Reklama

2021-12-31 23:33:44

Reklama

Lipnica Wielka

Dawniej na Orawie sylwester nie był hucznie obchodzony

Reklama

A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem.

Karol Fitak (1926 – 2008) z Lipnicy Wielkiej był jednym z ostatnich, który umiał opowiadać o dawnej Orawie, obrzędach i zwyczajach. Pamiętał wydarzenia, które już przeszły do historii.
Tak kiedyś opowiadał o sylwestrze, Nowym Roku i karnawale.

Sylwester i Nowy Rok
Dawniej sylwester nie był zbyt hucznie obchodzony. Wieczorem mieszkańcy Lipnicy szli do kościoła na nabożeństwo. - Z tyk downyk casów to jo nie pamiyntom, zeby były takie duze zabawy zbiorowe, ba racyj w gronie rodzinnym - wracał pamięcią Karol Fitak. - Z rodziny sie zesło tam kilku i zrobiyli takom potańcówke. Downiyj to było tak, ze bawili się prziy harmoniji. To nazywali heligonki - dodał.
A kiedy nadszedł Nowy Rok, zgodnie z tradycją chodzono po domach z życzeniami i sypano zbożem. - Nieroz i całom izbe zasypali. Przewoznie tam sypali duzo, gdzie były panny. Kawalerzy prziychodzili w nocy i mieli w woreckach zboze - mówił pan Karol. A żona dodała: - Jo jak doma miała córki, jesce nie wydane, to jak prziysła kawalerka to jo sie nie mogła późniyj dorobić rano, bo syndy było pełno zboza. Nawet mi do gorków nasuli, i po łózkach, i po podłodze. To była tako tradycyjo, zeby w tym gospodarstwie sie darzyło cały rok sytko. Jak prziyśli do nos, to juz tak piyknie nom zycyli, zeby sie nom bydło wiedło, zeby sie nom dzieci dobrze chowały. I furt zycyli, a chodzili tu dookoła i suli tym zbozem. Trza sie było tyz prziygotować. Te pół litry gazda musioł mieć. I to sie po kielusku nalało. A mielimy takom sąsiadke co wdy prziysła pozycyć. W Nowy Rok to obleciała sytkich. Było i tak, ze my chodzili jeden ku drugiemu.

Karnawał

Pod Babią Górą zabawy karnawałowe powiązane były przeważnie ze skubarkami. - Tyk skubarek było duzo. I piynć i wiencyj jednego wiecora. To w Murowanicy. Gdzieś tu na Kamieńcu. Prziy kościele były. U Kudzi były. Kawalerzy prziyśli tam, pozazierali jakie tam panny. I tak chodzili. I tak jak na sylwestra, grali na heligonkach. Nojwienkso cynść moich kolegów, to prowie kozdy mioł heligonke i umioł grać. Jeden lepiyj, drugi gozej. Ale grunt, ze tempo trziymoł do tańca. I te melodyjo znoł. Utońcyli tak, uhulali. Młodziez miała sie gdzie wysumieć, bo to kozdy wiecór było roz tu, drugi roz tam - zakończył opowieść pan Karol. I tak bawiono się aż do środy popielcowej.

jof

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

1
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
2
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
3
Zespół OwCok z Jabłonki. / Fot. Anna Olesińska
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-09-15 20:59 Rezerwat nam rośnie 1 2025-09-15 20:30 Do sprzedania antyk - KREDENS ORZECHOWY 2025-09-15 20:00 Piękna czerwona jarzębina w Tatrach 2025-09-15 19:00 Za nami wielki finał cyklu Pucharu Szlaku Solnego MTB 2025-09-15 18:30 Maraton kajakowy szlakiem św. Jana Pawła II 2 2025-09-15 18:00 2. Jesienny Festiwal Literacki w Nowym Targu rozpoczyna się konkursowo 2025-09-15 17:15 Kolejny śmiertelny wypadek w Tatrach 2025-09-15 16:59 Taras z sześcioma granatami - remont zakończony wizytą saperów 1 2025-09-15 16:30 Człowiek a Podhale. Wernisaż wystawy 2025-09-15 15:59 Ostrzeżenie przed burzami 2025-09-15 15:00 Kraków Airport zostanie zamknięty?! 2025-09-15 13:59 Otwarcie Ośrodka Pomocy Społecznej. Nie spotkałam osoby, której się nie podoba(WIDEO) 2025-09-15 13:20 Dzień Sybiraka. 86. rocznica sowieckiej napaści na Polskę 10 2025-09-15 12:59 Plac zabaw w Parku Mickiewicza zamknięty. Remont potrwa do końca 2025 roku 2025-09-15 12:00 Bunce, oscypki, miody - Dożynki Miętusiańskie (ZDJĘCIA) 2025-09-15 11:05 Nowy sprzęt a odnowiony - czy czymś się różni? 2025-09-15 11:02 Za nami chłodny, ale piękny poranek. W poniedziałek znowu deszcz (WIDEO) 2 2025-09-15 10:00 Nie żyje Janusz Kapłon 2025-09-15 10:00 Małopolska Noc Naukowców 2025 - jedyna taka noc w roku! 2025-09-15 09:35 Do sprzedania STÓŁ BILARDOWY 2025-09-15 09:30 Utrudnienia drogowe w Jaworkach 2025-09-15 09:01 2500 zł mandatu za przejażdżkę na hulajnodze elektrycznej 1 2025-09-15 08:00 Tyle w Zakopanem płacimy za uliczne kosze 5 2025-09-14 21:00 Targi Budowlane w Czarnym Dunajcu 2025-09-14 20:33 Mimo deszczu humory i apetyt dopisywały. Festiwal Smaku na Równi Krupowej (ZDJĘCIA) 1 2025-09-14 20:00 Istnienie Poszczególne w szponach sztucznej inteligencji 2025-09-14 19:00 Zapomniana budowa supermarketu w Rabce ruszyła na nowo 2025-09-14 18:00 Janda z Witkacym w Witkacym 5 2025-09-14 16:59 Krzyk, którego nikt nie usłyszał- eksperci o kryzysach psychicznych dzieci i młodzieży 2025-09-14 16:00 Flisacy pienińscy na rowerach dotarli na Jasną Górę 1 2025-09-14 15:30 Gdzie łączą się światy. Mamy dla Was książkę 2025-09-14 15:00 Kopieńcowa rodzina 2025-09-14 14:30 Warsztaty kolędnicze 4 2025-09-14 14:19 Ulewa w Tatrach, ulewa w Zakopanem (WIDEO) 2025-09-14 14:00 Mała opłata, wielki problem 10 2025-09-14 13:32 Wieczór u Karola z Atmy 2025-09-14 13:00 Najwięcej interwencji ratowników GOPR na Babiej Górze 2025-09-14 11:59 Traktory na pełnym gazie 2025-09-14 10:59 Ratownicy GOPR walczyli o życie rowerzysty 1 2025-09-14 10:02 Skrzypce słynnego Stradivariego. Wspaniały koncert na zakończenie Muzyki na Szczytach 2025-09-14 08:59 Z południa nadciągają burze 2 2025-09-14 08:00 Nie blokuj numeru alarmowego TOPR. To tylko rykowisko jeleni w Tatrach 7 2025-09-13 22:02 Dominikański jubileusz (ZDJĘCIA, WIDEO) 1 2025-09-13 21:30 Tłoczno dziś było na Babiej Górze 1 2025-09-13 21:00 Pomoc pogorzelcom z Kiczor 2025-09-13 20:29 Wypadek rowerzystki na Drodze Pienińskiej 2025-09-13 20:02 Wypadek z udziałem motocyklisty 3 2025-09-13 19:30 Flisacka akcja krwiodawcza 2025-09-13 19:00 Zaczął się piękny czas w Tatrach. Ryki jeleni niosą się po dolinach (WIDEO) 4 2025-09-13 18:03 Z pracowni zakopiańskich artystów. Wyjątkowa wystawa w Miejskiej Galerii Sztuki (WIDEO)
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-09-15 22:49 1. Chcą wprowadzić podatek wojenny. Może KK opodatkować i sprzedać dobra kościelne. 2025-09-15 21:55 2. Co mi z rezerwatów, jak na Ustupie i dolnej Harendzie nie otworzysz okna. Jakieś JOŁOPY ogrzewają się śmieciami. Pytanie - czy to JOŁOPÓW wina, czy t.zw. liberalnej dupokracji? 2025-09-15 21:21 3. Wpływy Polaków do budżetu 265, 341 601 mld, na 800+ Polakom (i innym mniejszościom) wypłacono 39,8 mld, co daje 15,7% Ukraińcy wpłacili 15, 21 mld, ukraińskim dzieciom wypłacono 2,8mld, co daje 18,41% Pogadasz jeszcze zmanipulowany uśmiechnięty platfusie?? Komu Polski budżet wypłaca więcej, niż dostaje? 2025-09-15 21:17 4. napisz, czy cokolwiek zrobili w sprawie tych okropności twoi "prawi i sprawiedliwi" bo obecnie rządzący jak wiadomo TAK Zobaczymy co kobyli uśmiech załatwi w Niemczech czy będą te odszkodowania!!! na 100% skończy się to tak samo jak i wcześniej tzn. NA KŁAPANIU DZIOBEM i ha ha i ha ha 2025-09-15 20:41 5. Kobyla uśmiechnięta waro napiszę że atomowa zamiast ta dolnia,skoro jesteś tak wdzięczny wschodnim sasiadą za wypracowane PKB zaszczyc ich swoją dobrowolną obecnością w ich okopach , zapominając jakie okropności robili ich rodzice i dziadkowie Polaką na Wołyniu i Podolu.Apropo napaści świeckiej na Polskę i późniejszych represji schyłek morderst w Katyniu Miednoje ,czy wiesz ilu Polaków czeka na repatriację gdzieś na kolymie Workucie ,dalekiej Syberii którzy przez te wszystkie beznadziejne lata oczekiwania na cud ze strony Polski nie wyrzekli się Polskości i nie zapomnieli języka Polskiego pomimo że do tego byli często zmuszani.Im bardziej się należy pomoc państwa Polskiego niż ten fałszywym bracią ze wschodu 2025-09-15 20:34 6. to se nie vrati,a szkoda 2025-09-15 20:32 7. @lolo pioruny tyyy przyciągasz!!!!! 2025-09-15 20:23 8. a co 200??? 2025-09-15 20:22 9. Wyrosło już jedno pokolenie po śmierci Wojtyły. Pokolenie, które przechodziło lekko w mieście do nauki religii. 2025-09-15 20:01 10. @stary niedźwiedź, fakt obejrzałem, rachunek jest prosty bo odchodzący Pan Prezydent powiedział. @kobyli uśmiech zobacz jak radzi @stary niedźwiedź.
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama
Polecamy

FILMY TP

Pożegnania


REKLAMA


Dołącz do nas - facebook