Reklama

2021-10-10 10:00:00

Ktokolwiek wie

Poszukiwanie zaginionej arki

Co stało się z rzeźbą, którą Wałęsa ofiarował w Tatrach Papieżowi?

Ponury stan wojenny, tysiące ludzi internowanych. 1983 rok, krajem rządzi Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego pod dowództwem Jaruzelskiego. Represje i szykany nie ustają. W maju pogrzeb zamordowanego przez milicję Grzegorza Przemyka. Lech Wałęsa od kilku miesięcy jest już w domu - w listopadzie 1982 roku zostaje zwolniony z internowania. W mieszkaniu w Gdańsku na Zaspie pilnują go funkcjonariusze SB. Słoneczny czerwiec przynosi nowinę. Ojciec Święty przyjedzie do Polski. Jego druga pielgrzymka zostaje wyznaczona na 16 czerwca 1983 roku.

Manewry na polanie
Na Chochołowskiej już przekwitają krokusy. Janina Pawłowska, kierowniczka schroniska, ma pełne ręce roboty. Personel schroniska to przypadkowi ludzie z całej Polski. Sezon letni za pasem, a tu same problemy. Ciągle węszą wopiści z Witowa. Przychodzą codziennie. Na szczęście tylko oglądają telewizję, kolejne odcinki „Pippi Langstrump”, i wychodzą. Czego oni tu szukają? Wczoraj zabrali palacza. Warszawiak, podobno coś kombinował z Solidarnością. Ci z WOP-u chodzą po górach i szukają zakazanych napisów, ułożonych z kamieni przez turystów. Pawłowska nie wie, że kilku jej pracowników to współpracownicy służby bezpieczeństwa. Wszystko się zaczęło od tych wojskowych manewrów. Jak to? W parku narodowym urządzają manewry wojskowe?

Ciepła rzeźba
Giedymin Jabłoński, artysta rzeźbiarz z Gdańska. Dobrze zna się z Wałęsami. Gdy Lech dzwoni i mówi, że jedzie na spotkanie z Papieżem i musi coś ze sobą zabrać, Jabłoński wie, że musi to być coś wyjątkowego. Nie ma dużo czasu - najpierw pomysł, potem rzeźbienie, a przecież trzeba jeszcze odlać całość z brązu. Pomysł na łódź, arkę, przyszła, gdy przeglądał setki rycin. Potem ten krzyż, to nawiązanie do pierwszej pielgrzymki, gdy dzieci wyciągały ręce z krzyżykami do papieskiego święcenia. Arka jest jeszcze ciepła od pieca odlewniczego, gdy wiezie ją Wałęsie na Zaspę. Podoba się. Bo gdańska łódź, bo arka, bo wyjątkowa. Wałęsa długo się jej przygląda.

Do Zakopanego
Papież jest już w Polsce. Biskup Tadeusz Gocłowski dostaje informację, że ma pojawić się natychmiast w Poznaniu, bo czeka tam na niego sekretarz departamentu stanu. Szybko okazuje się, że nazajutrz ma pojechać na spotkanie z Ojcem Świętym w towarzystwie Wałęsy, jego żony i czterech synów. Rano mają mieć podstawionego busa i dalej śmigłowcem - gdzie? - do Krakowa. Nazajutrz, ze sporym opóźnieniem, są już w powietrzu. Na lotnisku wojskowym w Bemowie, gdzie helikopter tankuje paliwo, dowiadują się, że lecą do Zakopanego, a nie do Krakowa. Konsternacja. Lądują na Cyrhli. Noc spędzają w tajnej willi należącej do SB, nazajutrz wcześnie rano bocznymi ulicami Zakopanego jadą na Chochołowską. W schronisku trafiają do małego pokoju na poddaszu. Mają czekać i nie wychodzić. Wałęsa siedzi koło małego okienka, na kolanach trzyma arkę.

Esbeckie kłamstwa
Chochołowska i Siwa Polana wyglądają jak oblężona twierdza. Od dziesięciu dni trwają tu manewry wojskowe. Tak przynajmniej głoszą oficjalne doniesienia. To musi być jakiś kamuflaż - głowią się zakopiańczycy. Coś w tym jest, skoro nawet na Siwej Tadkowi Ziębie z chałupy nie pozwalają się ruszyć. Do ostatniej chwili, w ścisłej tajemnicy utrzymywana jest papieska wizyta w górach. Za dezinformację wśród miejscowych odpowiada kapitan Henryk Majchrzak (w wolnej Polsce awansowany do stopnia generała!), nowotarżanin, dowódca karpackiej brygady - w schronisku ma do dyspozycji kilku tajnych współpracowników, m.in goprowca Jana Miłka (TW Kowalski), Elżbietę Ripper (TW Limba), Annę Arvay (KO Klarysa) i cały podhalański personel bezpieki. WOP jest w tym czasie w strukturach MSW - ściśle współpracuje z SB. Na kilka godzin przed wizytą Papieża traci jednego z najbardziej zaufanych pracowników, odpowiadających za spokój w schronisku. Na drewnianej budzie dla psa, stojącej obok schroniska, przypadkowo masakruje sobie twarz chor. Zygmunt Schab, pełniący obowiązki pomocnika dowódcy strażnicy w Witowie. Na co dzień wielki miłośnik „Pippi Langstrump”.

Ostatni ślad
23 czerwca 1983 roku przed schroniskiem na Polanie Chochołowskiej Ojca Świętego wita Janina Pawłowska w towarzystwie dwóch działaczy PTTK, faktycznie dwóch pracowników SB. Na piętrze w holu na Papieża czeka już Wałęsa z żoną, czterema synami i biskupem Gocłowskim. Ojciec Święty podchodzi do nich w towarzystwie ks. Stanisława Dziwisza i kard. Macharskiego. Arka trafia na moment do papieskich rąk. Potem przez całe 40 min. rozmowy Jan Paweł II co jakiś czas zerka na nią. Biskup Gocłowski widzi, jak Papież z zaciekawieniem przygląda się jej. Taki symbol, zarys łodzi i ten krzyż trzymany dłonią u jej zwieńczenia. Tu urywa się ślad arki.

Dziwisz nie wie
Po 28 latach od tamtego wydarzenia kontaktuję się w tej sprawie z krakowską kurią. Za pośrednictwem ks. Roberta Nęcka, rzecznika kurii, wypytuję kard. Stanisława Dziwisza o dalsze losy arki. Był wśród tych, którzy ostatni raz ją widzieli. Metropolita krakowski pamięta ją, ale nie wie, co się z nią stało. Dokąd trafiła. Najpewniej jest w Watykanie? O pomoc w tej sprawie prosimy polskiego księdza - Władysława Zarębczana, pracującego w stolicy apostolskiej. Ten kieruje nas dalej. Ks. Paweł Ptasznik radzi nam zwrócić się z tym pytaniem do ks. Andrzeja Dobrzyńskiego, człowieka który, kieruje ośrodkiem dokumentacji papieskiej w Domu Polskim. Ks. Dobrzyński zgadza się nam pomóc. Prosi o wysłanie mu zdjęcia arki. Nie ma z tym problemu. Kilka lat temu Giedymin Jabłoński wykonał replikę łodzi i ofiarował ją schronisku na Chochołowskiej. Są też zdjęcia z  1983 roku. Jedno z nich Danuta Wałęsowa umieszcza ostatnio w wydanej przez siebie książce, biografii pt. „Marzenia i tajemnice”. Zdjęcie wysyłam do Włoch.

Szukamy dalej
Odpowiedź dostaję w ekspresowym tempie. „Spieszę poinformować, po dokładnym sprawdzeniu, że w naszych zbiorach darów przekazanych Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II nie ma poszukiwanej przez Pana arki. Nie wszystkie rzeczy do nas docierały. Bardzo mi przykro, ale nie umiem też wskazać, gdzie ewentualnie można by o to pytać. Z wyrazami szacunku s. Remigia sł. NSJ”. Drążę więc dalej. Na Jasną Górę trafiało wiele pamiątek i darów po papieskich pielgrzymkach. Ojciec Cyryl Motyl nie ma żadnej wątpliwości, że takiej rzeźby nie ma na wystawie w klasztorze. Obiecuje przejrzeć pozostałe, na co dzień niewystawione zbiory. Nie daje wielkiej nadziei, bo nigdy tej arki nie widział.

Tutaj jej nie ma
Wracam do Krakowa. Muzeum archidiecezjalne jest jednym z niewielu miejsc na świecie, gdzie znajdują się tzw. dary papieskie, które Ojciec Święty Jan Paweł II otrzymywał od różnych ludzi na różnych kontynentach świata. Dary wybitnych polityków, prezydentów, premierów, pielgrzymów. Na wystawie znajdują się przedmioty podarowane przez prezydentów: Włoch, Polski, Argentyny, Jemenu itp. Jest też np. order podarowany przez Komitet Olimpijski oraz złoty medal. Na wystawie znajduje się wiele obiektów, przekazanych przez sportowców z różnych stron świata, artystów, wspólnoty diecezjalne i parafialne. Naszej arki nie znajdujemy. Może zakurzona leży gdzieś w piwnicach tego muzeum. Ks. Andrzej Nowobilski, kustosz muzeum, stanowczo zaprzecza.

Hipotezy
- Nie mam pojęcia, co się z nią stało. Może Ojciec Święty dał ją na Chochołowskiej komuś z otoczenia. Księdza Fidelusa nawet nie pytajcie, bo on jej nie dostał. Może podarował komuś z ochrony - zastanawia się ks. Nowobilski. To już kolejna hipoteza, którą słyszę. Ta jednak o ochroniarzach wydaje się mało prawdopodobna. Wracam więc do świadka wydarzeń - biskupa Tadeusza Gocłowskiego - Nie wiem co się z nią potem stało. Wydaje mi się jednak, że zabrali ją do Watykanu, ale skoro jej tam nie ma, to już sam nie wiem. Na temat Chochołowskiej zadano mi w ciągu tych wielu lat setki pytań, ale co stało się z arką - nigdy - przyznaje były metropolita gdański. Gdy oddajemy ten tekst do druku, wyjeżdżam do Przemyśla. Tamtejsze muzeum archidiecezjalne ma także dary papieskie. Może tam natknę się na jakiś ślad?
Jurek Jurecki
Tygodnik Podhalański 49/2011
Arki szukamy nadal. Jeśli ktokolwiek coś wie, prosimy o kontakt mailowy j.jurecki@24tp.pl 

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
ABC 2021-10-10 16:34:31
Spytajcie się Michnika,lub Urbana,bo Kiszczak już nie żyje,a jego żona za pieniądze powie wszystko.
Berger 2021-10-10 11:27:24
Bolek i Lolek.
Dobre, nie?

Reklama
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem. Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (w weekendy również) w godz. od 9-15. 609097999
    Tel.: 609097999
  • PRACA | dam
    Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
  • USŁUGI | budowlane
    WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • PRACA | dam
    CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ. Tel.: 725 300 095, e-mail: rekrutacja.zakopane@cos.pl, www https://bip.cos.pl/6469/2025-10-31-zapytanie-ofertowe-wykonanie-czynnosci-pomocy-kuchennej-w-ramach-umowy-cywilnoprawnej
  • PRACA | dam
    NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    KOŚCIELISKO Kiry sprzedam działkę budowlaną do wyboru 27 arów lub 18 arów lub 9 arów. Działka około 300m od wejścia do Doliny Kościeliskiej. Działka objęta planem zagospodarowania 3MN tel 660797241 b12.pl. 660797241
    Tel.: 660797241
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
  • PRACA | dam
    Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
  • SPRZEDAŻ | różne
    SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
  • PRACA | dam
    Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
  • USŁUGI | budowlane
    TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
  • PRACA | dam
    Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
    Tel.: 798625975
  • USŁUGI | budowlane
    PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
  • USŁUGI | budowlane
    PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
  • USŁUGI | budowlane
    OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam tanio! PENSJONAT Z WYPOSAŻENIEM W SZAFLARACH. 513 243 420.
  • PRACA | dam
    Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA. Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia. 668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
    Tel.: 668 309 058
    WWW: slowikarchitektura.pl/
  • PRACA | dam
    Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
    Tel.: 723
  • PRACA | dam
    KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
    Tel.: 609820250
  • USŁUGI | inne
    PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
  • PRACA | dam
    Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
    Tel.: 500160574
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
    Tel.: 600404554
  • USŁUGI | inne
    PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
  • USŁUGI | budowlane
    DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
  • NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
    Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
    Tel.: 788
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • PRACA | dam
    INSTRUKTORZY NARCIARSCY www.szkolajurgow.pl tel. 692001268
  • PRACA | dam
    Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-11-06 23:01 Zakopane - oddam za darmo WERSALKĘ 2025-11-06 21:00 Tak fałszywi doradcy inwestycyjni czyszczą twoje konto bankowe (WIDEO) 2025-11-06 20:00 Burmistrz Nowego Targu wyjaśnia kontrowersje wokół wyglądu i podświetlenia ratusza 2025-11-06 19:00 Przemoc domowa, oszuści i zagrożenia dla seniorów, czyli dzielnicowi w urzędzie 2 2025-11-06 18:00 Lekarz i ksiądz odpowiedzą za handel narkotykami 1 2025-11-06 17:30 Święto Niepodległości na terenie gmin powiatu tatrzańskiego 2025-11-06 17:00 Niebawem minie 20 lat od zamknięcia trasy narciarskiej na Gubałówce (WIDEO) 6 2025-11-06 16:00 Ostatnie godziny, żeby wziąć udział w Biegu Niepodległości w Zakopanem 2025-11-06 15:00 Paweł Pełka, nasz redakcyjny kolega nominowany w konkursie Osobowość Ziem Górskich 4 2025-11-06 14:38 Narodowe Święto Niepodległości - bieg, mecz bokserski, parada pojazdów i koncerty 2025-11-06 14:00 Obchody 100-lecia Fundacji Zakłady Kórnickie w hołdzie człowiekowi, który obronił Morskie Oko 1 2025-11-06 13:55 Sprostowanie 3 2025-11-06 13:30 Rowerowe historie. Mamy dla Was książki 2025-11-06 13:00 Linia nr 3 zostaje 2025-11-06 12:24 Pan Steskal - 50 lat z nami 2025-11-06 12:00 Wiekowy budynek znika z mapy Zakopanego, ruszyła rozbiórka Chaty (WIDEO) 2 2025-11-06 11:00 Magia Świąt nad Zaporą. Zaproszenie na Spiski Jarmark Bożonarodzeniowy w Niedzicy 2 2025-11-06 10:00 Zamarzają górskie stawy, nie wchodź na nie, tafla lodu jest zbyt cienka 2025-11-06 09:30 Kolumna informacyjna Urzędu Miasta Zakopane 2025-11-06 09:00 Korzystajmy ze słonecznej pogody, w sobotę chmury i opady deszczu 2025-11-06 08:00 Gość w dom, prysznic w salonie 2025-11-06 07:35 Zakopane - sprzedam tanio różne BIURKA 2025-11-05 22:57 Bezdomny zapalił ognisko w pustostanie. Przyjechali strażacy 3 2025-11-05 21:00 Nowotarscy policjanci podsumowują akcję Znicz 2025 2025-11-05 20:00 Żłobek rośnie w oczach 5 2025-11-05 19:21 Trwa superpełnia księżyca - co czujecie? 11 2025-11-05 19:00 Duża kasa wokół synagogi 8 2025-11-05 18:00 107. Rocznica Odzyskania Niepodległości 3 2025-11-05 17:00 Młodzi lekkoatleci z Lipnicy Wielkiej z bardzo dobrymi wynikami 2025-11-05 15:30 Rabczańska policja poszukuje groźnego agresora, apeluje o pomoc w identyfikacji (WIDEO) 8 2025-11-05 15:30 Wernisaż wystawy prac Andrzeja Gandery 2025-11-05 15:00 W trzy miesiące na Gubałówkę wyjechało 700 tys. osób, a 350 tys. na Kasprowy 8 2025-11-05 14:30 Orawskie Zaduszki w Zubrzycy Górnej 2025-11-05 14:00 Bajkowy dzień w Tatrach. Tak było na Hali Gąsienicowej (WIDEO) 2025-11-05 14:00 Podhalańskie mamuty, smoki i duch Janosika, a do tego kabaret Śleboda 1 2025-11-05 13:00 Posadzą w Rabce ponad 700 drzew i około 2 tysięcy krzewów 6 2025-11-05 12:30 W sobotę Memoriał im. Grzegorza Wesołowskiego 2025-11-05 12:00 Gmina Nowy Targ z dofinansowaniem na zieloną energię 1 2025-11-05 11:00 Zwolnienia załogi w Blachotrepezie się zakończyły 9 2025-11-05 10:01 Słowacy chcą odstrzelić 350 niedźwiedzi. Greenpeace protestuje 9 2025-11-05 09:30 Wyremontowany za 730 tysięcy złotych nowotarski Ratusz straszy położonymi krzywo tynkami 15 2025-11-05 09:00 13-letni chłopiec pobity w biały dzień w Parku w Zakopanem. Szukamy świadków 8 2025-11-05 08:00 Nowe wyzwania dla samorządów. Forum Samorządowe w Zakopanem już w listopadzie 6 2025-11-04 21:00 Czy z sali obrad w Zakopanem zniknie mównica? Radni mają dość długich sesji 15 2025-11-04 20:35 Fado pod Tatrami, czyli portugalska tęsknota w sercu Zakopanego 2025-11-04 20:30 Recital fortepianowy w Atmie 2025-11-04 20:13 Przeczytajcie wiersz Rafała Gratkowskiego nagrodzony w konkursie poetyckim Źródło 2025-11-04 20:00 Psy z nowotarskiego schroniska czekają na Was! 2025-11-04 19:47 W środę pełnia, a dziś takie małe księżycowe halo 1 2025-11-04 19:00 Kupcy nie chcą płacić opłaty targowej, twierdzą że cztery złote za metr to zbyt dużo 13
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-10-31 16:25 1. Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu 2025-10-29 20:57 2. do Franka - jak by to były prywatne tereny, to kto inny miałby tam rządzić jak nie ich właściciele? A może Twoje obejście (o ile takowe posiadasz) wyglądałoby lepiej, gdyby zajęło się nim państwo? Może Ciebie trzeba wywłaszczyć i zająć się lepiej tym co masz? I wtedy powiemy - no teraz to wygląda jak trzeba, wolimy żeby żaden Franek prywatny właściciel się nam tu nie rządził. 2025-10-25 11:34 3. Mam do działań Tpn wiele uwag, ale gdy pomyślę jak by wyglądały te tereny gdyby tam wciąż rządzili prywatni właściciele, to jednak wolę żeby było tak jak jest teraz. 2025-10-16 13:58 4. Ani słowa o tym, że Ania Schumacher jest wnuczką Anny Górskiej. 2025-08-14 19:47 5. ...cudnie malowała! ten dobór kolorów!!!... 2025-08-10 20:25 6. Pan Krzysztof Kulesza nie ma 90 lat.Jest z 1953 lub 1954 R. 2025-06-22 01:24 7. Wzbogacony o 8 kolejnych budynków:):):) Wzbogacony:):):) 2025-06-22 00:36 8. A, czyli wyrżnąć drzewa i walnąć betonowe kloce tak jak już Radisson zrobił na miejscu przepięknego Modrzejowa, który powinien być muzeum, a rozjechały go spychacze. Brawo! Oby tak dalej, zalejemy betonem wszystką zieleń, dziedzictwo wyburzyć. Lepiej się zaborcy obchodzili z polskim krajobrazem i architekturą niż deweloperzy. 2025-06-12 19:04 9. Dla wielu osób za drogo, może by tak pomyśleć o zniżce dla mieszkańców? 2025-05-19 17:33 10. Jan mnie tam tyz zabrakło bo kosula w krate mi nie wyschła... miałem portki na posek zapinane ... rekonesans taki a sztuka "Ulice Jerozolimy " , Ulice pise się z duzej litery pamiytej .se tło .. i suchej co powiado doktor ... sztuk pięknych...
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama