Reklama
2021-12-31 23:33:44
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-11-21 17:00
Ekopatrol wyruszył na kontrole w Zakopanem
2025-11-21 16:01
"Umrzeć ze śmiechu". Świetna komedia Teatru Bagatela w Nowym Targu
2025-11-21 16:00
Nie daj się uwieść orzechówce (WIDEO)
2025-11-21 15:19
Nowa koncepcja Parku Miliona Świateł w Zakopanem. Mniej kolorów, więcej baśni
1
2025-11-21 14:50
Nocna kolizja w Starem Bystrem
2025-11-21 14:11
Długopisy Parker - dziedzictwo precyzji i prestiżu w pisaniu
2025-11-21 14:00
Kwalifikacja wojskowa 2026. Kogo obejmie i jakie dokumenty przygotować?
3
2025-11-21 13:14
Muzyczny film "Quebonafide: Północ / Południe" Akt 1. już 22 listopada w serwisie streamingowym CANAL+
2025-11-21 13:00
Nie ma już miejsc na listach, które uprawniają do spotkań w sprawie obwodnicy Zakopanego
7
2025-11-21 12:00
Co robić w weekend w Zakopanem?
1
2025-11-21 11:37
Tak wyglądała poranna jazda po zakopiańskich drogach, pługi poszły w ruch
2025-11-21 11:30
Legendarni iluzjoniści powracają na ekrany kin. Mamy dla Was bilety
2025-11-21 11:21
Wielka plama oleju na drodze w Zubrzycy Górnej
2025-11-21 11:20
Producent myjni bezdotykowej podpowiada - jak przygotować myjnię bezdotykową na każdą porę roku
2025-11-21 11:00
Piękne oblicze zimy. Kapliczka na Jaszczurówce w śniegu (WIDEO)
1
2025-11-21 10:35
Trudne warunki na głównej drodze Podhala
2025-11-21 10:19
Policja apeluje o ostrożność, za nami trzy kolizje, unieruchomiony TIR, a tak się jeździ w Kościelisku (WIDEO)
1
2025-11-21 10:00
Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach
1
2025-11-21 09:21
Jest ślisko, uderzył autem wprost w latarnię
3
2025-11-21 08:59
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Poranek na Krupówkach (WIDEO)
1
2025-11-21 08:15
Siła głosu z Podhala, czyli zakopiańscy eksperci i dwa Dni Architektury Drewnianej
2025-11-21 07:42
Alerty bezpieczeństwa - śniegu przybywa, tak wyglądają Krupówki i stragany pod Gubałówką (WIDEO)
2
2025-11-20 21:00
Okradali sklepy. Grozi im długa odsiadka
2
2025-11-20 20:00
"Zatraceniec" powrócił na scenę Domu Ludowego
2025-11-20 19:11
III Test Czystej Formy. Ogólnopolskie zawody wspinaczkowe w Zakopanem!
1
2025-11-20 19:00
Zmiana organizacji ruchu w otoczeniu rabczańskiego szpitala
2025-11-20 18:27
Żołnierze na ulicach Nowego Targu
9
2025-11-20 18:00
Od Nowego Targu po Elitę Kettlebell Sport: Niezwykła droga Tomasza Potaczka
2025-11-20 16:59
Wyższe podatki w Zakopanem, ale Krupówki nadal tańsze niż Sopot?
17
2025-11-20 15:59
Można już biegać na nartach w Zakopanem. COS naśnieża trasy
5
2025-11-20 14:59
Ostrzeżenie przed dużymi opadami śniegu
11
2025-11-20 13:59
Radni i burmistrz zapowiadają obronę Polskich Kolei Linowych przed komercjalizacją
14
2025-11-20 13:30
Górskie historie. Mamy dla Was książki
2025-11-20 13:00
Psy z nowotarskiego schroniska czekają na Was!
2025-11-20 12:30
Otwarcie odnowionej wystawy stałej w Izbie Pamięci Andrzeja Skupnia Florka
2025-11-20 12:00
Twoje światła - nasze bezpieczeństwo
2
2025-11-20 11:00
12 Slalom Maraton. Patronat objął prezydent Karol Nawrocki
12
2025-11-20 09:59
Silny wiatr Tatrach. Nadciągają opady śniegu
2025-11-20 09:30
Kolumna informacyjna Muzeum Tatrzańskiego
2025-11-20 08:59
Policjanci ze Szczawnicy zatrzymali dwóch nietrzeźwych kierowców
1
2025-11-20 08:00
Konfiskaty aut
6
2025-11-19 22:40
Jamnik szorstkowłosy zaginął w Szaflarach wysoka nagroda dla znalazcy
2025-11-19 22:19
Minister Raś o opłacie turystycznej. Zakopane może najbardziej skorzystać
11
2025-11-19 20:30
Nie uwierzycie, że ten czas tak leci
1
2025-11-19 20:00
Sezon zimowy 2025 w Zakopanem: od kolęd po Puchar Świata
2
2025-11-19 19:00
Muzealnicy z trzech miast szkolą się z metody RE-ORG w Zakopanem
2025-11-19 18:00
"Tatry" z najwyższym laurem! Kwartalnik uznany za najlepsze czasopismo regionalistyczne 2024 roku
1
2025-11-19 17:30
ŻYCZlive Spotkania po raz drugi
2025-11-19 17:00
Ruszyło naśnieżanie w Centrum Narciarstwa Biegowego
2025-11-19 16:00
Zakłady Komunalne przejdą na ręczne sterowanie
2
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-11-21 11:37
1.
Tak wyglądała poranna jazda po zakopiańskich drogach, pługi poszły w ruch
2025-11-21 10:00
2.
Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach
2025-11-21 13:00
3.
Nie ma już miejsc na listach, które uprawniają do spotkań w sprawie obwodnicy Zakopanego
2025-11-20 19:00
4.
Zmiana organizacji ruchu w otoczeniu rabczańskiego szpitala
2025-11-20 20:00
5.
"Zatraceniec" powrócił na scenę Domu Ludowego
2025-11-21 14:00
6.
Kwalifikacja wojskowa 2026. Kogo obejmie i jakie dokumenty przygotować?
2025-11-21 08:59
7.
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Poranek na Krupówkach (WIDEO)
2025-11-21 11:00
8.
Piękne oblicze zimy. Kapliczka na Jaszczurówce w śniegu (WIDEO)
2025-11-20 19:11
9.
III Test Czystej Formy. Ogólnopolskie zawody wspinaczkowe w Zakopanem!
2025-11-21 17:00
10.
Ekopatrol wyruszył na kontrole w Zakopanem
2025-11-15 09:00
1.
Uczniowie ze Szczawnicy spojrzeli na gwiazdy
2025-11-21 11:37
2.
Tak wyglądała poranna jazda po zakopiańskich drogach, pługi poszły w ruch
2025-11-14 19:34
3.
Przepiękne widoki z Prędówki w Kościelisku (WIDEO)
2025-11-15 16:00
4.
Rabczańska straż miejska będzie świętować 35-lecie istnienia
2025-11-18 11:24
5.
Piękny zimowy dzień w Zakopanem. W Tatrach trudne warunki i zagrożenie lawinowe (WIDEO)
2025-11-15 18:03
6.
Szkolenie dronowe ratowników GOPR
2025-11-16 19:00
7.
Wyjątkowo malownicza Babia Góra (WIDEO)
2025-11-19 18:00
8.
"Tatry" z najwyższym laurem! Kwartalnik uznany za najlepsze czasopismo regionalistyczne 2024 roku
2025-11-14 21:04
9.
Rowerowy Rajd Niepodległości 2025: biało-czerwony peleton na szlaku pamięci
2025-11-21 10:00
10.
Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach
2025-11-05 14:00
1.
Podhalańskie mamuty, smoki i duch Janosika, a do tego kabaret Śleboda
2025-11-15 09:00
2.
Uczniowie ze Szczawnicy spojrzeli na gwiazdy
2025-11-09 13:29
3.
Mały remont bacówki PTTK na Maciejowej
2025-11-21 11:37
4.
Tak wyglądała poranna jazda po zakopiańskich drogach, pługi poszły w ruch
2025-11-10 18:00
5.
Zastrzyk emocji
2025-11-14 19:34
6.
Przepiękne widoki z Prędówki w Kościelisku (WIDEO)
2025-11-11 18:00
7.
Szykuje się modernizacja kościoła w skansenie w Zubrzycy Górnej
2025-11-11 21:31
8.
Ulubione pieśni Jana Pawła II w Krościenku
2025-11-15 16:00
9.
Rabczańska straż miejska będzie świętować 35-lecie istnienia
2025-11-07 18:00
10.
Uczniowski dzień pełen wrażeń (ZDJĘCIA, WIDEO)
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-11-20 18:27
1.
Żołnierze na ulicach Nowego Targu
2025-11-21 13:00
2.
Nie ma już miejsc na listach, które uprawniają do spotkań w sprawie obwodnicy Zakopanego
2025-11-21 14:00
3.
Kwalifikacja wojskowa 2026. Kogo obejmie i jakie dokumenty przygotować?
2025-11-21 09:21
4.
Jest ślisko, uderzył autem wprost w latarnię
2025-11-21 07:42
5.
Alerty bezpieczeństwa - śniegu przybywa, tak wyglądają Krupówki i stragany pod Gubałówką (WIDEO)
2025-11-20 21:00
6.
Okradali sklepy. Grozi im długa odsiadka
2025-11-21 10:00
7.
Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach
2025-11-21 08:59
8.
W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Poranek na Krupówkach (WIDEO)
2025-11-21 11:00
9.
Piękne oblicze zimy. Kapliczka na Jaszczurówce w śniegu (WIDEO)
2025-11-20 19:11
10.
III Test Czystej Formy. Ogólnopolskie zawody wspinaczkowe w Zakopanem!
2025-11-15 08:00
1.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-11-16 18:00
2.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-17 17:30
3.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-18 16:20
4.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-19 15:30
5.
Poszukiwany Ukrainiec zatrzymany pod Giewontem
2025-11-17 18:28
6.
Małpki wspierają gminy. Mieszkańców inaczej
2025-11-17 16:30
7.
45 lat "Solidarność" (ZDJĘCIA, WIDEO)
2025-11-14 18:31
8.
Podrzucają śmieci. Taki widok to nie nowość
2025-11-18 21:12
9.
20 lat od zamknięcia trasy na Gubałówce. Nie widać nawet światełka w tunelu
2025-11-20 16:59
10.
Wyższe podatki w Zakopanem, ale Krupówki nadal tańsze niż Sopot?
2025-11-09 21:00
1.
Zapomniana aleja zdrajców na największym zakopiańskim cmentarzu
2025-10-27 13:31
2.
Niektóre restauracje gotowe na Halloween
2025-11-15 08:00
3.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-10-30 08:00
4.
Aleja zdrajców
2025-11-16 18:00
5.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-17 17:30
6.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-06 18:00
7.
Lekarz i ksiądz odpowiedzą za handel narkotykami
2025-11-18 16:20
8.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-10-24 21:00
9.
W Kościelisku odbyły się uroczystości pogrzebowe Stanisława Klapera, Żołnierza Wyklętego
2025-11-19 15:30
10.
Poszukiwany Ukrainiec zatrzymany pod Giewontem
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-11-21 16:04
1.
A Słowacy zastrzelili już ok. 180 sztuk. Dostep w trybie informacji publicznej. Slowacki niedzwiedż przechodzi na polską stronę i bezpiecznie wraca, "nasz" przechodzi na słowacką i kończy jako skóra na scianie tamtejszego "ambitnego" myśliwego
2025-11-21 16:01
2.
Czy istnieje udowodniony związek między liczbą dróg i liczbą korków? - Tak, istnieje udowodniony i paradoksalny związek między budowaniem nowych dróg (lub zwiększaniem ich przepustowości) a ilością korków. Zjawisko to jest często opisywane przez teorie z zakresu inżynierii transportu i ekonomii, a w szczególności przez koncepcję popytu indukowanego (ang. induced demand).
Resztę proszę sobie przeczytać w Gemini.
2025-11-21 15:46
3.
Żadna, nawet najlepsza koncepcja nie zastąpi antykoncepcji.
2025-11-21 15:33
4.
Ale wiecie że to artykuł o śniegu, prawda?
Gg, wtedy kiedy pisałeś/aś ostatni komentarz, właśnie zaczął padać. Przynajmniej tu, gdzie mieszkam.
2025-11-21 15:27
5.
zxadłuzaja miasto na potege na bzdurne iwestycje a potm podnosz podtki ceny smieci ect
2025-11-21 15:25
6.
"Spotkania będą miały wyłącznie charakter indywidualny. Dlatego też każdarozbic opur społeczny na pojedyncze przypadki , czyzby dla tego ze pojdyncza osoba łatwiej zastraszyc lub przekupić?
2025-11-21 15:15
7.
Masowo ukrywają się w Budapeszcie.
2025-11-21 15:13
8.
Elektryk? Poseł Niemcen trenował przed podróżą na Sybir?
2025-11-21 15:03
9.
Jestem niemal pewien że wszyscy zwolennicy konfederacji zgłoszą się nawet przed terminem. Oni tak bardzo kochają ojczyznę deklarują patriotyzm że nikt im nie dorówna.
2025-11-21 15:01
10.
Wywalić te lasy,pola,działki,wstrętne stare chałupy i zrobić w końcu tą obwodnicę,a najlepiej autostradę bo przecież te dojazdy do i z Zakopanego to jest średniowiecze
2025-11-17 21:21
1.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
2.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
3.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
4.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
5.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
6.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
7.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
2025-11-07 18:02
8.
Do naleśnika.
Masz racje. Własność ziemi to rzecz święta. Bez TPNu Tatry by staly tak samo gdzie stoją i górale by zarządzali tak jak i teraz.. mielibysmy płoty w poprzek Kalatowek, pijanych "stryków" zbierających opłaty przy ściezkach przez swoje przecież. Smażalnie mintaja nad Czarnym Stawem i korcmy z peruwiańską muzyką wzdłóż Doliny Kościeliskiej albo ryczące quady z łysolami na Goryczkowej. Mam dalej?
Że byłoby inaczej? To dlaczego nie jest tam gdzie ta Gomora się pleni dzisiaj
2025-10-31 16:25
9.
Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu
2025-10-29 20:57
10.
do Franka - jak by to były prywatne tereny, to kto inny miałby tam rządzić jak nie ich właściciele? A może Twoje obejście (o ile takowe posiadasz) wyglądałoby lepiej, gdyby zajęło się nim państwo? Może Ciebie trzeba wywłaszczyć i zająć się lepiej tym co masz? I wtedy powiemy - no teraz to wygląda jak trzeba, wolimy żeby żaden Franek prywatny właściciel się nam tu nie rządził.
Reklama
Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny: Żywa okładka
Festiwal Restauracji w Zakopanem
Umrzeć ze śmiechu. Teatr Bagatela w Nowym Targu
Kino Miejsce/Zakopane
Kino Sokół/Zakopane
Kino Tatry/Nowy Targ
Mikołajkowy Turniej Koszykówki 3x3. Zapisy
Dziady. Widowisko muzyczne. Szczawnicy
Wernisaż w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem
Spotkanie z dr Katarzyną Ceklarz. Rabka-Zdrój
Mikrofestiwal Literacki. Mszana Dolna
SIT DOWN. Maciej Pinkwart, Kabaret Śleboda. Zakopane
Piotr Lubertowicz. Koncert. Velo Stacja
Gminny Przegląd Zespołów Regionalnych. Czarny Dunajec
III Test Czystej Formy. Zakopane
Cecyladia 2025. Niedzica
Posiady Orawskie. Zybrzyca Górna
Wernisaż wystawy wieńczącej cykl warsztatów. Suche
Bal Św. Katarzyny na Lodzie. Nowy Targ
Młode Podhale. Jubileusz 15-lecia zespołu. Nowy Targ
Gminny Konkurs Potraw Regionalnych. Zaskale
Tutaj, poza czas. Władysław Trebunia-Tutka. Wernisaż
Krakowska Opera Kameralna w Rabciu
De Press. Za Polskę. Koncert. Jabłonka
Żenada Fest. Nowy Targ
Ludowa Potańcówka u Babiogórzan. Maków Podhalański
Tribute to Judas Priest. Koncert. Jaworki
Koncert w Luzik Pubie. Maniowy
Góralska zabawa Andrzejkowa. Poronin
Tenis stołowy. Turniej otwarty. Zakopane
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook