Reklama
2021-12-31 23:33:44
Reklama
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
Reklama
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-12-24 21:00
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK
2025-12-24 20:00
Polskie tradycje bożonarodzeniowe
2025-12-24 19:00
Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie
1
2025-12-24 17:59
Strzegą tradycji jak domowego ognia (WIDEO)
2025-12-24 17:00
Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju
2025-12-24 16:00
Poradnik bezpieczeństwa trafi do wszystkich domów. Poczta Polska rozpoczęła dystrybucję
2025-12-24 15:00
Świąteczno-noworoczny recital Mateusza Ziółki
2025-12-24 14:23
Wesołych, cudownych Świąt życzy Tygodnik i św. Mikołaj (WIDEO)
2025-12-24 13:45
Trzyletnie dziecko odnalezione na Krupówkach. Szybka akcja strażników miejskich i policjantów
2
2025-12-24 13:00
Ten most ma być wyremontowany w przyszłym roku
1
2025-12-24 11:59
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
3
2025-12-24 11:00
Zakopane. Podróż w przeszłość
1
2025-12-24 09:59
Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO)
2025-12-24 08:59
Mamy jednak białe Święta! (WIDEO)
4
2025-12-24 08:00
Świąteczna inicjatywa policjantów z Bukowiny Tatrzańskiej
2025-12-23 22:18
Zaginął Krzysztof Pyka z Rdzawki
2025-12-23 21:00
Nowe połączenia Małopolskich Linii Dowozowych na Podhalu od 2026 roku
1
2025-12-23 20:00
Rozbudowa drogi w Zaskalu
1
2025-12-23 19:46
Świąteczna niespodzianka dla Tatrogrodu. Mundurowi przekazali dzieciom choinki
2
2025-12-23 19:00
Świąteczny koncert na nutę rokoko
2025-12-23 18:00
81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach
16
2025-12-23 17:00
Okołoświąteczne zamknięcie PSZOK-a w Poroninie
2025-12-23 16:38
Przedświąteczne Krupówki toną we mgle. Turystów nie brakuje (WIDEO)
1
2025-12-23 16:00
Przebudowa rabczańskiego Rynku się przedłuży
2025-12-23 15:00
Nowoczesna sala gimnastyczna powstaje przy Szkole Podstawowej nr 11 w Nowym Targu
2025-12-23 14:00
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
26
2025-12-23 13:30
Pozdrowienia od podziemia. Czarno-biała kartka, która poruszyła Zakopane
5
2025-12-23 13:00
Nie żyje Zdzisław Błachut, społecznik i regionalista z Ochotnicy Górnej
1
2025-12-23 11:59
Nad Zakopanem morze chmur, a wyżej piękne widoki (WIDEO)
2025-12-23 11:33
Jędrek na Krupówkach już gotowy na Święta
2025-12-23 11:30
Życzenia od beskidzkich ratowników GOPR (WIDEO)
2025-12-23 11:00
Dwie sesje jednego dnia, radni uchwalili zmiany w budżecie i podjęli uchwałę o planie zagospodarowania
2025-12-23 10:00
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
34
2025-12-23 09:00
Gmina zaleca wymianę tabliczek adresowych na bardziej estetyczne i jednolite
4
2025-12-23 08:00
Godni Kiermas pod Babiom Górom
2025-12-22 21:00
Nowy quad dla druhów z Jaworek
2
2025-12-22 20:29
Babiogórskie Wilczki w dyrekcji babiogórskiego parku
2025-12-22 20:28
Palila się stolarnia w Jabłonce
2025-12-22 20:00
Wygrały wszystkie mecze
2025-12-22 19:23
Z takimi smakołykami do Krakowa pojechały panie z Mizernej
2025-12-22 19:00
Zaległe pensje wypłacone
2025-12-22 18:29
W "Domu Ludowym" rozpoczyna się artystyczny sezon zimowy
2025-12-22 18:00
Strażak z Lipnicy w pełnym umundurowaniu zdobył Rysy. Wszystko dla chorej Darii
2025-12-22 17:38
Odszedł wieloletni druh z OSP Olcza. Był też wiceprezesem
2025-12-22 17:30
Takie dziś były widoki z Litwinki
2025-12-22 16:45
Jadąc po pijaku - uderzył w karetkę pogotowia
1
2025-12-22 16:04
Mandaty za wjazd na Plac Niepodległości. Straż Miejska przypomina o zakazie ruchu
17
2025-12-22 15:31
Oscypek robi furorę na najlepszym Jarmarku Bożonarodzeniowym w Europie
2025-12-22 15:26
Pożar w Bukowinie Osiedlu
3
2025-12-22 15:00
Jeszcze dwa dni do Świąt, a w Zakopanem coraz więcej turystów
2
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-12-24 09:59
1.
Dolina Białego zasypana śniegiem (WIDEO)
2025-12-24 12:22
2.
Stanisław Furtak
2025-12-24 11:59
3.
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
2025-12-24 19:00
4.
Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie
2025-12-24 08:00
5.
Świąteczna inicjatywa policjantów z Bukowiny Tatrzańskiej
2025-12-24 12:23
6.
Maciej Ciesielski
2025-12-24 08:48
7.
Albin Prypoń
2025-12-24 08:47
8.
Wojciech Sral
2025-12-24 14:23
9.
Wesołych, cudownych Świąt życzy Tygodnik i św. Mikołaj (WIDEO)
2025-12-24 15:00
10.
Świąteczno-noworoczny recital Mateusza Ziółki
2025-12-19 10:00
1.
Zgoda nad kanałem
2025-12-20 17:45
2.
Franciszek Szyszkowicz
2025-12-19 14:04
3.
Józef Dyrda
2025-12-19 11:00
4.
W Tatrach halny. Kolejka linowa na Kasprowy kursuje
2025-12-20 13:00
5.
Rozśpiewana Jedla w Atmie, czyli z kolędą u Karola Szymanowskiego
2025-12-19 11:02
6.
Stefan Zubek
2025-12-23 16:00
7.
Przebudowa rabczańskiego Rynku się przedłuży
2025-12-18 18:29
8.
Gramy dla Pawła Leśniaka
2025-12-18 16:30
9.
Wspólna modlitwa i kolędowanie. Wigilia Akademicka 2025
2025-12-19 07:59
10.
Multimedialna opowieść o Zakopanem. Historia miasta ożywa w Kinie Sokół
2025-11-30 13:00
1.
Lud przebiegły spod Lubonia
2025-12-19 10:00
2.
Zgoda nad kanałem
2025-12-20 17:45
3.
Franciszek Szyszkowicz
2025-12-19 14:04
4.
Józef Dyrda
2025-12-19 11:00
5.
W Tatrach halny. Kolejka linowa na Kasprowy kursuje
2025-12-20 13:00
6.
Rozśpiewana Jedla w Atmie, czyli z kolędą u Karola Szymanowskiego
2025-12-19 11:02
7.
Stefan Zubek
2025-12-14 19:04
8.
Potrącenie pieszej w Zębie. Droga częściowo zablokowana
2025-12-10 11:30
9.
Szczawnickie smaki w Budapeszcie. Węgierscy dziennikarze odkrywali kulinarne tradycje Pienin
2025-12-09 11:00
10.
Nowotarżanie laureatami ogólnopolskiego konkursu "Broń się w necie"
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-12-24 08:59
1.
Mamy jednak białe Święta! (WIDEO)
2025-12-24 11:59
2.
Ostatnie roraty, choinki ubrane, śnieg wokoło
2025-12-24 13:45
3.
Trzyletnie dziecko odnalezione na Krupówkach. Szybka akcja strażników miejskich i policjantów
2025-12-24 19:00
4.
Podhalański Paganini o świętach, górach i nowej płycie
2025-12-24 13:00
5.
Ten most ma być wyremontowany w przyszłym roku
2025-12-24 11:00
6.
Zakopane. Podróż w przeszłość
2025-12-19 18:25
1.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-12-23 10:00
2.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
2025-12-20 12:00
3.
Andrzej Andrysiak: Tak się kradnie w mediach
2025-12-23 14:00
4.
Turyści blokują miejsca parkingowe taksówkarzy
2025-12-22 16:04
5.
Mandaty za wjazd na Plac Niepodległości. Straż Miejska przypomina o zakazie ruchu
2025-12-18 20:00
6.
Góry bez samochodów? W Alpach się da, w Tatrach wciąż nie
2025-12-23 18:00
7.
81. rocznica katastrofy Liberatora w Gorcach
2025-12-18 09:27
8.
Nietypowy początek sesji Rady Miasta w Zakopanem (WIDEO)
2025-12-18 13:36
9.
Znamy szczegóły Sylwestra w Zakopanem
2025-12-21 17:00
10.
Tak wyglądają nowe toalety w Dolinie Kościeliskiej
2025-12-10 17:19
1.
Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO)
2025-12-13 08:00
2.
44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego
2025-11-29 09:00
3.
Prezydent Duda promował swoją książkę. Nazwisko premiera Tuska odmieniane przez wszystkie przypadki (WIDEO)
2025-12-02 16:30
4.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował ustawę łańcuchową
2025-12-19 18:25
5.
Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie
2025-11-26 15:31
6.
Problemy z odśnieżaniem, przystanki i chodniki kompletnie zasypane
2025-12-23 10:00
7.
Aplikacja Gdzie się ukryć. W Zakopanem 20 miejsc, w Nowym Targu 5
2025-11-30 09:00
8.
Spółdzielnia Mieszkaniowa przypomina: Bezwzględny zakaz używania butli gazowych
2025-12-03 17:00
9.
Skandaliczny teledysk Karinki Ukrainki, Kuby Bobasa i Pietra Majercyka
2025-12-04 20:00
10.
Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem"
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-24 21:30
1.
Tylko roratów i lampionów żal.
2025-12-24 21:13
2.
SLAVA PERUN:
2025-12-24 19:42
3.
karpiusie są takie mulaste i ościste, ale jakoś trzeba je z cierpieć
2025-12-24 17:24
4.
Matki oczy mają zasłonięte rzęsami;)
2025-12-24 16:08
5.
Jajo od kobyły nie moja sprawą jest w co ty chcesz wierzyć l
,możesz nawet powtórzyć zdania za obecnymi anty Polakami lecz prawdy nie da się zakrzyczeć.jJeszcze raz życzę wam wszystkim radości z narodzenia Jezusa Chrystusa zbawiciela nas wszystkich
2025-12-24 15:59
6.
Wszystkie religie świata to ściema. 100 %wymysł ludzki.
2025-12-24 15:45
7.
@koleś, było, było!! tylko ty w tym czasie byłeś przyspawany do russpubliki :) był też pokazany ten happening zorganizowany przez mentzena pod sejmem a było tam więcej policjantów :) że-na-da
2025-12-24 15:24
8.
Nawet w Święta dzielnie pracują!
Gdzie te matki mają oczy, pilnować dzieci...
2025-12-24 15:12
9.
kobyly widzi sowietow na Giblartarze.
Znak, ze zwierzeta juz przemowily.
Raz do roku mozna.
2025-12-24 15:02
10.
Dlaczego w TV w Polsce nie możno zobaczyć protestów rolników w Brukseli tylko na niezależnym youtube?
2025-12-03 15:38
1.
Świetny POmysl, zwłaszcza że w Zakopanem mimo otwartej Gubałówka m.in. przez Pana Szwajcara i czwartego burmistrza G.J. to lepiej na desce windsurfingowej po równiach pojeździć
2025-12-01 17:12
2.
Panowie dobra robota! A tak swoją drogą nie ma wojny, jest woda, ogólcie się do tej służby, a nie wyglądajcie jak krasnale...
2025-11-21 15:51
3.
Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace!
2025-11-17 21:21
4.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
5.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
6.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
7.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
8.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
9.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
10.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
Reklama
Teatr Rabcio - grudzień
Kino Sokół/Zakopane
Kino Miejsce/Zakopane
Jarmark Bożonarodzeniowy w Zakopanem
Władysław Matlakowski. Potęga umysłu. Wystawa w Warce
Spotkanie dotyczące utworzenia koalicji organizacji pozarządowych w ramach MIN KONGRESU NGO
Kino Tatry/Nowy Targ
Festiwal Kolęd, Pastorałek i Pieśni Bożonarodzeniowych: Dobrze ześ sie Jezu pod Giewontem zrodziył
Żywa Szopka w Rabce-Zdroju
Tribute to Zbigniew Wodecki. Koncert w Nowym Targu
Świąteczny koncert w Teatrze Rozrywki RZT Szymaszkowa w Zakopanem
Zakopane. Podróż w przeszłość. Wystawa w Kmicicu
Mateusz Ziółko. Koncert świąteczno-noworoczny. Raba Wyżna
Zatraceniec. Sztuka teatralna. Bukowina Tatrzańska
Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Blusa w nowotarskim MCK
Koncert kolęd w Rzepiskach i Brzegach
Koncert jubileuszowy Bystrego Potoku i Kacwińskich Borówecek
Spektakl dla dzieci. Zawoja
Góralskie jasełka. Bukowina Tatrzańska
Witaj Gwiazdko złota. Koncert kolęd. Nowy Targ
Koncert kolęd w Mszanie Dolnej
Pienińskie kolędowanie. Krościenko n.D.
Kliw. Koncert. Nowy Targ
Spotkanie: Chłopska sztuka sakralna ze zbiorów Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju
Urodziny Tytusa Chałubińskiego. Zakopane
Spotkanie z Filipem Majkowskim. Mszana Dolna
Jarmark Świąteczny w Krościenku n. D.
Trebunie-Tutki. Koncert świąteczny w Dzianiszu
Pociąg do Zakopanego. Wystawa w Teatrze Witkacego
Sylwester w Szczawnicy
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook