Reklama

2021-12-31 23:33:44

Lipnica Wielka

Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony

A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.

Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.

Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.

Karnawał

Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.

jof

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-12-11 23:20 Zakopane - oddam za darmo SZAFKĘ i BIEŻNIĘ TC-140 2025-12-11 21:39 Bezpłatny kurs narciarstwa biegowego dla dzieci w Nowym Targu 2025-12-11 21:30 "Orawiacy" na Węgrzech 2025-12-11 21:00 Kiermasz w Krościenku rozpoczęty 2025-12-11 20:30 Tak rodziła się zakopiańska Straż Miejska 2 2025-12-11 20:00 Niedźwiedź gawruje w rejonie Mięguszy. TPN zamknął teren dla taternictwa 2025-12-11 19:29 Podpaliła drzwi, odcięła ludziom ucieczkę. Śledczy: była niepoczytalna 2025-12-11 19:00 Jutro otwarcie lodowiska w Krościenku 2025-12-11 18:34 Coraz więcej świątecznych ozdób w Zakopanem. Otwarcie Jarmarku Bożonarodzeniowego (WIDEO) 1 2025-12-11 17:51 Charytatywny Turniej Piłki Nożnej w Maniowach 2025-12-11 17:30 Policjant po służbie zatrzymał poszukiwanego mężczyznę 2025-12-11 16:30 Zakopane przeciwko karuzeli przed sanktuarium. Urząd Miasta wydał stanowisko 22 2025-12-11 15:45 Zakopane chce konkretów od PFR. Burmistrz: Pytań jest mnóstwo, odpowiedzi mało 4 2025-12-11 15:00 Władza ma plan 1 2025-12-11 14:23 Skażona woda w rejonie Nowy i Buflaku w Nowym Targu 2025-12-11 14:00 Tatry widziane z satelity 2025-12-11 13:04 Wciąż na wolności: najbardziej poszukiwani przestępcy w Europie 3 2025-12-11 12:30 Godni Kiermas pod Babiom Górom 2025-12-11 12:00 Właściciel miał prawo wykonać zjazd, ale urzędnicy badają sprawę 5 2025-12-11 11:30 Charytatywnie dla Jasia Kułacha 2025-12-11 11:00 20-latek ukrywający się przed wymiarem sprawiedliwości zatrzymany w Zakopanem 2025-12-11 10:00 WOŚP zagra 25 stycznia. Wsparcie można okazywać już teraz 12 2025-12-11 09:30 Małopolska przyspiesza. 2025 - rokiem wyzwań i rozwoju 2025-12-11 09:00 Choinka dla Życia - oddaj krew i odbierz świąteczne drzewko! 2025-12-11 08:00 Gdy źródła zamilkną 1 2025-12-10 20:59 Kot, który utknął na drzewie w Nowym Targu - już bezpieczny 2 2025-12-10 20:00 Spotkaj się z ratownikami GOPR na Babiej Górze 2025-12-10 19:00 Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach 1 2025-12-10 18:00 Mikołaj przybył ze stypendiami do SP 11 w Nowym Targu (ZDJĘCIA) 2025-12-10 17:19 Na Krupówkach przed Kościołem Najświętszej Rodziny powstał lunapark (WIDEO) 53 2025-12-10 17:17 Policjant śmiertelnie postrzelił agresywnego nożownika 17 2025-12-10 16:59 Nowe autobusy i modernizacja ulic w Nowym Targu 4 2025-12-10 16:00 Przed świętami wszystkie ulice będą udekorowane 8 2025-12-10 15:30 Zimowa noc spadających gwiazd pod Tatrami 4 2025-12-10 15:00 Nowa ustawa to dla nas rewolucyjne narzędzie 13 2025-12-10 13:59 To nie żart, tylko najprawdziwszy koń, który nazywa się Żart 2 2025-12-10 13:30 Spiski Jarmark Bożonarodzeniowy po raz pierwszy 2025-12-10 13:00 Kupisz wigilijne sianko, pomożesz podopiecznym ośrodka na Kamieńcu (WIDEO) 2025-12-10 12:30 Nowotarska Biblioteka w piątki czynna dłużej 2025-12-10 12:30 Wlazł kotek na drzewo i... 1 2025-12-10 12:21 Na Krupówkach nie ma już śniegu. Na termometrach prawie 13 st. 1 2025-12-10 11:43 Krewcy bracia napadli i okradli 49-latka 2 2025-12-10 11:30 Jarmark Bożonarodzeniowy pod Trzema Koronami 2025-12-10 11:30 Szczawnickie smaki w Budapeszcie. Węgierscy dziennikarze odkrywali kulinarne tradycje Pienin 4 2025-12-10 11:00 Sokół TOPR-u wrócił w Tatry (WIDEO) 2025-12-10 10:03 PSONI Koło w Zakopanem zaprasza na IV Bal Charytatywny 2025-12-10 09:59 Piękne widoki z Nosala o poranku. Puste Tatry (WIDEO) 2025-12-10 09:00 Starosta Skupień: Chcemy, aby biuro Wód Polskich zostało w Zakopanem 1 2025-12-10 08:00 Na Sarnią Skałę w przyspieszonym tempie (WIDEO) 2025-12-09 21:00 Psie piękności, psie nieszczęścia, każde jedno czeka na upragniony dom
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-11 22:16 1. Pomimo wieloletniego istnienia i "dzialalnosci" Campu Rownia nie doczekal sie oswiadczenia wladz miasta. Widac ostatecznie uznano Camp za naturalne miejsce rozrywki i zdarzen miejskich. Nie ma zakazow, pouczen, itd. Kodziarze tez skulili ogon. Dziekujemy serdecznie ! 2025-12-11 22:09 2. Czytam już kilkunastu artykuł o tej inwestycji, a sąsiedzi tylko blokują inwestycje. Może trzeba przeprowadzić kontrolę sąsiadów czy mają wszystko zgodnie z prawem na swojej działce. Chyba lubią mieć po sąsiedzku ruderę i co rano pić kawę i sprawdzić czy okna są całe. 2025-12-11 21:53 3. a czy na początku jeździli też simsonem duo ? coś tak kojarzę 2025-12-11 21:42 4. No właśnie! Coroczne dewastowanie zbytku Równia Krupowa za pieniądze mieszkańców - to fajnie bo się lansujemy i zapewniamy rozrywkę gościom naszych pensjonatów i samowoli. A tu karuzela przy zabytku przeszkadza bo pieniądze nie idą do naszej kieszeni! Przecież to jest skandal! 2025-12-11 21:28 5. "Na roratach nic mi nie grozi" to chyba nie byłeś ministrantem. 2025-12-11 21:25 6. dej plusa na telusa 2025-12-11 21:19 7. Przyjazne karpie na ozdobę obiecywały w kampanii oszustw wyborczych m.in. - utworzenie "grup doradczych" w celu konsultacji z mieszkańcami i ukierunkowania działań UM - utworzenie nowego, jednolitego i spójnego systemu zarządzania miastem - Przyjazny Urząd - mieszkaniec jako partner, a nie petent - pełna transparentność urzędu - rejestr umów, faktury, wydatki urzędowe - do wglądu online Poproszę o linka żebym mógł sobie tą umowę online przeczytać i sprawdzić czyj kolega realizuje zlecenie i jakie kary zostaną naliczone by podreperować dziurę budżetową. Panie burmistrzu! Nie daj się pan prosić. Gospodarze miasta chcą pogratulować dobrze przygotowanej umowy z wykonawcą. 2025-12-11 20:37 8. "Przez dwa lata strażnicy poruszali się pieszo" Poważnie? To brzmi naprawdę bajkowo. Więc kiedyś umieli chodzić!?! Może zabrać im te samochody? 2025-12-11 20:06 9. Sylwester zabytek Rówień Krupową od widokowa Tatr... I ci teraz a karuzela zła? A tu turbo libacja ,.......... 2025-12-11 20:01 10. Przecież ta władza nie potrafi poradzić sobie choćby z cyganami, trzema kubkami, zlotowami parkującymi na K&R , quadami które wciąż rozjeżdżają wierch na Olczy , a co dopiero z klerem czy samowolami.
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama