2021-06-11 08:05:07

Nowy Targ

Liczą się nie tylko drogi i inwestycje, gdy Podhale zabytkami stoi

Reklama

Zapomniane kapliczki i przydrożne krzyże, strażackie sikawki, okna w dawnym muzeum wodza czy ruiny zamku - doczekały nowego życia. Dzięki unijnym dotacjom z Euroregionu Tatry.

„Najlepsza inwestycja w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego" - tak brzmi oficjalna nazwa rozstrzygniętego właśnie konkursu w nowotarskiej siedzibie ET. W praktyce to pokaz jak wiele można zdziałać, pozyskując dodatkowe wsparcie. Samorządowcy podkreślają, że dookoła wszyscy kładą największy nacisk na drogi i inwestycje. Tam pieniądze są najbardziej potrzebne. Zabytki, kapliczki czekają w drugiej kolejności na dostrzeżenie. Chyba, że tak jak w tym przypadku - znajda się środki i zapaleńcy, którzy chcą przebrnąć przez biurokratyczną machinę przygotowywania wniosków, a potem zrealizować z pietyzmem plan. Efekty wieloletniej pracy już można oglądać w terenie. A w siedzibie Euroregionu Tatry właśnie nagrodzono autorów 6 zrealizowanych wniosków.

Wańkówka z historią Lenina w tle

Wódz rewolucji przysiadywał tam podobno tylko na chwilę, na piwo. Gdy władza ludowa o tym się dowiedziała od dawnych mieszkańców - przejęła góralską willę, by stworzyć tam Muzeum Lenina. Cień komuny udało się odegnać po zmianach ustrojowych i Wańkówka jest siedzibą ośrodka kultury, biblioteki oraz Związku Podhalan.

Dzięki polsko - słowackiemu projektowi i współpracy z Liptovską Kokavą po tamtej stronie granicy udało się wyremontować 10 km szlaku turystycznego na Wołowiec, a w Poroninie - wymienić okna. Wszystko pochłonęło 102 tys. euro.

- To pozwoliło tchnąć nowe życie w Wańkówkę. Samorządowi trudno pozyskać środki - ciągle potrzebujemy pieniędzy na edukację, infrastrukturę. Dobry bodziec ze środków transgranicznych spowodował, że możemy zadbać o zabytki - przyznaje Anita Żegleń, wójt Poronina.

Na konia do pary już zabrakło

Zupełnie inaczej swoje środki wykorzystała gmina Limanowa. Tu sprawy wzięli w swoje ręce strażacy, którzy zechcieli podkreślić, że ich jednostka jest zaledwie o 10 lat młodsza od krakowskiej. I wspólnie z Dolnym Kubinem zadbali o strażackie dziedzictwo. Za 67 tys. euro odrestaurowali 2 stare konne wozy strażackie "sikawki". Doprowadzili je do użyteczności, wyposażyli druhów w mundury z epoki tak, by można było zrobić pokazy gaszenia pożaru jak za dawnych czasów.

A przy remizach w Limanowej i Łososinie Górnej eksponaty stanęły w specjalnie zbudowanych, oszklonych wiatach. Choć nie wszyscy strażacy są do końca zadowoleni.

- Niestety, okazało się, że model konia jest 2 razy droższy od żywego zwierzęcia. Wystarczyło więc pieniędzy, by kupić po jednym do każdego wozu. A każdy wie, że sikawkę musiała ciągnąć para koni i tego nam dotąd niektórzy nie mogą wybaczyć - dodaje wójt Władysław Bieda.

W murowanej piwnicy

Nie tylko samorządowcy wzięli się za unijne środki. Swój projekt zrealizował też Pieniński Park Narodowy. Parkowcy wykorzystali 68 tys. euro, by wyremontować zapadłe sklepienie piwnicy zamku pienińskiego. Nowe sklepienie pozwoliło na powrót udostępnić do zwiedzania ruiny XIII-wiecznej warowni, która miała powstać za czasów bł. Kingi.

- Zbudowaliśmy też taras widokowy i zabezpieczyliśmy mur tarczowy. Największy problem sprawiły dostawy 30 ton materiałów. By nie zniszczyć szlaków musieliśmy skorzystać ze śmigłowca - przyznaje Andrzej Kowalik z PPN.

Przy okazji remontu udało się też zorganizować warsztaty dla nauczycieli i zrealizować film o zamku.

Świętość i codzienność na pograniczu

- to tytuł projektu realizowanego w Dobczycach za 100 tys. euro. Jak zauważył Marek Gabzdyl - w Małopolsce samorządy mają najwięcej dróg - tych uregulowanych i nieuregulowanych, a w kolejnej kolejności - kapliczek. I o te ostatnie postanowili zadbać w Dobczycach. Efekt? odnowiona kapliczka św. Floriana na Rynku, ale i niezwykła kapliczka Matki Boskiej znajdująca się w wyrwie po pocisku w pniu okazałej lipy. Okazało się, że znajdująca się tam figura to falsyfikat, więc przy okazji wykonana została nowa, z piaskowca dobczyckiego. Konserwatorzy zajęli się też nietypową kapliczką typu słupowego w Stojowicach. U jej podstawy są również 4 płaskorzeźby ze scenami Męki Pańskiej. - Czegoś takiego w całej Małopolsce nie ma - chwali się Marek Gabzdyl.

Kapliczki czarnodunajeckie

Na dodatkowy efekt projektu zwraca uwagę Michał Jarończyk, sekretarz gminy Czarny Dunajec. To wpływ na świadomość mieszkańców, którzy od lat sami opiekowali się z mniejszym lub większym skutkiem kapliczkami na swoich gruntach. Niektórzy z pewną nieufnością podchodzili do planowanych prac, ale z czasem przyjmowali do wiadomości, że niektóre "upiększenia" realizowane własnym sumptem mogą powodować więcej szkód jak pożytku. Teraz kolejni gospodarze czy sołtysi sami zgłaszają się z wnioskami o renowację. Widzą efekty tego, co udało się zrobić. A117 tys. euro pozwoliło na odrestaurowanie 7 obiektów, między innymi niezwykłej kapliczki św. Jana Nepomucena w Załucznem. Nowy wygląd odzyskała też Pieta "Pazdurowa" w Cichem czy też krzyż z 3 płaskorzeźbami w Chochołowie.

Potrzebna jest chemia między partnerami

- na to zwraca uwagę Roman Krupa, wójt Kościeliska, które realizowało swój projekt z Twardoszynem. Obydwa samorządy współpracują od 20 lat. Ale realizacja nie miałaby takiego rozmachu, gdyby nie zaangażowanie w projekt Agnieszki Grzegorczyk.

- W 1992 roku jako konserwator zabytków ówczesnej gminy tatrzańskiej miałam ocenić po renowacji kilka kapliczek. Oniemiałam, że tak fantastyczne obiekty są w tak małych miejscowościach. Potem, już pracując w gminie Kościelisko przez lata wierciłam wszystkim dookoła dziurę w brzuchu o pieniądze na konserwację kapliczek. Gdy udało się pozyskać środki, zaczęła się organiczna praca - inwentaryzacja, kwerendy, pozyskanie zgód właścicieli na udostępnienie do konserwacji - wspomina Agnieszka Grzegorczyk.

Okazało się, że 140 tys. euro wystarczy na restaurację 23 obiektów, z czego 18 po stronie polskiej. Wystarczyło też na odnowienie trzech zabytkowych dzwonnic. Nie tylko odzyskały kształt, ale także dzwony, dzięki którym jak dawniej na Anioł Pański niesie się po okolic ich bicie.

Remonty kapliczek także przynosiły wiele niespodzianek. Tak było choćby z odkryciem w Witowie nazwiska Jasiek Korcz i daty 1847. Może mieć to związek z Powstaniem Chochołowskim. Pod oleodrukiem w jednej z kapliczek odkryli obraz na szkle.

Powstała również książka ukazująca ogrom prac nad zabytkami.

fig

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Święto ulicy Zamoyskiego w Zakopanem

Fioletowo na Hali Gąsienicowej

Morskie Oko w deszczu, mgle i chmurach

Orkiestra Akademii Beethovenowskiej w Belvedere

Kultura na Bani. Koncert 2 plus 1

Nigdy o Tobie nie zapomnę

Łemkowska Watra z Orawskimi Roztokami

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | wynajem
SZUKAM POKOJU DO WYNAJĘCIA NA DŁUŻEJ. 511 231 863
PRACA | dam
SUPERMARKET LEWIATAN W MURZASICHLU zatrudni pełny etat na stanowisko sprzedawca kasjer praca zmianowa. 601514066
Tel.: 601514066
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni KONSERWATORA, koniecznie zmotoryzowanego. Praca na 1/2 etatu 666378357.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
BORDER COLLIE szczenięta. 791 669 932.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie apartamentami i domkami na wynajem. http://zarzadzanieapartamentami.info
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
PRACA | dam
POLSKIE KOLEJE LINOWE S.A. poszukują osoby na stanowisko: SPECJALISTA DS. ZAKUPÓW. Miejsce pracy: Zakopane. CO BĘDZIE NALEŻEĆ DO TWOICH OBOWIĄZKÓW? - Udział w opracowaniu i wdrożeniu strategii zakupowej dla wybranych kategorii (direct i indirect), - Efektywne zarządzanie kategoriami zakupowymi, - Budowanie i utrzymywanie długofalowej relacji biznesowych z dostawcami, - Koordynacja procesów przetargowych i zakupowych, - Negocjowanie cen i warunków handlowych, - Rozwój oraz prowadzenie bazy dostawców, - Tworzenie zapytań ofertowych i analiza ofert dostawców (również zagranicznych), - Obsługa zamówień w systemie ERP oraz monitorowanie terminów dostaw, - Współpraca z innymi działami Grupy PKL, - Udział w targach i wydarzeniach branżowych. DOŁĄCZ DO NAS! Więcej informacji i rekrutacja: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-zakupow.html
WWW: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-zakupow.html
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę budowlaną Nowy Targ i okolice. 608 729 122.
BIZNES
Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam
INSTRUKTORZY NARCIARSCY www.szkolajurgow.pl tel. 692001268
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Zatrudnie tynkarza z doświadczeniem lub pomocnika do przyuczenia. praca na terenie Podhala. wiecej informacji na nr tel. 535 290 865
Tel.: 535
SPRZEDAŻ | różne
LIKWIDACJA SKLEPU "WOD-NA I ŁAZIENKI". WYPRZEDAŻ ASORTYMENTU W ATRAKCYJNYCH CENACH. W tym: baterie, umywalki, itp. Zapraszamy: ul. Chramcówki 33, Zakopane.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOM, centrum Zakopanego - 602 633 931.
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYDZIERŻAWIĘ DZIAŁKĘ W LUDŻMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
PRACA | dam
PRZYJMĘ MURARZY, DEKARZY, CIESLI DACHOWYCH. PRACA POLSKA-NIEMCY. 608 729 122
PRACA | dam
NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
PRACA | dam
Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
Tel.: +436606388124
E-mail: office@mpabau.at
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.