Niezwykła kaplica w Tatrach

Uroczystości, które z okazji 120. rocznicy nabycia dóbr zakopiańskich przez hr. Władysława Zamoyskiego i 55. rocznicy powstania Tatrzańskiego Parku Narodowego zorganizowali: TPN, Klub im. Władysława Zamoyskiego i Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Zakopanem, rozpoczęły się od Mszy św., odprawionej w tej właśnie kaplicy. Mieści się ona na parterze ponadstuletniego, ale odnowionego ze smakiem głównego budynku, w którym swoją siedzibę ma od niedawna dyrekcja TPN.

W obiekcie tym mieściła się od 1891 roku „Szkoła Domowej Pracy Kobiet”, założona 9 lat wcześniej przez jenerałową Jadwigę Zamoyską z Działyńskich w Kórniku. Z powodu represji ze strony Prusaków szkoła przeniesiona została do Galicji, a w Kuźnicach funkcjonowała do 1932 roku, kiedy to przekształcono ją w czteroletnie gimnazjum i dwuletnie liceum gospodarcze. „Cepculki”, bo tak nazywano uczennice szkoły kuźnickiej, wychowywane były w duchu patriotycznym i religijnym na wzorowe żony – wiele czasu poświęcały pracy, modlitwie i medytacji, zatem nie mogło w szkole zabraknąć kaplicy. Aż do II wojny światowej znajdowała się ona na parterze, ale części północnej, w znacznie większym pomieszczeniu, w którym po wojnie była stołówka. W okresie okupacji Niemcy zajęli budynek, a Szkoła Gospodarcza została przeniesiona do „Okszy”, skąd po wojnie powróciła jeszcze na 3 lata do Kuźnic. Potem budynek przejęła Służba Zdrowia i utworzyła w nim Dom Ozdrowieńców dla podleczonej młodzieży w Sanatorium KBK na Bystrym. W następnych latach był tam Wojewódzki Ośrodek Rehabilitacyjno-Ortopedyczny dla Dzieci i Młodzieży, przekształcony w SZRODiM. W ostatnich latach, aż do 2003 roku mieściła się w tym budynku filia Szpitala Uniwersyteckiego Collegium Medicum UJ. Przy ośrodku, a potem przy szpitalu cały czas, od 1953 roku, istniało Liceum Ogólnokształcące, dzięki temu młodzież, lecząc się, nie traciła nauki.

Przez ponad stulecie znajdowała się w tym budynku kaplica, z wyjątkiem lat okupacji, kiedy Niemcy, po przebudowie obiektu, urządzili w nim hotel „Pod Starym Młotem Kuźniczym”. Kaplica powstała dzięki staraniom Jadwigi Zamoyskiej, która także postarała się o jej wyposażenie. Z najstarszych i cennych przedmiotów do dziś zachowały się: Czarna Pieta, kielich oraz ornat czarny haftowany srebrnymi nićmi. Jenerałowa otrzymała je od kardynała z Paryża. Ponadstuletni jest też konfesjonał z fotelem. Obraz nad ołtarzem to dar Ojca Świętego Leona XIII. Zachował się też list od niego oraz od Piusa X z nadaniem kaplicy odpustów zupełnych. Można je uzyskać w dniu Matki Boskiej Dobrej Rady – 26 kwietnia, w św. Józefa – 19 marca i w św. Jana Chrzciciela – 24 czerwca.

W kaplicy przechowywane są również relikwie. Mówił o tym w homilii ks. Stanisław Szyszko, proboszcz parafii Świętego Krzyża, do której kaplica należy. Są relikwie: Krzyża Świętego, ale niestety, nie ma na to dokumentów, św. Stanisława Kostki i bł. Piusa IX – kosmyk siwych włosów. W tej kaplicy modlił się nieraz brat Albert, idąc do swojej pustelni na Kalatówkach, służył też do Mszy św. ks. Władysławowi Korniłowiczowi, który przez 3 lata leczył się na płuca i był kapelanem w szkole „Cepculek”. Był tu również Maksymilian Maria Kolbe, który przez 9 miesięcy mieszkał u sióstr sercanek, również lecząc się w Zakopanem. Bywała tu siostra Bernardyna, współzałożycielka sióstr Albertynek. Jest portret z podpisem kardynała Stefana Wyszyńskiego, który odwiedził kaplicę. Wizytowali kaplicę ks. kardynał Franciszek Macharski i ks. biskup Karol Wojtyła. Mszę św. odprawiał w niej kardynał Bourn z Anglii, co najmniej dwukrotnie był tu ks. metropolita Adam Sapieha, a wspaniałe nauki głosił „Cepculkom” o. Brillet, generał oratorian francuskich.

Janina Żmuda, która od 35 lat opiekuje się kaplicą, tak wspomina trudne czasy po II wojnie. – Jak Niemcy opuścili budynek w 1945 roku, to ówczesny proboszcz parafii zakopiańskiej ks. Jan Tobolak zadecydował, by nie urządzać kaplicy wewnątrz budynku, tam, gdzie była przed wojną, gdyż czasy były niepewne. Zdecydował, że lepiej będzie, jak umieści się ją gdzieś na uboczu, bo wtedy ma szansę przetrwać. Utworzono ją w tym niewielkim pomieszczeniu, gdzie dawniej miały jadalnię instruktorki i opiekunki,. Kiedy w 1954 roku był remont budynku, dyrektor Jan Spławiński powiedział, by kaplicy nie remontować i nie wpuszczać do niej inżynierów i pracowników przeprowadzających remont, bo jak to pomieszczenie zostanie odnowione, to od razu kaplicę zlikwidują, a pokój przeznaczą na inne cele. Dzięki tym mądrym decyzjom kaplica przetrwała, a kiedy obiekt przejął TPN, została pięknie odnowiona, z zachowaniem tego, co najcenniejsze.

W dniu oficjalnego otwarcia Zespołu Dworsko-Parkowego Mszę św. w tej niezwykłej kaplicy odprawił ks. dziekan Stanisław Olszówka w koncelebrze, ks. Stanisława Szyszki, ks. dyrektora Księżówki i ojca proboszcza kościoła Bernardynów na Bystrem. Ks. Stanisław Szyszko powiedział, kończąc homilię. – Dzisiaj dziękujemy Bogu za to wspaniałe miejsce – za Kuźnice. Dobrze się stało że TPN wziął je w swoje posiadanie, bo jest on gospodarzem Tatr, które są parkiem narodowym. A Tatry są świątynią, której zwieńczeniem jest krzyż na Giewoncie – jak powiedział Jan Paweł II do zakopiańczyków w czasie ich pierwszej wizyty w Watykanie. Myślę, że Matka Boska Dobrej Rady będzie dobrze radzić parkowi, a zwłaszcza panu dyrektorowi, który swój gabinet ma naprzeciw kaplicy.

Rajwa Apoloniusz