Reklama
2021-12-31 23:33:44
Lipnica Wielka
Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.
Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.
Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.
Karnawał
Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.
jof
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
2025-11-19 15:01
BLACK WEEKS w Salonie Masażu Tajskiego Yaowares
2025-11-19 15:00
Spółka pod kontrolą
2025-11-19 14:00
Będzie lodowisko na Równi Krupowej
2025-11-19 13:00
Jest kasa na ratowanie rabczańskiego zabytku
1
2025-11-19 12:30
W sobotę Gminny Przegląd Zespołów Regionalnych
2025-11-19 12:01
Kiedy same opony zimowe to za mało? Zadbaj o bezpieczeństwo rodziny na drodze
2025-11-19 12:00
Harcerski festiwal piosenki patriotycznej
2025-11-19 12:00
Przepiękny i mroźny poranek na Nosalu. Od czwartku opady śniegu (WIDEO)
2025-11-19 11:20
Złodziej sklepowy jak Spider-Man: próbował uciec przez podwieszany sufit
1
2025-11-19 11:15
Nie tylko dziś powiedzmy głośne "NIE" przemocy wobec dzieci
2
2025-11-19 11:10
25 hitów prezentowych na 2025 rok
2025-11-19 11:00
Jubileusz Młodego Podhala
2025-11-19 10:43
Białko serwatkowe - jakie są rodzaje i które warto wybrać?
2025-11-19 10:06
Kradzieże alkoholu w zakopiańskich sklepach. Policja: Zgłoszenia mamy niemal każdego dnia
3
2025-11-19 09:00
Potrzeba modernizacji systemów ostrzegania pod Giewontem
2
2025-11-19 08:03
Nowy Targ zaprasza wystawców na Jarmark Bożonarodzeniowy 2025
2025-11-19 08:00
Utrudnienia drogowe w centrum Rabki
2025-11-18 21:40
Szczenięta porzucone na mrozie. Fundacja apeluje o pomoc
6
2025-11-18 21:12
20 lat od zamknięcia trasy na Gubałówce. Nie widać nawet światełka w tunelu
16
2025-11-18 20:26
Wernisaż twórczości Juliana Klamerusa w Ośrodku Współpracy Polsko-Słowackiej
2025-11-18 19:51
List podpisany, będzie więcej współpracy niż konkurencji między gminami powiatu tatrzańskiego
1
2025-11-18 18:59
Armatki poszły w ruch (WIDEO)
4
2025-11-18 18:06
Wydawnictwo Empatify - nowoczesne pomoce terapeutyczne dla szkół, przedszkoli i gabinetów
2025-11-18 18:00
Bookcrossing, czyli jak Kościelisko promuje czytanie
2025-11-18 17:31
Bajkowa pogoda w Tatrach. Zapowiadane są duże opady śniegu (WIDEO)
2025-11-18 17:00
Zobaczcie, co dzieje się w wodach Morskiego Oka (WIDEO)
2025-11-18 16:20
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
21
2025-11-18 16:00
Wieczór pełen tradycji i pienińskich smaków
2025-11-18 15:37
Policyjna interwencja na ul. Makuszyńskiego. Potrzebne były większe siły policyjne
2
2025-11-18 15:30
Władysław Trebunia-Tutka. Tutaj, poza czas. Wernisaż
2025-11-18 15:00
Kryształowy jubileusz
2025-11-18 14:30
Duża awaria internetowa. Nie działa portal X
8
2025-11-18 14:25
Indywidualne konsultacje w sprawie planowanej obwodnicy Zakopanego
1
2025-11-18 13:59
Uważajcie na takie SMS-y! To próba oszustwa
2025-11-18 13:00
Wójt Tadeusz Królczyk do poprzedniego wójta Ochotnicy Dolnej
2025-11-18 12:32
Nowe wystawy w Miejskiej Galerii Sztuki
2025-11-18 12:00
Ceny karnetów narciarskich bez zmian. Nowy właściciel i nowe inwestycje na Szymoszkowej (WIDEO)
3
2025-11-18 11:24
Piękny zimowy dzień w Zakopanem. W Tatrach trudne warunki i zagrożenie lawinowe (WIDEO)
2025-11-18 10:46
10-milionowa inwestycja uratowana
11
2025-11-18 10:38
Kompletnie rozbite auto, poszkodowana osoba zabrana do szpitala
2025-11-18 10:00
Galeria zdjęć laureatów wernisażu pokonkursowego Sztuka Wyobraźni
2025-11-18 08:59
Kolizje na śliskich drogach
1
2025-11-18 08:45
Policja ostrzega, trudne warunki na drogach
2025-11-18 08:00
Zapraszamy na Święto Poezji Góralskiej w Rabie Wyżnej!
2025-11-18 07:04
Pierwszy śnieg pod Tatrami. Policja apeluje: w góry tylko na zimówkach
1
2025-11-17 21:21
Nie do wiary, listopad, Morskie Oko tonie w słońcu, a na szlaku słychać poezję
2025-11-17 21:09
Teraz to już zrobiło się biało (WIDEO)
2025-11-17 21:00
Spotkanie władz Szczawnicy z lokalnymi przedsiębiorcami i mieszkańcami
4
2025-11-17 20:30
Kościół jak nowy
8
2025-11-17 19:30
III Zaduszki nad zakopianką
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
2025-11-18 15:37
1.
Policyjna interwencja na ul. Makuszyńskiego. Potrzebne były większe siły policyjne
2025-11-19 09:27
2.
Franciszek Skupień
2025-11-18 22:32
3.
Ignacy Misiak
2025-11-19 09:00
4.
Potrzeba modernizacji systemów ostrzegania pod Giewontem
2025-11-18 16:00
5.
Wieczór pełen tradycji i pienińskich smaków
2025-11-19 11:25
6.
Józef Skupień
2025-11-18 16:20
7.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-18 18:00
8.
Bookcrossing, czyli jak Kościelisko promuje czytanie
2025-11-18 20:26
9.
Wernisaż twórczości Juliana Klamerusa w Ośrodku Współpracy Polsko-Słowackiej
2025-11-19 15:00
10.
Spółka pod kontrolą
2025-11-14 16:21
1.
Aniela Cyrwus
2025-11-17 11:27
2.
Waleria Kowalczyk
2025-11-13 15:25
3.
Powiatowe Obchody Dnia Niepodległości w Gminie Poronin
2025-11-17 15:30
4.
Józef Rakoczy
2025-11-18 15:37
5.
Policyjna interwencja na ul. Makuszyńskiego. Potrzebne były większe siły policyjne
2025-11-14 19:34
6.
Przepiękne widoki z Prędówki w Kościelisku (WIDEO)
2025-11-15 09:00
7.
Uczniowie ze Szczawnicy spojrzeli na gwiazdy
2025-11-18 14:07
8.
Edward Lenart
2025-11-18 13:00
9.
Wójt Tadeusz Królczyk do poprzedniego wójta Ochotnicy Dolnej
2025-11-13 09:00
10.
Przez dwa dni PSZOK w Nowym Targu będzie zamknięty
2025-11-07 16:00
1.
"Zatraceniec" powraca na scenę Domu Ludowego w Bukowinie
2025-10-26 20:00
2.
Siódma edycja Pucharu Janosika
2025-11-14 16:21
3.
Aniela Cyrwus
2025-11-04 20:30
4.
Recital fortepianowy w Atmie
2025-11-17 11:27
5.
Waleria Kowalczyk
2025-11-05 18:00
6.
107. Rocznica Odzyskania Niepodległości
2025-11-13 15:25
7.
Powiatowe Obchody Dnia Niepodległości w Gminie Poronin
2025-11-17 15:30
8.
Józef Rakoczy
2025-11-18 15:37
9.
Policyjna interwencja na ul. Makuszyńskiego. Potrzebne były większe siły policyjne
2025-11-09 13:29
10.
Mały remont bacówki PTTK na Maciejowej
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
2025-11-18 16:20
1.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-18 21:12
2.
20 lat od zamknięcia trasy na Gubałówce. Nie widać nawet światełka w tunelu
2025-11-18 21:40
3.
Szczenięta porzucone na mrozie. Fundacja apeluje o pomoc
2025-11-18 18:59
4.
Armatki poszły w ruch (WIDEO)
2025-11-19 10:06
5.
Kradzieże alkoholu w zakopiańskich sklepach. Policja: Zgłoszenia mamy niemal każdego dnia
2025-11-18 15:37
6.
Policyjna interwencja na ul. Makuszyńskiego. Potrzebne były większe siły policyjne
2025-11-19 09:00
7.
Potrzeba modernizacji systemów ostrzegania pod Giewontem
2025-11-19 11:15
8.
Nie tylko dziś powiedzmy głośne "NIE" przemocy wobec dzieci
2025-11-19 13:00
9.
Jest kasa na ratowanie rabczańskiego zabytku
2025-11-19 11:20
10.
Złodziej sklepowy jak Spider-Man: próbował uciec przez podwieszany sufit
2025-11-15 08:00
1.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-11-16 18:00
2.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-17 17:30
3.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-18 16:20
4.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
2025-11-17 18:28
5.
Małpki wspierają gminy. Mieszkańców inaczej
2025-11-17 16:30
6.
45 lat "Solidarność" (ZDJĘCIA, WIDEO)
2025-11-14 18:31
7.
Podrzucają śmieci. Taki widok to nie nowość
2025-11-18 21:12
8.
20 lat od zamknięcia trasy na Gubałówce. Nie widać nawet światełka w tunelu
2025-11-15 19:00
9.
Morsy z wielką klasą pluskały się w Białce (WIDEO, ZDJĘCIA)
2025-11-15 14:00
10.
Tak po remoncie wygląda kościół w Kościelisku. W niedzielę poświęcenie (ZDJĘCIA)
2025-11-09 21:00
1.
Zapomniana aleja zdrajców na największym zakopiańskim cmentarzu
2025-10-27 13:31
2.
Niektóre restauracje gotowe na Halloween
2025-10-21 13:09
3.
Policjanci zatrzymali przedsiębiorcę z Podhala. Kradziony sprzęt za 750 tysięcy. Zabezpieczone Ferrari
2025-11-15 08:00
4.
Nowy Targ. 45-lecie "Solidarności"
2025-10-30 08:00
5.
Aleja zdrajców
2025-11-16 18:00
6.
Sportowiec kontra radni w sprawie synagogi
2025-11-17 17:30
7.
Ruszyła rozbiórka (nie)legalnego boiska piłkarskiego Api - sportowcy i kibice oburzeni
2025-11-06 18:00
8.
Lekarz i ksiądz odpowiedzą za handel narkotykami
2025-10-24 21:00
9.
W Kościelisku odbyły się uroczystości pogrzebowe Stanisława Klapera, Żołnierza Wyklętego
2025-11-18 16:20
10.
Wiemy, kto wystąpi w czasie koncertu sylwestrowego w Zakopanem (WIDEO)
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-11-19 14:41
1.
@ES, może za wyjątkiem Jana Golby.
2025-11-19 14:40
2.
Brawo POLICJA
2025-11-19 14:37
3.
To musiał zrobić jakiś przyjezdny turysta z głębi kraju. Bo przecież niepodobna, żeby lud miłujący JPII, pełen góralskiego honoru i czystości serca dopuścił się takiego bestialstwa.
2025-11-19 14:25
4.
ZAKAZY, NAKAZY :) :) :) i ZADŁUŻENIE :) :) :) I KOLEJKI DO LEKARZY :) :) :) chłopie, ale ty masz zryty beret!!!! apropo zadłużenia sprawdź sobie w necie ile wzrosło w czasie nierządu pisu i może to trochę rozjaśni ci posępny czerep
2025-11-19 14:20
5.
Były wcześniej a teraz pojawiła się nowa Nadzieja.
2025-11-19 14:01
6.
medialna burza = zero efektów = Szewczyk
2025-11-19 13:37
7.
@gogusiu, ja wiem, czy frau gizela mengela z czarnymi szmatami zawsze na kolanach i w niedzielę pierwsi w kościółku? Raczej nie. Za to wiem, że frau gizela mengela z czarnymi szmatami faktycznie nie szanują życia. Ludzkiego życia!!!! Za to nad dziczkami w brzuszku się rozczulają i rzucają piorunami na lewackich spędach
2025-11-19 13:30
8.
A mordowanie dzieci przez doktor frau gizele mengele, to "przemoc" ? Nie bo to nie są dzieci. To tylko zlepki komórek, a wstrzykiwanie trucizny w serce to zabieg medyczny
2025-11-19 13:27
9.
Wyjątkowe paskudztwo ! Ładować w coś takiego 10mln to chyba żart .
2025-11-19 13:26
10.
@pedofilu, "roztargnione" nadzwyczajne kasty były wcześnej....
2025-11-17 21:21
1.
Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes.
2025-11-14 20:05
2.
@Abeto, w samo sedno!
2025-11-14 04:43
3.
tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej.
2025-11-12 21:31
4.
Towarzystwo własnej adoracjii..przykre...
2025-11-11 21:23
5.
Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie.
2025-11-08 22:32
6.
do Dudas
widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca.
2025-11-08 09:49
7.
Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię
2025-11-07 18:02
8.
Do naleśnika.
Masz racje. Własność ziemi to rzecz święta. Bez TPNu Tatry by staly tak samo gdzie stoją i górale by zarządzali tak jak i teraz.. mielibysmy płoty w poprzek Kalatowek, pijanych "stryków" zbierających opłaty przy ściezkach przez swoje przecież. Smażalnie mintaja nad Czarnym Stawem i korcmy z peruwiańską muzyką wzdłóż Doliny Kościeliskiej albo ryczące quady z łysolami na Goryczkowej. Mam dalej?
Że byłoby inaczej? To dlaczego nie jest tam gdzie ta Gomora się pleni dzisiaj
2025-10-31 16:25
9.
Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu
2025-10-29 20:57
10.
do Franka - jak by to były prywatne tereny, to kto inny miałby tam rządzić jak nie ich właściciele? A może Twoje obejście (o ile takowe posiadasz) wyglądałoby lepiej, gdyby zajęło się nim państwo? Może Ciebie trzeba wywłaszczyć i zająć się lepiej tym co masz? I wtedy powiemy - no teraz to wygląda jak trzeba, wolimy żeby żaden Franek prywatny właściciel się nam tu nie rządził.
Reklama
Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny: Żywa okładka
Festiwal Restauracji w Zakopanem
Kino Miejsce/Zakopane
Kino Sokół/Zakopane
Kino Tatry/Nowy Targ
Gminna Senioriada. Maków Podhalański
Nowotarski Dzień Wolontariusza. Spotkanie organizacyjne
Dyskusyjny Klub Książki. Mszana Dolna
Mikołajkowy Turniej Koszykówki 3x3. Zapisy
Wernisaż w Galerii pod Papugami. Zakopane
Jesienne melancholie. Koncert. Nowy Targ
Wieczór poświęcony Wisławie Szymborskiej i Zbigniewowi Herbertowi. Zakopane
Chrobry. Pokaz warsztatowy. Rabka-Zdrój
Klub Filmowy w Mszanie Dolnej
Dziady. Widowisko muzyczne. Szczawnicy
Psyjaciele w Dworku Żeromskiego. Spotkanie. Zakopane
Wystawa poświęcona babiogórskiemu strojowi ludowemu. Zawoja
Wernisaż w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem
Oddaję się w wasze ręce i sumienia. Spotkanie w Mszanie Dolnej
Spotkanie z dr Katarzyną Ceklarz. Rabka-Zdrój
Mikrofestiwal Literacki. Mszana Dolna
SIT DOWN. Maciej Pinkwart, Kabaret Śleboda. Zakopane
Piotr Lubertowicz. Koncert. Velo Stacja
Gminny Przegląd Zespołów Regionalnych. Czarny Dunajec
III Test Czystej Formy. Zakopane
Cecyladia 2025. Niedzica
Posiady Orawskie. Zybrzyca Górna
Wernisaż wystawy wieńczącej cykl warsztatów. Suche
Bal Św. Katarzyny na Lodzie. Nowy Targ
Młode Podhale. Jubileusz 15-lecia zespołu. Nowy Targ
Polecamy
REKLAMA
REKLAMA
Dołącz do nas - facebook