Reklama
2021-12-31 23:33:44
Reklama
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
Reklama
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-12-25 18:00
Koncert Świąteczny zespołu Trebunie-Tutki
2025-12-25 17:00
Pastorałka dla Józefiny (WIDEO)
2025-12-25 16:30
Święta pełne magii
2025-12-25 16:00
W górach liczy się każda sekunda (WIDEO)
2025-12-25 15:26
Zderzenie dwóch aut w Poroninie
2025-12-25 15:01
Strażacy wezwani do Murzasichla i Kościeliska
2025-12-25 14:01
Pastorałki Emila Miki
2025-12-25 13:00
W przyszłym roku Nowy Targ świętuje swoje 680. urodziny
1
2025-12-25 11:59
Piękny i mroźny poranek w Witowie (WIDEO)
2025-12-25 11:06
Nad Tatrami pojawił się efekt halo
2
2025-12-25 11:00
Podhalański Inkubator Edukacyjny w Zakopanem. Nowe wsparcie dla uczniów SP nr 4
2025-12-25 09:59
Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO)
1
2025-12-25 09:00
Orawskie szopki
2025-12-24 21:00
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK
2025-12-24 20:00
Polskie tradycje bożonarodzeniowe
2025-12-24 19:00
Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie
1
2025-12-24 17:59
Strzegą tradycji jak domowego ognia (WIDEO)
2025-12-24 17:00
Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju
2025-12-24 16:00
Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję
10
2025-12-24 15:00
Świąteczno-noworoczny recital Mateusza Ziółki
1
2025-12-24 14:23
Wesołych, cudownych Świąt życzy Tygodnik i św. Mikołaj (WIDEO)
2025-12-24 13:45
Trzyletnie dziecko odnalezione na Krupówkach. Szybka akcja strażników miejskich i policjantów
3
2025-12-24 13:00
Ten most ma być wyremontowany w przyszłym roku
1
2025-12-24 11:59
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
4
2025-12-24 11:00
Zakopane. Podróż w przeszłość
2
2025-12-24 09:59
Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO)
2025-12-24 08:59
Mamy jednak białe Święta! (WIDEO)
4
2025-12-24 08:00
Świąteczna inicjatywa policjantów z Bukowiny Tatrzańskiej
2025-12-23 22:18
Zaginął Krzysztof Pyka z Rdzawki
2025-12-23 21:00
Nowe połączenia Małopolskich Linii Dowozowych na Podhalu od 2026 roku
1
2025-12-23 20:00
Rozbudowa drogi w Zaskalu
1
2025-12-23 19:46
Świąteczna niespodzianka dla Tatrogrodu. Mundurowi przekazali dzieciom choinki
2
2025-12-23 19:00
Świąteczny koncert na nutę rokoko
2025-12-23 18:00
81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach
16
2025-12-23 17:00
Okołoświąteczne zamknięcie PSZOK-a w Poroninie
2025-12-23 16:38
Przedświąteczne Krupówki toną we mgle. Turystów nie brakuje (WIDEO)
2
2025-12-23 16:00
Przebudowa rabczańskiego Rynku się przedłuży
2025-12-23 15:00
Nowoczesna sala gimnastyczna powstaje przy Szkole Podstawowej nr 11 w Nowym Targu
2025-12-23 14:00
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
26
2025-12-23 13:30
Pozdrowienia od podziemia. Czarno-biała kartka, która poruszyła Zakopane
5
2025-12-23 13:00
Nie żyje Zdzisław Błachut, społecznik i regionalista z Ochotnicy Górnej
1
2025-12-23 11:59
Nad Zakopanem morze chmur, a wyżej piękne widoki (WIDEO)
2025-12-23 11:33
Jędrek na Krupówkach już gotowy na Święta
2025-12-23 11:30
Życzenia od beskidzkich ratowników GOPR (WIDEO)
2025-12-23 11:00
Dwie sesje jednego dnia, radni uchwalili zmiany w budżecie i podjęli uchwałę o planie zagospodarowania
2025-12-23 10:00
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
34
2025-12-23 09:00
Gmina zaleca wymianę tabliczek adresowych na bardziej estetyczne i jednolite
4
2025-12-23 08:00
Godni Kiermas pod Babiom Górom
2025-12-22 21:00
Nowy quad dla druhów z Jaworek
2
2025-12-22 20:29
Babiogórskie Wilczki w dyrekcji babiogórskiego parku
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-12-25 15:26
1.
Zderzenie dwóch aut w Poroninie
2025-12-25 15:01
2.
Strażacy wezwani do Murzasichla i Kościeliska
2025-12-25 09:59
3.
Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO)
2025-12-24 20:00
4.
Polskie tradycje bożonarodzeniowe
2025-12-25 11:59
5.
Piękny i mroźny poranek w Witowie (WIDEO)
2025-12-25 18:00
6.
Koncert Świąteczny zespołu Trebunie-Tutki
2025-12-25 11:27
7.
Stanisław Kowalik
2025-12-24 21:00
8.
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK
2025-12-25 11:00
9.
Podhalański Inkubator Edukacyjny w Zakopanem. Nowe wsparcie dla uczniów SP nr 4
2025-12-25 15:12
10.
Jan Miętus
2025-12-24 09:59
1.
Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO)
2025-12-24 12:23
2.
Maciej Ciesielski
2025-12-22 08:00
3.
Koncert Gosi Andrzejewicz i inne atrakcje na Jarmarku Bożonarodzeniowym w Zakopanem
2025-12-22 21:41
4.
Anna Moskała
2025-12-18 18:29
5.
Gramy dla Pawła Leśniaka
2025-12-19 07:59
6.
Multimedialna opowieść o Zakopanem. Historia miasta ożywa w Kinie Sokół
2025-12-20 09:30
7.
W Ochotnicy Dolnej trwa świąteczny jarmark
2025-12-25 15:26
8.
Zderzenie dwóch aut w Poroninie
2025-12-20 14:03
9.
Brak prądu w Łapszach Niżnych
2025-12-24 11:59
10.
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
2025-12-14 19:04
1.
Potrącenie pieszej w Zębie. Droga częściowo zablokowana
2025-12-24 09:59
2.
Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO)
2025-12-10 11:30
3.
Szczawnickie smaki w Budapeszcie. Węgierscy dziennikarze odkrywali kulinarne tradycje Pienin
2025-12-24 12:23
4.
Maciej Ciesielski
2025-11-27 05:29
5.
Zamknięcie ulicy Biała Woda w Jaworkach
2025-12-09 11:00
6.
Nowotarżanie laureatami ogólnopolskiego konkursu "Broń się w necie"
2025-12-03 10:30
7.
Pierwsza Nagroda "Pamięć i Tożsamość" w Bukowinie
2025-11-26 16:30
8.
Kto zabił Danusię? Mamy dla Was książki
2025-12-01 16:30
9.
Czułość, lekkość, czar. Koncert w Stacji Kultura
2025-12-06 21:40
10.
Sekrety Świętego, który gonił po mieście (ZDJĘCIA)
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-12-25 11:06
1.
Nad Tatrami pojawił się efekt halo
2025-12-25 09:59
2.
Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO)
2025-12-25 13:00
3.
W przyszłym roku Nowy Targ świętuje swoje 680. urodziny
2025-12-24 19:00
4.
Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie
2025-12-19 18:25
1.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-12-23 10:00
2.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
2025-12-20 12:00
3.
Andrzej Andrysiak: Tak się kradnie w mediach
2025-12-23 14:00
4.
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
2025-12-22 16:04
5.
Mandaty za wjazd na Plac Niepodległości. Straż Miejska przypomina o zakazie ruchu
2025-12-18 20:00
6.
Góry bez samochodów? W Alpach się da, w Tatrach wciąż nie
2025-12-23 18:00
7.
81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach
2025-12-21 17:00
8.
Tak wyglądają nowe toalety w Dolinie Kościeliskiej
2025-12-22 09:00
9.
Pienińskie smaki wigilijne w Budapeszcie (WIDEO)
2025-12-24 16:00
10.
Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję
2025-12-10 17:19
1.
Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO)
2025-12-13 08:00
2.
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
2025-11-29 09:00
3.
Prezydent Duda promował swoją książkę. Nazwisko premiera Tuska odmieniane przez wszystkie przypadki (WIDEO)
2025-12-02 16:30
4.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-12-19 18:25
5.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-11-26 15:31
6.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-12-23 10:00
7.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
2025-11-30 09:00
8.
Spółdzielnia Mieszkaniowa przypomina: Bezwzględny zakaz używania butli gazowych
2025-12-03 17:00
9.
Skandaliczny teledysk Karinki Ukrainki, Kuby Bobasa i Pietra Majercyka
2025-12-04 20:00
10.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-25 17:22
1.
Psy szczekają ale karawana idzie dalej
2025-12-25 17:18
2.
Co poniektorym przydałby się poradnik jak walczyć z wytworami chorych umysłów opętanych polityką i sączoną non stop przez prawackie media nienawiścią do innych oraz propagandowym
kłamstwem. Mają za zadanie dzielić Polakow, wzbudzać niepokój i rozsiewać fake newsy. Ale my bądźmy spokojni przy świątecznych stołach, szanujmy się wzajemnie i nie dajmy sztucznym strachom. Wesołych świat!
2025-12-25 16:52
3.
/@ Jachira na lotnisku, a co się dzieje temu rolnictwu czy górnictwu? masz na myśli umowę z Mercosur? to zobacz na YouTube są filmiki o tym, jak w 2019r. pis do podpisania umowy parł, a mówi o tym podobnie jak o zielonym ładzie! przecież ten zielony ład to pisowskie dziecko! wpisz sobie na YouTube hasło wojciechowski i zielony ład, to ci gały na wierzch wyjdą. A co do górnictwa to, co tu ratować przecież do wydobycia węgla trzeba dopłacać to, co ty chcesz ratować!
2025-12-25 16:01
4.
trza się sprężyć na 15 ą ... do remizy osp...... nim jednak pojawi się gwiazda to trza do 17ej poczekać ... coby ją dostrzec ...
2025-12-25 14:36
5.
Piekło zamarzło. Lolowi się poodomnieniało. Nie to, że wytyka Polakom żydowskie pochodzenie, obwiniając ich za powstawanie gett i obozów, to nagle stał się militarystą. Przepraszam, a czyy to nie wy, Lolo z pozostałym lewactwem byliście pacyfistami nawołującymi do rysowania kredkami po asfalcie i "wojowaniu" ekologicznymi czołgami nie zostawiającymi śladu węglowego?
Już widzę Twój komentarz, jak by takie poradniki roznosiła Poczta Polska za PiSu. "Pisowska" poczta...
2025-12-25 14:34
6.
na youtube sa miliony godzin takich poradników, wystarczy chcieć
2025-12-25 14:30
7.
Znowu wyrzucają kasę na pierdoły zamiast ratować rolnictwo czy górnictwo
2025-12-25 13:32
8.
Zapewne pomysłodawcą jest dyplomowany lekarz, zbawca rolników z 1% poparcia kosiniak lub jego brat bliźniak kamysz
2025-12-25 13:31
9.
Do Franek - W antykwariatach i wszelakich komisach książkowych (w Internecie bez problemu to znajdziesz) masz tego od zatrzęsienia.
2025-12-25 13:24
10.
Czyli Nowy Targ się urodził..no proszę, ile to od lewaków można się dowiedzieć
2025-12-03 15:38
1.
Świetny POmysl, zwłaszcza że w Zakopanem mimo otwartej Gubałówka m.in. przez Pana Szwajcara i czwartego burmistrza G.J. to lepiej na desce windsurfingowej po równiach pojeździć
2025-12-01 17:12
2.
Panowie dobra robota! A tak swoją drogą nie ma wojny, jest woda, ogólcie się do tej służby, a nie wyglądajcie jak krasnale...
2025-11-21 15:51
3.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
4.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
5.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
6.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
7.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
8.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
9.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
10.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
Reklama
Teatr Rabcio - grudzień
Kino Sokół/Zakopane
Kino Miejsce/Zakopane
Jarmark Bożonarodzeniowy w Zakopanem
Władysław Matlakowski. Potęga umysłu. Wystawa w Warce
Spotkanie dotyczące utworzenia koalicji organizacji pozarządowych w ramach MIN KONGRESU NGO
Kino Tatry/Nowy Targ
Festiwal Kolęd, Pastorałek i Pieśni Bożonarodzeniowych: Dobrze ześ sie Jezu pod Giewontem zrodziył
Żywa Szopka w Rabce-Zdroju
Tribute to Zbigniew Wodecki. Koncert w Nowym Targu
Świąteczny koncert w Teatrze Rozrywki RZT Szymaszkowa w Zakopanem
Zakopane. Podróż w przeszłość. Wystawa w Kmicicu
Mateusz Ziółko. Koncert świąteczno-noworoczny. Raba Wyżna
Zatraceniec. Sztuka teatralna. Bukowina Tatrzańska
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK
Koncert kolęd w Rzepiskach i Brzegach
Koncert jubileuszowy Bystrego Potoku i Kacwińskich Borówecek
Spektakl dla dzieci. Zawoja
Góralskie jasełka. Bukowina Tatrzańska
Witaj Gwiazdko złota. Koncert kolęd. Nowy Targ
Koncert kolęd w Mszanie Dolnej
Pienińskie kolędowanie. Krościenko n.D.
Kliw. Koncert. Nowy Targ
Spotkanie: Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju
Urodziny Tytusa Chałubińskiego. Zakopane
Spotkanie z Filipem Majkowskim. Mszana Dolna
Jarmark Świąteczny w Krościenku n. D.
Trebunie-Tutki. Koncert świąteczny w Dzianiszu
Pociąg do Zakopanego. Wystawa w Teatrze Witkacego
Sylwester w Szczawnicy
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook