Reklama

2021-10-27 19:59:41

Reklama

Szaflary

Zmarł Ujek Stasek. Przewodnik, instruktor, gawędziarz

Reklama

W wieku 71 lat zmarł Stanisław Piętka Ujek Staszek. Był jednym z górali sportretowanych przez Bartłomieja Jureckiego i opisanych przez dziennikarzy Tygodnika w książce "Twardy jak skała, silna jak halny. Portrety polskich górali".

W tym smutnym momencie przypominamy tekst o Ujku Staszku autorstwa Beaty Zalot:

Bawił dzieci w Kasprowym, uczył plastyki w Bukowinie Tatrzańskiej, Rabce i Zaskalu. Przede wszystkim to przewodnik tatrzański, instruktor narciarski, gawędziarz.

Ujka Staska z Szaflar wszyscy znają. W stroju góralskim nie tylko oprowadza turystów po Tatrach, wspiął się tak ubrany także na najwyższy szczyt Norwegii. Zabrał bukowe portki i serdak również na wyprawę do Chin, by po góralsku zaprezentować się na Wielkim Murze.

Tak naprawdę nazywa się Stanisław Piętka, a "Ujek Stasek" to nazwa firmy, którą założył na początku lat 90. Pochodzi z Żywiecczyzny, tam spędził pierwsze 12 lat życia. Z Szaflar pochodziła jego mama. - W 1962 r. tata postawił dom na "babowiznie" i od tego czasu mieszkam w Szaflarach - tłumaczy.

Ponieważ od najmłodszych lat miał ciągoty artystyczne, chodził do Liceum Plastycznego A. Kenara w Zakopanem. - Tata był drwalem, jako dziecko często wędrowałem z tatą po lesie. Lubiłem drewno, stolarstwo artystyczne, miałem do tego smykałkę - opowiada powody wyboru szkoły.

Mieszkał  w internacie "Roma" w Zakopanem. - W nocy uciekaliśmy z internatu, zjeżdżając po rynnach, żeby być o wschodzie słońca na Giewoncie. Kiedyś wyczaiła nas Halina Rząsa, która była kierownikiem Romy, i tak trafiliśmy na dywanik do Michała Jagiełły, kierownika zespołu internatów i polonisty w Kenarze. A on nam mówi: "Po co łazicie po rynnach? Jak was interesuje taternictwo, to przyjdźcie w niedzielę rano o godzinie 6 na zbiórkę - wspomina. 

Cała paczka przyszła. Jagiełło wziął ich na Kogutki nad skocznią i pokazał sprzęt do wspinaczki - haki, liny. Wytłumaczył na czym polega asekuracjai bezpieczne chodzenie po górach. Staszek połknął bakcyla. Nie zdążył się jednak powspinać po Tatrach, bo po maturze trafił na 2-letnie studium plastyczne w Legnicy. Każdy wolny czas spędzał jednak w Sudetach. Potem wrócił na Podhale. Uczył plastyki w ogólniaku w Rabce i chodził po Gorcach. 

- Kiedyś miałem lekcje rano, potem długą przerwę i kolejne lekcje dopiero o g. 15. Postanowiłem więc w międzyczasie skoczyć na Turbacz - opowiada. - Wpadam do pokoju nauczycielskiego zdyszany, a dyrektor, gdy usłyszał, gdzie byłem, powiedział: "Takich właśnie ludzi nam potrzeba" i namówił mnie na kurs przewodnika beskidzkiego.

Kiedy zaczął uczyć w Bukowinie Tatrzańskiej, zdobył także uprawnienia do oprowadzania turystów po Tatrach. Egzaminował go sam Witold Paryski. Przez jakiś czas był też nauczycielem w Zaskalu, w maleńkiej szkole uczył praktycznie wszystkich przedmiotów - od plastyki, przez zajęcia praktyczno-techniczne, po historię czy język polski na zastępstwie. 

- Byłem tam jedynym facetem. Jak mnie chcieli zrobić dyrektorem, uciekłem ze szkoły - opowiada.

Pod koniec lat 90. zaczął pracę jako przewodnik w PTTK w Zakopanem. Jest przewodnikiem tatrzańskim, beskidzkim, ma też uprawnienia Międzynarodowego Przewodnika Górskiego UIMLA.

W góry zawsze chodzi z ciupagą, która - jak twierdzi - pracuje za niego. - Na każdej wycieczce jest kilku "ścigantów", facetów maczo, którzy muszą się wykazać i prują do przodu. W środku jest trochę normalnych, a na końcu ci opadający z sił i wiecznie zmęczeni - opowiada. - Jak idę z ciupagą, każdy wie, że przed ciupagę nie można wyjść. Bo istnieje Pon Bucek, ciupaga i jo... - zaczyna opowieść, którą w Tatrach motywuje turystów do podporządkowania się.

Bardzo często pojawia się na szlaku w pełnym góralskim ubiorze. Pierwszy raz w góry założył bukowe portki dla potrzeb filmowych. Grał Maćka Sieczkę w serialu "Zdobywcy Tatr". Boso, w stroju góralskich i bez asekuracji wspiął się na Mnicha. 

- Wtedy zauważyłem, ze jak się siedzi na stromej płycie, to w portkach bukowych człowiek się nie zsuwa i zacząłem w nich chodzić w Tatry - opowiada. Do tego koszula, serdak, kapelusz, a czasem także opasek i pistolet, dzięki czemu wygląda jak prawdziwy zbójnik. - Dawniej po góralsku chodzili po górach Kazek Byrcyn, Maśniak, dziś spośród przewodników zostałem chyba tylko ja - podkreśla.
Nie tylko strój go wyróżnia. Ujek Stasek to świetny gawędziarz, skarbnica legend, a swoje opowieści lubi przeplatać góralskimi przyśpiewkami. Ma swoje sposoby na najmłodszych i nieco starszych. Potrafi nawet wyzwolić wśród turystów "gorączkę złota". 
- Noszę ze sobą chalkopiryt, taki kamień, który wygląda jak złoto. Dyskretnie wrzucam do potoka, a potem ze zdumieniem pokazuję, co znalazłem w wodzie - zdradza.

Kiedy wybuchł stan wojenny, skończył się ruch turystyczny w Tatrach, żeby przeżyć, Ujek Stasek musiał zmienić fach. Zaczął robić półki i lampki nocne z elementami rzeźbiarskimi. Potem znalazł zatrudnienie w hotelu Kasprowym jako opiekun dziecięcy. 
- Bawiłem dzieci różnych ambasadorów i innych osobistości z Afryki, Azji, Europy - wspomina. Zajmował się pociechami w wieku od 3 do 15 lat, choć przytrafiło mu się i niemowlę. - Kiedyś takie małe dziecko zostawili mi Francuzi, którzy chcieli pojeździć na nartach. Musiałem je przewinąć, nakarmić, poradziłem sobie, bo przy swoich się nauczyłem. Dostałem za to niezłą premię, pół mojej miesięcznej pensji - wspomina.

Potem wrócił do przewodnictwa, został też instruktorem narciarskim i snowboardu.

Mimo 67 lat, tryska energią i kondycją. Zapowiada, że jak będzie obchodził 70-lecie swojego przewodnictwa w Tatrach, pójdzie na Gerlach z muzyką góralską.

- Jak miałem 44 lata, byłem wrakiem człowieka. Miałem zwyrodnienie kręgosłupa. Mogłem wybrać operację i szybkie wyleczenie, ale bez gwarancji, i długi proces leczenia, ale z gwarancją, że z tego wyjdę. Postawiłem na to drugie - opowiada. Zaczął codziennie ćwiczyć, dbać o właściwe odżywianie, zawierzył medycynie chińskiej. - Trzeba wsłuchać się we własny organizm, nasz ster i częsty powód chorób jest w naszym mózgu - przekonuje i długo opowiada o swoich sposobach samoregeneracji organizmu i tajemnicach witalności.

Rzeczywiście, nie wygląda na swój wiek, a kondycji mogą mu pozazdrościć młodsi.

Beata  Zalot

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Ja 2021-10-27 23:08:39
Wieczny odpoczynek! Gdzie i kiedy pogrzeb? Mam wielki szacunek dla zmarłego.

Reklama
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sprzedam piękny STóŁ KONFERENCYJNO-BILARDOWY (10 osób) z krzesłami. Wymiary stołu: 280 x 150 x 82. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
  • BIZNES
    POSIADAM LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110 m2 w Nowym Targu, ul. Krzywa - NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ. 608 806 408
  • PRACA | dam
    ZLECĘ REMONT DUŻEGO DACHU Z WYMIANĄ POKRYCIA. 608 806 408
  • PRACA | dam
    ZLECĘ WYKONANIE POKRYCIA BLACHĄ TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
  • PRACA | dam
    NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ Z BRYGADĄ BUDOWLANĄ - WYKOŃCZENIE TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIĘ DO PRAC REMONTOWO-PORZĄDKOWYCH PRZY PENSJONACIE. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE 2-pokojowe, blok, Zakopane ul. Orkana - NA DŁUŻEJ - 731 959 074.
  • USŁUGI | budowlane
    TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
  • PRACA | dam
    Zatrudnię pracownika budowlanego ZBROJARZ DEKARZ. 601 508736.
  • PRACA | dam
    Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
  • USŁUGI | budowlane
    BRUKARSTWO, ODWODNIENIA - tanio, solidnie. 512 345 109.
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • PRACA | dam
    POTRZEBNA OPIEKA NAD SENIORKĄ 93 lata. W dobrej kondycji fizycznej, chodząca. Ze względu na otępienie wymaga towarzystwa i nadzoru. Oferujemy zamieszkanie okresowo (co 6-8 tygodni) w Zakopanem i w Zielonce pod Warszawą. Warunki pracy i płacy do uzgodnienia. Zgłoszenia na adres mailowy: opieka@intermedix.pl lub telefonicznie: Elżbieta, 692-306-329 (tylko wieczorem po 18:30).
  • PRACA | dam
    Zatrudnimy POKOJOWĄ do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt pod numerem +48 504428461.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
  • PRACA | dam
    NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
  • SPRZEDAŻ | różne
    WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
  • NAUKA
    KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
  • PRACA | dam
    Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
    Tel.: +436606388124
    E-mail: office@mpabau.at
  • PRACA | dam
    Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • PRACA | dam
    Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
  • ZDROWIE I URODA
    Gabinet terapii behawioralnej - mgr Aleksandra Kaszczyszyn, psycholog, oligofrenopedagog, terapeuta behawioralny. Terapia zaburzeń zachowania u dzieci, młodzieży i dorosłych. Profesjonalna diagnoza, indywidualny plan terapii, wsparcie rodziny. +48604466768 alexandrazielinska23@gmail.com
    Tel.: 48604466768
    E-mail: alexandrazielinska23@gmail.com
  • KUPNO
    Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
  • KUPNO
    Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-09-16 18:00 Charytatywny Piknik dla Kuby Bętkowskiego 2025-09-16 17:00 Strażacy z Załucznego mają nowy samochód 2025-09-16 16:00 Życie warte osiem stówek 2025-09-16 15:30 Tydzień z Muzeum Tatrzańskim 2025-09-16 15:00 Recydywa w kratkę 3 2025-09-16 14:30 Do sprzedania antyk - KREDENS ORZECHOWY 2025-09-16 14:00 Strażacy z Czarnej Góry najlepsi w zawodach 2025-09-16 13:00 Dwa wypadki śmiertelne w Tatrach (WIDEO) 2025-09-16 12:30 Wernisaż na 34. urodziny Galerii Sztuki BWA Jatki 2025-09-16 12:25 Studencki koszyk zakupowy - jak przygotować jadłospis na tydzień? 2025-09-16 12:00 Zakopiańscy policjanci zatrzymali pięć osób 1 2025-09-16 11:30 Zawór celkowy - zastosowanie w przemyśle 2025-09-16 11:15 Niepełnosprawni w drodze nad Morskie Oko (WIDEO) 2025-09-16 10:48 Pożar auta na dwupasmówce 2 2025-09-16 10:30 Czarci krąg na Magurze Witowskiej 1 2025-09-16 10:00 Zoniówka zamknięta, ale sprzęt został 7 2025-09-16 09:00 Dziś w Tatrach i na Podhalu opady deszczu 2025-09-16 08:00 Zakopiański Charytatywny Maraton Badmintona już po raz dziesiąty 2025-09-15 20:59 Rezerwat nam rośnie 2 2025-09-15 20:00 Piękna czerwona jarzębina w Tatrach 2025-09-15 19:00 Za nami wielki finał cyklu Pucharu Szlaku Solnego MTB 2025-09-15 18:30 Maraton kajakowy szlakiem św. Jana Pawła II 2 2025-09-15 18:00 2. Jesienny Festiwal Literacki w Nowym Targu rozpoczyna się konkursowo 2025-09-15 17:15 Kolejny śmiertelny wypadek w Tatrach 2025-09-15 16:59 Taras z sześcioma granatami - remont zakończony wizytą saperów 3 2025-09-15 16:30 Człowiek a Podhale. Wernisaż wystawy 2025-09-15 15:59 Ostrzeżenie przed burzami 2025-09-15 15:00 Kraków Airport zostanie zamknięty?! 2025-09-15 13:59 Otwarcie Ośrodka Pomocy Społecznej. Nie spotkałam osoby, której się nie podoba(WIDEO) 2 2025-09-15 13:20 Dzień Sybiraka. 86. rocznica sowieckiej napaści na Polskę 10 2025-09-15 12:59 Plac zabaw w Parku Mickiewicza zamknięty. Remont potrwa do końca 2025 roku 2025-09-15 12:00 Bunce, oscypki, miody - Dożynki Miętusiańskie (ZDJĘCIA) 2025-09-15 11:02 Za nami chłodny, ale piękny poranek. W poniedziałek znowu deszcz (WIDEO) 2 2025-09-15 10:00 Nie żyje Janusz Kapłon 2025-09-15 10:00 Małopolska Noc Naukowców 2025 - jedyna taka noc w roku! 2025-09-15 09:30 Utrudnienia drogowe w Jaworkach 1 2025-09-15 09:01 2500 zł mandatu za przejażdżkę na hulajnodze elektrycznej 1 2025-09-15 08:00 Tyle w Zakopanem płacimy za uliczne kosze 5 2025-09-14 21:00 Targi Budowlane w Czarnym Dunajcu 2025-09-14 20:33 Mimo deszczu humory i apetyt dopisywały. Festiwal Smaku na Równi Krupowej (ZDJĘCIA) 1 2025-09-14 20:00 Istnienie Poszczególne w szponach sztucznej inteligencji 2025-09-14 19:00 Zapomniana budowa supermarketu w Rabce ruszyła na nowo 2025-09-14 18:00 Janda z Witkacym w Witkacym 6 2025-09-14 16:59 Krzyk, którego nikt nie usłyszał- eksperci o kryzysach psychicznych dzieci i młodzieży 2025-09-14 16:00 Flisacy pienińscy na rowerach dotarli na Jasną Górę 1 2025-09-14 15:30 Gdzie łączą się światy. Mamy dla Was książkę 2025-09-14 15:00 Kopieńcowa rodzina 2025-09-14 14:30 Warsztaty kolędnicze 4 2025-09-14 14:19 Ulewa w Tatrach, ulewa w Zakopanem (WIDEO) 2025-09-14 14:00 Mała opłata, wielki problem 10
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-09-16 16:40 1. Stalin byl gruzinem 2025-09-16 16:24 2. Ja jako były partyzant powiem Ci Tadziu, że jednak Świat wpóścił sobie osę pod pachę. To dzięki PiSowi a KO nic dalej z tym nie robi. Kaczyńscy latali, latali i mamy to co jest, oby jeszcza nazwa zastała; -Polska. Ten kraj stanął na głowie, potomkowie zbrodniarzy na Polakach (od starców do niemowląt) dzisiaj są nazywanie przez rządzących różnej maści braćmi a banderowskie symbole są coraz powszechniejsze. Nic się z tym nie robi 2025-09-16 15:38 3. Sprostowanie na WP w sprawie drona, zatrzymano Ukraińca a nie dwóch Białorusinów. Najwyższy czas inwigilowoć środowisko "bratanków" i Gruzinów. 2025-09-16 15:28 4. Szkoda, że w środku nie rosną palce diabła. Ale byłby widok. Palce diabła widziałem raz na Magurze więc nie jest to niemożliwe. 2025-09-16 15:28 5. poniedziałek 15 września "Nowy ambulans został oficjalnie poświęcony przez abp. Marka Jędraszewskiego. Pojazd już od kilku miesięcy służy mieszkańcom i turystom, ale dopiero teraz symbolicznie włączono go do floty zakopiańskiego ratownictwa. -Dzięki tej karetce dotarcie do pacjenta będzie łatwiejsze niż dotąd. Do tej pory często musieliśmy wspomagać się quadem, teraz wjedziemy całym ambulansem. To ogromny komfort i dla ratowników, i dla chorych - mówi Paweł Mickowski, koordynator ratownictwa medycznego." 2025-09-16 15:25 6. aha! to, dlatego że dał sprawę do zaopiniowania radnym, TO SIĘ ZGODZIŁ i ha ha i ha ha 2025-09-16 14:46 7. Do PoPisowy naganiacz ,akurat Burmistrz się zgodził tylko żeby nie było jakiejś haji to dał pismo do zaopiniowania radnym i akurat radni nie wyrazili zgody na uruchomienie sortowni.Imformacja od Pana S. który chce wynająć sortownie. A tak na marginesie Burmistrzowie mają dużo terenu obok swoich pensjonatów to niech wynajmią teren na sortownie i śmietnisko a nie Olczę i Cyrhle tym dziadostwem zalewać. 2025-09-16 13:14 8. przecież to IZERA prosto fabryki, którą morawiecki wybudował i ha ha i ha ha 2025-09-16 13:09 9. piszesz o tej ostatniej i drastycznej podwyżce za śmieci z 23 zł na 24 zł? :) nadal oglądaj tv. russpublika czy filmiki na TikToku, YouTube i głęboko w nie wierz a będziesz jeszcze mądrzejszy 2025-09-16 12:54 10. "dobrze ze burmistrz sie nie daje" Jasna sprawa. Lepiej dawać się cwaniaczkom od fantazyjnych grilów na wynajem, organizować bezpłatne sylwestry a mieszkańcom podnosić stawki za śmieci. A na śmieciach niech zarabia kolejny "zaufany najemca" jak na światełkach z bangladeszu w miejskim parku. W końcu za marne 20 tysięcy miesięcznie na nic więcej nas nie stać. 15 blokad na dziesiątki tysięcy turystów to wszystko na co nas stać. I broń boże organizować kontrole lewego wynajmu bo kolega się obrazi. A jak skontrolować przewodniczącego komisji ekonomiki? Przecież to herezja. Za to się idzie do piekła.
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama