Podczas wymiany posadzki związanej z instalacją nowego ogrzewania kościoła pracownicy natknęli się obok ołtarza na tajemnicze sklepienie, a za nim schody i zamurowane wejście. - Panowie szybko się zorientowali, że jest to krypta - wspomina ks. proboszcz Józef Bednarczyk. W obecności archeologa Emila Zaitza z Muzeum Archeologicznego w Krakowie z krypty wyciągnięto 3 cegły. Wystarczająco dużo, by zajrzeć do środka. A tam znajdowała się bardzo dobrze zachowana trumna. Drewniana, dość dużych rozmiarów, skromna, ustawiona na kamieniach. Bez inskrypcji. Tajemnicza. Nie było to jedyne odkrycie. Pod posadzką w kaplicy Matki Bożej Bolesnej także znajdowały się kości, które najwyraźniej już wcześniej były przekopywane. Złożono je w jednym miejscu, pochowane zostaną na miejscowym cmentarzu.
Nabożna niewiasta czy może...
Kto może spoczywać w trumnie? Na to pytanie ksiądz Józef nie potrafi jednoznacznie odpowiedzieć. Według niektórych źródeł, jak wyjaśnia duchowny, może być ktoś z rodu Janelli. Np. wyjątkowo pobożna niewiasta, stąd jej pochówek pod samym ołtarzem. Inne informacje sugerują, że może to być miejsce spoczynku oddanego miejscowości proboszcza. - Niestety, nie robiliśmy żadnych badań, więc nic więcej nie możemy na ten temat powiedzieć - tłumaczy proboszcz parafii w Niedzicy. Dlaczego nikt nie zajrzał pod wieko trumny? Powodów było kilka. Po pierwsze parafia chciała jak najszybciej zakończyć rozpoczęte prace, bowiem od ich rozpoczęcia nabożeństwa odbywają się w remizie. Po drugie prace wykonywane w kościele były przeprowadzane na początku czerwca, gdy panowały dość wysokie temperatury, co wyklucza prowadzenie takich badań. Najistotniejsza jednak kwestia wiąże się z finansami. - Jeśli, ktoś w przyszłości będzie chciał się dowiedzieć, kto spoczywa w kościele, będzie to można oczywiście zrobić - mówi ks. proboszcz Józef Bednarczyk. Obecnie nad wejściem do krypty została położona płyta.
Kilkanaście pochówków
Odkryciem krypty w kościele w Niedzicy nie jest do końca zaskoczony Paweł Dziuban, były wójt gminy Łapsze Niżne, a obecnie kierownik nowotarskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. - Mogliśmy się spodziewać okrycia krypty w prezbiterium przed ołtarzem, bo takie informacje znajdują się przecież w źródłach pisanych - tłumaczy Paweł Dziuban. Krypta, jak wyjaśnia konserwator, była sklepiona w połowie XVIII w., prawdopodobnie w czasie, gdy ks. Michał Lorenc (+1769 r.) dobudował kaplicę Matki Bożej Bolesnej. To on przecież zapoczątkował przebudowę ołtarzy gotyckich na barokowe. - Nie mieliśmy nakazu odkrycia trumny, tak że do końca nie wiemy, co się w niej znajduje - mówi Paweł Dziuban. - Trumna jest dość dużych rozmiarów, więc można domniemywać, że w środku są jakieś ossuaria ze średniowiecza i z okresu gotyckiego. Według ksiąg parafialnych ta krypta może zawierać nawet kilkanaście pochówków - dodaje konserwator, który podkreśla, że obecnie czeka na przygotowanie dokumentacji archeologa Emila Zaitza i zawarte w niej informacje. Przy okazji tego odkrycia w kościele przeprowadzono także badania geofizyczne, by sprawdzić, co jeszcze kryją podziemia kościoła. - Według źródeł pisanych w kościele powinna być także druga kryta, którą ks. Michał Lorenc miał wybudować w kaplicy Matki Bożej Bolesnej. Wydaje się jednak, że tam nic nie ma. Są tylko pozostałości masy pochówków, ale dobudowana część znajduje się przecież na miejscu przykościelnych cmentarzy - wyjaśnia Paweł Dziuban.
Spekulować? Nie spekulować?
W historii Niedzicy można odnaleźć wątki inkaskie. Tu miała znaleźć schronienie księżniczka Umina. Może zatem w końcu udało się natrafić na ślad jej pochówku? - Nie chcę spekulować, jestem archeologiem. Są autorzy, którzy specjalizują się w takich publikacjach - mówi konserwator. - Być może jest to jakiś ślad, sprawa jest otwarta. Może jakieś muzeum lub Polska Akademia Nauk się tym zainteresuje i dokona już konkretnych badań. Tak jak mówię, trumna jest nietypowych rozmiarów - dość obszerna - dodaje Paweł Dziuban. Być może pochowane są w niej dwie osoby, a być może jej wnętrze kryje inną, właściwą trumnę? Bogatszą, godną inkaskiej księżniczki? Nie wiadomo. Jak zaznacza konserwator, badania archeologiczne są dość kosztowne. Gdyby jednak znalazł się sponsor, który by je sfinansował, zapewne można by się było więcej dowiedzieć.
- Jeśli w trumnie znajdzie się Umina, będziemy się z tego bardzo cieszyć - mówi ks. proboszcz Józef Bednarczyk i dodaje, że dopóki nie zostaną przeprowadzone kolejne badania, do końca takiej możliwości nie można wykluczyć. Jacek Walczak, podróżnik, autor publikacji poświęconej historii Inków, nie kryje zainteresowania odkryciem w kościele św. Bartłomieja w Niedzicy. - Historia Uminy jest wyjątkowo ciekawa. Przekazywane z ust do ust informacje mówią o tym, że księżniczka po śmierci została pochowana w krypcie na zamku w Niedzicy. Tradycyjnym zwyczajem inkaskim trumna miała być bardzo bogato wyposażona w drogocenności i złoto - opowiada. Jej pochówek mógł mieć miejsce - jak tłumaczy Walczak - pod koniec XVIII w. Czy kolejny właściciel zamku natrafił na trumnę zasztyletowanej księżniczki i stąd miał środki, by go odbudować? Gdzie mogły zostać przeniesione szczątki Uminy? To pytania, które raz po raz powracają. - Niewykluczone, że jej ciało złożone zostało na miejscowym cmentarzu. Legenda związana z Uminą mówi, że nie zazna spokoju, dopóki nie znajdziemy jej szczątków. Chociażby dlatego warto zajrzeć do trumny w kościele. Wiem, że to spore naukowe przedsięwzięcie, ale warto - uważa Jacek Walczak.
Aneta Dusik, Beata Denis-Jastrzębska
Tygodnik Podhalański 28/2014
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
PRACA | dam
Willa Zarębek w Łopusznej poszukuje osoby do pracy w kuchni. Zakres obowiązków: przygotowanie obiadów i pieczenie ciast. Tel. 507 549 659, e-mail: willazarebek@outlook.com
-
KOMUNIKATY
INFORMACJA: Wójt Gminy Poronin informuje o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Poronin oraz na stronie BIP w dniach od 08.12.2025 r. do 30.12.2025 r. Zarządzenia Nr 78/2025 Wójta Gminy Poronin z dnia 08.12.2025 r. w sprawie: wykazu nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy dot. części działki ewid. nr 15105/17 obręb 0502 Nowe Bystre.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
-
PRACA | dam
Szukamy dziennikarza dziennikarki do publikowania treści na Pieknesny.pl Rozwijamy serwis Pieknesny.pl, poświęcony tematyce zdrowego snu, regeneracji i dobrego samopoczucia. Szukamy osoby, która potrafi pisać rzetelnie, lekko i z myślą o czytelniku. https://pieknesny.pl/ magda@pieknesny.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam bez pośredników ATRAKCYJNĄ NIERUCHOMOŚĆ zabudowaną BUDYNKIEM MIESZKALNYM 135 m2, działka 19 ar, widokowa, pełne uzbrojenie. Dojazd i lokalizacja idealne. Okolice Raby Wyżnej/Skawy na Łysej Górze. 510 386 494 do godz. 18-tej.
-
USŁUGI | budowlane
ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
-
PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
-
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
-
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
-
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
-
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.