Reklama

2008-05-08 00:51:12

Genealogiczna dżungla rodu Gąsieniców

Reklama

Ożenki z 12-letnimi pannami i sfingowane pogrzeby. Najpotężniejszy góralski ród z przodkami sprzed pięciu wieków dziś ma swych przedstawicieli w książęcych familiach Meksyku. Genealogiczny program komputerowy, opracowany przez Mormonów, pozwala wykryć wiele podhalańskich ciekawostek.

Odwiedzali Archiwum Królewskie na Wawelu, badali księgi parafialne we włocławskiej katedrze, pytali o przodków we wszystkich domach w Kościelisku. Maria i Józef Krzeptowscy Jasinek, od czterdziestu lat na tropach Gąsieniców, zawędrowali nawet na inne kontynenty. A gdyby nie wsparcie mormońskiego programu komputerowego, nie byliby w stanie ogarnąć wszystkich odgałęzień rodowego pnia.

– Proszę, mamy alfabetyczny spis nazwisk z przydomkami. Wchodzimy w jedno z nich i widzimy datę urodzin, śmierci, imiona rodziców i całe potomstwo. Gdzie kto się urodził, podstawowe udostępnione dane – wodzi myszką po ekranie pani Maria – Możemy dowiedzieć się, jak rozwija się historia danego rodu.

Najstarsza data – 1530 rok – należy do Piotra Kistka Kostki z Czarnego Dunajca, który z Zofią Czerwińską z Podczerwonego miał syna Piotra Gąsienicę Walczaka. Ten poślubił w lutym 1605 roku Urszulę Kalatę Sołtysiankę. Mieli szóstkę dzieci. Tak można \"klikać\" w każde nazwisko i otwierać kolejne rodowe gniazda, śledzić, jak łączą się rody, jak jedne wymierają bezpotomnie, a inne rozwijają się do dziś.

Gdyby teraz wydać nagromadzoną w komputerowych trzewiach góralskiego domu na Nędzówce genealogię w formie książkowej, byłoby to 12 potężnych tomów. Dlatego na jesieni Józef i Maria Krzeptowscy chcą opublikować efekty swej wieloletniej pracy w formie krążków CD i DVD. Kompaktowe wydanie zawierać ma 1,5 tysiąca opisanych historycznych i współczesnych zdjęć.

Księga rodzaju po góralsku

Początki potężnej genealogii były takie: Józef Krzeptowski Jasinek, praprawnuk Sabały po mieczu, a prawnuk Józefa Krzeptowskiego Jasinka, który był najstarszym synem Sabały, postanowił w latach 50. poznać swój rodowód. – Wtedy żył jeszcze mój dziadek Jan Krzeptowski Jasinek. Wiele mi opowiadał i chciałem to jakoś utrwalić. Mój dziadek był najstarszym wnukiem Sabały i też ożeniony w rodzie Gąsieniców, z Anną Gąsienicą Cycoń. Była to bliska rodzina dziadka, bo jedna z jego kuzynek. To się później fatalnie odbiło na pokoleniu – snuje swój rodowód twórca gąsienicowej genealogii.

Jak postanowił, tak zrobił. Przygotował genealogię Sabałowego rodu, którą wydano z okazji 400-lecia Zakopanego. Jednak badając historię odkrył, że Jan Krzeptowski Sabała urodził się jako Gąsienica. Dopiero w latach 30. XIX wieku Krzeptowscy porzucili przydomek Gąsienica. Wraz z Mracielnikami wszyscy wywodzili się od jednego przodka – Wawrzyńca Gąsienicy Krzeptowskiego. – Jego syn, też Wawrzyniec, wyprowadził Wawrytków, Maciej wyprowadził Mracielników. Jan Krzeptowski to ojciec Sabały i Józefa Krzeptowskiego Białego, który wyprowadził całą masę tych Białych spod młyna. Dla niego w 1846 roku ojciec, jako wójt Zakopanego, utworzył gminę w Kościelisku – tłumaczy zawiłości swego pochodzenia praprawnuk Sabały. Dodaje, że rodowe antagonizmy brały się z walki o ziemię. Gdy jedne rody kolonizowały Zakopane od strony wschodniej, od Szaflar, to od Czarnego Dunajca szli drudzy. Granicą był potok Bystra. Daje za przykład Bachledów. Siedzieli na Bachledówkach i na Równi Krupowej. – Jako spadkobiercy rodu Krupowego albo Hrepkowskich, Hrepki – stąd Krzeptówki. Bachledowie na Równi to będą Walowie, Galiany, Tadziaki czy Curusie. Z tymi ostatnimi była inna sprawa. Dziś ich przedstawiciel jest możny, ale oni też nie próżnowali. Procesowali się z Gąsienicami, Stopków wygnali, a część Polany Krupowej nazywała się Stopkówka. Dziś ani nazwa nie przetrwała. Jak nie pomogły sądy, to pomogły inne metody. I to z dawna tak było – meandry góralskiej księgi rodzaju są dla mnie niczym jakaś biblijna historia. A im głębiej wchodzimy, docieramy do przodków, mnożą się poszczególne losy, sieć narasta, rozgałęzienia idą w setki.

Potęga układów scalonych

Nic dziwnego, bo ród Gąsieniców jest niepowtarzalnie duży. Badając przeróżne archiwa, twórca największej polskiej genealogii nie napotkał drugiego takiego w kraju. Jako że z wykształcenia jest inżynierem, do drzewa genealogicznego rodu Gąsieniców podszedł w ścisły sposób. – Wziąłem płachtę papieru milimetrowego i zacząłem wykreślać ród Sabały. Jego dzieci, wnuki. Powstała struktura rodowa, dziewczęta, córki. Jak odkryłem, że Sabała się urodził jako Gąsienica, to już z Krzeptowskich wpadłem w Gąsieniców. To już nie było wyjścia, to był wir. Wciągnął mnie jak zaraza – śmieje się Józef Krzeptowski Jasinek. Przypomina, że gdy płachty papieru milimetrowego rozwinął przed profesorskim sztabem Uniwersytetu Jagiellońskiego – byli zszokowani. Potęgą rodu i benedyktyńską pracą, wykonaną w Kościelisku. – Wtedy okrzyknęli to wielkim schematem układu scalonego rodu Gąsieniców – dodają na Nędzówce. A to był dopiero początek, solidna budowa pnia drzewa genealogicznego, który obecnie wraz z odgałęzieniami liczy osiem tysięcy sześćset dusz. Miesiąc, góra dwa i dojdą do dziesięciu tysięcy. To będzie pierwszy etap. Potem będzie drugie dziesięć tysięcy ludzi budujących rody kościeliskie, olczyskie, zakopiańskie. Z Kościeliska 90 proc. tego materiału jest już gotowego. Trzeci etap to kolejne płyty CD i DVD, ale już z rodami nowotarskimi i z miejscowości wzdłuż drogi na Czarny Dunajec. – Potrzebuję tylko czasu. Żeby pożyć te sto albo więcej roków, to będę mógł wszystko doprowadzić do końca – uśmiecha się pan Józef.

W pracy dzielnie sekunduje mu żona, która podkreśla, że z samych metryk, uzyskiwanych np. po parafiach, nie da się niczego zbudować. – Potrzebne są różne badania. Metryki pozwolą na uzyskanie wiadomości o dwóch pokoleniach. Dawne metryki, szczególnie szaflarskie, w ogóle nie wpisywały panieńskich nazwisk żon, tylko imiona. Dlatego musimy przeglądać testamenty, wypisy z hipotek, prowadzić badania w archiwach – podkreśla Maria Krzeptowska Jasinek. Denerwują ją różnice w datach pomiędzy metrykami chrztów, ślubów i pogrzebów, dotyczące tych samych osób. Do tego dowolność w określaniu jednej i tej samej osoby. – Nie można przyłożyć żadnej reguły. Komputer znajdzie mi wszystkich Kasprusiów, ale nie pomyśli, że może się nazywać raz Kaspruś, Kaspruś Zuzaniok, Nowieś czy Nawieś? A to ta sama osoba. Gdy program przyporządkowuje tę samą osobę w kilka miejsc, to trzeba oczyszczać. Nasz wiceburmistrz powinien w pełnym brzmieniu nazywać się Jan Gąsienica Walczak Sobuś Nowieś. Ojciec nazywa się Sobuś, dziadek Sobuś Nowieś, a Jasiek używa Sobuś, ale nie wiem teraz – Nawieś czy Nowieś? – sama łapie się za głowę.

Wraz z mężem czerpią jednak wielkie zadowolenie z poznawania rodowych historii. Tych zamierzchłych i tych dzisiejszych. – Dzięki temu poznaliśmy Krzeptowskich z Meksyku, z książęcego rodu, a także nasze dalekie rodziny z Alabamy. A ja natrafiłem na swych bliskich w Maciaszowicach Liptowskich na Słowacji. Ale to zupełnie odrębne historie – podsumowuje Józef Krzeptowski Jasinek.

Rafał Gratkowski

Bohaterowie naszej opowieści proszą wszystkich, kto choćby nie był \"czystej krwi\" góralem, ale wżenił się w góralską familię o zgłoszenia. Wtedy będzie mógł znaleźć się w budowanej przez nich rodowej dżungli.

Chętni mogą zgłaszać się pod nr tel. (018) 20 707 85, osobiście lub korespondencyjnie pod adres: ul. Strzelców Podhalańskich 23, Kościelisko.

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
  • PRACA | dam
    PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
  • PRACA | dam
    Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ 25 arów w Niedzicy z dobrym dojazdem, tel. 503-723-789
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
  • USŁUGI | budowlane
    DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. 502 647 392.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    MERCEDES E KLASSE, combi, W211, 2.2 CDI, r. 2004 - 502 647 392
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • PRACA | dam
    NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
  • USŁUGI | budowlane
    HYDRAULIK - 660 404 104.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
  • PRACA | szukam
    KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
  • USŁUGI | budowlane
    PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
  • KUPNO
    Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
  • USŁUGI | budowlane
    ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
  • PRACA | dam
    Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
    Tel.: 500160574
  • PRACA | dam
    KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
  • PRACA | dam
    PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
  • PRACA | dam
    HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
  • PRACA | dam
    PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
    Tel.: 609820250
  • PRACA | dam
    Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
    Tel.: 601544146
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | dam
    Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
  • PRACA | dam
    POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
  • USŁUGI | budowlane
    BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
  • PRACA | dam
    GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
    E-mail: gcreocv@gmail.com
  • PRACA | dam
    POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
  • SPRZEDAŻ | budowlane
    Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
  • PRACA | dam
    Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
  • USŁUGI | budowlane
    OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
    Tel.: 600
  • USŁUGI | budowlane
    CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
  • SPRZEDAŻ | różne
    NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-07-03 11:06 Jak można zbierać doświadczenie przed pierwszą pracą? 2025-07-03 11:00 Samoloty, szybowce, balony... Będzie się działo na niebie nad Nowym Targiem 2025-07-03 10:51 Jak szkoła języków dla dorosłych może pomóc Ci w rozwoju osobistym? 2025-07-03 10:00 Sukcesy reprezentantów Powiatu Nowotarskiego i Tatrzańskiego na festiwalu kapel 2025-07-03 09:00 Policja zatrzymała trzech pijanych kierowów, wśród nich turysta z Arabii Saudyjskiej 2025-07-03 08:30 Czy warto inwestować w profesjonalną stronę internetową dla małego biznesu? 2025-07-03 08:01 Zakopane - edycja chińska 2025-07-03 07:00 Nagrodzono Szkoły w ramach Miejskiego Systemu Współzawodnictwa Sportowego 2025-07-02 22:42 Potrącenie w Dębnie 2025-07-02 22:18 Spotkanie z Gorcami. Rodzinny piknik w Ochotnicy Górnej 2025-07-02 21:48 Fontanna multimedialna w Parku Cysterskim czeka na Was! 2025-07-02 21:00 Ochotnicki piknik motocyklowy 2025-07-02 20:26 Nowy singiel Hanny Zbyryt (WIDEO) 1 2025-07-02 20:17 Zderzenie w Bukowinie Tatrzańskiej 2025-07-02 20:07 Polka utknęła w Żlebie Téryego w Tatrach Słowackich 1 2025-07-02 20:00 Nowotarskie OSP nagrodzone podczas Gali Strażackiej Województwa Małopolskiego 2 2025-07-02 19:30 Copacabana w Szczawnicy? (WIDEO) 2025-07-02 18:31 Mało wody w Grajcarku 1 2025-07-02 18:00 Czytanie Tischnera 2025-07-02 17:34 Scena już prawie gotowa, a w Zakopanem 27 st. C. (WIDEO) 4 2025-07-02 17:15 Policja na festynie rodzinnym w Klikuszowej 2025-07-02 16:48 Policjanci zauważyli zwłoki 57-latka leżące pomiędzy lasem a drogą (WIDEO) 6 2025-07-02 16:00 Koncert Lata z Radiem w Zakopanem. Wszystkie ważne informacje 2 2025-07-02 15:00 Krupówki to nie parking dla meleksów 11 2025-07-02 14:00 Dolina Strążyska jak zawsze zachwycająca. Szczególnie o poranku (WIDEO) 2025-07-02 13:00 Nowy poziomy znak na drodze do Kuźnic. Co z przejściami i pasami? 4 2025-07-02 12:30 Po raz siódmy poeci spotkają się w Rogoźniku 2025-07-02 12:20 Mieszkańcy Raby Wyżnej ostrzegają się w internecie przed dronami zaglądającymi do okien 3 2025-07-02 11:37 Wypadek młodego Polaka w Tatrach Słowackich 2025-07-02 11:00 Biegi w sercu Gorców 2025-07-02 11:00 Przyrodnicy policzyli dzikie kozy w Tatrach 1 2025-07-02 10:00 "Dunajeckie Granie" rozpocznie tegoroczną edycję Tatrzańskich Wici 2025-07-02 09:00 Występy muzyczne, pokaz mody i koncert zespołu Rompey 2025-07-02 08:00 Dwa dni upałów, a w piątek ochłodzenie (WIDEO) 2025-07-02 07:30 Sprawdź się w biegu pod górę 1 2025-07-02 07:00 Nowy Targ Road Challenge 2025. Kolarski wyścig szosowy 2025-07-02 06:30 Autoterapia. Nowa wystawa w Galerii Antoniego Rząsy 2025-07-02 06:10 Policja podała szczegóły odnalezienia zwłok Tadeusza Dudy 11 2025-07-02 04:30 Muzeum Tatrzańskie zaprasza 2025-07-02 04:30 Koncert dla fanów Genesis i Phila Collinsa 2025-07-01 21:21 Podwójny zabójca z Starej Wsi pod Limanową nie żyje 5 2025-07-01 21:15 PiS chce zakazu wjazdu do Polski osób z Bliskiego Wschodu. Górale mogą być niezadowoleni 33 2025-07-01 21:00 Nowe przedszkole i żłobek w Zakopanem. Umowa podpisana 4 2025-07-01 20:00 50 tysięcy złotych nagrody od małopolskiej policji 5 2025-07-01 19:00 Śpisko Watra zapłonie po raz dziewiętnasty 2025-07-01 18:30 Przyjaciele Andrzeja Brandstattera 2025-07-01 18:29 Pożar torfu w Jabłonce 2025-07-01 18:00 Raba Wyżna wesprze budowę rabczańskiego szpitala 2 2025-07-01 17:00 Plac Niepodległości na ochłodę 2 2025-07-01 16:00 Towarzystwo Opieki nad Zabytkami chce wyremontować stację trafo 5
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-06-22 01:24 1. Wzbogacony o 8 kolejnych budynków:):):) Wzbogacony:):):) 2025-06-22 00:36 2. A, czyli wyrżnąć drzewa i walnąć betonowe kloce tak jak już Radisson zrobił na miejscu przepięknego Modrzejowa, który powinien być muzeum, a rozjechały go spychacze. Brawo! Oby tak dalej, zalejemy betonem wszystką zieleń, dziedzictwo wyburzyć. Lepiej się zaborcy obchodzili z polskim krajobrazem i architekturą niż deweloperzy. 2025-06-12 19:04 3. Dla wielu osób za drogo, może by tak pomyśleć o zniżce dla mieszkańców? 2025-05-19 17:33 4. Jan mnie tam tyz zabrakło bo kosula w krate mi nie wyschła... miałem portki na posek zapinane ... rekonesans taki a sztuka "Ulice Jerozolimy " , Ulice pise się z duzej litery pamiytej .se tło .. i suchej co powiado doktor ... sztuk pięknych... 2025-04-24 10:37 5. Tylko na zdjęciach i w realu pusto przez fatalny dojazd do Szczawnicy. Stać w korku I niszczyć zawieszenie, to średnia przyjemność. 2025-04-02 12:01 6. A co na to czorne misie? Te brązowe tyż złe mogą być. 2025-03-28 12:31 7. Co Palace ma wspólnego z Wyklętymi. Ktoś chyba pomylił wątki i miejsca. Czyżby nowy starosta bał się OGNIA ? 2025-03-18 00:29 8. No i teraz wreszcie będzie prawo i sprawiedliwość. 2025-03-12 11:25 9. Na spotkaniu zabrakło schorowanego już pana dra Ryszarda Dąbrowieckiego, który jest pasjonatem twórczości mistrza Hasiora. Wydał nawet o nim książkę pt. "Upadły Anioł- Rzecz o Władysławie Hasiorze" 2025-03-04 09:43 10. Ach ten nieszczęsny młotek. Rośnie w siłę nasza ideologiczna brać
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama