Reklama

2021-04-01 22:20:36

Reklama

Orawa

Dźwięk kołatek

Reklama

Od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony.

Obrzędy wielkopostne tradycyjnie zaczynają się w Wielki Czwartek, pod Babią Górą nazywany Zielonym Czwartkiem. Zanim w kościele umilkły dzwony, słychać już było kołatki. Bezpośrednio po zawiązaniu dzwonów chłopcy obiegali kościół trzykrotnie, robiąc wielki hałas. W okresie od Wielkiego Czwartku do Wielkanocy terkotki miały zastępować kościelne dzwony i dzwonki ministrantów. Wierzono też, że ich dźwięk odpędza złe siły. - W Wielki Piątek obieganie z kołatkami po wsi miało prawdopodobnie zwoływać ludzi do kościoła - przypuszcza Marcin Kowalczyk.

W Wielki Czwartek przy dźwiękach klekotek wielkopostnych i obrzędowych śpiewów chłopcy palili Judasza. - Kukłę, która była podobizną Judasza, wykonaną ze słomy i ubraną w łachmany, wieszali na dzwonnicy lub drzewie, potem zrzucali, bili kijami i palili na ognisku - wyjaśnia Karolina Kowalczyk z Lipnicy Wielkiej, etnograf.

A tak o kołatce wielkopostnej opowiada Zofia Warciak ze orawskiego skansenu w Zubrzycy Górnej:

"Ostatnie dni Wielkiego Tygodnia maja szczególne znaczenie w tradycji ludowej i chrześcijańskiej. Jest to zwykle zarazem czas budzenia się przyrody do życia, jak i czas święty, związany z  refleksją nad śmiercią Jezusa Chrystusa i Zmartwychwstaniem.

W Wielki Czwartek w Kościele rzymskokatolickim milkną dzwony i dzwonki (tzw. zawiązanie zwonów). Aż do Wielkanocy do wydawania dźwięków używa się kołatek. Dawniej dumą każdego chłopca było samemu zrobić taką kołatkę. Można ją wykonać i dzisiaj. Z drewna wykonujemy mała deseczkę. W deseczce trzeba zrobić otwór. Do otworu wstawiamy drewnianą rączkę.  Mocujemy ją od spodu, a na wierzchu w tej rączce mocujemy obok siebie dwa młoteczki drewniane. Poruszając rączką ruchem ręki wprawimy w ruch młoteczki, które będą uderzały w deseczkę i wydając charakterystyczny klekot.

W tradycji ludowej wierzono, że dźwięk kołatki odpędza złe duchy i różne demony. Dlatego też dawniej nie zabraniano dzieciom zabawy kołatkami. Zwyczajnym był widok dzieci biegających w Wielki Czwartek po wsi wokół domostw z kołatkami, których dźwięk odpędzał zło jednocześnie informując o nadchodzącej radości Zmartwychwstania Pana Jezusa".

jof


Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

1
/ Fot. Jolanta Flach
2
/ Fot. Jolanta Flach
3
/ Fot. Jolanta Flach
4
/ Fot. Jolanta Flach
5
/ Fot. Jolanta Flach
6
/ Fot. Jolanta Flach
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Karol 2021-04-02 12:39:02
Jakie kołatki. Po nasymu to były klepacki.

Reklama
2025-12-27 12:37 Korek do Zakopanego już w Nowym Targu, drogi wjazdowe na czerwono, masakra z parkowaniem 2025-12-27 12:00 W Tatrach cieplej niż w Zakopanem. Tak było o poranku na Nosalu 2025-12-27 11:00 Gasili pożary, jeździli do wypadków, prowadzili poszukiwania czyli pracowite Święta Bożego Narodzenia 2025-12-27 10:00 Lawinowa jedynka, oblodzenia i świeże warstwy na ubitym, zmrożonym śniegu 2025-12-27 09:00 Jan Guńka liderem polskiego biathlonu 2025-12-27 08:00 Spore szanse na przejaśnienia, a nocą kolejne dostawy śniegu 1 2025-12-26 22:27 Pożar biura przy strzelnicy w Nowem Bystrem (WIDEO) 3 2025-12-26 22:03 Dwa kolejne pożary. Domek w Zakopanem i strzelnica w Nowem Bystrem (WIDEO) 2025-12-26 21:19 Mamy piękną zimę (ZDJĘCIA) 1 2025-12-26 20:10 Pożar altany w Białym Dunajcu i domu w Witowie 1 2025-12-26 19:59 Ruchoma szopka z podhalańską duszą w kościele na Bystrem 2025-12-26 18:59 Na Krupówkach tłumy turystów, a to dopiero początek (WIDEO) 3 2025-12-26 18:00 Spotkanie poświęcone stworzeniu koalicji NGO 3 2025-12-26 17:00 Bystry Potok i Kacwińskie Borówecki świętują jubileusz 2025-12-26 15:59 Niezapomniane widoki na Hali Gąsienicowej (WIDEO) 2025-12-26 14:59 W Zakopanem coraz więcej turystów 3 2025-12-26 14:00 Przeorany Biały Potok 13 2025-12-26 13:00 Śpiewamy naturalnie, z serducha (WIDEO) 2025-12-26 11:59 Dłuuuga kolejka do kolejki na Kasprowy (WIDEO) 2025-12-26 11:00 Wielka inwestycja w Białce z pozwoleniem na budowę. Są protesty mieszkańców 9 2025-12-26 10:11 Czołowe zderzenie na zakopiance. Szosa zablokowana 6 2025-12-26 10:00 Wieczór Sylwestrowy z Aurorą B. 1 2025-12-26 09:35 Zakopane - sprzedam PIĘKNY DREWNIANY KOMPLET 2025-12-26 09:00 Koncert kolęd w nowotarskim MCK 2025-12-25 22:59 Zakopane - sprzedam tanio różne BIURKA 2025-12-25 21:00 Sprawiedliwi - owoc miłości i miłosierdzia 2025-12-25 20:36 Zaginiony mieszkaniec Rdzawki odnaleziony 2025-12-25 20:04 Znaleziony pies w Dolinie Kościeliskiej trafił do schroniska. Trwają poszukiwania właściciela 2025-12-25 20:01 Nocna prohibicja w Nowym Targu - przypominamy o zmianach od nowego roku 5 2025-12-25 19:00 Uskrzydlony dyrektor - Edward Nadarkiewicz 3 2025-12-25 18:00 Koncert Świąteczny zespołu Trebunie-Tutki 2025-12-25 17:00 Pastorałka dla Józefiny (WIDEO) 2025-12-25 16:30 Święta pełne magii 2025-12-25 16:00 W górach liczy się każda sekunda (WIDEO) 1 2025-12-25 15:26 Zderzenie dwóch aut w Poroninie 2025-12-25 15:01 Strażacy wezwani do Murzasichla i Kościeliska 2025-12-25 14:01 Pastorałki Emila Miki 2025-12-25 13:00 W przyszłym roku Nowy Targ świętuje swoje 680. urodziny 1 2025-12-25 11:59 Piękny i mroźny poranek w Witowie (WIDEO) 2025-12-25 11:06 Nad Tatrami pojawił się efekt halo 3 2025-12-25 11:00 Podhalański Inkubator Edukacyjny w Zakopanem. Nowe wsparcie dla uczniów SP nr 4 2025-12-25 09:59 Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO) 6 2025-12-25 09:00 Orawskie szopki 2025-12-24 21:00 Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK 2025-12-24 20:00 Polskie tradycje bożonarodzeniowe 2025-12-24 19:00 Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie 1 2025-12-24 17:59 Strzegą tradycji jak domowego ognia (WIDEO) 2025-12-24 17:00 Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju 2025-12-24 16:00 Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję 27 2025-12-24 15:00 Świąteczno-noworoczny recital Mateusza Ziółki 1
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-27 10:12 1. Pisior galus piękniś dowiedziałeś się w końcu kto podpisywał zielony ład ale mieliśmy z was ubaw tacy mądrzy ludzie razem z tym warkotem a za razem tacy głupi ha ha ha 2025-12-27 09:48 2. To przeoranie to pewno też "z miłości do gór!" 2025-12-27 09:16 3. Zima.jest.słurzby.nie.pszgtwane.szklanka.drgach 2025-12-27 09:08 4. Park Edukacyjny którego jedna z atrakcji jest 'Nakarm zwierzaka'. Następnie tak wyedukowana gawiedź idzie w Tatry i wciska kanapki rogaczom. Brawo. 2025-12-27 08:50 5. tylko jeszcze kacze obłoki dowiedzcie się dzięki pieniądzom skąd to powstało? powiem wam zmanipulowańce! z dofinansowań tej wstrętnej UE :-) 2025-12-27 08:19 6. Pisior gargul piękniś i co znalazłeś na tym jutube kto podpisał umowę Unią w sprawie Zielonego ładu i za kogo strzelano do górników którzy strajkowali przeciw temu ładowi w obronie swoich miejsc pracy nieuku,cały region miał z ciebie i warkota ubaw tacy mądrzy ludzie o głupi zarazem ha ha ha 2025-12-27 07:33 7. Pisior za PiSu powstały tunele pod Świną i na Zakopiance a za tfuska migranci wykopali tunel pod granicą Polsko białoruską 2025-12-27 07:25 8. Lolo a ty jakim zwierzątkiem jesteś w tym lewicowymi bagnie baranem osłem czy suką 2025-12-27 07:16 9. Jak by nie inwestycje Rodziny Dzubasików. To byście Białcany dalej gnój na gnotkach zimą wozili. Zainteresujcie się lepiej budową kanalizacji pod Grapą bo tam ewidentnie coś śmierdzi. 2025-12-27 06:53 10. Coś za dużo tego wszystkiego. Pewnie cepry za ostro nałożyli do kominka ,masakra z tymi domkami jeden przed drugim ceny zaniżają biorą co leci,nie pilnują przykre bardzo ludzie opamiętajcie się z tymi domkami tak blisko,kto wydaje pozwolenia ,budują na potęgę na pirata nic nie sprawdzone.Dopoki nie dojdzie do tragedi to jakaś plaga
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama
Polecamy


REKLAMA


Pożegnania


REKLAMA


FILMY TP

Dołącz do nas - facebook