2021-10-27 19:59:41

Szaflary

Zmarł Ujek Stasek. Przewodnik, instruktor, gawędziarz

W wieku 71 lat zmarł Stanisław Piętka Ujek Staszek. Był jednym z górali sportretowanych przez Bartłomieja Jureckiego i opisanych przez dziennikarzy Tygodnika w książce "Twardy jak skała, silna jak halny. Portrety polskich górali".

W tym smutnym momencie przypominamy tekst o Ujku Staszku autorstwa Beaty Zalot:

Bawił dzieci w Kasprowym, uczył plastyki w Bukowinie Tatrzańskiej, Rabce i Zaskalu. Przede wszystkim to przewodnik tatrzański, instruktor narciarski, gawędziarz.

Ujka Staska z Szaflar wszyscy znają. W stroju góralskim nie tylko oprowadza turystów po Tatrach, wspiął się tak ubrany także na najwyższy szczyt Norwegii. Zabrał bukowe portki i serdak również na wyprawę do Chin, by po góralsku zaprezentować się na Wielkim Murze.

Tak naprawdę nazywa się Stanisław Piętka, a "Ujek Stasek" to nazwa firmy, którą założył na początku lat 90. Pochodzi z Żywiecczyzny, tam spędził pierwsze 12 lat życia. Z Szaflar pochodziła jego mama. - W 1962 r. tata postawił dom na "babowiznie" i od tego czasu mieszkam w Szaflarach - tłumaczy.

Ponieważ od najmłodszych lat miał ciągoty artystyczne, chodził do Liceum Plastycznego A. Kenara w Zakopanem. - Tata był drwalem, jako dziecko często wędrowałem z tatą po lesie. Lubiłem drewno, stolarstwo artystyczne, miałem do tego smykałkę - opowiada powody wyboru szkoły.

Mieszkał w internacie "Roma" w Zakopanem. - W nocy uciekaliśmy z internatu, zjeżdżając po rynnach, żeby być o wschodzie słońca na Giewoncie. Kiedyś wyczaiła nas Halina Rząsa, która była kierownikiem Romy, i tak trafiliśmy na dywanik do Michała Jagiełły, kierownika zespołu internatów i polonisty w Kenarze. A on nam mówi: "Po co łazicie po rynnach? Jak was interesuje taternictwo, to przyjdźcie w niedzielę rano o godzinie 6 na zbiórkę - wspomina.

Cała paczka przyszła. Jagiełło wziął ich na Kogutki nad skocznią i pokazał sprzęt do wspinaczki - haki, liny. Wytłumaczył na czym polega asekuracjai bezpieczne chodzenie po górach. Staszek połknął bakcyla. Nie zdążył się jednak powspinać po Tatrach, bo po maturze trafił na 2-letnie studium plastyczne w Legnicy. Każdy wolny czas spędzał jednak w Sudetach. Potem wrócił na Podhale. Uczył plastyki w ogólniaku w Rabce i chodził po Gorcach.

- Kiedyś miałem lekcje rano, potem długą przerwę i kolejne lekcje dopiero o g. 15. Postanowiłem więc w międzyczasie skoczyć na Turbacz - opowiada. - Wpadam do pokoju nauczycielskiego zdyszany, a dyrektor, gdy usłyszał, gdzie byłem, powiedział: "Takich właśnie ludzi nam potrzeba" i namówił mnie na kurs przewodnika beskidzkiego.

Kiedy zaczął uczyć w Bukowinie Tatrzańskiej, zdobył także uprawnienia do oprowadzania turystów po Tatrach. Egzaminował go sam Witold Paryski. Przez jakiś czas był też nauczycielem w Zaskalu, w maleńkiej szkole uczył praktycznie wszystkich przedmiotów - od plastyki, przez zajęcia praktyczno-techniczne, po historię czy język polski na zastępstwie.

- Byłem tam jedynym facetem. Jak mnie chcieli zrobić dyrektorem, uciekłem ze szkoły - opowiada.

Pod koniec lat 90. zaczął pracę jako przewodnik w PTTK w Zakopanem. Jest przewodnikiem tatrzańskim, beskidzkim, ma też uprawnienia Międzynarodowego Przewodnika Górskiego UIMLA.

W góry zawsze chodzi z ciupagą, która - jak twierdzi - pracuje za niego. - Na każdej wycieczce jest kilku "ścigantów", facetów maczo, którzy muszą się wykazać i prują do przodu. W środku jest trochę normalnych, a na końcu ci opadający z sił i wiecznie zmęczeni - opowiada. - Jak idę z ciupagą, każdy wie, że przed ciupagę nie można wyjść. Bo istnieje Pon Bucek, ciupaga i jo... - zaczyna opowieść, którą w Tatrach motywuje turystów do podporządkowania się.

Bardzo często pojawia się na szlaku w pełnym góralskim ubiorze. Pierwszy raz w góry założył bukowe portki dla potrzeb filmowych. Grał Maćka Sieczkę w serialu "Zdobywcy Tatr". Boso, w stroju góralskich i bez asekuracji wspiął się na Mnicha.

- Wtedy zauważyłem, ze jak się siedzi na stromej płycie, to w portkach bukowych człowiek się nie zsuwa i zacząłem w nich chodzić w Tatry - opowiada. Do tego koszula, serdak, kapelusz, a czasem także opasek i pistolet, dzięki czemu wygląda jak prawdziwy zbójnik. - Dawniej po góralsku chodzili po górach Kazek Byrcyn, Maśniak, dziś spośród przewodników zostałem chyba tylko ja - podkreśla.

Nie tylko strój go wyróżnia. Ujek Stasek to świetny gawędziarz, skarbnica legend, a swoje opowieści lubi przeplatać góralskimi przyśpiewkami. Ma swoje sposoby na najmłodszych i nieco starszych. Potrafi nawet wyzwolić wśród turystów "gorączkę złota".

- Noszę ze sobą chalkopiryt, taki kamień, który wygląda jak złoto. Dyskretnie wrzucam do potoka, a potem ze zdumieniem pokazuję, co znalazłem w wodzie - zdradza.

Kiedy wybuchł stan wojenny, skończył się ruch turystyczny w Tatrach, żeby przeżyć, Ujek Stasek musiał zmienić fach. Zaczął robić półki i lampki nocne z elementami rzeźbiarskimi. Potem znalazł zatrudnienie w hotelu Kasprowym jako opiekun dziecięcy.

- Bawiłem dzieci różnych ambasadorów i innych osobistości z Afryki, Azji, Europy - wspomina. Zajmował się pociechami w wieku od 3 do 15 lat, choć przytrafiło mu się i niemowlę. - Kiedyś takie małe dziecko zostawili mi Francuzi, którzy chcieli pojeździć na nartach. Musiałem je przewinąć, nakarmić, poradziłem sobie, bo przy swoich się nauczyłem. Dostałem za to niezłą premię, pół mojej miesięcznej pensji - wspomina.

Potem wrócił do przewodnictwa, został też instruktorem narciarskim i snowboardu.

Mimo 67 lat, tryska energią i kondycją. Zapowiada, że jak będzie obchodził 70-lecie swojego przewodnictwa w Tatrach, pójdzie na Gerlach z muzyką góralską.

- Jak miałem 44 lata, byłem wrakiem człowieka. Miałem zwyrodnienie kręgosłupa. Mogłem wybrać operację i szybkie wyleczenie, ale bez gwarancji, i długi proces leczenia, ale z gwarancją, że z tego wyjdę. Postawiłem na to drugie - opowiada. Zaczął codziennie ćwiczyć, dbać o właściwe odżywianie, zawierzył medycynie chińskiej. - Trzeba wsłuchać się we własny organizm, nasz ster i częsty powód chorób jest w naszym mózgu - przekonuje i długo opowiada o swoich sposobach samoregeneracji organizmu i tajemnicach witalności.

Rzeczywiście, nie wygląda na swój wiek, a kondycji mogą mu pozazdrościć młodsi.

Beata Zalot

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Ja 2021-10-27 23:08:39

Wieczny odpoczynek! Gdzie i kiedy pogrzeb? Mam wielki szacunek dla zmarłego.

Reklama

Galerie

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
PROMOTOR roznoszenie ulotek Zakopane. Atrakcyjne wynagrodzenie.
SPRZEDAŻ | różne
ODDAM NIEODPŁATNIE 5 PODWÓJNYCH OKIEN W GÓRALSKIM STYLU - 668 697 381.
PRACA | dam
Poszukujemy POKOJOWYCH do sprzątania w aparthotelu w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy pracę stałą, sezonową lub dorywczą. Praca w godzinach 8:00 - 16:00 z elastycznym grafikiem i wyżywieniem. 696112266
Tel.: 696112266
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie - pilnie kupie dom w Nowym Targu lub okolicy tel 660797241.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
PRACA | dam
Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
PRACA | dam
Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
Tel.: 798625975
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
PRACA | dam
Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA. Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia. 668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
Tel.: 668 309 058
WWW: slowikarchitektura.pl/
PRACA | dam
Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
Tel.: 723
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
Tel.: 500160574
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.