Reklama

2021-12-31 23:33:44

Reklama

Lipnica Wielka

Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony

Reklama

A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.

Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.

Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.

Karnawał

Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.

jof

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-12-23 13:30 Pozdrowienia od podziemia. Czarno-biała kartka, która poruszyła Zakopane 2025-12-23 13:00 Nie żyje Zdzisław Błachut, społecznik i regionalista z Ochotnicy Górnej 2025-12-23 11:59 Nad Zakopanem morze chmur, a wyżej piękne widoki (WIDEO) 2025-12-23 11:33 Jędrek na Krupówkach już gotowy na Święta 2025-12-23 11:31 Szybka paczka czy najtańsza? Jak dobrać usługę kurierską do swoich priorytetów 2025-12-23 11:30 Życzenia od beskidzkich ratowników GOPR (WIDEO) 2025-12-23 11:00 Dwie sesje jednego dnia, radni uchwalili zmiany w budżecie i podjęli uchwałę o planie zagospodarowania 2025-12-23 10:50 POMOC JEST BLISKO - CAŁODOBOWO 2025-12-23 10:43 Beskidy dla początkujących - jak zaplanować pierwsze górskie wycieczki? 2025-12-23 10:00 Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5 6 2025-12-23 09:00 Gmina zaleca wymianę tabliczek adresowych na bardziej estetyczne i jednolite 1 2025-12-23 08:00 Godni Kiermas pod Babiom Górom 2025-12-22 21:00 Nowy quad dla druhów z Jaworek 2 2025-12-22 20:29 Babiogórskie Wilczki w dyrekcji babiogórskiego parku 2025-12-22 20:28 Palila się stolarnia w Jabłonce 2025-12-22 20:00 Wygrały wszystkie mecze 2025-12-22 19:23 Z takimi smakołykami do Krakowa pojechały panie z Mizernej 2025-12-22 19:00 Zaległe pensje wypłacone 2025-12-22 18:29 W "Domu Ludowym" rozpoczyna się artystyczny sezon zimowy 2025-12-22 18:00 Strażak z Lipnicy w pełnym umundurowaniu zdobył Rysy. Wszystko dla chorej Darii 2025-12-22 17:38 Odszedł wieloletni druh z OSP Olcza. Był też wiceprezesem 2025-12-22 17:30 Takie dziś były widoki z Litwinki 2025-12-22 16:45 Jadąc po pijaku - uderzył w karetkę pogotowia 1 2025-12-22 16:04 Mandaty za wjazd na Plac Niepodległości. Straż Miejska przypomina o zakazie ruchu 12 2025-12-22 15:31 Oscypek robi furorę na najlepszym Jarmarku Bożonarodzeniowym w Europie 2025-12-22 15:26 Pożar w Bukowinie Osiedlu 3 2025-12-22 15:00 Jeszcze dwa dni do Świąt, a w Zakopanem coraz więcej turystów 2 2025-12-22 14:30 Nad Tatrami rodzi się wał fenowy, na błękitnym niebie króluje słońce, a na szlakach ślisko 2025-12-22 14:05 Trudne warunki na drogach Spisza 2025-12-22 13:30 Na Kamieńcu zła jakość powietrza, im bliżej Tatr tym lepiej 5 2025-12-22 13:27 Historie wielkich namiętności ukryte w obrazach. Mamy dla Was książkę 2025-12-22 13:02 Zmarła kobieta potrącona przez samochód w Zębie 2 2025-12-22 12:00 Trochę słońca, trochę mgieł o poranku w Zakopanem (WIDEO) 4 2025-12-22 11:00 Awaria na trasach biegowych COS szybko naprawiona 2 2025-12-22 10:28 Wigilia z seniorami 1 2025-12-22 10:00 Mroźna i śnieżna zima w końcu przyjdzie? Tak wyglądają prognozy 1 2025-12-22 09:00 Pienińskie smaki wigilijne w Budapeszcie (WIDEO) 10 2025-12-22 08:30 "Sówki" ubrały choinkę 2025-12-22 08:00 Koncert Gosi Andrzejewicz i inne atrakcje na Jarmarku Bożonarodzeniowym w Zakopanem 3 2025-12-21 21:00 Jarmark bożonarodzeniowy w stolicy Podhala 2 2025-12-21 19:59 Świetny występ Kacpra Tomasiaka. Pozostali Polacy poza pierwszą dziesiątką 2025-12-21 19:00 Nie wchodźcie na stawy. TPN nie prowadzi badań grubości lodu 3 2025-12-21 18:00 Mgły i piękne widoki z Nosala (WIDEO) 2025-12-21 17:00 Tak wyglądają nowe toalety w Dolinie Kościeliskiej 12 2025-12-21 16:00 Elegia na odejście silnika spalinowego. Mamy dla Was książki 2025-12-21 15:25 Samochód uderzył w betonowe bariery 4 2025-12-21 15:00 Schron pod remizą OSP na Olczy? Na razie jest nowy samochód 5 2025-12-21 14:17 Jarmark Bożonarodzeniowy z konnym św. Mikołajem (WIDEO) 2025-12-21 14:00 Gmina Poronin zakupiła paczkowarkę do wody 3 2025-12-21 13:00 Kobiety Straży 2026. OSP Maków Dolny rusza z 9. edycją projektu 4
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-23 11:56 1. Brawo dla Magdy za prawdę. Znam wielu strażników byłych i obecnych. Sami twierdzą że straż miejska nie robi tego do czego została utworzona. Twierdza że straż miejska stała się miejscem dla byłych komendantów z różnych kluczy politycznych stała się miejscem na ciepłe posadki i doczekanie do emerytury . I w rezultacie przez lata obraz miasta jest bez zmian gdyż byli komendanci byli dla stołka i układu nie aby coś zrobić nie mieli pomysłu nad funkcjonowaniem tej formacji w naszym mieście. Każda władza przychodzi i odchodzi a problemy pozostają bez zmian te same Romowie, Maskotki na Krupówkach Trzy kubki , śliskie chodniki i parkowania. Przez lata nic nikt nie zrobił i nic nie robi. Obecna władza żyje w iluzji ze jest lepiej a tak nie jest. 2025-12-23 11:33 2. Pani Agnieszko., czy tak trudno zrozumieć. Chcę wyjścia z UE bo mi się gorzej żyje, zwłaszcza wszystkie ooplaty w górę. Ukraińcy chcą do Unii bo dostają co chcą cudzym kosztem. Jaka wojna, chyba wymyślona przez polskich polityków. 2025-12-23 11:27 3. Budzę się rano. Z mediów od rana propaganda wojskowa. Silni zwarci gotowi do III wojny światowej. Wódz donald tusk, marszałek polny kosiniak kamysz, hetman gawkowski wraz z koalicją chętnych zagrzewają do boju. Czekam z utęsknieniem na broszurę Poradnik bezpieczeństwa jaką ma dostarczyć poczta polska. Czy mam już pakować plecak ewakuacyjny? Ładną na tym wszystkim trzepie ktoś kasę. 2025-12-23 11:26 4. Franek tusk ze swoją bandą nie długo będą się zajmować skisnietym żurkiem w celi więziennej 2025-12-23 11:04 5. @decyzja Ty naprawdę taki mądry inaczej jesteś? Premier musi chodzić z obstawą, takie są przepisy po prostu. Prezydent tak samo. Doucz się a potem komentuj. 2025-12-23 10:54 6. trzeba mieć gdzie się schronić przed tymi, których popierają nasi prawdziwi" polscy patrioci " a popierają knujących z niemieckimi faszystami, przyjaciół putina no i tego, który co rusz mówi szczęść boże, a nienawidzi ludzi innego koloru skóry itp. Dostaje odznaczenia od reżimu łukaszenki czy też neguje istnienie komór gazowych w obozach drugiej wojny światowej 2025-12-23 10:45 7. Droga Magdo! Serdecznie zapraszamy na sylwestra! Oj, będzie się działo! 2025-12-23 10:39 8. Super atmosferę świąteczna robią media dla polskich obywateli COVID dał ludziom rady Wojna nie dała rady Odra z zachodu nie dała rady Żółtaczka z Czech nie dała rady Schrony i straszenie też nie pomoże Co następne? 2025-12-23 10:25 9. Proszę się pode mnie nie podszywać. Ja tu piszę po polsku i bez rusycyzmów 2025-12-23 10:22 10. Już się zlatują onuce jak muchy do łajna... Komentarze za rubelki i kryptowaluty
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama
Polecamy


REKLAMA


FILMY TP


REKLAMA


Pożegnania

Dołącz do nas - facebook