Reklama
2021-12-31 23:33:44
Reklama
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
Reklama
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-12-30 20:30
Ty podziwiasz fajerwerki, a zwierzęta cierpią
2025-12-30 19:30
Krakowiacy i Górale w zubrzyckim skansenie
2025-12-30 18:49
Pożar budynku na Olczy Stachonie w Zakopanem (WIDEO)
2025-12-30 18:24
Odnowiony budynek OSP w Grywałdzie
2025-12-30 18:00
Kameralne spotkanie z muzyką
2025-12-30 17:46
Sylwester oznacza znacznie krótszy czas pracy dla urzędu
4
2025-12-30 17:30
Kobieta, która uczyniła z ubioru język sztuki i siły. Mamy dla Was książkę
2025-12-30 17:00
Niebywałe, budżet Nowego Targu uchwalony jednogłośnie
2
2025-12-30 16:30
Starostwo Powiatowe w Zakopanem pracuje krócej w Sylwestra
2
2025-12-30 16:00
Sylwester w Zakopanem z Radiem Złote Przeboje, wszystko co trzeba wiedzieć, by dobrze się bawić
5
2025-12-30 15:30
Dobre wieści z Grywałdu. Nasz film naprawdę zadziałał.
5
2025-12-30 15:00
Paraliż ruchu kolejowego na trasie Kraków Lotnisko - Wieliczka Rynek-Kopalnia
1
2025-12-30 14:51
Okrągły czy prostokątny stół sprawdzi się lepiej w Twoim domu?
2025-12-30 14:01
Gwałciciel już ogląda świat zza kratek
1
2025-12-30 13:33
W Krościenku trwa Jarmark Świąteczny (WIDEO)
2025-12-30 13:00
Ta gmina to jakiś ewenement
4
2025-12-30 12:01
Trwa budowa sceny sylwestrowej (WIDEO)
1
2025-12-30 11:39
Jakie jest najlepsze białko dla osób aktywnych fizycznie?
2025-12-30 11:30
Wielki Sylwester w Szczawnicy
2025-12-30 11:00
Mróz, śnieg i wiatr. Zimowa pogoda w Zakopanem. Ostrzeżenie przed zamiecią
2025-12-30 10:00
Pienińskie kolędowanie
1
2025-12-30 09:00
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego
2025-12-30 08:02
Dofinansowanie od wojewody pozwoli uruchomić cztery nowe linie komunikacyjne
1
2025-12-29 22:59
Zakopane - sprzedam tanio różne BIURKA
2025-12-29 21:20
Sylwester jak zdarzenie masowe. Ratownicy szykują się na trudną noc (WIDEO)
7
2025-12-29 21:00
Gramy dla Pawła - Maniowy zjednoczone w charytatywnym turnieju
2025-12-29 20:00
Zakaz fajerwerków w Zakopanem obowiązuje przez cały rok. Policja apeluje o rozsądek
16
2025-12-29 19:00
Damy z siebie wszystko - zapewniają nasi mistrzowie w snowboardzie (WIDEO, ZDJĘCIA)
2025-12-29 18:31
Tomasiak i Stoch w drugiej dziesiątce. Zwycięża Prevc
2025-12-29 18:30
Blisko pół miliona złotych od Województwa Małopolskiego na Puchar Świata w skokach
7
2025-12-29 18:24
Karambol czterech aut w Szaflarach
2025-12-29 17:44
Ośmiolatek odnaleziony dzięki szybkiej akcji strażników
1
2025-12-29 17:33
Romskie kapele wróciły na Krupówki (WIDEO)
15
2025-12-29 17:30
Dobra zabawa bez petard. TPN po raz kolejny apeluje: Nie strzelaj w sylwestra
2025-12-29 16:59
Pożar w Rabce
2025-12-29 16:35
To już jutro Jarmark Świąteczny w Krościenku (WIDEO)
1
2025-12-29 16:00
Na osiedlu Niwa powstaje Niwiańska Przystań
2025-12-29 15:33
Zakopane - sprzedam MEBLOŚCIANKĘ
2025-12-29 15:00
Dziś słońce, ale sylwester ze śniegiem i solidnym mrozem
2025-12-29 14:24
Kolejny dzień z korkami
1
2025-12-29 14:00
Wielka Krokiew czeka na skoczków i kibiców, Puchar Świata w skokach wcześniej niż zwykle
2025-12-29 12:59
Mandaty za złe parkowanie, kolizje i poszukiwania zagubionych dzieci
2025-12-29 12:00
Witaj gwiazdko złota. Chór Gorce z kolędami (ZDJĘCIA, WIDEO)
2025-12-29 10:57
Gang narkotykowy za kratkami
2
2025-12-29 09:59
Zaczęli stawiać scenę na Sylwestra (WIDEO)
10
2025-12-29 09:25
Tłumy turystów i dużo śmieci
14
2025-12-29 09:00
Urodziny Tytusa Chałubińskiego
5
2025-12-29 08:00
Szopkowe poruszenie w Maruszynie
2025-12-28 22:44
Próba prędkości wraca na Kotelnicę. Narciarskie emocje już 9 stycznia
2025-12-28 22:40
Pożar sadzy w Borze
1
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-12-30 11:00
1.
Mróz, śnieg i wiatr. Zimowa pogoda w Zakopanem. Ostrzeżenie przed zamiecią
2025-12-30 08:02
2.
Dofinansowanie od wojewody pozwoli uruchomić cztery nowe linie komunikacyjne
2025-12-30 15:00
3.
Paraliż ruchu kolejowego na trasie Kraków Lotnisko - Wieliczka Rynek-Kopalnia
2025-12-30 12:01
4.
Trwa budowa sceny sylwestrowej (WIDEO)
2025-12-30 16:50
5.
Aniela Buńda
2025-12-30 13:00
6.
Ta gmina to jakiś ewenement
2025-12-30 12:02
7.
Janina Czyszczoń
2025-12-29 21:59
8.
Czesław Kuzdak
2025-12-30 09:00
9.
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego
2025-12-30 18:49
10.
Pożar budynku na Olczy Stachonie w Zakopanem (WIDEO)
2025-12-28 15:16
1.
Pan Marek, Biały Miś z Krupówek o Sylwestrze i pogodzie (WIDEO)
2025-12-28 11:00
2.
Pierwsza edycja wyjazdowej wystawy "Pociąg do Zakopanego"
2025-12-24 20:00
3.
Polskie tradycje bożonarodzeniowe
2025-12-24 08:47
4.
Wojciech Sral
2025-12-28 09:59
5.
Mniejsze opady śniegu niż zapowiadano. Zakopane budzi się w niedzielny poranek (WIDEO)
2025-12-28 17:50
6.
Janusz Kubit
2025-12-30 11:00
7.
Mróz, śnieg i wiatr. Zimowa pogoda w Zakopanem. Ostrzeżenie przed zamiecią
2025-12-26 11:54
8.
Bronisław Rejczak
2025-12-30 08:02
9.
Dofinansowanie od wojewody pozwoli uruchomić cztery nowe linie komunikacyjne
2025-12-29 15:00
10.
Dziś słońce, ale sylwester ze śniegiem i solidnym mrozem
2025-12-14 19:04
1.
Potrącenie pieszej w Zębie. Droga częściowo zablokowana
2025-12-15 13:48
2.
Zarzuty za posiadanie narkotyków
2025-12-28 15:16
3.
Pan Marek, Biały Miś z Krupówek o Sylwestrze i pogodzie (WIDEO)
2025-12-28 11:00
4.
Pierwsza edycja wyjazdowej wystawy "Pociąg do Zakopanego"
2025-12-24 20:00
5.
Polskie tradycje bożonarodzeniowe
2025-12-24 08:47
6.
Wojciech Sral
2025-12-28 09:59
7.
Mniejsze opady śniegu niż zapowiadano. Zakopane budzi się w niedzielny poranek (WIDEO)
2025-12-20 10:00
8.
Brak warunków do uprawiania narciarstwa skiturowego w Tatrach
2025-12-20 09:00
9.
Gmina przypomina, kto nie odebrał dokumentów adresowych, powinien go zrobić jak najszybciej
2025-12-28 17:50
10.
Janusz Kubit
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-12-29 21:20
1.
Sylwester jak zdarzenie masowe. Ratownicy szykują się na trudną noc (WIDEO)
2025-12-30 15:30
2.
Dobre wieści z Grywałdu. Nasz film naprawdę zadziałał.
2025-12-30 16:00
3.
Sylwester w Zakopanem z Radiem Złote Przeboje, wszystko co trzeba wiedzieć, by dobrze się bawić
2025-12-30 13:00
4.
Ta gmina to jakiś ewenement
2025-12-30 17:46
5.
Sylwester oznacza znacznie krótszy czas pracy dla urzędu
2025-12-30 16:30
6.
Starostwo Powiatowe w Zakopanem pracuje krócej w Sylwestra
2025-12-30 17:00
7.
Niebywałe, budżet Nowego Targu uchwalony jednogłośnie
2025-12-30 08:02
8.
Dofinansowanie od wojewody pozwoli uruchomić cztery nowe linie komunikacyjne
2025-12-30 15:00
9.
Paraliż ruchu kolejowego na trasie Kraków Lotnisko - Wieliczka Rynek-Kopalnia
2025-12-30 12:01
10.
Trwa budowa sceny sylwestrowej (WIDEO)
2025-12-26 14:00
1.
Przeorany Biały Potok
2025-12-24 16:00
2.
Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję
2025-12-27 18:00
3.
Pies uwiązany na długim łańcuchu, bułka na śniegu, jakieś wiadro i buda (WIDEO)
2025-12-28 19:00
4.
Hruby Gazda, ma pod krzyżem karuzelę
2025-12-27 17:00
5.
TPN apeluje - można bawić się bez fajerwerków, kolejna prośba o ciszę
2025-12-28 14:35
6.
Jest mały, zmarznięty i skomli uwiązany na łańcuchu (WIDEO)
2025-12-29 20:00
7.
Zakaz fajerwerków w Zakopanem obowiązuje przez cały rok. Policja apeluje o rozsądek
2025-12-29 17:33
8.
Romskie kapele wróciły na Krupówki (WIDEO)
2025-12-25 09:59
9.
Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO)
2025-12-29 09:25
10.
Tłumy turystów i dużo śmieci
2025-12-10 17:19
1.
Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO)
2025-12-13 08:00
2.
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
2025-12-02 16:30
3.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-12-19 18:25
4.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-12-23 10:00
5.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
2025-12-03 17:00
6.
Skandaliczny teledysk Karinki Ukrainki, Kuby Bobasa i Pietra Majercyka
2025-12-04 20:00
7.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
2025-12-20 12:00
8.
Andrzej Andrysiak: Tak się kradnie w mediach
2025-12-26 14:00
9.
Przeorany Biały Potok
2025-12-24 16:00
10.
Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-30 19:55
1.
Froog to czemu nie złożysz papierów na rekrutację? Co chwilę jest jakiś wakat. I też będziesz pracował w Sylwestra do 12
2025-12-30 19:20
2.
W zeszłym roku też był jednogłośnie.
2025-12-30 19:11
3.
Żeby się przypadkiem nie przemęczyli !!!
2025-12-30 19:09
4.
A te zasieki wokół UM to po co? Teren zaminowany również?
2025-12-30 19:03
5.
@ taki sobie czytelnik, rozumowanie + czytanie to u ciebie dwa przeciwległe bieguny buuhaha
2025-12-30 18:52
6.
Noo, halo!!! Dlaczego ????!!!
Następni, po Urzędzie Miasta.
A co to? Święto jakieś?
Gdzie to jest wpisane, jakiś kodeks pracy? &?
Urzędnicy to coś lepszego ???
Samowola w tym Zakopanem się szerzy coraz bardziej.
Do zwolnienia wszyscy z urzędu, do roboty- do odśnieżania, do sprzątania, kosze na Krupówkach opróżniać, wolnych śmieciarek na stanie dość,wsiadać i wywozić śmieci.
2025-12-30 18:40
7.
Polak z Polakiem się dogada, jest jeszcze nadzieja dla nas. A obcy właśnie dlatego knują jakby tu nas podzielić i naszczuć wzajemnie
2025-12-30 18:38
8.
Nasze drogi do kapitalizmu. Drogi prąd, drogi gaz i drogi węgiel.
2025-12-30 18:38
9.
Najbardziej podoba mi się to "przestrzeganie zasad bezpieczeństwa epidemicznego".
Czyżby nadal spółka Agora brała kasę za artykuły o strasznym wirusie i szczepionce najlepiej przebandanej w historii?
2025-12-30 18:37
10.
No no , to już w ogóle niech przestaną pracować.
A co to??? Święto jakieś,czy co ???!!!
U nich więcej wolnego,jak pracy.
2025-12-03 15:38
1.
Świetny POmysl, zwłaszcza że w Zakopanem mimo otwartej Gubałówka m.in. przez Pana Szwajcara i czwartego burmistrza G.J. to lepiej na desce windsurfingowej po równiach pojeździć
2025-12-01 17:12
2.
Panowie dobra robota! A tak swoją drogą nie ma wojny, jest woda, ogólcie się do tej służby, a nie wyglądajcie jak krasnale...
2025-11-21 15:51
3.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
4.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
5.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
6.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
7.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
8.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
9.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
10.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
Reklama
Kino Sokół/Zakopane
Kino Miejsce/Zakopane
Jarmark Bożonarodzeniowy w Zakopanem
Władysław Matlakowski. Potęga umysłu. Wystawa w Warce
Festiwal Kolęd, Pastorałek i Pieśni Bożonarodzeniowych: Dobrze ześ sie Jezu pod Giewontem zrodziył
Tribute to Zbigniew Wodecki. Koncert w Nowym Targu
Zakopane. Podróż w przeszłość. Wystawa w Kmicicu
Zatraceniec. Sztuka teatralna. Bukowina Tatrzańska
Kino Tatry/Nowy Targ
Pociąg do Zakopanego. Wystawa w Teatrze Witkacego
Sylwester w Szczawnicy
Wieczór Sylwestrowy z Aurorą B. Zakopane
Sylwester w Zakopanem z Radiem Złote Przeboje
Sylwester w Rabce-Zdroju
Koncert Noworoczny w Jabłonce
Wieczór kolęd: Krakowiacy i Górale. Zubrzyca Górna
Wieczór z pasją. Wystawa Patrycji Mrozik. Maków Podhalański
Koncert kolęd w Makowie Podhalańskim
Koncert w SDK Nowy Targ: Seks w Czasach Wojny, Gilzy i Noisoire
II Zjazd Morsów w Kacwinie
Koncert świąteczny orkiestry dętej z Łapsz Niżnych
Orawskie Kolędowanie w Jabłonce
Kolędowanie z Beti i jej uczniami. Nowy Targ
Wieczór w Czerwonym Dworze: Kolędowanie
Góralski Orszak Trzech Króli. Kościelisko
Orszak Trzech Króli. Rabka-Zdrój
Koncert bożonarodzeniowy na Bachledówce
Wielki koncert kolęd. Mszana Dolna
Wspólne kolędowanie w SDK. Nowy Targ
Koncert Noworoczny w nowotarskim MCK
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook