Między jedną a drugą chemią modli się, by nie usłyszeć słów, które brzmią jak wyrok śmierci: nie mamy dla pana dawcy.
Tomek ma 55 lat, razem z żoną prowadzi duży pensjonat na Pardałówce. Nigdy nie przypuszczał, że może go dopaść białaczka szpikowa ostrej postaci. Dziś walczy o życie. Właśnie po raz piąty zaaplikowano mu mocną chemioterapię w Krakowie. Żeby zatrzymać rozwój raka. Mężczyzna w sile wieku, kiedyś z bujną czupryną i zawadiackim wąsem. Teraz też się nie rozkleja. Ale mówiąc o bólu, do oczu i tak cisną mu się łzy. - Ja nawet najbliższym o tym nie opowiadam, co to jest za ból, bo nie chcę im robić przykrości - mówi Tomasz Gawlak „Kubik”. Zawsze był zdrowy jak ryba. I silny jak koń. Choroby się go nie imały. Do stycznia 2013 roku. Zaczęło się od zapalenia stawów. Dolegliwości trwały ponad dwa miesiące. - To nie przechodziło, nie przechodziło, w końcu znajomy lekarz skierował mnie na badania do Kielc. Okazało się, że wszystkie wyniki badań mam dobre - opowiada Tomasz Gawlak. - Do przebadania została jedynie krew. Tam na oddziale hematologicznym wykryli osłabienie płytek krwi. Za pół roku kazali przyjechać do kontroli. Okazało się, że nastąpił znowu spadek plc, czyli że Tomasz ma najprawdopodobniej raka krwi. Ale białaczki nie stwierdzono. Pojechał na badania do Gliwic. Tam światowej klasy onkolog specjalista leczenia białaczek prof. Jerzy Hołowiecki skierował górala na badania do Chorzowa. Okazało się, że przez 4 miesiące rozwinęła się ostra forma białaczki szpikowej. W Chorzowie lekarz stwierdził, że jedynym ratunkiem dla Tomasza będzie przeszczep szpiku. - Najgorszemu wrogowi bym nie życzył takiej diagnozy i tego bólu, bo zanim znajdzie się dla mnie dawca, muszę przechodzić mocne chemioterapie - Tomek wzdraga się na samą myśl o pobycie w Krakowie. Ma tak rozrzedzoną krew, że w każdej chwili może dostać krwotoku, którego nie da się zatrzymać. Po pierwszych chemioterapiach dostał reemisji choroby.
Genetyczny bliźniak
Nie jest łatwo znaleźć genetycznego bliźniaka. Dlatego lekarze podejmują ryzyko przeszczepu nawet, gdy tylko ponad połowa genotypu się zgadza. - Wystarczy ponad 50% wspólnych genów, można próbować, może przeszczep się przyjmie - mówi Tomek. - Ja miałem wytypowanych na razie 4 dawców. Niestety, po przebadaniu okazało się, że byli za słabi, nie było tej wysokiej zgodności genów. Dlatego postanowił rozpocząć akcję. Nie dla siebie. Z myślą o innych ludziach. Bo w Polsce i na Podhalu jest wciąż niska świadomość, jak bardzo można pomóc poważnie chorym osobom. Wystarczy odwiedzić najbliższe centrum krwiodawstwa. W Zakopanem mieści się ono na Szymonach 14, na parterze w budynku skarbówki. Tu z ust pobierany jest wymaz. Wypełniamy formularz i tyle wszystkiego. Nasze dane trafiają do CRNDSiKP, czyli Centralnego Rejestru Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiki i Krwi Pępowinowej. Tu spływają dane od różnych fundacji i stowarzyszeń, które zbierają dane dawców. Tomasza wspiera Fundacja DKMS Polska. Rak krwi to ogólny termin używany do określenia nowotworu, który atakuje system krwionośny. A także samą krew, szpik kostny i układ limfatyczny. Rozróżnia się wiele rodzajów raka krwi, w tym białaczkę. Na całym świecie co 4 minuty zostaje u kogoś zdiagnozowany rak krwi, a co 10 minut odbiera on komuś życie. Gdy nie pomagają konwencjonalne metody, takie jak chemioterapia czy naświetlanie, jedynym wyjściem pozostaje przeszczepienie komórek macierzystych.
Chory co godzinę
- Rozlepiam plakaty z apelem do górali, ponieważ my mamy silne geny, ale bardzo trudno znaleźć kogoś o zbliżonym typie genów - mówi Tomasz Gawlak. Swój apel przyniósł do naszej redakcji w Zakopanem. Jego syn rozwiózł plakaty do wszystkich zakopiańskich parafii. Dostał też zgodę od wielu przedsiębiorców, przyjaciół, znajomych, by plakat z apelem o rejestrację w banku dawców zawiesić w sklepach i restauracjach na Krupówkach. Pomocną dłoń wyciągnęły do niego także władze miasta i powiatu. - Im więcej nas będzie, im więcej ludzi uda się przekonać do badań, tym większe szanse, że w przyszłości uda się kogoś uratować. Dla dawcy to naprawdę niewielki trud. Jeśli okaże się, że możesz być dawcą szpiku, czeka cię wizyta w szpitalu. Tam siadasz przy specjalnej maszynerii, podpinają cię do niej i przez godzinę leżakujesz. W tym czasie twoja krew jest przepuszczona przez urządzenie, które odseparowuje potrzebną ilość szpiku. I tyle. Bez bólu, bez zagrożenia. Za darmo. W Polsce co godzinę ktoś dowiaduje się, że ma białaczkę, czyli nowotwór krwi. Tę diagnozę słyszą rodzice małych dzieci, młodzież, dorośli. Bez względu na wiek - każdy może zachorować. Mało ludzi zdaje sobie sprawę, że każdy może też pomóc. Bo dla wielu chorych jedyną szansą na życie jest przeszczepienie szpiku lub komórek macierzystych od niespokrewnionego dawcy
Igła w stogu
Zarejestrowanych dawców w Polsce jest już ponad 722 tysiące. To wciąż mało. Dla porównania w Niemczech w banku dawców szpiku zarejestrowało się blisko 5,5 miliona osób. Jest z czego wybierać. A i tak szukanie genetycznego bliźniaka przypomina poszukiwania igły w stogu siana. W naszym kraju dopiero od 2008 r. działa oddział światowej fundacji DKMS. Misją Fundacji jest znalezienie dawcy dla każdego pacjenta na świecie potrzebującego przeszczepienia szpiku lub komórek macierzystych. Fundacja działa od 1991 r. Powstała w Niemczech z prywatnej inicjatywy rodziny Mechtild Harf, cierpiącej na białaczkę. Jest organizacją non profit. W ciągu 23 lat szansę na życie chorym na raka krwi podarowało ponad 40 tysięcy osób z baz DKMS. Dziś każdego dnia komórki macierzyste na całym świecie oddaje co najmniej 15 dawców DKMS. Chętni mogą sami zarejestrować się w jej bazie. Wystarczy wypełnić formularz na stronie fundacji. - Bardzo potrzeba, żeby ludzie z Podhala, górale z Chicago i zza Wielkiej Wody rejestrowali się w bazie dawców - podkreśla Tomasz Gawlak. - Bo bardzo trudno jest znaleźć dla osób stąd genetycznego bliźniaka.
Niepokojące pytania
Wiele osób boi się procesu przeszczepu. Pytają, jak długo trwa okres rekonwalescencji. To zależy od wielu czynników. Niektórzy dawcy wracają do formy już po upływie jednego lub dwóch dni. Ubytek szpiku kostnego całkowicie się regeneruje już po upływie dwóch tygodni. Panują też mity co do kosztów przeszczepu i badań genetycznych. Tymczasem koszty te pokrywa fundacja DKMS ze środków własnych. Dla dawcy rejestracja jest zupełnie bezpłatna. Przebadanie i zarejestrowanie jednego dawcy to koszt 250 PLN. Narodowy Fundusz Zdrowia tego nie refunduje. Dlatego od początku istnienia Fundacja DKMS Polska może rozwijać bazę, rejestrując kolejnych potencjalnych dawców m.in. dzięki darowiznom osób indywidualnych i finansowemu wsparciu firm. Dawcy przysługuje zwolnienie lekarskie płatne w 100% w czasie przygotowywania do pobrania komórek macierzystych lub szpiku kostnego oraz w trakcie samego pobrania. Także wszelkie dodatkowe koszty (np. podróż, hotel) pokrywa DKMS Polska. Z polskiej bazy dawców szpiku już ponad półtora tysiąca osób podzieliło się z potrzebującymi cząstką siebie. Jeśli nie można samemu zostać dawcą, można wspierać działania DKMS Polska darowiznami. Warto pomagać innym. Bo nie wiadomo, kiedy my sami lub nasi najbliżsi będziemy potrzebować wsparcia. - Pytałem lekarzy, skąd się to bierze. To mądre głowy, ale nikt tak naprawdę nie wie, co powoduje białaczkę, a chorują i umierają na białaczkę szpikową nawet małe dzieci - podsumowuje Tomasz Gawlak „Kubik”.
Rafał Gratkowski
Tygodnik Podhalański 2/2015
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Siewierski Nieruchomości ul. Br. Czecha 1, Zakopane. +48 18 20 66 129, +48 506 13 14 63 www.siewierski.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie Pilnie -Pensjonat w Zakopanym -tel 660797241 b12.pl.
-
PRACA | dam
Zatrudnię KIEROWCĘ C+E na pracę po kraju ( poniedziałek - piątek). Praca na plandece. Kontakt 514 240 136, 691 758 882.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam konia czeskiego zimnokrwistego. Masc karogniady,przyjazny dla dzieci, jezdzil w zaprzęgu i siodle. WAŁACH. Prawie 3 lata. kontakt tylko telefoniczny 791818377.
-
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
-
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE 8.500 zł/szt. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3 i odpad tartaczny 130zł/m3. 790 759 407.
-
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
-
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl
-
PRACA | dam
Zlecę SZYCIE NARZUT z kawałków skór włoskich, kożuchowych. Dzwonić tylko z doświadczeniem. 504 636 921.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
-
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555
-
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
-
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
-
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
-
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
-
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
-
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
-
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
-
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
-
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
-
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
-
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
-
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.