Starsi ludzie nie lubią się fotografować. Wstydzą się swoich zmarszczek. Wypisanych na twarzy lat. Szkoda. Z twarzy starszych ludzi można tyle wyczytać. To, jakimi byli ludźmi, jaką energię w sobie noszą. Czy złość i wieczną pretensje, czy dobroć. Bo twarz to także ślad dobrych uczynków, życzliwości dla innych, pogodzenia. Pani Aniela ma taką właśnie twarz. Choć w życiu wiele wycierpiała, musiała być dobrym człowiekiem. Siedzi na inwalidzkim wózku, patrzy w okno. Jest najstarszą pacjentką w nowotarskim Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, ma 99 lat. Pochodzi spod Limanowej. Na widok gości odwraca się, uśmiecha. Przytula do ręki kierownika. - Nędzy dużo w życiu zniosłam - mówi niewyraźnie. Trzeba się dobrze wsłuchać, by rozszyfrować każde słowo. Życie jej nie oszczędzało. Owdowiała tuż po wojnie, od tego czasu sama opiekowała się domem i synami. Na wspomnienie o tym łzy jak grochy spływają z oczu. Jeden z synów już nie żyje, drugi mieszka aż w Jeleniej Górze. Daleko, choć stara się ją odwiedzać co miesiąc. Sam ma ciężko chorą żonę i lata już nie te - 72 na karku.
- Panią Anielkę syn odwiedza, ale są tu tacy, co dzieci mają blisko, ale próżno czekać na ich przyjście. Była tu kiedyś taka pacjentka spod Nowego Targu, która urodziła 12 dzieci. Wszyscy się porozjeżdżali, część była za granicą, część gdzieś w Polsce. Nie miał kto zaopiekować się matką. Proszę sobie wyobrazić, że nikt jej tu nie odwiedzał - opowiada Krzysztof Stachura, kierownik nowotarskiego ZOL-u. Każdy z 85 pacjentów to oddzielna historia. Najczęściej smutna. Bo każda opowiada o chorobach, starości, niedołęstwie, niemocy, czasem także o znieczulicy najbliższych. O wiecznym czekaniu. I bólu. Pani Józefa z Białego Dunajca jest tu od 3 miesięcy. Ma 95 lat. Doskwiera jej demencja. Jej córka Teresa jest u niej codziennie. Namawia do jedzenia, troszczy się o nią, posiedzi przy niej. Starsza kobieta może mówić o szczęściu. - Nie ma biedy tutaj, opierom cię, jeść dadzą, odezwą się do człowieka, po korytarzu oprowadzą - wylicza pani Maria z Wróblówki. Ma 85 lat. Zgadza się na fotografię. Może w Ameryce ją zobaczą, ma tam dwoje dzieci. Trzeci syn jest tu, na Podhalu, nie chce o nim mówić. Ale łzy na policzku mówią wszystko.
Do Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego przy nowotarskim szpitalu trafiają osoby, które wymagają całodobowej opieki szpitalnej. Tacy, którzy nie są w stanie sami funkcjonować w domu lub najbliżsi nie są w stanie zapewnić im należytej opieki. Przeważają osoby starsze. Niektórzy są tu od początku istnienia ZOL-u, od 5 lat. Wszystkie 85 łóżek jest zawsze zajętych. Najczęściej miejsce zwalnia się, gdy ktoś umrze. Rzadziej, gdy stan podopiecznego na tyle się poprawi, że może wrócić do domu. Pod warunkiem oczywiście, że ktoś tam czeka. Lista oczekujących w nowotarskim ZOL-u jest długa, na wolne łóżko czeka obecnie 35 osób, 21 - ma skierowania w trybie pilnym. Część umiera, zanim zwolni się dla nich miejsce. Ci, którzy już nie doczekali przyjęcia, zaznaczeni są na liście u kierownika na żółto.
Na korytarzu jest cicho. Nic dziwnego, co trzeci pacjent w nowotarskim ZOL-u jest ciężko chory. Z częścią nie ma żadnego kontaktu. Są tacy, którzy nie mogą przyjmować normalnych posiłków, karmieni są dojelitowo. - Jest więcej pacjentów, niż się spodziewaliśmy - mówi Krzysztof Stachura. - Ta działalność nie jest rentowna. Są to usługi bardzo słabo opłacane przez Narodowy Fundusz Zdrowia - twierdzi. Stawka na dzień od osoby wynosi 75 zł. Kwota ta musi starczyć na opiekę lekarską, pielęgniarską, rehabilitację, psychologa, leki, pieluchomajtki itd. Za noclegi i jedzenie pacjenci płacą sami. - Zasada jest taka, że zabierane jest 70% dochodu pacjenta, niezależnie od wysokości renty czy emerytury - mówi kierownik. Te pozostałe 30% z comięsięcznej emerytury to czasem jedyny powód wizyt bliskich. Starsi ludzie są jednak w stanie wybaczyć wszystko swoim dzieciom. - Do jednej z pacjentek przychodzi syn tylko po to, by zabrać pieniądze. Bywa, że odbiera pieniądze u mnie, nawet na matkę nie zaglądając - opowiada Joanna Mąka, sekretarka medyczna. - Mówiliśmy jej, żeby sobie zostawiła jakiś grosz, ale ona oddaje mu wszystkie pieniądze. Inny - który także przychodził do matki głównie po jej wypłatę - trafił do więzienia. Po dłuższej przerwie, gdy w święta wyszedł na przepustkę, odwiedził matkę. Po jego wizycie z sali, gdzie kobieta leżała, zniknął telewizor.- Mamy tu też taką kobietę, która cały majątek przepisała jednemu synowi, a ten teraz nawet tu nie zajrzy. Przychodzi za to do niej córka, ta, która nic nie dostała - opowiada Joanna Mąka.
Czasem trafiają tu małżeństwa. Pan Jan ze Szczawnicy opiekował się żoną w domu, dopóki mógł. Kiedy nie dawał już rady, pani Zofia trafiła do ZOL-u. Niedługo potem i stan męża na tyle się pogorszył, że także został przywieziony do Nowego Targu. - Staraliśmy się, żeby jak najczęściej byli razem - opowiada Iwona Iwan, pielęgniarka oddziałowa. - Jak na wózku zawoziliśmy ją do męża, rozpoznawała go i płakała rzewnymi łzami - opowiada pielęgniarka. Mężczyzna już nie żyje, ona jest nieświadoma, co się z nią dzieje. Nowotarski ZOL zatrudnia na stałe 2 lekarzy, 19 pielęgniarek, 20 opiekunów medycznych, 6 rehabilitantów, terapeutę zajęciowego, psychologa. Bliskość szpitala pozwala w razie potrzeby na szybkie przeniesienie pacjenta na oddział.- Praca w ZOL jest ciężka - psychicznie i fizycznie, ale jest też z niej duża satysfakcja - uważa Iwona Iwan. - Pracując ze starszymi osobami, człowiek czuje się potrzebny. Widzi sens tego, co robi. Ludzie starsi potrafią też pięknie okazać wdzięczność - podkreśla pielęgniarka. - Mieliśmy tu takiego pacjenta z amputowaną nogą. Zawsze był uśmiechnięty, za wszystko dziękował. I zmarł z uśmiechem na twarzy - opowiada.
Nie po wszystkich pozostają dobre wspomnienia. - Mieliśmy takiego pacjenta z okolic Mszany, który ciągle nam uciekał. Dopiero po 2 miesiącach odkryliśmy, że jest hazardzistą, grał na jednorękich bandytach. Chodził do punktu przy ul. Szaflarskiej. Raz nawet przyniósł do depozytu 5 tys. zł, bo wygrał. Potem oczywiście wszystko to przegrał. Gdy był wypisywany, okazało się, że nie ma dowodu osobistego. Zastawił w kiosku ruchu za 50 zł, żeby móc grać - opowiada Joanna Mąka. Inny niesforny pacjent, po wylewie, ciągle uciekał, 3-krotnie doszedł na piechotę aż do Czarnego Dunajca. Za każdym razem przywozili go stamtąd policjanci. Miał zakodowane, że tam jest jego dom. Obydwaj panowie musieli ZOL opuścić. Czasem o ludziach starych zapominamy. Nawet najbliżsi, własne dzieci. Ale są tacy, którzy choć nikogo tu nie mają, bezinteresownie i z własnej woli odwiedzają podopiecznych w ZOL. - Proszę napisać o młodzieży z nowotarskiego liceum ekonomicznego - prosi Iwona Iwan. Przychodzą co roku przed świętami. - Ostatnio przyszli w strojach góralskich, z kapelą, przynieśli choinki. Pacjentów wywieźliśmy na korytarz, by lepiej mogli zobaczyć przygotowany program. To dla naszych podopiecznych była bardzo miła odmiana - podkreśla pielęgniarka.
Tekst i fot.: Beata Zalot
Tygodnik Podhalański 3/2013
Gorol
2021-12-05 14:05:47
Szkoda,że dziś po tamtym ZOLU niewiele zostało. Personel cudowny zmienił się na covidowy. Pani Kierownik i Pan Oddziałowy to tez wspomnienia,ludzie dobrzy odpowiedni na swoich stanowiskach. Dzisiaj Nowa szefowa nawet nie ma czasu żeby powiedzieć kilka słów co u matki bo covid nie pozwala na widzenie..... Skrzywdzono personel i podopiecznych. Pewnie zamiarem jest zamknąć to potrzebna miejsce i stworzyć coś co będzie dla dyrekcji dochodowsze.
Maria
2021-12-05 11:54:16
Pięknie napisane,szczerze i Chwalą Bogu że są ludzie oddani swojej pracy o wielkim wielkim Sercu dziękujemy że jesteście i niesiecie pomoc bo to praca bardzo ciężka.Dziekujemy
-
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER ŚNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
Praca dorywcza przy sprzątaniu 1-3 razy w tygodniu w Bukowinie T. (zwłaszcza weekendy) w godzinach 9-13/14:00. Koniecznie z własnym samochodem. Najlepiej osoba niepaląca, energiczna i mająca już doświadczenie w sprzątaniu. 40zł/h tel 535 706 940. 535706940 kowalmaciej9@gmail.com
Tel.: 535706940
-
PRACA | dam
Restauracja do uzupełnienia zespołu zatrudni osobę na stanowisko kelnerki/kelnera - a la carte. Oferujemy pracę z doświadczonym zespole, szansę rozwoju zawodowego, atrakcyjne wynagrodzenie. Prosimy o przesyłanie CV na adres email: 888 213 215 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 888
-
PRACA | dam
Przyjmiemy PRACOWNIKÓW NA WYCIĄG NARCIARSKI I SNOWTUBING. Gubałówka. 692 624 359.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA BUDA HANDLOWA, ZAKOPANE, UL. PODHALAŃSKA. 502 658 638
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALA NA: MAGAZYN, HURTOWNIĘ, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ WODNĄ, itp. 502 658 638
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
-
PRACA | dam
Poszukuję POMOCY DO PENSJONATU w Białce Tatrzańskiej. 601 306 549
-
PRACA | dam
PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
-
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
-
PRACA | dam
RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA/-KĘ, POMOC KELNERSKĄ. PRACA STAŁA + świadczenia. 601 533 566, 18 20 64 305
-
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
-
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
-
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
-
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW, STANY SUROWE OTWARTE, DACHY, ELEWACJE. 608729122.
-
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
-
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
-
BIZNES
Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
-
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
-
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach od 9-15. Informacja tel. 609097999
Tel.: 609097999
-
PRACA | dam
Karczma "Czarci Jar" poszukuje osoby na stanowisko POMOC KUCHENNA. Tel. 602 366 750.
-
PRACA | dam
Spółka POLSKIE TATRY S.A. zatrudni do pensjonatu w Zakopanem pracowników na stanowisko KELNERKA/KELNER ORAZ POKOJOWA. Praca stała na podstawie umowę o pracę. Telefon kontaktowy: 502 037 215 www.praca.polskietatry.pl
-
USŁUGI | inne
MYCIE DOMÓW GÓRALSKICH W ŚRODKU - WOLNE TERMINY - 880 363 281.
-
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, DOŚWIADCZONĄ POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
-
PRACA | dam
PROMOTOR roznoszenie ulotek Zakopane. Atrakcyjne wynagrodzenie.
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
-
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
-
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.