Wirusy nie myślą, my powinniśmy być rozsądni
- Pan się już zaszczepił?
- Tak, jestem już po drugiej dawce. Nie miałem żadnych wątpliwości, żeby się zaszczepić. Nie powinno się bowiem pytać, czy coś szkodzi, czy nie, ale jaka jest relacja zysków względem ryzyka. A korzyść zdrowotna jest tu niewspółmierna. Poza tym nie chodzi tylko o moje własne poczucie bezpieczeństwa, ale odpowiedzialność za innych. Tylko zaszczepienie całej populacji może spowodować, że poradzimy sobie z pandemią. Wtedy wirus nie znajdzie gospodarza i po prostu zniknie. To oczywiście ideał. W tym momencie zaszczepienie się to dla mnie akt patriotyzmu. Bo patriotyzm to nie jest palenie rac czy powiewanie chorągwiami, ale właśnie odpowiedzialność za innych. Myślenie o innych to także noszenie maseczek, trzymanie dystansu, dezynfekcja.
- Jest szansa, żebyśmy całkowicie pokonali Covid-19?
- Im więcej osób się zaszczepi, tym szansa na pokonanie tego wirusa jest większa. To nie pierwsza pandemia w Europie w ciągu stuleci. Sama grypa hiszpanka zabiła 20-50 mln osób. Jesteśmy potomkami tych, którzy przeżyli wszelakie dotychczasowe pandemie. Mamy więc dobre, mocne geny, które powinny nam pomóc w pokonaniu Covid-19. A już górale, którzy żyli w trudnych warunkach, gdzie z piątki dzieci przeżywało jedno, są jeszcze mocniejsi od innych.
- Koronawirusem zajmował się pan jeszcze przed 2003 r. i wtedy powstała pierwsza pana praca na ten temat.
- Koronawirusa badałem w Institut Armand Frappier w Quebec w Kanadzie. Pierwsze doniesienia o światowej ekspansji nowego wirusa z rodziny koronawirusów pojawiły się bowiem już wiosną 2003 r. Na początku roku panika wybuchła w chińskim Kanton, jednak tamtejsze władze zataiły to. Świat dowiedział się o koronawirusie dopiero wtedy, kiedy pierwsi pacjenci pojawili się w Honkongu i Wietnamie. Chorzy byli potem także w Singapurze, Kanadzie i USA. W Europie rozpoznano w 2003 r. 25 przypadków. Aktualnie mamy do czynienia już z 7 rodzajami koronawirusów, które atakują człowieka. Jednak pierwsze cztery są dla nas niegroźne, typu przeziębieniowego. Nie są tak bardzo zaraźliwe. Najnowsza mutacja - "angielska" COVID - 19 jest "przezaraźliwa", tylko od poprzedniej wersji wirusa (SARS-1) jest o 10-20 razy bardziej zakaźna.
- Czytając media społecznościowe można mieć przekonanie, że wszyscy są fachowcami od koronawirusa. Jakie największe bzdury usłyszał pan lub przeczytał na ten temat?
- Największą bzdurą, wynikającą z braku jakiejkolwiek wiedzy medycznej, jest mówienie, że wirusa nie ma. To przypomina wierzenia ludów w Afryce, że nie ma wirusa HIV albo że HIV wymyślił biały człowiek, żeby zniszczyć Afrykańczyków. W przypadku Polaków negacja koronawirusa wynika nie tylko z niewiedzy, ale także z nieufności do władzy, oficjalnych komunikatów. Mamy to zakodowane już od czasów zaborów, a komuna to jeszcze umocniła. Anglicy, Szwajcarzy czy Niemcy jak słyszą komunikat rządowy, to się podporządkowują i przestrzegają wszystkich obostrzeń, Polacy - robią dokładnie odwrotnie.
- Co powinniśmy wiedzieć o koronawirusie?
- Niestety istnieje, a jego ostatnia mutacja jest bardzo zaraźliwa, choć mniej zabójcza. 1/5 osób zakażonych to objawowi. Z nich 1/3 jest hospitalizowanych, 5% ciężko choruje. Z tych najgorzej chorych, dla których niezbędne jest podawanie tlenu czy podłączenie respiratora, aż 40-60% umiera. W sumie na COVID-19 może umrzeć nawet 2 -6 % osób zakażonych objawowych, zwłaszcza tych ze schorzeniami współistniejącymi, otyłością. Z tych, co byli chorzy na koronawirusa i są ozdrowieńcami, 1/3 wróci do szpitala, a 12% z tej grupy umrze z powodu powikłań. Nie ma innego sposobu, żeby to szybko przerwać, jak tylko populacyjne zaszczepienie.
- Wiele osób boi się szczepionek. Jedni wierzą, że razem ze szczepionkami dostaniemy jakieś chipy, inni twierdzą, że to eksperyment na dużą skalę, jeszcze inni po prostu boją się powikłań.
- W wyścigu szczepionek antycovidowych pojawiło się 230 projektów, z czego zostało wybranych 9 najbardziej sprawdzonych. Każda z tych szczepionek jest po 3. etapie badań klinicznych. Wśród nich są najnowocześniejsze szczepionki mRNA - nie dostajemy wirusa, tylko informację o jednym, małym białku i ta informacja pobudza nasz organizm do działania, do obrony przeciwko covidowi. Światowa Organizacja Zdrowia zatwierdziła ten typ szczepionek już w 2012 r. Więc to nieprawda, że nie są wystarczająco zbadane, że to eksperyment na dużą skalę. Poważne powikłania występują u kilku osób na milion. Może się to zdarzyć u osób z niedoborami genetycznymi, z poważnymi alergiami czy po przebytych wstrząsach anafilaktycznych. Takie osoby powinny mieć przy sobie strzykawkę z adrenaliną, która im ratuje życie. Natomiast gorączka czy ogólne osłabienie to naturalna reakcja na szczepionkę. Stan zapalny nie jest powikłaniem, ale znakiem, że organizm zareagował na szczepionkę.
- Co możemy jeszcze zrobić poza noszeniem maseczek, dystansem, dezynfekcją i zaszczepieniem się?
- Wielu z nas ma osłabioną odporność, warto sobie zrobić "tuning" organizmu. Jesteśmy krajem nordyckim, mamy za mało słońca, więc niezbędna jest suplementacja witaminy D. Przyda się też trochę cynku, probiotyków, witaminy C. Ze statystyk jasno widać, że na covid częściej od kobiet chorują mężczyźni. Wynika to u nich z niedoboru testosteronu. Panowie w pewnym wieku robią się otyli, a tłuszczyk - zwłaszcza ten trzewny, w brzuchu - ma enzym aromatazę, która przerabia testosteron na estrogen. Dobrze więc zrobi zrzucenie kilku kilogramów. Naszej odporności sprzyja też właściwe odżywianie, jak najmniej przetworzonej żywności, ruch.
- Czy będziemy już zawsze żyć z koronawirusem, czy spowoduje on trwałe zmiany w naszym życiu?
Przynajmniej na kilka sezonów, a może na zawsze będziemy musieli zrezygnować z obściskiwań się, całowań pań w rączkę. Może powinniśmy przyjąć zwyczaj japoński witania się poprzez głęboki ukłon albo po hindusku - składając ręce jak do modlitwy. Na pewno też zmieni się sposób podróżowania. Nie będzie już tak łatwo wyjechać na Teneryfę czy do Honolulu. Nasze podróże będą pod większą kontrolą. Powtarzam, jest tylko jeden sposób, żeby normalność szybko wróciła - populacyjne szczepienie. Patogeny były, są i będą z nami. Warto jednak pamiętać, że wirus nie myśli, on tylko przystosowuje się do naszych błędów, przyzwyczajeń, złych nawyków. Korzysta z naszego braku rozsądku.
Dziękuję za rozmowę.
rozmawiała Beata Zalot
Prof. dr hab. Krzysztof L. Krzystyniak - immunowirusolog, biochemik, toksykolog. Góral pochodzący z Nowego Targu. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, długoletni wykładowca Uniwersytetu Quebec w Montrealu (Kanada). Stypendysta Institut Armand - Frapper w Kanadzie, gdzie zajmował się badaniem szczepionek przeciwwirusowych, i Institut de Recherche Clinique de Montreal, gdzie zajmował się genetyką molekularną koronawirusów. Pracował także dla francuskiego Ministerstwa Szkolnictwa na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego Claude Bernard w Lyonie (Francja). Uczestniczył w europejskich szkołach międzynarodowych FEBS, EMBO, ICRO, organizowanych przez uniwersytety w Londynie, Glasgow, Leiden, Compiègne i Utrechcie. Brał udział w kanadyjskim rządowym programie toksykologii środowiskowej „Green Plan”, wykonywał ekspertyzy dla kanadyjskiego Ministerstwa Zdrowia. Należał m.in. do zespołu redakcyjnego „Toxicology” (Elsevier), współpracował także z redakcjami naukowych czasopism toksykologicznych i medycznych w kraju i za granicą. W ramach pomocy krajom rozwijającym się pracował na Uniwersytecie Conakry (Republika Gwinei). Na swoim koncie ma 130 prac naukowych, w tym ponad 20 książek. Jego najnowszą publikacją jest wydana pod koniec zeszłego roku książka " Koronawirus. Covid-19/Mers/ Sars. Epidemiologia, leczenie, profilaktyka". Obecnie krąży pomiędzy Warszawą, gdzie współpracuje z Wydawnictwem Medyk, a Knurowem na Podhalu, gdzie ma dom
Cyklista
2021-04-18 12:00:17
@maseczka, nie jest wielkim problemem zakup butli z tlenem. Natomiast u Ciebie występuje niedobór, deficyt rozumu w łepetynie i tutaj powstaje problem, bo zakup nie wchodzi w rachubę.
maseczka
2021-04-18 10:15:47
@Fuku, kup sobie butlę z tlenem, będziesz się czuł bezpieczniej.
Cyklista
2021-04-18 09:20:44
Ostatnio na Naszym forum aktywność antycovidowców i antyszczepionkowców jakby stała się mniejsza. Ba, nawet co niektórzy przyznają, że wirus istnieje i boją się zachorować, ale i tak u nich górę bierze, wygrywa żądza pieniądza i parcie na szkło. Na szczęście teoria i twierdzenie, że covid to lekka i przyjemna choroba poszła w zapomnienie razem z mądrym inaczej propagatorem.
Truteń
2021-04-18 09:01:40
@byby - dokładnie tak ;)
Swietnie i prosto podana prawda, brawo panie profesorze.
Takich wywiadów brakuje też i tutaj.
Jakoś tak się dziwnie składa że część ludzi uwierzy w każdą brednie z Youtube czy fejsa, a nie wierzą fachowcom, ludziom którzy tematem zajmują się od dawna.
Niezapominajka
2021-04-18 08:03:09
Wreszcie coś mądrego na temat szczepień w podhalańskich mediach! Takie artykuły powinny się ukazywać codziennie. Niestety na Podhalu nie ma żadnej kampanii promującej szczepienia. Cóż, można przypuszczać, że nikt nie chce tu być niepopularnym. Widać po komentarzach, że niektóre bzdury mocno się tu ugruntowały i nie ma chęci ich obalania. Potrzebna byłaby edukacja na temat jak przeprowadza się badania naukowe, zwłaszcza medyczne, co to jest statystyka, wynik istotny statystycznie itd. Tygodniku do dzieła!!
Fuku
2021-04-18 07:59:43
Niektórzy nic nie rozumieją i choćby stu profesorów zachęcało do szczepień, to i tak się nie zaszczepią. A co tam wirusolodzy, papież, sto tysięcy zgonów na covid, śmierć na covid w rodzinie lub wśród sąsiadów. Czy dopiero topienie się we własnych płucach w szpitalu was oświeci? Wtedy jednak może być już za późno.
byby
2021-04-18 07:54:05
Szanowni komentatorzy powinni profesorowi kika wykładów wygłosić, bo co on tam wie.
sp
2021-04-18 07:32:57
Warto rozmawiać 12.04.2021 na YT. Warto oglądnąć.
Gośka
2021-04-18 00:21:48
Oczywiście jak zawsze winny ciemny lud. Niedouczni potomkowie prześladowanych przez zaborców. A może uczony pan zwróciłby uwagę na to, że ludzie buntują się przeciw obostrzeniom bo zalecenia władzy są nielogiczne, wzajemnie się wykluczjace, pozbawione podstaw naukowych i prawnych.
maseczka
2021-04-17 21:04:45
Cieszę się że padło stwierdzenie o budowaniu odporności bo w mediach cisza na ten temat a wszyscy powinni o tym trąbić. Rząd wydaje chore pieniądze na niesprawdzone szczepionki, które nie mają zaufania społecznego, i napycha kiesę koncernom. A można wprowadzić programy profilaktyczne, uświadamiające społeczeństwo jak ważna jest naturalną odporność organizmu. Może wprowadzić coś w stylu obowiązkowego jodowania soli spożywczej i zobowiązać producentów do dodawania witaminy D do choćby zupek chińskich, makaronu, czipsów czy jogurtu. Już nie wspomnę o kalcyfediolu, gdzie jedna tabletka miesięcznie załatwia w zupełności kwestię suplementacji witaminy D. I dałoby to lepsze efekty niż szczepionki, lokdałny, ograniczenia, ddmy, chaos, zabijanie gospodarki i strasznie które obecnie się nam serwuje.
Dlatego pozwolę sobie sparafrazować Pana Krzysztyniaka i powiem, "Powinniśmy dbać o swoją odporność i budować ją świadomie, nie tylko dla siebie, ale z odpowiedzialności za innych. Tak rozumiem dziś patriotyzm."
Zdrowia, przede wszystkim psychicznego.
Polak
2021-04-17 19:31:05
dziękujemy za prawdę
Mirka
2021-04-17 19:16:49
Czy Pan doktor myśi logicznie? Przecież szczepionka nie gwarantuje, że ktoś nie zachoruje, więc twierdzenie,de wirus nie znajdzie gospodarza jest conajmniej naiwne. Mamy przykład dwóch wszystkim raczej znanych osób : Krzysztof Krawczyk wylądował w szpitalu z ciężkim covidem i Grzegorz Lato, obaj zaszczepieni podwójną dawką, takich osób jest wiele.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie - pilnie kupie dom w Nowym Targu lub okolicy tel 660797241.
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem. Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (w weekendy również) w godz. od 9-15. 609097999
Tel.: 609097999
-
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
-
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
-
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
-
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
-
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
-
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ. Tel.: 725 300 095, e-mail: rekrutacja.zakopane@cos.pl, www https://bip.cos.pl/6469/2025-10-31-zapytanie-ofertowe-wykonanie-czynnosci-pomocy-kuchennej-w-ramach-umowy-cywilnoprawnej
-
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
-
PRACA | dam
Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
-
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
-
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
-
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
-
PRACA | dam
Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
Tel.: 798625975
-
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
-
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
-
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam tanio! PENSJONAT Z WYPOSAŻENIEM W SZAFLARACH. 513 243 420.
-
PRACA | dam
Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA.
Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale
Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia.
668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
Tel.: 668 309 058
WWW: slowikarchitektura.pl/
-
PRACA | dam
Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
Tel.: 723
-
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
-
USŁUGI | inne
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
-
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
Tel.: 500160574
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
-
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
-
USŁUGI | budowlane
DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
-
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
-
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.