Reklama
2021-12-31 23:33:44
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
Reklama
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-12-13 13:00
Pociąg wjechał do wyremontowanej stacji w Rabce-Zarytem
2025-12-13 12:00
Turysta spadł ze zbocza Małego Giewontu
2025-12-13 11:01
Drzewo inspiracji - rok twórczych spotkań w Fundacji Pod Jasieniami
2025-12-13 10:00
Złoty Odys dla Szczawnicy
1
2025-12-13 09:00
Nocny pożar w Zubrzycy Górnej
2025-12-13 08:00
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
14
2025-12-12 22:20
Zakopane - oddam za darmo MEBLOŚCIANKĘ, SZAFKĘ i BIEŻNIĘ TC-140
2025-12-12 21:07
Pożar budynku gospodarczego na Gubałówce opanowany przez strażaków
2
2025-12-12 21:03
Nie zamykajcie Długiej
1
2025-12-12 20:00
Ostatnia formalność potrzebna, by ruszył remont willi Krzywoń dopełniona
2025-12-12 19:00
Nowy przejazd kolejowy na Ustupie. Będzie bezpieczniej (WIDEO)
2
2025-12-12 17:59
Więcej straganów, atrakcji i turystów. Jarmark Bożonarodzeniowy otwarty (WIDEO)
3
2025-12-12 17:30
Nie żyje Józef Królczyk "Spod Magurki" - regionalista z Ochotnicy Górnej
2025-12-12 17:22
Świąteczne światła rozbłysły w Czarnym Dunajcu
2
2025-12-12 17:00
Kontrola państwa zostaje? PFR uspokaja po rozmowach w Zakopanem
2
2025-12-12 16:30
Przymusowa deportacja Ukraińca, który wielokrotnie łamał prawo
3
2025-12-12 16:00
Odnowione witacze w Krościenku
2025-12-12 15:46
Policja publikuje nagranie z ataku nożownika na policjanta (WIDEO)
7
2025-12-12 15:30
W niedzielę zajrzycie do pracowni Nikoli Tesli
2025-12-12 15:00
Miejskie Igrzyska Szkół Podstawowych w Pływaniu (ZDJĘCIA)
2025-12-12 14:29
Awantura w pociągu Gdynia-Zakopane. Interweniowali policjanci
1
2025-12-12 14:00
Rabczańska gmina planuje wybudowanie kolejnego bloku mieszkalnego
2
2025-12-12 13:00
Na Hali Gąsienicowej niewielu turystów i cudowne widoki (WIDEO)
2025-12-12 12:30
Sukces piwowarów spod Gubałówki - ich Mnich dostał srebrny medal
3
2025-12-12 12:00
Co robić w weekend w Zakopanem?
2025-12-12 11:00
Drewniany kościółek w Maniowach po renowacji
1
2025-12-12 10:40
W Tatrach piękna pogoda, w Kuźniach niewielka kolejka
2025-12-12 10:00
Spod Giewontu szybko znikają stare kopciuchy, a o czarnym złocie nikt tu nie chce słyszeć
7
2025-12-12 09:30
Przed nami piękny, słoneczny weekend
2025-12-12 09:00
Powstanie kolejne skrzyżowanie w ciągu starej zakopianki w Nowym Targu
3
2025-12-12 08:00
GOPR zabezpieczy trasy narciarskie
2
2025-12-12 07:30
Co nowego w Zwierzogrodzie? Mamy dla Was bilety
2025-12-11 21:39
Bezpłatny kurs narciarstwa biegowego dla dzieci w Nowym Targu
2025-12-11 21:30
"Orawiacy" na Węgrzech
1
2025-12-11 21:00
Kiermasz w Krościenku rozpoczęty
2025-12-11 20:30
Tak rodziła się zakopiańska Straż Miejska
8
2025-12-11 20:00
Niedźwiedź gawruje w rejonie Mięguszy. TPN zamknął teren dla taternictwa
2025-12-11 19:29
Podpaliła drzwi, odcięła ludziom ucieczkę. Śledczy: była niepoczytalna
2025-12-11 18:34
Coraz więcej świątecznych ozdób w Zakopanem. Otwarcie Jarmarku Bożonarodzeniowego (WIDEO)
3
2025-12-11 17:51
Charytatywny Turniej Piłki Nożnej w Maniowach
2025-12-11 17:30
Policjant po służbie zatrzymał poszukiwanego mężczyznę
2025-12-11 16:30
Zakopane przeciwko karuzeli przed sanktuarium. Urząd Miasta wydał stanowisko
25
2025-12-11 15:45
Zakopane chce konkretów od PFR. Burmistrz: Pytań jest mnóstwo, odpowiedzi mało
5
2025-12-11 15:00
Władza ma plan
1
2025-12-11 14:23
Skażona woda w rejonie Nowy i Buflaku w Nowym Targu
2025-12-11 14:00
Tatry widziane z satelity
2025-12-11 13:04
Wciąż na wolności: najbardziej poszukiwani przestępcy w Europie
12
2025-12-11 12:30
Godni Kiermas pod Babiom Górom
2025-12-11 12:00
Właściciel miał prawo wykonać zjazd, ale urzędnicy badają sprawę
5
2025-12-11 11:30
Charytatywnie dla Jasia Kułacha
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-12-12 16:20
1.
Jan Maryniarczyk
2025-12-12 16:19
2.
Helena Łuszczek
2025-12-12 16:22
3.
Józef Królczyk
2025-12-12 17:00
4.
Kontrola państwa zostaje? PFR uspokaja po rozmowach w Zakopanem
2025-12-12 15:46
5.
Policja publikuje nagranie z ataku nożownika na policjanta (WIDEO)
2025-12-12 12:30
6.
Sukces piwowarów spod Gubałówki - ich Mnich dostał srebrny medal
2025-12-13 09:00
7.
Nocny pożar w Zubrzycy Górnej
2025-12-12 15:17
8.
Maria Kozub
2025-12-13 12:00
9.
Turysta spadł ze zboczy Małego Giewontu
2025-12-12 15:18
10.
Jan Janiak
2025-12-08 23:20
1.
Nie podwyższyli podatków - zebrali więcej
2025-12-08 14:08
2.
Jan Jędrol
2025-12-07 10:00
3.
Magia Mikołajek w Szczawnicy
2025-12-11 18:34
4.
Coraz więcej świątecznych ozdób w Zakopanem. Otwarcie Jarmarku Bożonarodzeniowego (WIDEO)
2025-12-12 16:20
5.
Jan Maryniarczyk
2025-12-10 08:00
6.
Na Sarnią Skałę w przyspieszonym tempie (WIDEO)
2025-12-10 12:21
7.
Na Krupówkach nie ma już śniegu. Na termometrach prawie 13 st.
2025-12-10 11:00
8.
Sokół TOPR-u wrócił w Tatry (WIDEO)
2025-12-11 20:00
9.
Niedźwiedź gawruje w rejonie Mięguszy. TPN zamknął teren dla taternictwa
2025-12-08 14:08
10.
Andrzej Mozdyniewicz
2025-12-08 23:20
1.
Nie podwyższyli podatków - zebrali więcej
2025-12-08 14:08
2.
Jan Jędrol
2025-12-03 12:00
3.
Dolina Strążyska pusta o poranku (WIDEO)
2025-12-07 10:00
4.
Magia Mikołajek w Szczawnicy
2025-12-11 18:34
5.
Coraz więcej świątecznych ozdób w Zakopanem. Otwarcie Jarmarku Bożonarodzeniowego (WIDEO)
2025-12-12 16:20
6.
Jan Maryniarczyk
2025-12-10 08:00
7.
Na Sarnią Skałę w przyspieszonym tempie (WIDEO)
2025-12-10 12:21
8.
Na Krupówkach nie ma już śniegu. Na termometrach prawie 13 st.
2025-12-10 11:00
9.
Sokół TOPR-u wrócił w Tatry (WIDEO)
2025-12-05 09:00
10.
Weekend z chmurami i słabymi opadami, temperatura na plusie
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-12-13 08:00
1.
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
2025-12-12 15:46
2.
Policja publikuje nagranie z ataku nożownika na policjanta (WIDEO)
2025-12-12 12:30
3.
Sukces piwowarów spod Gubałówki - ich Mnich dostał srebrny medal
2025-12-12 16:30
4.
Przymusowa deportacja Ukraińca, który wielokrotnie łamał prawo
2025-12-12 17:59
5.
Więcej straganów, atrakcji i turystów. Jarmark Bożonarodzeniowy otwarty (WIDEO)
2025-12-12 17:00
6.
Kontrola państwa zostaje? PFR uspokaja po rozmowach w Zakopanem
2025-12-12 17:22
7.
Świąteczne światła rozbłysły w Czarnym Dunajcu
2025-12-12 14:00
8.
Rabczańska gmina planuje wybudowanie kolejnego bloku mieszkalnego
2025-12-12 19:00
9.
Nowy przejazd kolejowy na Ustupie. Będzie bezpieczniej (WIDEO)
2025-12-12 21:07
10.
Pożar budynku gospodarczego na Gubałówce opanowany przez strażaków
2025-12-10 17:19
1.
Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO)
2025-12-11 16:30
2.
Zakopane przeciwko karuzeli przed sanktuarium. Urząd Miasta wydał stanowisko
2025-12-10 17:17
3.
Policjant śmiertelnie postrzelił agresywnego nożownika
2025-12-11 10:00
4.
WOŚP zagra 25 stycznia. Wsparcie można okazywać już teraz
2025-12-08 22:21
5.
Flaga Europy w Zakopanem
2025-12-09 14:59
6.
Wspólny głos samorządów: Nie dla sprzedaży akcji PKL (WIDEO)
2025-12-13 08:00
7.
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
2025-12-10 15:00
8.
Nowa ustawa to dla nas rewolucyjne narzędzie
2025-12-11 13:04
9.
Wciąż na wolności: najbardziej poszukiwani przestępcy w Europie
2025-12-08 17:30
10.
Weronika Smarduch: Górale niesłusznie obwiniani. Winę ponoszą zewnętrzni inwestorzy
2025-12-10 17:19
1.
Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO)
2025-11-29 09:00
2.
Prezydent Duda promował swoją książkę. Nazwisko premiera Tuska odmieniane przez wszystkie przypadki (WIDEO)
2025-12-02 16:30
3.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-11-26 15:31
4.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-30 09:00
5.
Spółdzielnia Mieszkaniowa przypomina: Bezwzględny zakaz używania butli gazowych
2025-12-03 17:00
6.
Skandaliczny teledysk Karinki Ukrainki, Kuby Bobasa i Pietra Majercyka
2025-11-15 08:00
7.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-12-04 20:00
8.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
2025-11-16 18:00
9.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-18 16:20
10.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-13 12:18
1.
13 grudnia 44 lata temu i 13 grudnia tego roku swoje ogłoszenia wypowiadają ludzie którzy nie mieli,nie mają,i nie wiedzą co to jest honor i ojczyzna.
2025-12-13 11:27
2.
13 grudnia skończyło się panowanie pisowskich złodziei.
2025-12-13 11:26
3.
Trzeba być d... zeby porow ywac stan wojenny z wyborem nowego rządu ale pisior co sie dziwić albo go nie było na świecie albo tak jak jego guru Jarek siedział u mamy pod spódnica i trząsł sie ze strachu
2025-12-13 10:46
4.
Wielu z tamtejszych oprawców do dziś pałęta się w szeregach pis ,tak samo chamscy ,wulgarni i bezczelni ,tylko " pochowali" medale za wybitne osiągnięcia w budowie socjalistycznej ojczyzny......piotrowicze, kujdy , kryze i inni , a teraz wypłynęli jak g.... na wierzch ,wróć do władzy..
2025-12-13 10:36
5.
Nie wiem czemu porównujesz sprawność państwa prawa w ściganiu ukrywających się przestępców w celu osądzenia ich i ukarania z traktowaniem ludzi jak bydło w czasach nieprawości.
To są metody stosowane przez skuteczne w swej sprawczości państwa jak USA I Izrael, którymi skądinąd się zachwycasz.
Zaraz za granicą państw sprzyjających obecnie Putinowi, czyli u Orbana i Ficy, te osobniki mogły by się przesiąść z odpowiednimi honorami do kartki więziennej. I zostali poddani procesom demokratycznym.
2025-12-13 10:36
6.
W historii Polski były dwa przypadki siłowego wyłączenia sygnału TVP, pierwszy raz w 1981 roku i drugi w 2023 roku dokonany przez kałolicję nomen, omen 13 grudnia. BRAWO!
2025-12-13 10:28
7.
Tragedią Narodu Polskiego jest GŁUPOTA jego części i wybranych przez nich decydentów - tzw. "Prawdziwych Patriotów Polskich" . Obłudnych, nadętych, bezczelnych i zakłamanych.
2025-12-13 10:25
8.
A za około 2 godziny wielka, 44-ta rocznica przebudzenia wielkiego wodzą narodu. Prezesa Polski.
"13-go grudnia, spałeś do południa"
Teraz też przespał trochę i wyhodował na swojej piersi jednookiego, brodatego "mędrca syjonu".
2025-12-13 10:25
9.
Wszystkie odznaczenia i nagrody w krajach demokratycznych są bez sensu. Widać, że to nie rywalizacja tylko kumoterstwo i lobbing. Oczywiście nie mam na myśli tylko tego wydarzenia bo zależności jest wiele.
2025-12-13 10:24
10.
To była niedziela,więc większość ludzi nie przerywała pracy,nie wracała z uczelni i nie stała w kolejkach.Obudziliśmy się zdezorientowani,bo po włączeniu radia czy telewizora nie było żadnych programów.Co pewien czas pojawiał się jedynie sygnał,a w telewizji ukazywał się dziennikarz ubrany w mundur wojskowy,który odczytywał komunikat o wprowadzeniu stanu wojennego.Pierwszą myślą jaka się pojawiła,było przerażenie i utrata nadziei,-w tamtej chwili wydawało się,że bezpowrotna.Później, ak co niedzielę przed południem,poszedłem do kościoła.Tam ksiądz powtórzył to,co wcześniej usłyszeliśmy w telewizji:wprowadzono stan wojenny.Myślę,że właśnie w taki sposób większość społeczeństwa przeżyła tamten dzień. A do TW Oskar:to nie tak zwana koalicja 13 grudnia jest zagrożeniem dla Polski-zagrożeniem są monopol władzy,propaganda oraz deptanie prawa.
2025-12-03 15:38
1.
Świetny POmysl, zwłaszcza że w Zakopanem mimo otwartej Gubałówka m.in. przez Pana Szwajcara i czwartego burmistrza G.J. to lepiej na desce windsurfingowej po równiach pojeździć
2025-12-01 17:12
2.
Panowie dobra robota! A tak swoją drogą nie ma wojny, jest woda, ogólcie się do tej służby, a nie wyglądajcie jak krasnale...
2025-11-21 15:51
3.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
4.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
5.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
6.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
7.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
8.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
9.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
10.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
Reklama
Teatr Rabcio - grudzień
Kino Sokół/Zakopane
Kino Miejsce/Zakopane
Kino Tatry/Nowy Targ
Zakopiańskie Spotkania Antropologiczne: Pomiędzy
Jarmark Bożonarodzeniowy w Zakopanem
Kiermasz świąteczny w Trutem
Snow Expo. Białka Tatrzańska
Wspólne dekorowanie sołeckiej choinki w Chabówce
Spektakl: mi Się - dla najmłodszych w MCK Nowy Targ
Święta Łucja dnia przyrzuca. Szczawnica
Jubileusz Karczmy u Walusia. Krościenko n.D.
Tradycje świąteczne Podhala. Rabka-Zdrój
Spektakl Puch! Puch! dla dzieci i rodzin w MCK Nowy Targ
Świąteczny koncert charytatywny w Restauracji Ruczaj
Posiady góralskiy. Bąkowo Zohylina. Zakopane
Pieśń nad pieśniami. Teatr Lalek Rabcio
Zimowa noc spadających gwiazd pod Tatrami
Kabaret Trzecia Strona Medalu. Mszana Dolna
Berdowe Muzykowaniy w Poroninie
Spiski Jarmark Bożonarodzeniowy. Niedzica
Świąteczny Kiermasz Rękodzieła w Rabce-Zdroju
Tenis stołowy. Turniej otwarty. Zakopane
Jarmark Świąteczny w Poroninie
Kiermasz Bożonarodzeniowy w Gronkowie
Zagórzański Jarmark Bożonarodzeniowy. Mszana Dolna
XII Puchar Kościeliska
Rodzinna gra: Pracownia Nikoli Tesli. Nowy Targ
Polsko-Słowacki Charytatywny Jarmark Bożonarodzeniowy pod Trzema Koronami
Promocja 29. Almanachu Nowotarskiego
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook