Reklama
2021-12-31 23:33:44
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
Reklama
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-12-05 16:45
Rozbiórka boiska API w Zakopanem - młodzież nie jest pozbawiona dostępu do obiektów sportowych
2025-12-05 16:38
Dekoracje zdobią nowotarskie ulice, zobaczcie co powstaje na Rynku
2025-12-05 16:28
Wielka akcja mikołajkowa w Spytkowicach (WIDEO)
2025-12-05 16:11
3 zasady dla zdrowych stawów psów: profilaktyka, dieta i odpowiednia suplementacja
2025-12-05 16:00
Sprawczość, turystyka i dzikie białko. Podhale debatuje o kierunkach rozwoju
2025-12-05 15:22
Odwilż na całego. Opadów śniegu w prognozach nie widać
1
2025-12-05 15:00
Święty Mikołaj odwiedził Kubusia Puchatego, do Was też przyjdzie z prezentami
2025-12-05 14:25
Dziś rocznica urodzin Józefa Piłsudskiego, pogranicznicy uczcili pamięć marszałka
1
2025-12-05 14:00
Policja w Tatrogrodzie, błyskawiczna akcja ze świątecznymi paczkami
1
2025-12-05 13:35
Oświetlenie szynowe w domu i w biurze - poradnik dla tych, którzy lubią mieć światło "na własnych zasadach"
2025-12-05 13:00
Chór In Nomine na Jubileuszu Chórów w Watykanie
2025-12-05 12:31
Moc orzechów w diecie. Jakie orzechy są najlepszym źródłem omega-3?
2025-12-05 12:30
Powiatowe Igrzyska Dzieci w unihokeju chłopców
2025-12-05 12:00
Co robić w weekend w Zakopanem?
3
2025-12-05 11:32
Młodzież z Budowlanki oddaje krew potrzebującym
2025-12-05 11:31
10 najczęstszych przyczyn ukrytego zadłużenia
2025-12-05 11:02
Górale z Bukowiny i Krościenka wśród nagrodzonych przez marszałka województwa
2025-12-05 10:31
Na co zwracać uwagę przy zakupie mieszkania od dewelopera?
2025-12-05 10:30
"Wolni od nałogów - silni w życiu". Konferencja
2025-12-05 09:55
Wpływ jazdy konnej na zdrowie
2025-12-05 09:50
Rozpoczęło się jubileuszowe Tatrzańskie Forum Gospodarcze (WIDEO)
5
2025-12-05 09:30
Najnowszy film Wojciecha Smarzowskiego. Mamy dla Was bilety
2025-12-05 09:00
Weekend z chmurami i słabymi opadami, temperatura na plusie
2025-12-05 08:00
Szaflary zapraszają na wyjątkowe wydarzenie poświęcone Rodzinie Ulmów
2025-12-04 21:00
Razem możemy więcej
2025-12-04 20:00
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
23
2025-12-04 19:00
50 lat elektryfikacji Zakopianki. Pociąg retro przyjedzie do Zakopanego
1
2025-12-04 17:59
Klub Podhale Nowy Targ apeluje do władz miasta o budowę nowego stadionu
3
2025-12-04 17:53
Otwarcie pierwszego stoku w Nowym Targu
2
2025-12-04 17:00
Pogranicze z drapieżnikami
2025-12-04 15:59
Skontrolowali 1,5 tysiąca kierowców, dwóch - nie pojechało dalej...
3
2025-12-04 15:00
Takie podrzuty lądują w koszach w Zakopanem
20
2025-12-04 14:26
Dekorują choinkę na Krupówkach
2
2025-12-04 13:59
Ruszył sezon na kuligi
3
2025-12-04 13:27
Utrudnienia na ul. Smrekowej. Droga czasowo zamknięta
2
2025-12-04 13:00
Zasłużeni dzielą się swymi talentami, upowszechniają góralską tradycję (WIDEO)
2025-12-04 12:36
Jazzowy wieczór w Zakopanem. Kolejna odsłona cyklu Portrety już 5 grudnia
2025-12-04 12:00
Geotermalne wykopki na kościelnym placu
5
2025-12-04 11:00
Czy wyrosną nam młodzi, zdolni architekci? Gala projektu Edukacja Architektoniczna w Zakopanem
3
2025-12-04 09:59
Nad Tatrami wał z chmur (WIDEO)
2025-12-04 09:30
"Czarne na białym" z Piotrem Wojciechowskim
2025-12-04 09:00
Wstydliwe oblicze miasta
1
2025-12-04 08:30
Kolumna informacyjna Powiatu Tatrzańskiego
2025-12-04 07:57
Poranny wypadek w Zakopanem
12
2025-12-03 21:00
Jordanów gotowy do świąt
2025-12-03 20:00
Dawni i obecni pasterze Tatr. Wyjątkowe wydarzenie w Zakopanem
2
2025-12-03 19:30
Mikołajkowe sekrety poznacie w MCK
2025-12-03 19:00
Kolejowe przyspieszenie na torach do Zakopanego, w Rabce nowe tory i jeszcze więcej drzew
2025-12-03 18:42
Wynieśli z marketu towar warty ponad 3,5 tysiąca - nie zapłacili
7
2025-12-03 18:30
Historyczne wyróżnienie Tatrzański Mnich dla dr Katarzyny Ceklarz. Pierwsza kobieta w gronie laureatów
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-12-04 17:53
1.
Otwarcie pierwszego stoku w Nowym Targu
2025-12-04 17:00
2.
Pogranicze z drapieżnikami
2025-12-04 16:31
3.
Józef Głoski
2025-12-05 10:26
4.
Barbara Bojda
2025-12-05 10:22
5.
Stanisław Borowicz
2025-12-05 09:50
6.
Rozpoczęło się jubileuszowe Tatrzańskie Forum Gospodarcze (WIDEO)
2025-12-04 21:00
7.
Razem możemy więcej
2025-12-04 20:00
8.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
2025-12-05 09:00
9.
Weekend z chmurami i słabymi opadami, temperatura na plusie
2025-12-05 10:20
10.
Kazimierz Winczowski
2025-11-30 10:00
1.
Błagamy o pomoc. Pracujemy bez wynagrodzenia
2025-12-02 18:30
2.
35 lat partnerstwa Zakopanego i Saint-Dié. Historia, która zaczęła się w 1990 roku
2025-11-30 17:51
3.
Jan Stefko
2025-12-04 17:53
4.
Otwarcie pierwszego stoku w Nowym Targu
2025-12-04 14:26
5.
Dekorują choinkę na Krupówkach
2025-12-04 17:00
6.
Pogranicze z drapieżnikami
2025-12-03 07:59
7.
Dziadońcyne Granie po raz 19. w Bukowinie Tatrzańskiej. Triumf muzyki z Krakowa
2025-12-02 13:06
8.
Krupówki rozświetlone słońcem (WIDEO)
2025-12-03 14:00
9.
Coraz więcej zgłoszeń o osobach narażonych na wychłodzenie
2025-12-02 16:00
10.
Wieczór z Henrykiem Mikołajem Góreckim i Joanną Wnuk-Nazarową
2025-11-30 10:00
1.
Błagamy o pomoc. Pracujemy bez wynagrodzenia
2025-11-18 15:00
2.
Kryształowy jubileusz
2025-12-02 18:30
3.
35 lat partnerstwa Zakopanego i Saint-Dié. Historia, która zaczęła się w 1990 roku
2025-11-30 17:51
4.
Jan Stefko
2025-12-04 17:53
5.
Otwarcie pierwszego stoku w Nowym Targu
2025-12-04 14:26
6.
Dekorują choinkę na Krupówkach
2025-12-04 17:00
7.
Pogranicze z drapieżnikami
2025-12-03 07:59
8.
Dziadońcyne Granie po raz 19. w Bukowinie Tatrzańskiej. Triumf muzyki z Krakowa
2025-11-16 16:01
9.
Nowy plac zabaw w Hałuszowej
2025-12-02 13:06
10.
Krupówki rozświetlone słońcem (WIDEO)
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-12-04 20:00
1.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
2025-12-05 09:50
2.
Rozpoczęło się jubileuszowe Tatrzańskie Forum Gospodarcze (WIDEO)
2025-12-04 17:59
3.
Klub Podhale Nowy Targ apeluje do władz miasta o budowę nowego stadionu
2025-12-04 17:53
4.
Otwarcie pierwszego stoku w Nowym Targu
2025-12-05 12:00
5.
Co robić w weekend w Zakopanem?
2025-12-05 14:00
6.
Policja w Tatrogrodzie, błyskawiczna akcja ze świątecznymi paczkami
2025-12-04 19:00
7.
50 lat elektryfikacji Zakopianki. Pociąg retro przyjedzie do Zakopanego
2025-11-29 09:00
1.
Prezydent Duda promował swoją książkę. Nazwisko premiera Tuska odmieniane przez wszystkie przypadki (WIDEO)
2025-12-02 16:30
2.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-11-30 09:00
3.
Spółdzielnia Mieszkaniowa przypomina: Bezwzględny zakaz używania butli gazowych
2025-12-01 13:59
4.
Góra plastikowych opakowań. Chyba nie o to chodziło
2025-12-03 17:00
5.
Skandaliczny teledysk Karinki Ukrainki, Kuby Bobasa i Pietra Majercyka
2025-12-04 20:00
6.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
2025-12-04 15:00
7.
Takie podrzuty lądują w koszach w Zakopanem
2025-11-30 16:29
8.
Skrajna nieodpowiedzialność turystów nad Morskim Okiem (WIDEO)
2025-12-02 13:30
9.
Spotkanie ze Św. Mikołajem
2025-12-01 20:00
10.
Zakopiańskie Mikołajki przy Oczku Wodnym
2025-11-29 09:00
1.
Prezydent Duda promował swoją książkę. Nazwisko premiera Tuska odmieniane przez wszystkie przypadki (WIDEO)
2025-12-02 16:30
2.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-11-26 15:31
3.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-11-09 21:00
4.
Zapomniana aleja zdrajców na największym zakopiańskim cmentarzu
2025-11-30 09:00
5.
Spółdzielnia Mieszkaniowa przypomina: Bezwzględny zakaz używania butli gazowych
2025-11-15 08:00
6.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-11-16 18:00
7.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-18 16:20
8.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-17 17:30
9.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-25 19:26
10.
Podatki od nieruchomości w górę
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-05 16:03
1.
Jak miło że będzie wiosna i nie będzie tego białego g......
2025-12-05 16:03
2.
Nie nasze melodie, nie nasze takty, nie nasze klimaty. Dno!
2025-12-05 16:01
3.
Myślę że najlepiej iść na Krupówki i się na......... I poszaleć jak przystało w Zakopanem. Bo drugiej takiej okazji nie będzie
2025-12-05 15:51
4.
nie widzę w tym nic zdrożnego, że górale sprzedają działki. Bo co jest złego w tym, że jedną działkę sprzedadzą, a na drugiej za tę kasę wybudują dom czy np. córce w miejscu zamążpójścia też za sprzedaną działkę rodzice wybudują dom. Jedno jest pewne mianowicie to, że władze powinny chronić mieszkańców czego niestety nie było
2025-12-05 15:41
5.
Przez 2000 lat będę flekował list do braci rosjan. Przez 5 tysięcy lat miskę ryżu Morawieckiego, siedem tysięcy lat grzebał w życiorysie Nawrockiego, a PO wsze czasy i jeden dzień dłużej wyciągał Wojciechowskiego.
Bo nadzwyczajna kasta nie kradnie. Bo nadzwyczajna kasta przywłaszcza w wyniku roztargnienia, a nie z intencją kradzieży. I dlatego tutaj nie trzeba flekiwać
Ps. Berkowicz, nie Berkowitz. Dobrze by było, żebyś tak zawsze i ze wszystkim się zapoznawał , chocholi snusie.
2025-12-05 15:39
6.
@Płeblo 10/10
2025-12-05 15:15
7.
do PawEl
Likwidacja śmietników Polszcze ?? To genialny przepis żeby śmieci lądowały gdziekolwiek. Naszego '' narodku '' nie nauczysz czystości i przestrzegania prawa, nie mówiąc o zasadach, inaczej niż przez kasę z ich kieszeni.
2025-12-05 15:11
8.
Kasinioki to stare okreslenie. Teraz sie to nazywa prozak nation.
2025-12-05 15:03
9.
Socjalista ... Odrodził Państwo Polskie ... Wódz Naczelny ... Naczelnik Państwa Polskiego ... Marszałek Polski .. dwukrotny premier ... honorowy obywatel M Nowego Sącza ... jak Józef ... Oleksy ... ZASŁUŻONY DLA POLSKI ... ZNOWU SOCJALISTA ???...
2025-12-05 15:02
10.
Pnioki, krzoki czy ptoki, jakie to ma znaczenie? Przecież to zależy od człowieka kim się jest a nie skąd tu się wziął.
Do @ widzi mi siy, z jednej strony chwalisz kogoś za wyważony i bez nienawiści komentarz a z drugiej strony piszesz, cytując: "panoszą się", "przybłędy". To trochę ... niepoważne.
2025-12-03 15:38
1.
Świetny POmysl, zwłaszcza że w Zakopanem mimo otwartej Gubałówka m.in. przez Pana Szwajcara i czwartego burmistrza G.J. to lepiej na desce windsurfingowej po równiach pojeździć
2025-12-01 17:12
2.
Panowie dobra robota! A tak swoją drogą nie ma wojny, jest woda, ogólcie się do tej służby, a nie wyglądajcie jak krasnale...
2025-11-21 15:51
3.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
4.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
5.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
6.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
7.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
8.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
9.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
10.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
Reklama
Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny: Żywa okładka
Mikołajkowy Turniej Koszykówki 3x3
Warsztaty wokalne w Kombinacie. Zakopane
Teatr Rabcio - grudzień
Kino Tatry/Nowy Targ
Kino Sokół/Zakopane
Kino Miejsce/Zakopane
Wielkie otwarcie Stacji Narciarskiej Długa Polana
Czarne na białym. Spotkanie w Domu Doktora w Zakopanem
Implementacje. Wernisaż w nowotarskich Jatkach
Agata Kuliś, Adam Jarzmik. Koncert w Stacji Kultura w Zakopanem
Portrety. Koncert. Zakopane
Jasełka dla małych i dużych czyli Makowskie Betlejem
Mikołajki w Siedlisku. Mosorny Groń
Święty Mikołaj w Krainie Światła. Gubałówka
Ubieranie choinki w kinie Śnieżka, Rabka-Zdrój
Mikołaj na lotnisku. Nowy Targ
Jarmark świąteczny w Jabłonce
Warsztaty Mikołajkowe w Muzeum Drukarstwa
Zjazd Morsów w Szczawnicy
Mikołajki na ślizgawce i na pływalni. Nowy Targ
Spotkanie ze Świętym Mikołajem w Szczawnicy
Mikołajki na lodowisku. Ochotnica Dolna
Miejskie Mikołajki w Zakopanem
Rodzinne mikołajkowe warsztaty plastyczne. Nowy Targ
Mikołajki w Velo Stacji. Nowy Targ
Mikołajki na sportowo. Czarny Dunajec
Mikołajki w Bistro Odlot. Nowy Targ
Promocja tomiku wierszy Krzysztofa Kokota. Nowy Targ
Mikołajkowe sekrety w nowotarskim MCK
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook