Reklama

2021-12-31 23:33:44

Lipnica Wielka

Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony

A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.

Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.

Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.

Karnawał

Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.

jof

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-12-17 22:00 Cyberprzestępcy przypuścili atak na obiekty turystyczne w całym regionie 2025-12-17 21:00 Strażacy na Olczy dostali świetnie wyposażony, nowoczesny wóz na akcje 2025-12-17 20:19 Uszkodził sześć aut, szaleńcza ucieczka pijanego 17-latka zakończona na Zakopiance 2 2025-12-17 20:00 Jakub Dzwolak z brązem na Mistrzostwach Europy w Bukareszcie 2025-12-17 19:30 Szkolny Kiermasz Bożonarodzeniowy 2025-12-17 19:00 Tatrzańskie bobry mają się dobrze (WIDEO) 2025-12-17 18:37 Zatrzymani za narkotyki (WIDEO) 1 2025-12-17 18:00 Nietypowy gość na Podhalu, Ardea cinerea zjawiła się w Zakopanem 5 2025-12-17 17:30 Frajdowa Akademia Baletu i Tańca zaprasza na "Dziadka do orzechów" 2025-12-17 17:00 Więcej kontroli i więcej pieniędzy z parkingów 4 2025-12-17 16:00 Niesamowite miesiące i wielki finał inkubatora przedsiębiorczości pod Giewontem 2025-12-17 15:35 Ty też możesz pomóc zwierzakom 1 2025-12-17 15:00 Poznajcie Bystrą 2 2025-12-17 14:30 Jarmark Bożonarodzeniowy w Maniowach 2 2025-12-17 14:00 Kolejny kierowca po alkoholu stracił prawo jazdy i grozi mu więzienie 4 2025-12-17 13:30 Przeszłość nie jest wyrokiem. Mamy dla Was książki 2025-12-17 13:00 Godne Święta Majeranków (WIDEO) 2025-12-17 12:00 Halny w Tatrach. Kolejka na Kasprowy nie kursuje. Tak jest w Dolinie Strążyskiej (WIDEO) 1 2025-12-17 11:44 Nie do wiary, w jakim stanie kierowca wsiadł za kierownicę i jechał przez Witów 1 2025-12-17 11:30 Radosław Brenkus z Lipnicy Wielkiej z nagrodą 2025-12-17 11:20 Pasje znowu górą! PKL zapraszają do udziału w trzeciej odsłonie programu grantowego 2025-12-17 11:00 Żółty żonkil, symbol nadziei czyli kolorowe wsparcie dla podhalańskiego hospicjum 2025-12-17 10:35 Zakopane - sprzedam PIĘKNY DREWNIANY KOMPLET 2025-12-17 10:00 Zatrzymani sprawcy rozboju (WIDEO) 2025-12-17 09:30 Tureccy ratownicy w Tatrach 2025-12-17 09:00 Większy autobus na Harendzie, nowe linie w nowym roku? 2 2025-12-17 07:59 Poranek ciepły jak w czerwcu. Zakopane drugim najcieplejszym miejscem w Polsce 2025-12-16 22:26 Awaria ciężarówki na zakopiance - w komorze silnika pojawił się dym 2025-12-16 21:48 W centrum Zakopanego 0 stopni, a w Kuźnicach... 2025-12-16 21:00 Nowotarski Jarmark Bożonarodzeniowy oficjalnie otwarty 2025-12-16 20:00 Awantura o Kolejową 2 2025-12-16 19:00 Po groźnym wypadku w Zębie szykują się zmiany na drogach 11 2025-12-16 18:00 Dzień, w którym tatrzańskie hale przemówiły głosem pasterzy 2025-12-16 17:00 Bez uprawnień, za to z promilami za kierownicą 2025-12-16 16:30 Przed nami Slalom Maraton Zakopane 1 2025-12-16 16:00 90 milionów złotych na inwestycje. Więcej pieniędzy na kulturę i sport 1 2025-12-16 15:30 Zmasowane policyjne kontrole na drogach powiatu nowtarskiego 4 2025-12-16 15:00 Pierwsze prognozy na Święta. Dziś inwersja i wysoka temperatura w Tatrach (WIDEO) 2025-12-16 14:00 Nowa tablica przy stacji meteo na Hali Gąsienicowej. Ciekawe dane meteo 1 2025-12-16 13:40 Anioły są bliżej, niż myślisz. Mamy dla Was książki 2025-12-16 13:33 SPRZEDAM MIESZKANIE w Krakowie, świetna lokalizacja 2025-12-16 13:30 Tatrzańskie szlaki są oblodzone i śliskie 2025-12-16 13:00 Fenomenalny debiut Grzegorza Galicy 2025-12-16 12:30 Zakopiański Salon Muzyczny. Pieśni Mieczysława Karłowicza 2025-12-16 12:00 Święto ludzi o wielkim sercu. Powiatowe Obchody Dnia Wolontariusza w Teatrze Witkacego 2025-12-16 11:00 Pół miliona na spór z wykonawcą. Zakopane szykuje się na proces 10 2025-12-16 10:30 Heródkowe gnotki - sztuka prostoty 2025-12-16 10:00 Czarnodunajecki Jarmark Bożonarodzeniowy już 21 grudnia 1 2025-12-16 09:00 Nowa atrakcja sportowa w Zakopanem. Tor Ninja Warrior już otwarty 5 2025-12-16 08:00 Mędrole w Ratuszu czyli Stanisława Apostoła interpretacja filozofii księdza Tischnera
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-17 22:41 1. W lecie w Szczawnicy po Grajcarku spacerowała czapla.nie przeszkadzało jej że w pobliżu ludzie się opalali a po deptaku spacerowali z psami.Czaple często można spotkać w Dunajcu i nad jeziorem czchowskim.Żadna sensacja. 2025-12-17 21:48 2. narybek kaczych obłoków kurzu w pełnej krasie......no i dobry ministrant.... 2025-12-17 21:04 3. W Bielski-Białej zmarła PO cesarce 41 letnia KObieta. Ale co tam, KObieta, teraz dojczland T nie organizuje marszów miliardów serc, żeby już nigdy żadna Polka...... , za to rozczula się nad pieskami narysowanymi bez łańcucha na kartce. Podobno pieski PO dzisiejszym głosowaniu w Sejmie wpadły w taką depresję, że jutrzejsze PO siedzenie Sejmu będzie poświęcone masowemu POmorowi piesków padłych ostatniej nocy w wyniku traumy pisowskiej nienawiści! Z ostatniej chwili, zagadnięty o wątek tragedii na porodówce w BB i. di Ota wnuk z "2050" odpowiada: Nie mam o czym mówić! @małek więcej pytań nie mam!!!! 2025-12-17 20:32 4. Proszę wpisać na już. Nowe przepisy drogowe 2026 Kierowcy w szoku -ważne zmiany, o których nikt nie mówi. I to dotyczy emerytów. Co ustawyłańcuchowej niektórzy mieszlają na 35 metrach kwadratowych. 2025-12-17 20:24 5. test 2025-12-17 20:20 6. Rzeczywiście nie do wiary.2.5 promila alkoholu. 2025-12-17 20:04 7. a dlaczego? bo między nimi rozeszło się, że są tu PISIORKI, którzy tak jak i oni wszystko łykają :) 2025-12-17 19:59 8. Może warto byłoby najpierw podejść do tej szkoły i zadać to pytanie pani dyrektor, bo to nie burmistrz a dyrektor szkołą zarządza. A jakoś zainteresowania rodziców tymi latami 80-tymi nie widać. Jakbyś się trochę wysilił, to byś zwrócił uwagę, że prace już na boisku trwają. 2025-12-17 19:50 9. zgadzam się z Faktami, strzeżmy się "religijnych" fundamentalistów z uczelni religijnych, takich jak: Jan Hartman, Janusz Palikot, Robert Biedroń i wielu, wielu im podobnych. Oni WSZYSCY są absolwentami religijnej uczelni. Konkretnie KUL w Lublinie!!! 2025-12-17 19:37 10. te, przedstawicielko empatii, to trza było ciach, do bagażnika, i przywieźć. i byłoby supcio! Co ty do dej kawy dodajesz dość często że widzisz to, czego inni zobaczyć nie mogą
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama