzień za nami. Cudowne widoki w Witowie (WIDEO)
2025-11-27 09:01
5.
Sesja powiatowa - zmiany w budżecie, sprawa powiatowego logo oraz statut szpitala
2025-11-18 08:45
6.
Policja ostrzega, trudne warunki na drogach
2025-11-27 18:00
7.
Będzie podwyżka rachunków za śmieci w Rabce
2025-10-31 20:00
8.
Kwesta na zakopiańskich cmentarzach
2025-11-26 11:00
9.
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Szlaki zasypane śniegiem (WIDEO)
2025-11-22 16:00
10.
Rozpoczyna się drugi etap modernizacji rabczańskiego Rynku
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-11-28 14:00
1.
Rewolucja w leczeniu chorób kręgosłupa: od dziurki od klucza po robotykę (WIDEO)
2025-11-28 18:00
2.
Szybkie porządki i rosnące przychody. Odgruzowywanie Zakopiańskiego Centrum Edukacji
2025-11-28 21:00
3.
Terytorialsi pomagają kapitan Barbarze Grocholskiej-Kurkowiak (WIDEO)
2025-11-28 12:00
4.
Co robić w weekend w Zakopanem?
2025-11-28 20:00
5.
Nie prosił a podwyżkę dostał
2025-11-28 09:00
6.
Dwa punkty wypadły z porządku obrad sesji powiatowej
2025-11-28 13:00
7.
Pogoda bajkowa, a w Kuźnicach pusto
2025-11-26 15:31
1.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-25 19:26
2.
Podatki od nieruchomości w górę
2025-11-23 12:00
3.
Posłanka Weronika Smarduch zaprasza mieszkańców na dyżury
2025-11-26 13:43
4.
Dobra nowina - nowy arcybiskup metropolita krakowski kardynał Grzegorz Ryś
2025-11-23 18:00
5.
Rozbiórka stadionu rozpala Zakopane
2025-11-27 15:00
6.
Radny Donatowicz: Jest szansa na nowe boisko piłkarskie w Zakopanem
2025-11-25 17:00
7.
Miasto kupi działkę na Bulwarach Słowackiego? Sprawa budzi kontrowersje
2025-11-24 12:00
8.
Śnieżny weekend na Podhalu. 17 kolizji i pijany kierowca
2025-11-25 10:00
9.
Zakopane zmniejsza tegoroczny kredyt. Wyższe wpływy, niższe wydatki i korzystniejsze warunki finansowania
2025-11-25 20:00
10.
Nowe czterokołowce dla straży pożarnych w gminie Czarny Dunajec
2025-11-09 21:00
1.
Zapomniana aleja zdrajców na największym zakopiańskim cmentarzu
2025-11-26 15:31
2.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-15 08:00
3.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-11-16 18:00
4.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-18 16:20
5.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-17 17:30
6.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-25 19:26
7.
Podatki od nieruchomości w górę
2025-11-06 18:00
8.
Lekarz i ksiądz odpowiedzą za handel narkotykami
2025-11-23 12:00
9.
Posłanka Weronika Smarduch zaprasza mieszkańców na dyżury
2025-11-19 15:30
10.
Poszukiwany Ukrainiec zatrzymany pod Giewontem
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-11-29 08:06
1.
Droga Czytelniczko, czyli poniższy @przygłup. Tusza i waga nic tu do rzeczy nie mają. Natomiast twoje WYBITNE wykształcenie nabyte w czasach poprzedniego ustroju Naszego kraju powinno zobowiązywać cię do przyzwoitego zachowania w kwestii wyrażania się na ogólnodostępnym forum. No chyba nie takiego języka uczono cię na tych studiach, którymi tak się wcześniej chełpiłaś. "ŚMIECIU", no, no, jakoś to nie bardzo brzmi w wykonaniu niedoszłej radnej Naszego miasta, ale i też nie wybranej parlamentarzystki (na szczęście Nas wszystkich)
2025-11-29 07:48
2.
Jak gdzie straż są w Kuźnicach i na Gubałówce bo przecież trzeba na to wszytko Panu bryjakowi zarobić . A tam chodniki, śmieci i inne sprawy, którymi powinna straż się zajmować są zamiatane pod dywan. Straż nie jest dla was drodzy mieszkańcy heeee
2025-11-29 06:43
3.
poprzednie władze lansowały się w taki sposób że zamykały most tylko po to aby pinokio przeciął wstęgę i otworzył go. Oni wszystko z wiarą na ustach i biało czerwonymi wstęgami otwierali nawet lodówkę z funduszu sprawiedliwości
2025-11-29 04:56
4.
Do jarząbek - z tego co wiem to nie cały teren wokół budynku należy do ZCE i akurat parking przed przedszkolem należy do przedszkola i część dziurawej drogi też nie należy do ZCE, pewnie trudno odpowiadać nie za swój teren i robić na nim remont z miliony złotych,, to są zaniedbania od lat. Wszyscy rodzice powinni i przedszkolaków i dzieci grających na boisku popatrzeć na siebie czy zawsze prawidłowo korzystają z parkingu i wspólnej przestrzeni.
2025-11-29 03:35
5.
Ale przecież Pani mieszka z córką ktora nigdy nie skalała sie praca druga nieszka niedaleko a jeszcze jedna we Włoszech nie należą do biedaków jest więcej ludzi potrzebujących i tam pomocy nie ma
2025-11-29 01:07
6.
Gdzie rodzina ?
Przyjada na gotowe?
2025-11-28 23:56
7.
Rzeczywiście nikt was nie przekona, że "czarne to czarne, a białe to białe" - prezio, "ciemny lud to kupi" - magister elegancji i pluralistyczności, "ludzie są tacy głupi, że to działa" - najlepszy premier IV RP.
Tam są właśnie walki frakcyjne a zero nie bardzo pasuje, jakby co, kibole sami nic nie wymyślają.
2025-11-28 23:08
8.
tutaj też, ŚMIECIU... "Pani Beato, że Pani broni zawsze Burmistrza to wszyscy wiemy" W końcu tusza i waga zobowiązują. Trzymają się "Razem"."
2025-11-28 22:38
9.
Terytorials Filipowicz jak zawsze na pierwszej linii do lansowania się w blasku nieswoich sukcesów !!!!!!!
2025-11-28 22:30
10.
Szkoda że droga na terenie Zce to dziura na dziurze. Falatne utrzymanie zimowe, ludzie urywają zawieszenie w samochodach . Tesko chyba też zapomniało że tam trzeba odśnieżać. Ale dyrektor powinien zwracać na to uwagę. Przed przedszkolem nielegalnie parkuje kilka samochodów dostawczych należących do mieszkającego obok przedsiębiorcy pogrzebowego który najwyraźniej oszczędza swoją posesję a rodzice dzieci z przedszkola nie mają gdzie się zatrzymać. To też pani dyrektor nie interesuje. Rodzice młodych piłkarzy oszczędzają nóżki przyszłych Ronaldo i podwożą swoje bąbelki na samą płytę boiska nie zważając zupełnie na trawnik. To też nikogo nie interesuje. Także nie jest tak różowo...
2025-11-21 15:51
1.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
2.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
3.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
4.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
5.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
6.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
7.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
8.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
2025-11-07 18:02
9.
Do naleśnika.
Masz racje. Własność ziemi to rzecz święta. Bez TPNu Tatry by staly tak samo gdzie stoją i górale by zarządzali tak jak i teraz.. mielibysmy płoty w poprzek Kalatowek, pijanych "stryków" zbierających opłaty przy ściezkach przez swoje przecież. Smażalnie mintaja nad Czarnym Stawem i korcmy z peruwiańską muzyką wzdłóż Doliny Kościeliskiej albo ryczące quady z łysolami na Goryczkowej. Mam dalej?
Że byłoby inaczej? To dlaczego nie jest tam gdzie ta Gomora się pleni dzisiaj
2025-10-31 16:25
10.
Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu
Reklama
Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny: Żywa okładka
Festiwal Restauracji w Zakopanem
Umrzeć ze śmiechu. Teatr Bagatela w Nowym Targu
Kino Miejsce/Zakopane
Kino Sokół/Zakopane
Mikołajkowy Turniej Koszykówki 3x3
Kino Tatry/Nowy Targ
Warsztaty wokalne w Kombinacie. Zakopane
Sławomir. Koncert. Zakopane
Koronacja Bolesława Chrobrego i jej historyczne znaczenie. Wykład. Kino Miejsce
Góralskie Dziedziny. Przegląd Dorosłych Zespołów Regionalnych
Będzie śnieg. Premiera w Rabciu
Koncert organowy. Spytkowice
Czarownica. Seans filmowy w Zawoi
Jubileusz Orawiaków i Orawskiej Grupy Teatralnej. Jabłonka
Andrzejki Na Końcu Świata. Zakopane
Wieczór muzyki refleksyjnej z degustacją herbaty. Rabka-Zdrój
Powarsztatowa wystawa artystów głuchych. Willa Oksza. Zakopane
Koncert w Velo Stacji. ACADEMY ORDER, BRUDNE CZYNY, QUIET QUIET QUIET. Nowy Targ
Wowa Bayak. Koncert w Karczmie pod Gontem
Jędrusie 25. Andrzejki w Zabujanej
Sebastian Atrament. Koncert w Appendixie
Krakowski Salon Poezji w Nowym Targu
Dziadońcyne Granie. Spotkania Muzyk Podhalańskich
Mikołajkowy Turniej w Karate Tradycyjnym. Rabka-Zdrój
Spotkanie poświęcone Ks. Prof. Józefowi Tischnerowi. Łopuszna
Teatr Rabcio - grudzień
Warsztaty w Witkacy Atelier
Gastro Party. Andrzejki w Appendixie
Wieczór w Czerwonym Dworze: Henryk Mikołaj Górecki - wspomnienie
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook