Odwiedzali Archiwum Królewskie na Wawelu, badali księgi parafialne we włocławskiej katedrze, pytali o przodków we wszystkich domach w Kościelisku. Maria i Józef Krzeptowscy Jasinek, od czterdziestu lat na tropach Gąsieniców, zawędrowali nawet na inne kontynenty. A gdyby nie wsparcie mormońskiego programu komputerowego, nie byliby w stanie ogarnąć wszystkich odgałęzień rodowego pnia. – Proszę, mamy alfabetyczny spis nazwisk z przydomkami. Wchodzimy w jedno z nich i widzimy datę urodzin, śmierci, imiona rodziców i całe potomstwo. Gdzie kto się urodził, podstawowe udostępnione dane – wodzi myszką po ekranie pani Maria. – Możemy dowiedzieć się, jak rozwija się historia danego rodu. Najstarsza data – 1530 rok – należy do Piotra Kistka Kostki z Czarnego Dunajca, który z Zofią Czerwińską z Podczerwonego miał syna Piotra Gąsienicę Walczaka. Ten poślubił w lutym 1605 roku Urszulę Kalatę Sołtysiankę. Mieli szóstkę dzieci. Tak można „klikać” w każde nazwisko i otwierać kolejne rodowe gniazda, śledzić, jak łączą się rody, jak jedne wymierają bezpotomnie, a inne rozwijają się do dziś. Gdyby teraz wydać nagromadzoną w komputerowych trzewiach góralskiego domu na Nędzówce genealogię w formie książkowej, byłoby to 12 potężnych tomów. Dlatego na jesieni Józef i Maria Krzeptowscy chcą opublikować efekty swej wieloletniej pracy w formie krążków CD i DVD. Kompaktowe wydanie zawierać ma 1,5 tysiąca opisanych historycznych i współczesnych zdjęć.
Księga rodzaju po góralsku
Początki potężnej genealogii były takie: Józef Krzeptowski Jasinek, praprawnuk Sabały po mieczu, a prawnuk Józefa Krzeptowskiego Jasinka, który był najstarszym synem Sabały, postanowił w latach 50. poznać swój rodowód. – Wtedy żył jeszcze mój dziadek Jan Krzeptowski Jasinek. Wiele mi opowiadał i chciałem to jakoś utrwalić. Mój dziadek był najstarszym wnukiem Sabały i też ożeniony w rodzie Gąsieniców, z Anną Gąsienicą Cycoń. Była to bliska rodzina dziadka, bo jedna z jego kuzynek. To się później fatalnie odbiło na pokoleniu – snuje swój rodowód twórca gąsienicowej genealogii. Jak postanowił, tak zrobił. Przygotował genealogię Sabałowego rodu, którą wydano z okazji 400-lecia Zakopanego. Jednak badając historię odkrył, że Jan Krzeptowski Sabała urodził się jako Gąsienica. Dopiero w latach 30. XIX wieku Krzeptowscy porzucili przydomek Gąsienica. Wraz z Mracielnikami wszyscy wywodzili się od jednego przodka – Wawrzyńca Gąsienicy Krzeptowskiego. – Jego syn, też Wawrzyniec, wyprowadził Wawrytków, Maciej wyprowadził Mracielników. Jan Krzeptowski to ojciec Sabały i Józefa Krzeptowskiego Białego, który wyprowadził całą masę tych Białych spod młyna. Dla niego w 1846 roku ojciec, jako wójt Zakopanego, utworzył gminę w Kościelisku – tłumaczy zawiłości swego pochodzenia praprawnuk Sabały. Dodaje, że rodowe antagonizmy brały się z walki o ziemię. Gdy jedne rody kolonizowały Zakopane od strony wschodniej, od Szaflar, to od Czarnego Dunajca szli drudzy. Granicą był potok Bystra. Daje za przykład Bachledów. Siedzieli na Bachledówkach i na Równi Krupowej. – Jako spadkobiercy rodu Krupowego albo Hrepkowskich, Hrepki – stąd Krzeptówki. Bachledowie na Równi to będą Walowie, Galiany, Tadziaki czy Curusie. Z tymi ostatnimi była inna sprawa. Dziś ich przedstawiciel jest możny, ale oni też nie próżnowali. Procesowali się z Gąsienicami, Stopków wygnali, a część Polany Krupowej nazywała się Stopkówka. Dziś ani nazwa nie przetrwała. Jak nie pomogły sądy, to pomogły inne metody. I to z dawna tak było – meandry góralskiej księgi rodzaju są dla mnie niczym jakaś biblijna historia. A im głębiej wchodzimy, docieramy do przodków, mnożą się poszczególne losy, sieć narasta, rozgałęzienia idą w setki.
Potęga układów scalonych
Nic dziwnego, bo ród Gąsieniców jest niepowtarzalnie duży. Badając przeróżne archiwa, twórca największej polskiej genealogii nie napotkał drugiego takiego w kraju. Jako że z wykształcenia jest inżynierem, do drzewa genealogicznego rodu Gąsieniców podszedł w ścisły sposób. – Wziąłem płachtę papieru milimetrowego i zacząłem wykreślać ród Sabały. Jego dzieci, wnuki. Powstała struktura rodowa, dziewczęta, córki. Jak odkryłem, że Sabała się urodził jako Gąsienica, to już z Krzeptowskich wpadłem w Gąsieniców. To już nie było wyjścia, to był wir. Wciągnął mnie jak zaraza – śmieje się Józef Krzeptowski Jasinek. Przypomina, że gdy płachty papieru milimetrowego rozwinął przed profesorskim sztabem Uniwersytetu Jagiellońskiego – byli zszokowani. Potęgą rodu i benedyktyńską pracą, wykonaną w Kościelisku. – Wtedy okrzyknęli to wielkim schematem układu scalonego rodu Gąsieniców – dodają na Nędzówce. A to był dopiero początek, solidna budowa pnia drzewa genealogicznego, który obecnie wraz z odgałęzieniami liczy osiem tysięcy sześćset dusz. Miesiąc, góra dwa i dojdą do dziesięciu tysięcy. To będzie pierwszy etap. Potem będzie drugie dziesięć tysięcy ludzi budujących rody kościeliskie, olczyskie, zakopiańskie. Z Kościeliska 90 proc. tego materiału jest już gotowego. Trzeci etap to kolejne płyty CD i DVD, ale już z rodami nowotarskimi i z miejscowości wzdłuż drogi na Czarny Dunajec. – Potrzebuję tylko czasu. Żeby pożyć te sto albo więcej roków, to będę mógł wszystko doprowadzić do końca – uśmiecha się pan Józef. W pracy dzielnie sekunduje mu żona, która podkreśla, że z samych metryk, uzyskiwanych np. po parafiach, nie da się niczego zbudować.
– Potrzebne są różne badania. Metryki pozwolą na uzyskanie wiadomości o dwóch pokoleniach. Dawne metryki, szczególnie szaflarskie, w ogóle nie wpisywały panieńskich nazwisk żon, tylko imiona. Dlatego musimy przeglądać testamenty, wypisy z hipotek, prowadzić badania w archiwach – podkreśla Maria Krzeptowska Jasinek. Denerwują ją różnice w datach pomiędzy metrykami chrztów, ślubów i pogrzebów, dotyczące tych samych osób. Do tego dowolność w określaniu jednej i tej samej osoby. – Nie można przyłożyć żadnej reguły. Komputer znajdzie mi wszystkich Kasprusiów, ale nie pomyśli, że może się nazywać raz Kaspruś, Kaspruś Zuzaniok, Nowieś czy Nawieś? A to ta sama osoba. Gdy program przyporządkowuje tę samą osobę w kilka miejsc, to trzeba oczyszczać. Nasz wiceburmistrz powinien w pełnym brzmieniu nazywać się Jan Gąsienica Walczak Sobuś Nowieś. Ojciec nazywa się Sobuś, dziadek Sobuś Nowieś, a Jasiek używa Sobuś, ale nie wiem teraz – Nawieś czy Nowieś? – sama łapie się za głowę. Wraz z mężem czerpią jednak wielkie zadowolenie z poznawania rodowych historii. Tych zamierzchłych i tych dzisiejszych. – Dzięki temu poznaliśmy Krzeptowskich z Meksyku, z książęcego rodu, a także nasze dalekie rodziny z Alabamy. A ja natrafiłem na swych bliskich w Maciaszowicach Liptowskich na Słowacji. Ale to zupełnie odrębne historie – podsumowuje Józef Krzeptowski Jasinek.
Tekst i fot.: Rafał Gratkowski
Tygodnik Podhalański 19/2008
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Siewierski Nieruchomości ul. Br. Czecha 1, Zakopane. +48 18 20 66 129, +48 506 13 14 63 www.siewierski.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie Pilnie -Pensjonat w Zakopanym -tel 660797241 b12.pl.
-
PRACA | dam
Zatrudnię KIEROWCĘ C+E na pracę po kraju ( poniedziałek - piątek). Praca na plandece. Kontakt 514 240 136, 691 758 882.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam konia czeskiego zimnokrwistego. Masc karogniady,przyjazny dla dzieci, jezdzil w zaprzęgu i siodle. WAŁACH. Prawie 3 lata. kontakt tylko telefoniczny 791818377.
-
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE 8.500 zł/szt. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3 i odpad tartaczny 130zł/m3. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
-
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl
-
PRACA | dam
Zlecę SZYCIE NARZUT z kawałków skór włoskich, kożuchowych. Dzwonić tylko z doświadczeniem. 504 636 921.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
-
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555
-
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
-
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
-
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
-
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
-
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
-
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
-
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
-
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
-
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
-
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
-
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
-
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.