Reklama

2021-12-31 23:33:44

Lipnica Wielka

Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony

A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.

Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.

Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.

Karnawał

Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.

jof

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-12-11 15:00 Władza ma plan 2025-12-11 14:31 Spółka z o.o. - korzyści i obowiązki przedsiębiorców 2025-12-11 14:23 Skażona woda w rejonie Nowy i Buflaku w Nowym Targu 2025-12-11 14:01 Certyfikacja, która otwiera drzwi do kariery technicznej 2025-12-11 14:00 Tatry widziane z satelity 2025-12-11 13:07 Jakie techniki zapamiętywania pomagają ogarnąć obszerny materiał maturalny? 2025-12-11 13:04 Wciąż na wolności: najbardziej poszukiwani przestępcy w Europie 2025-12-11 12:30 Godni Kiermas pod Babiom Górom 2025-12-11 12:01 Modułowe narożniki: elastyczność aranżacji i konfiguracja idealna do każdej przestrzeni 2025-12-11 12:00 Właściciel miał prawo wykonać zjazd, ale urzędnicy badają sprawę 2 2025-12-11 11:31 Strony internetowe dla małego biznesu - ile kosztuje strona internetowa na start? 2025-12-11 11:30 Charytatywnie dla Jasia Kułacha 2025-12-11 11:00 20-latek ukrywający się przed wymiarem sprawiedliwości zatrzymany w Zakopanem 2025-12-11 10:01 Ogrzewanie domu w górach gazem płynnym - wygodne rozwiązanie poza siecią 2025-12-11 10:00 WOŚP zagra 25 stycznia. Wsparcie można okazywać już teraz 4 2025-12-11 09:30 Małopolska przyspiesza. 2025 - rokiem wyzwań i rozwoju 2025-12-11 09:00 Choinka dla Życia - oddaj krew i odbierz świąteczne drzewko! 2025-12-11 08:00 Gdy źródła zamilkną 2025-12-10 20:59 Kot, który utknął na drzewie w Nowym Targu - już bezpieczny 1 2025-12-10 20:00 Spotkaj się z ratownikami GOPR na Babiej Górze 2025-12-10 19:00 Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach 1 2025-12-10 18:00 Mikołaj przybył ze stypendiami do SP 11 w Nowym Targu (ZDJĘCIA) 2025-12-10 17:19 Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO) 50 2025-12-10 17:17 Policjant śmiertelnie postrzelił agresywnego nożownika 17 2025-12-10 16:59 Nowe autobusy i modernizacja ulic w Nowym Targu 4 2025-12-10 16:00 Przed świętami wszystkie ulice będą udekorowane 6 2025-12-10 15:30 Zimowa noc spadających gwiazd pod Tatrami 4 2025-12-10 15:00 Nowa ustawa to dla nas rewolucyjne narzędzie 13 2025-12-10 13:59 To nie żart, tylko najprawdziwszy koń, który nazywa się Żart 2 2025-12-10 13:30 Spiski Jarmark Bożonarodzeniowy po raz pierwszy 2025-12-10 13:00 Kupisz wigilijne sianko, pomożesz podopiecznym ośrodka na Kamieńcu (WIDEO) 2025-12-10 12:30 Nowotarska Biblioteka w piątki czynna dłużej 2025-12-10 12:30 Wlazł kotek na drzewo i... 1 2025-12-10 12:21 Na Krupówkach nie ma już śniegu. Na termometrach prawie 13 st. 1 2025-12-10 11:43 Krewcy bracia napadli i okradli 49-latka 1 2025-12-10 11:30 Jarmark Bożonarodzeniowy pod Trzema Koronami 2025-12-10 11:30 Szczawnickie smaki w Budapeszcie. Węgierscy dziennikarze odkrywali kulinarne tradycje Pienin 4 2025-12-10 11:00 Sokół TOPR-u wrócił w Tatry (WIDEO) 2025-12-10 10:03 PSONI Koło w Zakopanem zaprasza na IV Bal Charytatywny 2025-12-10 09:59 Piękne widoki z Nosala o poranku. Puste Tatry (WIDEO) 2025-12-10 09:00 Starosta Skupień: Chcemy, aby biuro Wód Polskich zostało w Zakopanem 1 2025-12-10 08:00 Na Sarnią Skałę w przyspieszonym tempie (WIDEO) 2025-12-09 21:00 Psie piękności, psie nieszczęścia, każde jedno czeka na upragniony dom 2025-12-09 20:39 Bożonarodzeniowy Jarmark w poroniańskim wydaniu zaprasza 2025-12-09 20:32 W Zakopanem było dziś prawie 11 st. C! 2 2025-12-09 20:20 Akcja policji w pustostanie w Zakopanem. Przeszukują budynek (AKTUALIZACJA) 2 2025-12-09 20:00 Debata zeszła na psy 2025-12-09 19:30 Gminne eliminacje do finału Przeglądu Młodych Recytatorów i Gawędziarzy im. Andrzeja Skupnia-Florka 2025-12-09 19:00 Pszczelarskie Roje na św. Ambrożego 1 2025-12-09 18:30 Kolejny sukces "Lalkarzy" ze Spytkowic
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-11 13:27 1. Wyposażanie szpitali w Polsce jest obowiązkiem państwa. Obowiązek ten wynika z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, która stanowi, że władze publiczne mają obowiązek zapewnić obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Kiedy zatem zarzuty dla Owsiaka, tak, jak dla Bąkiewicza za to, że przejmuje funkcję państwa, tyle że w zakresie ochrony zdrowia? 2025-12-11 13:16 2. Ciekawe, czy jak fantazyjny Staszek buduje swoje samowole budowlane na Walczaków, Walkoszy i w pozostałych lokalizacjach, to występuje o pozwolenie na wjazd? 2025-12-11 13:08 3. Do ewidencji wynajmu w domkach przyjmować tylko tych, którzy mają pozwolenie na użytkowanie z PINB, to samowole zaraz wyjdą. 2025-12-11 13:01 4. Wszystkie zwierzęta są równe, ale niektóre są równiejsze - taki cytat mi się przypomniał, nie wiem dlaczego akurat teraz. 2025-12-11 12:42 5. łolaboga przestań oglądać tusko propagandę a prawda w końcu zastuka do twojego łba 2025-12-11 12:31 6. Jest rouina zle, jest pustostan i bezdomni zle, jest remont zle, stoją maszyny budowlane na drodze zle, budują swoj dojazd zeby sąsiadom nie wadzić zle.... Współczuję mężowi czytelniczki ze taka żonę marudę ma. 2025-12-11 10:56 7. na pewno nie jest tak jak pisze ten @tuskobida, że są zamykane szpitale owszem są! ale tylko i wyłącznie zamykane oddziały np. położniczo-ginekologiczne z powodu braku urodzeń, a to, że niektóre szpitale nie mają pieniędzy pod koniec roku to, tak jest od wielu lat!! 2025-12-11 10:33 8. "Szpital w Sochaczewie wstrzymuje przyjęcia pacjentów, a grudniowe terminy przesuwa na następne miesiące. Dyrekcja tę decyzję tłumaczy brakiem pieniędzy za nadwykonania ze strony NFZ - chodzi o ponad 6,8 mln zł. " Tym sposobem wystarczy sprzętu dla wszystkich pozostałych czynnych szpitali, nie będzie potrzeby robienia zbiórek. 2025-12-11 10:31 9. @ Idzie tuskobida, nie ciesz się tak! bo twoi kaczyści na pewno nie będą przy żłobie! powiem ci gdzie będą w TIURMIE :) :) :) 2025-12-11 10:07 10. Bea-ta coś na pisze na temat "poprawnej" pisowni Pola?
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama