Saperka - czym jest, do czego służy i którą wybrać?

Saperka – światowej sławy łopatka o polskich korzeniach

Powstała w odpowiedzi na potrzeby piechoty, która musiała mieć odpowiedni sprzęt do kopania okopów. Duża łopata nie była poręczna i zajmowała zbyt dużo miejsca. Stworzono zatem szpadel składany (saperka) niewielkich rozmiarów, który mieścił się w plecaku piechura.

Twórcą saperki był amerykański żołnierz, inżynier i wynalazca polskiego pochodzenia, Edmund Zalinski lub Zalinsky (Żaliński), który w końcówce wieku XIX opracował prototyp tego narzędzia. Łopatka piechoty zaczęła być masowo stosowana podczas pierwszej wojny światowej, gdy żołnierze piechoty zmuszeni byli do szybkiego okopywania się w celu ochrony przed ogniem nieprzyjaciela.

Obecnie saperka wykorzystywana jest przez harcerzy, biwakowiczów i turystów, a także zapalonych survivalowców i fanów bushcraftu.

Rodzaje saperek i ich zastosowanie

Podstawową funkcją saperki jest kopanie w ziemi, ale rodzajów gruntu jest sporo. Producenci uwzględniają różne wymagania terenowe, dlatego wytwarzają łopatki składane o różnym przeznaczeniu. Oto kilka wartych wspomnienia rodzajów saperek.

Saperka samochodowa

Jeden z najbardziej podstawowych rodzajów łopatki saperskiej. Ten typ szpadelka nie jest zazwyczaj składany, bo nie jest przeznaczony do przenoszenia w plecaku wojskowym czy turystycznym. Ma niewielkie rozmiary, dzięki czemu nie zajmuje dużo miejsca nawet w małym bagażniku samochodowym.

Przeznaczona jest do kopania w średniotwardej ziemi. Kopanie w bardziej gliniastym i kamienistym terenie warto przeprowadzać z użyciem wojskowych lub survivalowych saperek wielofunkcyjnych.

Saperka turystyczna

Przedmiot nazywany saperką turystyczną jest zazwyczaj składaną wersją tej łopatki. Składaną saperkę łatwiej umieścić w plecaku, dzięki czemu zajmuje ona bardzo mało miejsca i nie zabiera go na inne potrzebne podczas wędrówki przedmioty.

W razie potrzeby saperkę turystyczną można wygodnie rozłożyć i skorzystać z niej w każdym miejscu. Niekiedy turystyczne łopatki są wyposażane w producentów w dodatkowe narzędzia, ale naprawdę wiele dodatków posiada saperka wielofunkcyjna.

Saperka wielofunkcyjna – wojskowa/survivalowa

Saperki o wielu funkcjach są szczególnie popularne wśród miłośników survivalu i bushcraftu, a także przez wojskowych.

Tego typu saperki są zazwyczaj składane i wyposażone nie tylko w głownię. Ich konstrukcja pozwala na zamknięcie w ich wnętrzu wielu innych narzędzi – od noża poczynając, a na zębie kilofa czy ostrzu małej siekierki kończąc. Rozbudowana wersja saperki jest nieocenioną pomocą w trudnych warunkach terenowych, a na polu walki z powodzeniem pełni funkcję broni.

Sztych saperek survivalowych i wojskowych jest ostro zakończony i nadaje się do kopania nawet w ziemi o wysokim stopniu twardości.

Którą saperkę wybrać?

Saperki występują w wielu wersjach. Podstawową, samochodową, warto wybrać wtedy, gdy nie planuje się biwaków z dala od cywilizacji. Turystyczna polecana jest miłośnikom trekkingu czy biwakowania w lesie, a wielofunkcyjne przydadzą się fanom survivalu i bushcraftu, a także pasjonatom wojskowości. Należy zaznaczyć, że im bardziej rozbudowana wersja saperki, tym szersze pole jej zastosowania!