Dola górala
To nie jest scenariusz nowego, fantastycznego filmu, a podhalańska rzeczywistość po obu stronach Oceanu. Dla górali normalny, ten stary świat runął wraz ze spadkiem wartości dolara. A kiedyś było tak pięknie. – Wysyłało się pieniądze na budowę domu w Polsce. Pamiętam dobrze, dolar to była dniówka murarza – wspomina Jaś Solarczyk, niegdyś prezes Związku Podhalan w Kanadzie. Kilka lat temu postanowił wrócić do Polski. Miał szczęście – sprzedał dom za dolary kanadyjskie i dobrze je zamienił. – Dziś sam buduję dom w Kościelisku i mam z tym poważne kłopoty, bo dutki się kończą – Solarczyk nie ma wątpliwości, że z powodu spadku wartości dolara zapłaci za budowę o 30% drożej. Dla Józka Galicy, właściciela restauracji „Mabenka” i sali bankietowej „Paradise” w Chicago, tak poważny spadek kursu dolara to problem z inwestycjami w Polsce. Galica ma już ponad połowę udziałów w stacji narciarskiej w swojej rodzinnej wiosce – Małem Cichem. – Cóż z tego, stawiam mały hotelik, a to u was studnia bez dna – żali się góral. – Kiedyś, jak wysyłałem życzenia do Polski, zawsze dołożyłem setkę, a dziś boję się, że mnie tam wyśmieją. Już sam nie wiem, czy to dolar słaby, czy złotówka taka mocna.
W swoich amerykańskich biznesach też dostrzega różnicę. Coraz więcej osób jego zdaniem rezygnuje np. z sali bankietowej na wesele. – Na szczęście nie dotyczy to góralskich wesel, bo te są zawsze dla młodych opłacalne – rentowność góralskich wesel Galica szybko przelicza – 500-600 gości. Ja biorę od osoby 50 dolarów. Goście dają młodym w „kopertce” od 150 do 200 dolarów od pary. Musi się zwrócić. Temat słabego dolara często gości na antenie góralskiego radia w Chicago. Prezenter programu „Na góralską nutę” Józef Bafia, pochodzący z Białki Tatrzańskiej, często opowiada słuchaczom anegdotę, jak to kiedyś, przed laty, podczas wakacji w Polsce obdarował swego kuzyna 5 dolarami. Chłopak kupił za to 6 butelek wódki. – Wtedy byliśmy gośćmi, a dzisiaj niektórzy nic nie mówią, ale patrzą na nas, jak na dziadów – żartuje. Bafia wylicza, że dawniej na 2-tygodniowy pobyt w Polsce brał 500 dolarów, dziś potrzebuje przynajmniej 4 razy więcej. – Mam nadzieję, że Podhale będzie pamiętać, że te domy, kościoły i plebanie to w większości za nasze, amerykańskie dolary. Kazimierz Dzielski, były wójt i poseł z Czarnego Dunajca, kontaktuje się z synem, który mieszka w Chicago, najczęściej przez Internet. Ostatnio z sieci korzysta częściej, bo nie ukrywa, że w wirtualnej Ameryce robi zakupy. Od syna dowiedział się, że w firmach przewozowych brakuje kontenerów na towar sprowadzany z Ameryki do Polski. – Kupiłem laptopa po bardzo przyzwoitej cenie. Dzielski chętnie wspomina czasy, gdy siła dolara był potężna. Sam w 1982 roku był za Wielką Wodą. – Jak po roku wróciłem z zielonymi, to wydawało mi się, że mam zabezpieczenie na całe życie. Za 100 dolarów kupiłem ciężarówkę pustaków i to z przyczepą. – Nic dziwnego, że dziś znacznie więcej górali z Czarnego Dunajca mieszka pod Searsem, niż pod Tatrami. Mieszka i martwi się, co z tym dolarem będzie dalej.
Z Czarnego Dunajca pochodzi też Anna Góral, właścicielka prężnej chicagowskiej agencji nieruchomości „Goral Real Estate”. Nazwisko Góral zawdzięcza mężowi, który za Wodę przyjechał z Zakopanego, ale góralem nie jest. Sama pochodzi z poważnej góralskiej rodziny Ratułowskich, właścicieli wielu poważnych biznesów w Ameryce, m.in. moteli w górach Colorado. O tym, że Ania zna siłę dolara, niech świadczy fakt, że przed laty założyła jedno z najprężniejszych biur podróży w Wietrznym Mieście. To ona uruchomiła pierwszą w historii bezpośrednią linię lotniczą na trasie Chicago – Kraków. Po latach koniunktury Góral zmieniła branżę na nieruchomości. – Jak tak dalej pójdzie, to będziecie nam wysyłać dolary do Ameryki – śmieje się. – W kopertkę z życzeniami do Polski wypada już wrzucić przynajmniej setkę. Dla was to już nie tak wiele, a dla nas ciągle dużo – Anna Góral nie ma wątpliwości, że tego roku znacznie mniej górali zdecyduje się na wyjazd na święta na Podhale. Jej zdaniem w budżecie góralskiej rodziny w Chicago, nie prowadzącej własnego biznesu, wyjazd do Polski na wakacje to dziś poważny problem finansowy. – Koleżanka pojechała do Nowego Targu na półtora miesiąca i wydała 15 tys. dolarów. Wierzę jej, bo ma tam liczną rodzinę. Może przesadziła, była jeszcze krótko w sanatorium, ale takie pieniądze odkłada się tu przez rok – zapewnia. Zdaniem Anny Góral to nie tylko kwestia wakacji w Polsce. Coraz mniej Amerykanów jedzie na – będące od zawsze w zasiągu możliwości – wakacje na Karaiby, do Meksyku, a Europa jest dla wielu w ogóle nieosiągalna. Może być też inny efekt słabego dolara. – Polonia była zawsze hojna, chętnie wspierała finansowo różne przedsięwzięcia – teraz to będzie słabnąć Będzie nam trudniej dać – obawia się Ania. Jej zdaniem najboleśniej jednak odczuwają spadek wartości dolara ci, którzy planowali na starość powrót do Polski. – Zbierali pieniądze przez 20-30 lat głównie z myślą o powrocie na starość w swoje strony. Spłacili domy, sprzedają je i jadą tam ze 100 tys. dolarów. A tu okazuje się, że za te pieniądze w Polsce spokojnej starości już kupić nie można. (…) Przepraszam, muszę kończyć, bo dziś z Zakopanego przyjeżdża do mnie siostra. Na zakupy – wyjaśnia.
Jurek Jurecki
Tygodnik Podhalański 48/2007
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Siewierski Nieruchomości ul. Br. Czecha 1, Zakopane. +48 18 20 66 129, +48 506 13 14 63 www.siewierski.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie Pilnie -Pensjonat w Zakopanym -tel 660797241 b12.pl.
-
PRACA | dam
Zatrudnię KIEROWCĘ C+E na pracę po kraju ( poniedziałek - piątek). Praca na plandece. Kontakt 514 240 136, 691 758 882.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam konia czeskiego zimnokrwistego. Masc karogniady,przyjazny dla dzieci, jezdzil w zaprzęgu i siodle. WAŁACH. Prawie 3 lata. kontakt tylko telefoniczny 791818377.
-
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE 8.500 zł/szt. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3 i odpad tartaczny 130zł/m3. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
-
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl
-
PRACA | dam
Zlecę SZYCIE NARZUT z kawałków skór włoskich, kożuchowych. Dzwonić tylko z doświadczeniem. 504 636 921.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
-
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555
-
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
-
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
-
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
-
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
-
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
-
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
-
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
-
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
-
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
-
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
-
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
-
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.