Janosik

Górale na planie filmowym

W "Janosiku" - kultowym filmie z lat 70. - statystami byli gazdowie z Bukowiny Tatrzańskiej i Poronina. Można ich odnaleźć w scenach nagrywanych w pobliżu Nowej Białej.

Górale jeździli na plan „Janosika” latem 1972 r. – Producenci filmowi przyjechali do Bukowiny Tatrzańskiej w poszukiwaniu odpowiednich koni, które mogłyby stanąć przed kamerą. Potrzebowali też statystów. Zaproponowali kilku gospodarzom, w tym mnie, wyjazdy nad Skałki do Nowej Białej – opowiada Franciszek Galica, jeden z bukowiańskich statystów. Wyjazd na plan filmowy był też okazją do zarobienia dodatkowych pieniędzy. Praca na planie była długa i monotonna, niczego nie dało się zastąpić efektami specjalnymi. – Jeśli zaświeciło słońce, przerywali zdjęcia, bo było za jasno, a kiedy nadciągnęły chmury, też nie dało się nagrywać, ponieważ zdaniem reżysera było za ciemno. Czekaliśmy więc na odpowiedni moment, aby słońce nie za mocno świeciło. Czasami jeździliśmy przez tydzień i nic nie udało się nagrać z naszym udziałem – opowiada Franciszek Galica. Do „Janosika” pojechało niewielu gazdów z Bukowiny, ponieważ był to czas sianokosów i nie każdy mógł zostawić prace w polu. – Na plan filmowy przyjeżdżaliśmy przez miesiąc, a w „Janosiku” widać nas zaledwie w kilku scenach. Do dziś jednak z sentymentem oglądam ten film – przyznaje Franciszek Galica.

W obronie kupców weneckich

Ekipa filmowa nigdy nie mogła przewidzieć, ile scen uda się zrealizować w danym dniu. Wszystko zależało od pogody. Wszyscy statyści musieli więc codziennie stawić się na plan, nawet jeśli padał deszcz, i czekać na odpowiedni do rozpoczęcia zdjęć moment. Praca na planie filmowym poniekąd zdumiewała górali. Nie podobała im się „gwara” aktorów, nie rozumieli fabuły filmu, a sceny, które powstawały nad Skałką, nie kleiły się w sensowną historię. Reżyser przestrzegał statystów, aby nie spoglądali w stronę kamery. Górale nie zdawali sobie sprawy, kim byli znani aktorzy, których spotykali na planie – zapamiętali jedynie ich filmowe imiona. Mieli okazję zobaczyć, jak powstają sceny bójek, które oglądane na żywo wydawały się mało realistyczne.

W 3. odcinku „Janosika” pt. „W obcej skórze” do sceny napadu na kupców weneckich gazdowie musieli założyć odpowiednie kostiumy filmowe, by pokazać się przed kamerą jako furmani. – Tę scenę powtarzaliśmy kilka razy. Trzeba było zjeżdżać z góry końmi zaprzęgniętymi w ogromne wozy. Blokowaliśmy jedno z tylnich kół, ponieważ filmowe wozy nie miały hamulców – wspomina Franciszek Galica. Wiele razy powtarzano też scenę bójki, jaka rozegrała się tuż po napadzie. Wszystkie rekwizyty filmowe, łącznie z wozami, zwożono na noc do jednego z mieszkańców Nowej Białej. Ekipa filmowa zwracała uwagę na każdy szczegół. Rano, zanim rozpoczęły się zdjęcia, filmowcy sprawdzali, czy ułożone na wozach rekwizyty znajdują się w tym samym miejscu, co poprzedniego dnia, aby na filmie nie było widać różnic. Na koniec wozy zostały spalone, nie ma jednak tej sceny w filmie.

Posłaniec w ogniu

Na plan filmowy przyjeżdżali też gazdowie z Poronina, w wielu scenach pojawiają się ich konie. W drugim odcinku „Janosika” rozpoznać można Jana Galicę Teremulkę w roli posłańca, który z zaatakowanego dworu mknie na koniu pomiędzy płonącymi stogami siana. Scena ataku na dwór nagrywana była w Murzasichlu, na Budzowym Wierchu. Dalsza część akcji rozgrywa się już w okolicach Nowej Białej, gdzie Jan Galica galopuje na swoim koniu, a później wpada w ręce Janosika (w samej scenie bójki gra już inny aktor). Reżyser nieprzypadkowo wybrał do roli posłańca górala z Poronina – okazało się, że jego koń odznaczał się wyjątkową inteligencją, pozwalał się prowadzić bez użycia uzdy, gdyż reagował na słowa i gesty jeźdźca, i co najważniejsze – nie bał się ognia. Po raz kolejny widać Jana Galicę w odcinku „Beczka okowity”, kiedy przywozi Janosikowi list od dziedzica z zaproszeniem na ucztę do zamku. „Janosik” w wersji kinowej nie zawierał scen z bukowianami. Do kina wyjeżdżali niemal wszyscy mieszkańcy, lecz wracali rozczarowani, gdyż na dużym ekranie nie widzieli „swoich”. – Całego „Janosika” po raz pierwszy oglądaliśmy u sąsiada, ponieważ nie mieliśmy w domu telewizora. Było ogromne poruszenie, przyszło wielu znajomych, każdy wypatrywał bukowian. W serialu były już wszystkie sceny, także te z udziałem naszych statystów – opowiada Stefania Galica, żona Franciszka.

Monika Para-Miskowiec

Tygodnik Podhalańskj 16-17/2011

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Janosik

Górale na planie filmowym

W "Janosiku" - kultowym filmie z lat 70. - statystami byli gazdowie z Bukowiny Tatrzańskiej i Poronina. Można ich odnaleźć w scenach nagrywanych w pobliżu Nowej Białej.

Dyplomowa wystawę w Szkole Kenara

Szkoła Kenara po wielkim remoncie

Tatromaniacy pod Giewontem

Jubileuszowa Gala Szpitala na Ciągłówce

Na Kamieńcu w Zakopanem stanie dom wielofunkcyjny

Małopolska Wspiera Talenty

Zakopane, święconka w parafii Świętego Krzyża

Święcenie pokarmów z Majerankami przy rabczańskim, starym kościółku

Stanisław Kulon w Salonie Marcowym

Konwencja wyborcza Maciej Tokarz i Nowy Targ zasługuje na więcej

Marka Tatrzańska 2023 w Teatrze Witkacego

Jubileuszowa Wiosna Jazzowa Zakopane 2024

Świat, w którym nie widać nic czyli Barbara Sowińska w przedszkolu

Luna czyli spektakl bez słów dla najmłodszych widzów

Konwencja wyborcza Grzegorza Watychy i komitetu Nasze Miasto

Przyszłość Powiatu Nowotarskiego przedstawia

Biały Miś - jeden i tylko jeden, prawdziwy

Podhalańczycy pod Giewontem

Kto krzyż odgadnie, ten nie upadnie

Przedszkolaki na stoku

Karnawał na Śniegu czyli Mali Śwarni na natach

Ach co to był za bal

Grupa exMaanam w Nosalowym Dworze

Pnioki, Krzoki, Ptoki

Obrazy Natalii Kuropki w "Kmicicu"

Kolędowanie Martyny Kasprzyckiej i Macieja Czemplika

Hanna Zbyryt u Ojców Jezuitów na Górce

Mateusz Ziółko dla Centrum Pomocy Dzieciom

Kolędowanie z "Krywaniem"

Szkolne urodziny w "Kmicicu"

Zobacz pozostałe galerie