2016-11-19 14:58:44

Reklama

BLOG Maciej Krupa

Blog

RYSZARD SZAFIRSKI IN MEMORIAM

Reklama

Wczoraj 18 listopada, po długiej i ciężkiej chorobie zmarł Ryszard Szafirski. Wybitny taternik i alpinista, ratownik, przewodnik i instruktor, współtwórca sukcesów złotej ery polskiego himalaizmu. Zakopiańczyk, prezes i reformator tutejszego Klubu Wysokogórskiego. Znakomity fotograf. A przede wszystkim wspaniały kompan, gawędziarz, dusza towarzystwa, uroczy człowiek, którego dokonaniami można by obdzielić kilka życiorysów. I legendarna postać przemijającego pokolenia, którego zasługą są górskie sukcesy Polaków w górach najwyższych.

Ryszard Szafirski (1937-2016)
Fot. Maciej Krupa

Urodził się w Sosnowcu w 1937 roku. Ukończył studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Śląskiej. Przygodę ze wspinaczką zaczął w 1958 roku szybko osiągając bardzo wysoki poziom sportowy i przechodząc trudne tatrzańskie drogi. Już w 1962 roku został instruktorem taternictwa. Po Tatrach nastąpiły wyjazdy w Dolomity, Alpy, góry Ameryki Południowej, wreszcie Hindukusz, Pamir, Himalaje i Karakorum a nawet na Antarktydę. 1963 był przełomowym rokiem w jego karierze. Wymieńmy tylko kilka najbardziej znaczących osiągnięć górskich Ryśka Szafirskiego.

W Tatrach pierwsze zimowe przejście lewego filara Kazalnicy z Lucjanem Sadusiem w 1963 roku oraz piąte przejście Grani Głównej Tatr z Adamem Zyzakiem w 1964 roku w rekordowym wówczas czasie sześciu dni. W Dolomitach: pierwsze polskie przejście drogi Philippa i Flamma na Civettcie z Januszem Kurczabem w 1963 roku oraz podczas tego samego wyjazdu i z tym samym partnerem trzecie, a pierwsze polskie przejście Filara Wiewiórek na Cima Ovest di Lavaredo.

W Alpach pierwsze powtórzenie drogi Bonattiego na północnej ścianie Matterhornu w 1966 roku (z Ryszardem Berbeką, Janem Stryczyńskim i Adamem Zyzakiem) a także pierwsze przejście północno-wschodniego filara Eigeru z Krzysztofem Cieleckim, Tadeuszem Łaukajtysem, i Adamem Zyzakiem w 1968 roku.

W górach wysokich: pierwsze wejście na Malubiting Północny (6843 m) w 1969 roku oraz pierwsze wejście na Kunyang Chhish (7852) z Andrzejem Heinrichem, Janem Stryczyńskim i Andrzejem Zawadą w roku 1971. Była to przełomowa wyprawa otwierająca złotą erę polskiego himalaizmu. Kierował zwycięskimi wyprawami zakopiańskiego Klubu Wysokogórskiego na Peak 29 w 1979 roku i na południową ścianę Annapurny w 1981. Brał udział z zimowej wyprawie na Everest w 1980, podczas której z Zawadą w decydującym momencie wyszli ponad Przełęcz Południową na 8150 m i wynieśli tam butle z tlenem, co między innymi zmotywowało do udanego ataku Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego.

Janusz Kurczab napisał o Ryśku: „Alpinista kompletny (…) przeszedł pełną drogę rozwoju wspinaczkowego i górskiego doświadczenia. Od skałek i Tatr, przez Alpy latem i zimą, a następnie Andy Peruwiańskie, Pamir i Hindukusz, do dziewiczych szczytów Karakorum i Himalajów oraz lodowych gładzizn zimowego Everestu.”

Przeniósł się z Zagłębia do Zakopanego pod koniec lat 60. i szybko wrósł w górskie środowisko pod Tatrami. Był prezesem Klubu Wysokogórskiego w Zakopanem od 1970 roku i skierował działalność klubu na nowe tory. Zorganizował i prowadził szereg udanych wypraw zakopiańskiego klubu w różne góry świata, zbudował zespół i podstawy organizacyjne pod późniejsze sukcesy zakopiańczyków zimą na Manaslu i Cho Oyu oraz w składzie innych, licznych wypraw polskich i międzynarodowych. Od 1969 roku był ratownikiem górskim, a w latach 1977-78 pełnił funkcję naczelnika Grupy Tatrzańskiej GOPR. Był także wybitnym fotografem, członkiem Polskiego Związku Artystów Fotografików, jednym z pierwszych zakopiańczyków, którzy profesjonalnie zajmowali się fotografią barwną.

Był jednym ze współautorów „raportu taterników” dotyczącego pacyfikacji Kopalni Wujek w stanie wojennym. W 1982 wyjechał z wyprawą w góry Alaski i nie wrócił do kraju. Zamieszkał w Kanadzie. Zaprzestał działalności górskiej; próbował jedynie kilkakrotnie lecz bezskutecznie zdobyć Mount Robson (3954 m).

W ostatnich latach coraz częściej bywał wraz z żoną w Polsce, spędzał tu po kilka miesięcy. Pojawiał się w Zakopanem, spotykał się z rodziną i z kolegami z dawnych lat, chodził na górskie spacery. Dużą frajdę sprawiało mu uczestnictwo w rozmaitych górskich festiwalach i przeglądach na które był zapraszany. Dał się przypomnieć i poznać młodszym pokoleniom dzięki wydanej w 2014 wspomnieniowej książce Przeżyłem więc wiem. Nieznane kulisy wypraw wysokogórskich. Wspomnienia Ryśka spisała w niej Klaudia Tasz. W Zakopanem ostatni raz wystąpił na szerokim forum podczas Spotkań w Filmem Górskim w 2015 roku. Jeszcze w maju 2016 roku brał udział w promocji książki Aldka Romana Zakopiański dom wariatów w Galerii Hasiora. Był słaby, zmęczony, ale wciąż trzymał fason i miałem nadzieję na następne spotkanie, kolejną rozmowę, może kolejny wywiad. Już nie będzie.

Pamiętam prelekcję Ryśka Szafirskiego po zdobyciu Kunyang Chhisha w Klubie Turysty w Dworcu Tatrzańskim. To musiał być rok 1971 lub 1972. Był jedynym zakopiańczykiem na szczycie i wówczas bodaj jedynym zakopiańczykiem poza doktorem Hajdukiewiczem, który jeździł w góry najwyższe i mógł o tym opowiadać. I jeszcze pokazać te swoje znakomite, kolorowe zdjęcia. Miałem wtedy dwanaście lat i słuchałem jak zauroczony. Nie wiedziałem jeszcze, że kiedyś będziemy spotykać się w górach, spędzimy razem Sylwestra w 1979 albo w 1980 roku na Wiktorówkach, że zaproponuje mi przejście na ty mimo, że dzieliło nas całe pokolenie, był tylko nieco młodszy od moich rodziców. Potem zniknął na długie lata w Kanadzie. Został trochę zapomniany. Pamiętam, że gdy zaproponowałem kilkanaście lat temu redakcji "Magazynu Górskiego" wywiad z Ryszardem Szafirskim, redaktorzy zapytali mnie zdumieni: "a kto to jest?"

Pojawił się w kraju w związku ze sprawą „raportu taterników”. Zeznawał przed jakąś komisją, chyba sejmową, w tej sprawie. A potem zaczął przyjeżdżać regularnie. Pamiętam listopad 2008 roku, osiem lat temu, kiedy na skałkach u wylotu Doliny Lejowej trwał egzamin wstępny na kurs przewodnicki Stowarzyszenia Przewodników Tatrzańskich. Egzaminowali wówczas potencjalnych kursantów Wojtek Marczułajtis i Maciek Berbeka. Nagle zza zakrętu wyłonił się Rysiek udający się na spacer z rodziną. Popatrzył na wysiłki kursantów, zaskoczeni niespodziewanym spotkaniem zamieniliśmy kilka serdecznych zdań i poszedł dalej. Nie ma dziś już wśród nas nikogo z nich. Wczoraj dołączył do kolegów. Są w naszej pamięci i tam – na Niebieskiej Grani.

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

krzysiek z G. 2016-11-19 20:30:33

Kto się interesował pamięta nazwiska Tych , którzy przeszli już do historii . Wieczny odpoczynek .

Reklama

Galerie

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Pokonkursowa wystawa Moje Zakopane

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Zatrudnimy Panią na pokoje. Praca całoroczna stała w małym obiekcie 40-50 osób w Zakopanym. Panie chętne, proszę o kontakt. 18 2061434 sgzakopane@interia.eu
Tel.: 18
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni KIEROWNIKA Działu Utrzymania i Eksploatacji Kolei Linowych. Tel.: 18 263 26 59, www.bip.cos.pl, e-mail: praca.zakopane@cos.pl
PRACA | dam
Przyjmę PRACOWNIKA NA SKŁAD Z DREWNEM OPAŁOWYM - Łopuszna. 501 577 105.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MITSHUBISHI OUTLANDER 2,2 DI-D, 4X4, r.p.2014, przebieg 224 tys. km, I właściciel, bogata wersja Intense Plus, dodatkowo kpl. kół zimowych z felgami, zdejmowany hak,oryginalny bagażnik dachowy. 605 564 270.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
PRACA | dam
Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej do uzupełnienia zespołu poszukuje osoby na stanowisko ZASTĘPCA SZEFA KUCHNI. Praca w doświadczonym zespole, wysokie wynagrodzenie. Oferujemy pracę bez zamieszkania. Wymagane doświadczenie zawodowe,więcej info:. 518-259-536 www.restauracjagorska.pl email : rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518
PRACA | dam
Przedsiębiorstwo Budowlane Sikora zatrudni pracowników na stanowisko: pomocnik budowlany, malarz, tynkarz, płytkarz, cieśla, zbrojarz, pracownik ogólnobudowlany .
Tel.: 602 629 623
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
Z. R. GŁOWACCY ZATRUDNI PRACOWNIKÓW BUDOWLANYCH DO ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W ZAKOPANEM. 608 813 506
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.