Reklama

2021-12-31 23:33:44

Lipnica Wielka

Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony

A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.

Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.

Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.

Karnawał

Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.

jof

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-12-19 20:59 TPN ostrzega o zamknięciu fragmentu szlaku na Kasprowym Wierchu 2025-12-19 20:37 Mata gumowa. Materiał, który po prostu robi robotę 2025-12-19 20:25 Rzecznik Straży Pożarnej: Dwie osoby w szpitalu po pożarze. Stan stabilny (WIDEO) 2025-12-19 20:24 Ogromny pożar na Krupówkach (Nowe filmy) 2 2025-12-19 20:00 Zbiory zdigitalizowane 2025-12-19 18:25 Kierowca autobusu wyrzucił niemieckojęzyczną turystkę w lesie 7 2025-12-19 18:00 Opłatkowo-budżetowa sesja powiatowa pod Giewontem 3 2025-12-19 17:00 Zagroda Świętego Mikołaja 2025-12-19 16:00 Wielki sukces snowbordzistki z Podhala 2025-12-19 15:00 Zaginieni mali turyści odnalezieni na Gubałówce. Straż miejska apeluje do rodziców 3 2025-12-19 14:00 Nad granią wał z chmur. Na Kondratowej wieje halny (WIDEO) 2025-12-19 13:32 Jak dobrać ochronę dłoni do realnych warunków pracy? 2025-12-19 13:00 120 milionów na rozbudowę oczyszczalni ścieków. Burmistrz przedstawia szczegóły (WIDEO) 3 2025-12-19 12:30 Przycinają drzewa. Duże korki przy wyjeździe z Zakopanego 2 2025-12-19 12:00 Co robić w weekend w Zakopanem? 1 2025-12-19 11:00 Jeśli wybierasz żywe drzewko choinkowe, to tylko z legalnego źródła 1 2025-12-19 11:00 W Tatrach halny. Kolejka linowa na Kasprowy kursuje 2025-12-19 10:40 James Cameron powraca z "Avatarem". Mamy dla Was bilety 2025-12-19 10:00 Zgoda nad kanałem 2025-12-19 09:00 "Heródki" w Iwoniczu-Zdroju 2025-12-19 08:13 Zderzenie na Salamandrze 1 2025-12-19 07:59 Multimedialna opowieść o Zakopanem. Historia miasta ożywa w Kinie Sokół 2 2025-12-19 06:35 Zakopane - sprzedam PIĘKNY DREWNIANY KOMPLET 2025-12-18 20:58 Burmistrz Zakopanego o wizycie w Cortina d'Ampezzo 5 2025-12-18 20:22 Poszukiwany za kradzieże zatrzymany. Trafił do więzienia 2 2025-12-18 20:00 Góry bez samochodów? W Alpach się da, w Tatrach wciąż nie 13 2025-12-18 19:31 Mężczyźni z powiatów tatrzańskiego i nowotarskiego przywłaszczyli sobie sprzęt za prawie sto tysięcy złotych (WIDEO) 2025-12-18 19:00 Radny Tatar pyta o PKL. Nasze stanowisko się nie zmieniło - odpowiada wiceprzewodniczący Donatowicz 4 2025-12-18 18:29 Gramy dla Pawła Leśniaka 2025-12-18 18:00 Kolejna spora podwyżka podatków w Jabłonce 2 2025-12-18 17:30 Termy BUKOVINA otwierają zmodernizowaną strefę dzieci i młodzieży 2025-12-18 17:00 Więcej ozdób przed Świętami. Tak jest w rejonie dworca PKP (WIDEO) 1 2025-12-18 16:30 Wspólna modlitwa i kolędowanie. Wigilia Akademicka 2025 2025-12-18 16:00 Czarnodunajeccy radni spowiadali przedstawicieli RDOŚ 3 2025-12-18 15:00 Zakopiańska łyżwiarka Liwia Kubin stypendystką Fundacji Igi Świątek 2025-12-18 14:30 Tygodnik, który miał nie przetrwać 2025-12-18 14:00 Pociągiem do Zakopanego jedzie Magdalena Berbeka i Michał Zaborowski 1 2025-12-18 13:36 Znamy szczegóły Sylwestra w Zakopanem 12 2025-12-18 13:30 Batalia o ocalenie małej istoty. Mamy dla Was książki 2 2025-12-18 13:00 Awanturnik na haju 1 2025-12-18 12:18 Burmistrz Zakopanego: Jestem trochę w szoku. Wszyscy radni za budżetem 11 2025-12-18 11:59 Rabczańska policja zlikwidowała uprawę marihuany 2025-12-18 11:00 Przestroga dla gości hoteli i pensjonatów - nie płacić przy pomocy linków 2025-12-18 09:59 120 milionów na strategiczną inwestycję w Zakopanem 2 2025-12-18 09:27 Nietypowy początek sesji Rady Miasta w Zakopanem (WIDEO) 13 2025-12-18 09:12 Rozpoczęła się sesja zakopiańskich radnych. 15 punktów i budżet 1 2025-12-18 09:01 Kolumna informacyjna Powiatu Tatrzańskiego 2025-12-18 09:00 Będzie eko-strażnik w Urzędzie Miasta. Więcej kontroli pieców 8 2025-12-18 08:45 Świąteczny Salon Poezji 1 2025-12-18 08:32 Zakopiańska Akademia Śpiewu ponownie zaprasza na musical. Tym razem Shrek
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-19 20:01 1. Polska jest państwem świeckim , dlaczego więc w instytucjach państwowych dochowaliśmy się obrzędów religijnych . Szopki, księża, modły ,łamanie się opłatkiem ,z życzeniami powodzenia w odmiennych sprawach .Wzywają Boga do pomocy ,a za chwilę skaczą sobie do oczu , to obłuda i profanacja tradycji. Bóg takim obłudnikom w niczym nie pomoże. 2025-12-19 19:54 2. Takie sytuacje w przypadku braku ważnego biletu nie są niczym nowym ani dziwnym. Gdyby pasażerka mówiła po polsku nikt nie robiłby afery. 2025-12-19 19:52 3. A to zdjęcie autobusu zrobiła fotopułapka ? Czy turystka wyraziłą zgodę na jawnienie wizerunku ? Czy ją wysadził przez wyjście awaryjne ? Strasznie dużo tych niejasności 2025-12-19 19:44 4. Nie podoba się? To zawsze można wrócić za torami. 2025-12-19 19:38 5. Ruchy tych strażaków, to jakiś dramat. Tu liczy się każda sekunda. 2025-12-19 19:37 6. żaden z policjantów nie znał nawet podstawy języka obcego?????????????????? 2025-12-19 19:37 7. Ciekawe kiedy ktoś w końcu zlikwiduje te lewe parkingi i tych oszustów co na miejskiej drodze wokół placu niepodległości ustawiają pojazdy i pobierają opłaty 2025-12-19 19:31 8. Panie Przydacz w polsatt ja dam d....y bratankom i im zapłacę. Co do dronów, to naruszenie suwerenności naszej przez bratanków. 2025-12-19 19:27 9. Po co ludzie nagrywają kiedy dzieje się taka tragedia?! Nie rozumiem tego. Nie mówię o JJ. 2025-12-19 19:17 10. Na zdjęciu piękny wałek. Nad Tatrami :D
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama