2021-07-07 10:00:00

Reklama

Szczawnica

Dworzec zagadka

Każde miejsce ma swoją historię. Czasem pełną dziwnych przypadków, innym razem niedomówień, romantycznych spotkań, planów biznesowych. Taką historię ma też Dworzec Gościnny w Szczawnicy.

Klubokawiarnia, teatr, sala balowa na 500 osób, czytelnia? Nie da się jednym słowem określić, czym tak naprawdę był Dworzec Gościnny. Powstał w XIX w. w Szczawnicy, do której z całej Polski, i nie tylko, przyjeżdżali kuracjusze. W tym okresie potrzeba budowy obiektu, w którym z jednej strony goście mogliby odpocząć, a z drugiej dobrze się bawić, była ogromna. Zdawał sobie z tego sprawę Józef Szalay – założyciel uzdrowiska. To właśnie on postanowił wybudować ogromny budynek w Parku Górnym. Niestety, na realizację pomysłu hrabiemu zabrakło zarówno pieniędzy, jak i czasu. Z czasem marzenia twórcy Szczawnicy urzeczywistniła Akademia Umiejętności, która po jego śmierci zaczęła zarządzać zdrojami. Budowa dworca trwała cztery lata, a zakończyła się w 1885 r.

Początkowo ogromna bryła z wieloma wieżyczkami niezbyt przypadła do gustu mieszkańcom. Dla jednych była zbyt nowoczesna, dla innych za mało szczawnicka. Jednak Dworzec już wkrótce przyciągał tłumy. – W centralnym miejscu była sala balowa na 500 osób – tłumaczy Barbara Węglarz, dyrektor Muzeum Pienińskiego. – Wokół tej sali biegła galeria dla publiczności i muzyki. Znalazło się miejsce na garderobę dla aktorów i czytelnię, jadalnię, kawiarnię, w której naraz mogło wypić kawę sto osób. Było też atelier, wybudowane specjalnie dla znanego i cenionego wówczas fotografa Awista Szuberta. Było także pełno niezwykłych zakamarków: piwniczka na wino, pomieszczenie dla restauratora, służby i stróża.

– To tu koncentrowało się całe życie kulturalne Szczawnicy – odbywały się odczyty, powstawały obrazy Henryka Siemiradzkiego. Na deskach teatru Dworca Gościnnego występowała Helena Modrzejewska. Debiutował tu także w 1904 r. Stefan Jaracz – dodaje Barbara Węglarz. Do dworca Gościnnego przyjeżdżała publiczność z całej Polski, by obejrzeć przedstawienia. Największym powodzeniem cieszyły się w tym czasie sztuki patriotyczne, głównie osławiona w prasie „Gwiazda Syberii”.

Przystań dla przeszłości

Historia Dworca Gościnnego byłaby niepełna bez historii Muzeum Pienińskiego. To tu w 1959 r. wystawiono zbiór niezwykłych eksponatów, ukazujących piękno i bogactwo Pienin. Ekspozycja powstała dzięki społecznej zbiórce. Po raz pierwszy zaapelował o nią etnograf Konstanty Rajski. Z czasem dołączył do niego pisarz Jan Wiktor. Niestety, starania obu panów spełzły na niczym. Dopiero po powołaniu przez dra Artura Wernera – znanego szczawnickiego społecznika, oddziału miłośników kultury i sztuki górali pienińskich, sytuacja się zmieniła. Kolekcja zaczęła rosnąć w oczach, głównie za sprawą Michała Słowika Dzwona. Pojawiły się w niej obrazy Józefa Szalaya, albumy Awista Szuberta, księgozbiory znanych pisarzy.

By zachęcić górali do przekazywania na rzecz muzeum rodzinnych pamiątek, w Gminnej Spółdzielni stowarzyszenie stworzyło specjalne okno, w którym prezentowane były eksponaty. Na terenie Szczawnicy Wyżnej i Niżnej pojawiły się także głośniki, przez które co jakiś czas powtarzana była informacja o zbiórce zabytkowych rzeczy. Początkowo zebrane eksponaty trafiły do Pienińskiego Parku Narodowego. W 1959 r. przeniesione zostały do Dworca Gościnnego, gdzie mogli je oglądać goście i mieszkańcy miasta.

Ogień legenda

W 1962 r. dworzec spłonął. Na szczęście wszystkie eksponaty udało się wynieść z pożaru. Po dziesięciu latach zaprezentowano je ponownie w willi Pałac (gdzie są do dziś). – Dworzec Gościnny obrósł legendą i wspomnieniami – mówi dyrektor muzeum. – W latach 70.-80. ub. wieku podjęto w Szczawnicy próbę odbudowy dworca, powstał nawet komitet obywatelski. Niestety, nie udało się zebrać pieniędzy na odnowę. Trzy lata temu Dworzec Gościnny postanowiła odbudować spółka Thermaleo, której prezesem jest Krzysztof Mańkowski, prawnuk ostatniego właściciela uzdrowiska. W piątek 8 maja inwestor uroczyście zakończył I etap budowy obiektu. – Mam nadzieję, że do maja przyszłego roku wszystko zostanie ukończone i będziemy mogli tam tańcować – złożył obietnicę Andrzej Mańkowski – ojciec Krzysztofa.

„W pięknym, stylowo zbudowanym budynku, przeznaczonym do użytku gości, mieści się czytelnia zakładowa, gdzie znajdują się pisma codzienne oraz tygodniki – tak opisuje Dworzec Gościnny w książce Zakład Zdrojowy – Szczawnica” z 1925 r. dr Artur Karol Werner. – Jest w nim także duża sala, w której odbywają się przedstawienia teatralne, koncerty śpiewaków, muzyków i monologistów, rauty oraz dancingi. Te ostatnie raz w tygodniu urządza komisja zdrojowa. Obok dworca znajduje się także plac tenisowy, z którego mogą korzystać goście codziennie już od godz. 8-ej rano”.

Aneta Dusik

Tygodnik Podhalański 2009

Dziś Dworzec Gościnny to perełka Szczawnicy pod każdym względem. Zajrzyj a się przekonasz.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Gida 2021-07-08 08:14:25

Może czas napisać nowy artykuł z datą 2021? Nie cofajmy się, patrzmy w przyszłość. Co się teraz dzieje w Szczawnicy? Co hrabiowie robią dla Szczawnicy? Co z pustymi, zniszczonymi budynkami, które straszą, które jak to wszem i wobec zapewniali odzyskają dawną świetność? Kiedy pytam!! Ścieżka zdrowia też zarosła, na rozlatujących się ławkach można spotkać lokalnych pijaczków. Wstyd!!!

kuracjusz 2021-07-08 07:49:49

@wspomnień czar. Wierzby z gruszkami poszły za komuną w siną dal. No i co z tego, że Kursalon stoi. W środku pusty a bez ludzi dziczeje. Szkoda, że Pani dyrektor pominęła lata Polski Ludowej bo w tym krótkim okresie Dworek z nazwy neonu przeżywał lata świetności .

news 2021-07-07 19:41:01

@ wspomnień czar

Obecne hrabiostwo kocha się we wszchobecnym kamieniu a nie drzewach. Wycinają co się da a nie sadzą nic nowego. Zniknęły wierzby z gruszkami, rajskie jabłonki, piękne magnolie, dorodne tuje. Szkoda bo dawna Szczawnica była zielona i kolorowa od kwiatów.

wspomnień czar 2021-07-07 15:22:52

Co się podziało z wierzbami na których rosły gruszki.

Reklama

Galerie

Puchar Świata w obiektywie

Prezydent Duda na nartach w Zakopanem

Slalom w Szczawnicy, najlepsi alpejczycy na start

Ruszyła szkolna liga w Zakopanem

Mistrzostwa Polski Seniorów w biegach narciarskich

Mazowsze na Olczy

Nohavica, Dylan, Kaczmarski i nie tylko

Alpejczycy walczą o Puchar Zakopanego

Mędrcy ze Wschodu w Poroninie

Orszak Trzech Króli pod Giewontem

Teraz On puka do Świętego Piotra

Kolędowanie z "Małymi Miętusianami" i "Miętusianami"

Szampański koktajl muzyczny

Z szopką od domu do domu

Góralskie powitanie Dzieciątka

Sesja opłatkowa i medale dla sportowców

Skansen czasem ożywa

Amator zbrodni

Świąteczny Jarmark w Poroninie

Miłośnicy koni u Gaździny Podhala

Cross Country Tatra Cup w Zakopanem

Tablica pamięci dla Króla Kurierów Tatrzańskich

Święty Mikołaj w Tylmanowej

Spacerek po Dolinie Chochołowskiej

Najlepszy święty rozdaje prezenty

Chodząc w Tatry z Kubą Szpilką

Najmłodsi śpiewali piosenki żołnierskie

Na Szlaku Kultury Wołoskiej

Nowoczesny pumptrack w Poroninie

"Wólczanka" promuje góralskie rękodzieło

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. CHODNIKI TKANE NA KROŚNIE. Tel. 793 887 893
PRACA | dam
Przyjmę do pracy wykwalifikowanego REHABILITANTA z umiejętnością masażu leczniczego. 605 079 054.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
APARTAMENT W PIENINACH, 150 m2 + DZIAŁKA REKREACYJNA ogrodzona, GARAŻ w budynku w podpiwniczeniu. Atrakcyjna cena! 507 148 019.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę LOKAL w miejscowości Harkabuz, pod Sklep lub inną działalność. 100 m2. W Centrum miejscowości. Kotłownia + TOALETA. KONTAKT: 508614172
PRACA | dam
Zatrudnimy dziewczynę z Zakopanego lub okolic, na stanowisko kasjer-sprzedawca, w sklepie zabawkowym na Krupówkach, praca na stałe. 609097999
Tel.: 609097999
PRACA | dam
Zatrudnię montażystę stolarki okiennej i drzwiowej z doświadczeniem. 502 712 588.
PRACA | dam
Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej zatrudni kelnerkę ala carte praca w godzinach 13.00-21.00 lub obsługa bufetu śniadaniowego 7.00-13.00 Zapewniamy atrakcyjne wynagrodzenie. Zapraszam do kontaktu. 608506785 rest.gorska@gmail.com www.restauracjagorska.pl
Tel.: 608506785
PRACA | dam
Poszukujemy uśmiechniętych oraz komunikatywnych osób do roznoszenia ulotek na Krupówkach i zapisywania na KULIGI zimowe. Atrakcyjne wynagrodzenie. 574-255-794
Tel.: 574
PRACA | dam
KUCHARZ/KA, PIZZER/KA, KELNER/KA, POMOC KUCHENNA z doświadczeniem, do karczmy w Bukowinie Tatrzańskiej. Możliwość zamieszkania. 602755354, 888457083.
NIERUCHOMOŚCI | zamiana
Zamienię DOM W CENTRUM KIELC NA DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ W ZAKOPANEM - 603 093 547.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
USŁUGI | inne
PRACOWNIA KRAWIECKA/SZWALNIA - PRZYJMIE ZLECENIA - KRAWIECTWO LEKKIE - odzież sportowa z dzianin, tkanin bawełnianych i dresowych. ODZIEŻ DO ZAKŁADÓW PRACY, DO HOTELI/PENSJONATÓW - pościele, poduszki dekoracyjne, ręczniki, itp. - Z WŁASNĄ GRAFIKĄ/LOGO (druk, sublimacja, haft). ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY - Pracownia Krawiecka, tel. 665 048 392, malgorzata.surmanska@o2.pl
PRACA | dam
Hotel "Sabała" w Zakopanem zatrudni OSOBĘ NA REKREACJĘ HOTELOWĄ. Bardzo prosimy o kontakt osobisty w recepcji hotelu przy ulicy Krupówki 11, tel. 18 20 150 92 lub mailowy na adres: recepcja@sabala.zakopane.pl
PRACA | dam
Hotel Sabała w Zakopanem zatrudni OSOBĘ NA RECEPCJĘ. Praca na cały etat, wymagana znajomość języka angielskiego. Prosimy o składanie CV w recepcji hotelu przy ulicy Krupówki 11 lub przesyłanie mailem na adres: recepcja@sabala.zakopane.pl
USŁUGI | budowlane
ŁAZIENKI, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. 796 544 016.
PRACA | dam
KUCHARZ/RKA ŚNIADANIOWI / POMOC KUCHENNA w małym hotelu 4*. Umowa, spokojny tryb pracy. Tel. 792276261.
PRACA | dam
Zatrudnię skrupulatną KSIĘGOWĄ DO PROWADZENIA PEŁNEJ KSIĘGOWOŚCI (od1/4 - 1/2 etatu). Nowy Targ. 606 123 437.
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ PANIĄ DO SPRZĄTANIA POKOI W ZAKOPANEM TEL.665889365. 665889365calvados@willacalvados.pl
Tel.: 665889365
PRACA | dam
RECEPCJONISTĘ/KĘ zatrudni HOTEL PATRIA*** ZAKOPANE, email: hotel@hotelpatria.pl, tel. 608081090
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
MIESZKANIE 72m2, 4 pokoje, Nowy Targ Podtatrzańska. 781 672 979.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SZAFLARY DZIAŁKA WIDOKOWA nr.6058, 16 arów, 75.000 zł. 517 625 354.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SZAFLARY DZIAŁKI WIDOKOWE: 6200/7 i 6198/2 o łącznej powierzchni 823 m2 za cenę 45.000 zł. 517 625 354.
PRACA | dam
Zatrudnimy OSOBY DO PUNKTU GASTRONOMICZNEGO OD JUŻ - SPRZEDAŻ GOFRÓW I WINA GRZANEGO - KRUPÓWKI. Kontakt: 533 226 109.
PRACA | dam
Karczma na Krupówkach - zatrudnimy PRACOWNIKÓW NA BAR ORAZ KELNERÓW. Od już. Zakopane. Kontakt: 533 226 109.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
PRACA | dam
Dom Opieki zatrudni opiekunkę na pełen etat. Pewna i stała praca. 698673260 swiatkowska.w@wp.pl
Tel.: 698673260
E-mail: swiatkowska.w@wp.pl
PRACA | dam
Firma w Zakopanem zatrudni MAGAZYNIERA/-KĘ (praca na noc) i PANIĄ DO SPRZĄTANIA. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
CUKIERNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI EKSPEDIENTKĘ. Tel. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | szukam
Podejmę pracę jako pracownik biurowy. Wyłącznie na zastępstwo. Wystawiam fakturę VAT. Znam: word, excel, programy graficzne, podstawy księgowości , prawa pracy, kadry, zus. Tel. 508 380 383.
MOTORYZACJA | sprzedaż
Korale naturalne-sznury różnej długości i wielkości,atrakcyjne ceny. 601966713
Tel.: 601966713
NIERUCHOMOŚCI | kupno
KUPIĘ DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ LUB ROLNĄ - ZAKOPANE, OKOLICE - 503 070 650.
PRACA | dam
NORWEGIA (Oslo) - BUDOWLAŃCY. Zatrudnimy na warunkach norweskich pomocników, tynkarzy, malarzy, dekarzy. Języki obce NIE wymagane - praca tylko z pracownikami z Podhala. Praca całoroczna, również w zimie. Zjazdy do kraju co 1-3 tygodnie (samolot) wg. własnego uznania. Pełna elastyczność co do wyjazdów do kraju. Zarobki od 15-25 Euro /godz. Zapraszamy. Tel. 667 602 602.