Reklama

2022-07-27 10:00:00

Reklama

Tajemnicza krypta w Niedzicy

Wakacje z duchami

Reklama

Są miejsca, które skrywają wiele tajemnic. Świątynia św. Bartłomieja w Niedzicy właśnie jedną z nich odkryła. Czy to kolejny ślad zasztyletowanej inkaskiej księżniczki Uminy?

Podczas wymiany posadzki związanej z instalacją nowego ogrzewania kościoła pracownicy natknęli się obok ołtarza na tajemnicze sklepienie, a za nim schody i zamurowane wejście.  - Panowie szybko się zorientowali, że jest to krypta - wspomina ks. proboszcz Józef Bednarczyk. W obecności archeologa Emila Zaitza z Muzeum Archeologicznego w Krakowie z krypty wyciągnięto 3 cegły. Wystarczająco dużo, by zajrzeć do środka. A tam znajdowała się bardzo dobrze zachowana trumna. Drewniana, dość dużych rozmiarów, skromna, ustawiona na kamieniach. Bez inskrypcji. Tajemnicza. Nie było to jedyne odkrycie. Pod posadzką w kaplicy Matki Bożej Bolesnej także znajdowały się kości, które najwyraźniej już wcześniej były przekopywane. Złożono je w jednym miejscu, pochowane zostaną na miejscowym cmentarzu.

Nabożna niewiasta czy może...
Kto może spoczywać w trumnie? Na to pytanie ksiądz Józef nie potrafi jednoznacznie odpowiedzieć. Według niektórych źródeł, jak wyjaśnia duchowny, może być ktoś z rodu Janelli. Np. wyjątkowo pobożna niewiasta, stąd jej pochówek pod samym ołtarzem. Inne informacje sugerują, że może to być miejsce spoczynku oddanego miejscowości proboszcza. - Niestety, nie robiliśmy żadnych badań, więc nic więcej nie możemy na ten temat powiedzieć - tłumaczy proboszcz parafii w Niedzicy. Dlaczego nikt nie zajrzał pod wieko trumny? Powodów było kilka. Po pierwsze parafia chciała jak najszybciej zakończyć rozpoczęte prace, bowiem od ich rozpoczęcia nabożeństwa odbywają się w remizie. Po drugie prace wykonywane w kościele były przeprowadzane na początku czerwca, gdy panowały dość wysokie temperatury, co wyklucza prowadzenie takich badań. Najistotniejsza jednak kwestia wiąże się z finansami. - Jeśli, ktoś w przyszłości będzie chciał się dowiedzieć, kto spoczywa w kościele, będzie to można oczywiście zrobić - mówi ks. proboszcz Józef Bednarczyk. Obecnie nad wejściem do krypty została położona płyta.

Kilkanaście pochówków
Odkryciem krypty w kościele w Niedzicy nie jest do końca zaskoczony Paweł Dziuban, były wójt gminy Łapsze Niżne, a obecnie kierownik nowotarskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. - Mogliśmy się spodziewać okrycia krypty w prezbiterium przed ołtarzem, bo takie informacje znajdują się przecież w źródłach pisanych - tłumaczy Paweł Dziuban. Krypta, jak wyjaśnia konserwator, była sklepiona w połowie XVIII w., prawdopodobnie w czasie, gdy ks. Michał Lorenc (+1769 r.) dobudował kaplicę Matki Bożej Bolesnej. To on przecież zapoczątkował przebudowę ołtarzy gotyckich na barokowe. - Nie mieliśmy nakazu odkrycia trumny, tak że do końca nie wiemy, co się w niej znajduje - mówi Paweł Dziuban. - Trumna jest dość dużych rozmiarów, więc można domniemywać, że w środku są jakieś ossuaria ze średniowiecza i z okresu gotyckiego. Według ksiąg parafialnych ta krypta może zawierać nawet kilkanaście pochówków - dodaje konserwator, który podkreśla, że obecnie czeka na przygotowanie dokumentacji archeologa Emila Zaitza i zawarte w niej informacje. Przy okazji tego odkrycia w kościele przeprowadzono także badania geofizyczne, by sprawdzić, co jeszcze kryją podziemia kościoła. - Według źródeł pisanych w kościele powinna być także druga kryta, którą ks. Michał Lorenc miał wybudować w kaplicy Matki Bożej Bolesnej. Wydaje się jednak, że tam nic nie ma. Są tylko pozostałości masy pochówków, ale dobudowana część znajduje się przecież na miejscu przykościelnych cmentarzy - wyjaśnia Paweł Dziuban.

Spekulować? Nie spekulować?
W historii Niedzicy można odnaleźć wątki inkaskie. Tu miała znaleźć schronienie księżniczka Umina. Może zatem w końcu udało się natrafić na ślad jej pochówku? - Nie chcę spekulować, jestem archeologiem. Są autorzy, którzy specjalizują się w takich publikacjach - mówi konserwator. - Być może jest to jakiś ślad, sprawa jest otwarta. Może jakieś muzeum lub Polska Akademia Nauk się tym zainteresuje i dokona już konkretnych badań. Tak jak mówię, trumna jest nietypowych rozmiarów - dość obszerna - dodaje Paweł Dziuban. Być może pochowane są w niej dwie osoby, a być może jej wnętrze kryje inną, właściwą trumnę? Bogatszą, godną inkaskiej księżniczki? Nie wiadomo. Jak zaznacza konserwator, badania archeologiczne są dość kosztowne. Gdyby jednak znalazł się sponsor, który by je sfinansował, zapewne można by się było więcej dowiedzieć.

- Jeśli w trumnie znajdzie się Umina, będziemy się z tego bardzo cieszyć - mówi ks. proboszcz Józef Bednarczyk i dodaje, że dopóki nie zostaną przeprowadzone kolejne badania, do końca takiej możliwości nie można wykluczyć. Jacek Walczak, podróżnik, autor publikacji poświęconej historii Inków, nie kryje zainteresowania odkryciem w kościele św. Bartłomieja w Niedzicy. - Historia Uminy jest wyjątkowo ciekawa. Przekazywane z ust do ust informacje mówią o tym, że księżniczka po śmierci została pochowana w krypcie na zamku w Niedzicy. Tradycyjnym zwyczajem inkaskim trumna miała być bardzo bogato wyposażona w drogocenności i złoto - opowiada. Jej pochówek mógł mieć miejsce - jak tłumaczy Walczak - pod koniec XVIII w. Czy kolejny właściciel zamku natrafił na trumnę zasztyletowanej księżniczki i stąd miał środki, by go odbudować? Gdzie mogły zostać przeniesione szczątki Uminy? To pytania, które raz po raz powracają. - Niewykluczone, że jej ciało złożone zostało na miejscowym cmentarzu. Legenda związana z Uminą mówi, że nie zazna spokoju, dopóki nie znajdziemy jej szczątków. Chociażby dlatego warto zajrzeć do trumny w kościele. Wiem, że to spore naukowe przedsięwzięcie, ale warto - uważa Jacek Walczak. 
Aneta Dusik, Beata Denis-Jastrzębska
Tygodnik Podhalański 28/2014

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
  • PRACA | dam
    Willa Zarębek w Łopusznej poszukuje osoby do pracy w kuchni. Zakres obowiązków: przygotowanie obiadów i pieczenie ciast. Tel. 507 549 659, e-mail: willazarebek@outlook.com
  • KOMUNIKATY
    INFORMACJA: Wójt Gminy Poronin informuje o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Poronin oraz na stronie BIP w dniach od 08.12.2025 r. do 30.12.2025 r. Zarządzenia Nr 78/2025 Wójta Gminy Poronin z dnia 08.12.2025 r. w sprawie: wykazu nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy dot. części działki ewid. nr 15105/17 obręb 0502 Nowe Bystre.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
  • PRACA | dam
    Szukamy dziennikarza dziennikarki do publikowania treści na Pieknesny.pl Rozwijamy serwis Pieknesny.pl, poświęcony tematyce zdrowego snu, regeneracji i dobrego samopoczucia. Szukamy osoby, która potrafi pisać rzetelnie, lekko i z myślą o czytelniku. https://pieknesny.pl/ magda@pieknesny.pl
  • USŁUGI | budowlane
    ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
  • PRACA | dam
    Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
    Tel.: 609097999
  • SPRZEDAŻ | różne
    PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
  • NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
    Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
  • PRACA | dam
    PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
  • PRACA | dam
    Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
    Tel.: 600404554
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-12-27 19:00 Na Boże Narodzenie do Sieniawy wróciły bobry (WIDEO) 2025-12-27 18:00 Pies uwiązany na długim łańcuchu, bułka na śniegu, jakieś wiadro i buda (WIDEO) 2 2025-12-27 17:00 TPN apeluje - można bawić się bez fajerwerków, kolejna prośba o ciszę 5 2025-12-27 16:00 Krupówki zapełnione od rana do wieczora 3 2025-12-27 15:52 Trasy biegowe zamknięte dla narciarzy, zbyt mało śniegu do biegania 2025-12-27 15:04 Najlepszy start w karierze Maryny Gąsienicy Daniel. Fantastyczny drugi przejazd 1 2025-12-27 14:00 Gubałówka oblężona. Długa kolejka do kolejki (WIDEO) 2025-12-27 13:25 Centrum Zakopanego kompletnie zakorkowane (WIDEO) 3 2025-12-27 12:37 Korek do Zakopanego już w Nowym Targu, drogi wjazdowe na czerwono, masakra z parkowaniem 2 2025-12-27 12:00 W Tatrach cieplej niż w Zakopanem. Tak było o poranku na Nosalu 2025-12-27 11:00 Gasili pożary, jeździli do wypadków, prowadzili poszukiwania czyli pracowite Święta Bożego Narodzenia 1 2025-12-27 10:00 Lawinowa jedynka, oblodzenia i świeże warstwy na ubitym, zmrożonym śniegu 2025-12-27 09:00 Jan Guńka liderem polskiego biathlonu 1 2025-12-27 08:00 Spore szanse na przejaśnienia, a nocą kolejne dostawy śniegu 1 2025-12-26 22:27 Pożar biura przy strzelnicy w Nowem Bystrem (WIDEO) 3 2025-12-26 22:03 Dwa kolejne pożary. Domek w Zakopanem i strzelnica w Nowem Bystrem (WIDEO) 2025-12-26 21:19 Mamy piękną zimę (ZDJĘCIA) 2 2025-12-26 20:10 Pożar altany w Białym Dunajcu i domu w Witowie 2 2025-12-26 19:59 Ruchoma szopka z podhalańską duszą w kościele na Bystrem 2025-12-26 18:59 Na Krupówkach tłumy turystów, a to dopiero początek (WIDEO) 4 2025-12-26 18:00 Spotkanie poświęcone stworzeniu koalicji NGO 3 2025-12-26 17:00 Bystry Potok i Kacwińskie Borówecki świętują jubileusz 2025-12-26 15:59 Niezapomniane widoki na Hali Gąsienicowej (WIDEO) 2025-12-26 14:59 W Zakopanem coraz więcej turystów 4 2025-12-26 14:00 Przeorany Biały Potok 24 2025-12-26 13:00 Śpiewamy naturalnie, z serducha (WIDEO) 2025-12-26 11:59 Dłuuuga kolejka do kolejki na Kasprowy (WIDEO) 2025-12-26 11:00 Wielka inwestycja w Białce z pozwoleniem na budowę. Są protesty mieszkańców 11 2025-12-26 10:11 Czołowe zderzenie na zakopiance. Szosa zablokowana 6 2025-12-26 10:00 Wieczór Sylwestrowy z Aurorą B. 1 2025-12-26 09:35 Zakopane - sprzedam PIĘKNY DREWNIANY KOMPLET 2025-12-26 09:00 Koncert kolęd w nowotarskim MCK 2025-12-25 22:59 Zakopane - sprzedam tanio różne BIURKA 2025-12-25 21:00 Sprawiedliwi - owoc miłości i miłosierdzia 2025-12-25 20:36 Zaginiony mieszkaniec Rdzawki odnaleziony 2025-12-25 20:04 Znaleziony pies w Dolinie Kościeliskiej trafił do schroniska. Trwają poszukiwania właściciela 2025-12-25 20:01 Nocna prohibicja w Nowym Targu - przypominamy o zmianach od nowego roku 5 2025-12-25 19:00 Uskrzydlony dyrektor - Edward Nadarkiewicz 4 2025-12-25 18:00 Koncert Świąteczny zespołu Trebunie-Tutki 2025-12-25 17:00 Pastorałka dla Józefiny (WIDEO) 2025-12-25 16:30 Święta pełne magii 2025-12-25 16:00 W górach liczy się każda sekunda (WIDEO) 1 2025-12-25 15:26 Zderzenie dwóch aut w Poroninie 2025-12-25 15:01 Strażacy wezwani do Murzasichla i Kościeliska 2025-12-25 14:01 Pastorałki Emila Miki 2025-12-25 13:00 W przyszłym roku Nowy Targ świętuje swoje 680. urodziny 1 2025-12-25 11:59 Piękny i mroźny poranek w Witowie (WIDEO) 2025-12-25 11:06 Nad Tatrami pojawił się efekt halo 3 2025-12-25 11:00 Podhalański Inkubator Edukacyjny w Zakopanem. Nowe wsparcie dla uczniów SP nr 4 2025-12-25 09:59 Pasterka w Miętustwie. Przybliśmy jak pasterze (ZDJĘCIA, WIDEO) 10
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-27 18:40 1. @takie są fakty, to nic nie da! według zmanipulowanych wujek Google jest w zmowie przeciw prawakom i KONIEC przecież dla kogoś normalnego wystarczy wpisać w wyszukiwarkę hasło : wojciechowski i zielony ład i wszystko jest jasne, ale dla normalnego! :) 2025-12-27 18:39 2. Czekam na Dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego, który rozumie, czym jest park narodowy, a nie traktuje go jak przestrzeni do zarabiania. Ochrona przyrody została tu zepchnięta na dalszy plan przez budki z lodami, inicjatywę budowy stacji narciarskiej i deweloperskie interesy w otulinie, czyli dokładnie to, przed czym park narodowy powinien chronić. Nie strzelam fajerwerkami w Sylwestra, ale wszelkie apele o "odpowiedzialność" ze strony władz TPN i dyrektora, uważam za skrajną hipokryzję. Moralizowanie w takiej sytuacji jest nie tylko niewiarygodne, jest zwyczajnie bezczelne. 2025-12-27 18:26 3. Batyr pozwalajo czego sie czepiata 2025-12-27 18:23 4. Polska to jednak szczęśliwy kraj. Nie ma biedy, politycznie jesteśmy liderem i dyktujemy warunki pokoju Rosji i Ukrainie, nie ma żadnej inflacji, Niemcy pewnie jutro zapłacą nam reparacje wojenne a organizacje żydowskie przestaną opowiadać o "polskich obozach". Możemy zająć się fociami Burków i długościami łańcucha. 2025-12-27 18:22 5. Apeluje do pani radnej Lelek o zaprzestanie strzelania na weselach fajerwerków w krainie smrodu. 2025-12-27 18:16 6. A ulica "Bronka" Czecha wiesz gdzie jest? 2025-12-27 17:27 7. Czy może już występuje najzabawniejsza Kapela Romska śpiewająca disco z pola 2025-12-27 17:20 8. Apeluję do dyryktóra dewelopera żeby wprowadził limity wejść na szlaki i nie traktował parku narodowego jak prywatnego folwarku. 2025-12-27 17:16 9. prawy.pl 12 listopada 2014 Bez precedensu - red. Sakiewicz nagrodzony przez ukraińską bezpiekę "Redaktor naczelny "Gazety Polskiej" otrzymał medal Służby Bezpieczeństwa Ukrainy w podziękowaniu "za pomoc" 2025-12-27 17:16 10. Skąd ten infantylizm? Jaka znowu "Kasia"? Czy dyrektor TPN to "Szymuś"? Skąd ta moda?
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama