Tych zarejestrowanych rolników w stolicy Podhala jest kilkuset, prawdziwych miastowych gazdów można policzyć na palcach. - Najwięcej rolników to mieszka tam, za Alejami, w blokach - śmieje się Jacek Wolski, gazda i baca z Kowańca. Kilku nowotarżan ma też duże areały, sięgające nawet kilkuset hektarów, poza Podhalem, m.in. w Bieszczadach. Sami uprawą się nie zajmują, ale korzystają z dotacji przysługujących rolnikom. Tych zarejestrowanych rolników w stolicy Podhala jest kilkuset, prawdziwych miastowych gazdów można policzyć na palcach. - Najwięcej rolników to mieszka tam, za Alejami, w blokach - śmieje się Jacek Wolski, gazda i baca z Kowańca. Kilku nowotarżan ma też duże areały, sięgające nawet kilkuset hektarów, poza Podhalem, m.in. w Bieszczadach. Sami uprawą się nie zajmują, ale korzystają z dotacji przysługujących rolnikom. Na początku parę liczb. W Nowym Targu jest ok. 200 sztuk bydła, nieco więcej świń i ponad 1200 owiec - to dane z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Z kolei w wydziale finansowym nowotarskiego magistratu dowiedzieliśmy się, że podatek rolny płaci 550 nowotarżan. To ci, którzy posiadają gospodarstwa rolne, mają ponad hektar areału lub las. Z kolei w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ubezpieczonych jest 411 mieszczan. Zdaniem burmistrza Marka Fryźlewicza w Nowym Targu jest około setki rolników. Przypomina sobie też, że kiedy pracował w Regionalnym Związku Hodowców Owiec i Kóz (z zawodu jest zootechnikiem), w mieście było zarejestrowanych 12 owczarzy. Sam także pochodzi z rodziny gazdowskiej, tradycje te kontynuuje jego syn Maksymilian. Ma 2 hektary w 8 kawałkach, jest miłośnikiem koni, ale hoduje też owce. Swój zawód wykonuje z wielką pasją.
Prawie przy samym Rynku, bo na początku ul. Waksmundzkiej, gazduje Stanisław Fudalewicz. W oborze ma 5 krów. Ciągle trzyma też konia, choć do pracy na roli już go nie używa, bo zwierzę zastąpiły maszyny. Ale w domu jest powóz i sanie, więc czasem można poparadować. - Krowy przez cały rok trzymam w oborze, nie wyprowadzam na pastwisko, bo po ulicach z krowami nie będę chodził - śmieje się.- Miejski ruch, auta nie ułatwiają pracy rolnikowi. Nieraz ktoś stanie mi autem przed bramą i idzie na zakupy. Przez kilka godzin nie mogę wyjechać do pola - narzeka. - Gazdówka zawsze tu była, ale dziś z gospodarstwa już wyżyć się nie da. Trzyma się to z sentymentu - mówi. Dlatego pan Stanisław świadczy też usługi transportowe, ma firmę wywożącą zanieczyszczenia płynne. - Wiem, że gazdowanie zakończy się na mnie, dzieci tego robić już nie będą - dodaje. Przy gazdówce pomaga mu jedynie matka.- Dawnej prawie w każdym domu w Nowym Targu było gospodarstwo. Pamiętam, że nawet u Trzcińskiego w piekarni była krowa. A dziś? Dwóch nas zostało na Waksmundzkiej, 1 za torami, na Kowańcu kilku, na Kokoszkowie - wymienia. - Nie wiem, pani, gdzie jest najwięcej rolników w mieście? Mieszkają po blokach, ani kury nie mają, ale z KRUS-u korzystają - śmieje się Jacek Wolski, gazda z Kowańca, który gospodarstwo odziedziczył po dziadkach. Dzierżawi ok. 60 ha, swojego pola ma 4 ha. Bacuje na Kokoszkowie. - Mam 5 krów, swoich owiec setkę, ludzkich - 600 - wylicza. W domu na Kokoszkowie są też kury i kaczki, którymi opiekuje się żona.
Miastowemu bacy owce powierzają gazdowie z Maruszyny, Nowej Białej i Nowego Targu. Jego dzień zaczyna się o godz. 3.30. Śpi w domu, ale zaraz wyjeżdża na bacówkę, gdzie nocują juhasi. Zaczynają od wydojenia owiec i krów. Potem dopiero jest czas na śniadanie i kawę. Ok. godz. 7 dwóch juhasów wychodzi z owcami, a pan Jacek z pomocnikiem zostają na bacówce. Roboty nie brakuje. - Robi się oscypki, pilnuje krów, żeby szkód nie porobiły. I przy kulawych owcach trzeba zrobić, racice wyczyścić - wymienia. O godz. 15 kolejne dojenie owiec w koszarze. - Obiadu nie jemy. Żyjemy miłością i żętycą - humor bacy dopisuje. - Owce do ćmy się pasą, a potem to już jest czas na dziewczyny i śpiew - stwierdza Wolski. Nowy Targ zawsze był miastem rolniczym, świadczy o tym choćby specyficzna zabudowa - istniejące jeszcze sienie przejazdowe w kamienicach, które pozwalały wjechać na podwórko nawet furą z sianem. Przed wojną jeden z mieszczan mieszkających przy samym Rynku hodował krowy. - Mój poprzednik Józef Rayski wydał w latach 20. ubiegłego wieku rozporządzenie, zakazujące wypuszczania świń na Rynek pod groźbą zastrzelenia zwierzęcia - opowiada Fryźlewicz. - Bo nowotarscy gazdowie mieli zwyczaj puszczania świń na Rynek po jarmarku - tłumaczy. Przepis ten do dziś nie został przez władze odwołany. Bo choć mieszczanie - jak wykazują statystyki - hodują jeszcze świnie, zwyczaj wypuszczania ich na ulice zaniknął.
Jeszcze po II wojnie światowej gospodarstwa rolne miała większość nowotarżan. Zmieniło się to dopiero, kiedy w latach 50. powstał w stolicy Podhala kombinat obuwniczy, dający zatrudnienie. Wielu jednak nadal ma po rodzicach ziemię, niewielka część z nich gospodarzy, wielu dzierżawi tereny. Ilu z 411 nowotarżan ubezpieczonych w KRUS-ie (1,95% wszystkich mieszkańców) jest prawdziwymi rolnikami, nie wiadomo. - Żeby móc skorzystać z ubezpieczenia w KRUS-ie, trzeba być rolnikiem, czyli posiadać gospodarstwo rolne. Niekoniecznie trzeba hodować zwierzęta, można na przykład uprawiać rośliny - informuje Elżbieta Antolec, kierownik nowotarskiego oddziału KRUS-u. Niełatwo więc zweryfikować tych, którzy rolników udają, a pracują na lewo. Zresztą KRUS kontroluje głównie tych, którzy zalegają z płatnościami.
Tekst i fot.: Beata Zalot
Tygodnik Podhalański 36/2012
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Siewierski Nieruchomości ul. Br. Czecha 1, Zakopane. +48 18 20 66 129, +48 506 13 14 63 www.siewierski.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie Pilnie -Pensjonat w Zakopanym -tel 660797241 b12.pl.
-
PRACA | dam
Zatrudnię KIEROWCĘ C+E na pracę po kraju ( poniedziałek - piątek). Praca na plandece. Kontakt 514 240 136, 691 758 882.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam konia czeskiego zimnokrwistego. Masc karogniady,przyjazny dla dzieci, jezdzil w zaprzęgu i siodle. WAŁACH. Prawie 3 lata. kontakt tylko telefoniczny 791818377.
-
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE 8.500 zł/szt. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3 i odpad tartaczny 130zł/m3. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
-
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl
-
PRACA | dam
Zlecę SZYCIE NARZUT z kawałków skór włoskich, kożuchowych. Dzwonić tylko z doświadczeniem. 504 636 921.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
-
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555
-
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
-
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
-
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
-
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
-
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
-
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
-
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
-
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
-
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
-
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
-
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
-
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.