Reklama

2023-01-29 08:00:59

Reklama

Czarny Dunajec

Profesor na nasze czasy

Reklama

Nieco zapomniany prof. Józef Rafacz z Czarnego Dunajca był wybitnym historykiem państwa i prawa polskiego, pracował na kilku uniwersytetach. Został rozstrzelany przez hitlerowców w czasie Powstania Warszawskiego.

Józef Rafacz urodził się w Czarnym Dunajcu jeszcze pod koniec XIX w., bo 30 stycznia 1890 r. Rodzice, Maciej i Paulina, od razu wiedzieli, że ich syn zajdzie daleko. Pierwszą szkołą, jaką ukończył, była oczywiście placówka w Czarnym Dunajcu - szkoła ludowa, czteroklasowa, mieszana. Kształcił się tam do 1899 r. Rodzice postanowili wysłać go na dalsze nauki do Krakowa, do Gimnazjum św. Jacka. W tamtych czasach nawet dla średnio zamożnej rodziny był to spory wydatek. Ale młody góral, odznaczający się silną wolą, uporem i konsekwencją, radził sobie całkiem nieźle, udzielając choćby korepetycji.

W 1908 r. był już maturzystą. Po egzaminie dojrzałości oczywiście kontynuował naukę. Gimnazjum zamienił na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mieszkając w Krakowie, nie zerwał kontaktów ze swoją rodzinną miejscowością. W sierpniu 1913 r. wziął udział w III Zjeździe Podhalan, zorganizowanym właśnie w Czarnym Dunajcu. Józef Rafacz pełnił wówczas funkcję sekretarza. Był to ostatni zjazd ZP przed I wojną światową, gdyż większość działaczy, podobnie jak bohater tego tekstu, znalazła się na froncie w szeregach wojska austriackiego i Legionów, co zresztą odbiło się na zdrowiu profesora. Pomimo wojennych zawirowań kontynuował naukę, stąd w chwili zakończenia I wojny światowej miał 27 lat i był podwójnym doktorem - filozofii i prawa.

Józef Rafacz w latach 20. XX wieku zasilił kadrę naukową Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W swojej pracy badawczej nigdy nie szczędził czasu na artykuły o szeroko pojętym Podhalu, poddawał nasz region głębokiej i bardzo ciekawej analizie, jak choćby w tekście pt. "Ksiądz Jerzy Cezary. Z dziejów starostwa czorsztyńskiego. Czynnik gospodarczy w dawnym prawie wiejskim". Opublikował też cieszącą się do dzisiaj sporym zainteresowaniem wśród historyków i znawców pozycję pt. "Dzieje i ustrój Podhala nowotarskiego za czasów dawnej Rzeczypospolitej Polski". Książka jest wciąż poszukiwana w antykwariatach. Ciekawostką jest zapewne fakt, że maszynopis podarowany przez Rafacza Związkowi Podhalan nie został opublikowany w formie książki, ponieważ organizacja nie miała na to odpowiednich funduszy. Ostatecznie autor sam znalazł sponsorów. 

Swoją mocną postawę wyraził w latach 30. XX wieku jako znany i ceniony profesor prawa Uniwersytetu Warszawskiego, a chodziło o antysemityzm. Skierował wręcz prośbę do swoich polskich studentów o tolerancję i poszanowanie praw młodzieży żydowskiej. Pewnie dzisiaj byłby za zwalczaniem hejtu i wszelkich przejawów mowy nienawiści.

Trzeba też dodać, że na Uniwersytecie Warszawskim Józef Rafacz pełnił wiele zaszczytnych funkcji, m.in. był dziekanem Wydziału Prawa. Można powiedzieć, że poświęcił mu się bez reszty, nawet prowadząc tajne komplety w okresie II wojny światowej, przez co zresztą był bezpośrednio narażony na śmierć. Ręka oprawcy dosięgła go w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego.

Najprawdopodobniej nasz bohater, do 1989 r., jest jedynym mieszkańcem Czarnego Dunajca, który w karierze naukowej zaszedł tak daleko, piastując jednocześnie eksponowane stanowiska na uczelni.

Józef Rafacz nie brał udziału w czynnym życiu politycznym. Nie należał do żadnej ówczesnej partii. Sympatyzował, co było związane z jego podhalańskim pochodzeniem, z ruchem ludowym. Nie brał udziału w organizacji sanacyjnej. Zachowywał trzeźwy umysł, a kształcąc młode pokolenie prawników, czynił to w oparciu o wolność i zasady demokracji. 

Józef Rafacz może stać się patronem Szkoły Podstawowej w Czarnym Dunajcu, o czym zdecydują w głosowaniu nauczyciele, uczniowie i rodzice.

Korzystałem z książki dr Anny Jach pt. "Życie i twórczość Józefa Rafacza" z 2010 r.

Więcej o prof. Józefie Rafaczu w "Tygodniku Podhalańskim" na 19 stycznia 2023 r. 

jg

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Juhas 2023-01-30 01:27:14
Ten patrom szkoly nie zostanie wybrany przez mieszkancow miasta. Był prozydowski. Ludzie sie boja ze im wiecej zydow przyjedzie do Dunajca to mogą zainteresowac sie starymi majatkami żydowskimi. Poza tym drugą kandydatura na patrona to Legiony Polskie. Szkola Podstawowa im. LEGIONÓW POLSKICH w Czarnym Dunajcu to brzmk dumnie i pięknie.

Reklama
  • PRACA | dam
    RECEPCJONISTA - Praca od zaraz Poszukujemy komunikatywnej i zorganizowanej osoby na stanowisko recepcjonisty do obsługi apartamentów w Białce Tatrzańskiej. WYMAGANIA: - Dobra znajomość języka angielskiego, - Miła aparycja i kultura osobista, - Umiejętność pracy w zespole i dobra organizacja czasu. OFERUJEMY: - Stabilne zatrudnienie w oparciu o umowę, - Pracę w miłej atmosferze, - Szkolenie wprowadzające. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV na adres m.koszarek@gorskagrupa.pl lub kontakt telefoniczny +48 692 477 200
  • PRACA | dam
    SPRZĄTANIE APARTAMENTÓW W KOŚCIELISKU, PRACA STAŁA UMOWA O PRACĘ/ZLECENIE. 698954671 www.osadawidokowa.pl d.zacharko@gorskagrupa.pl
    Tel.: 698954671
  • SPRZEDAŻ | różne
    AD BLUE - Z DYSTRYBUTORA - STACJA PALIW PAPI SERVICE, ZAKOPANE - SPYRKÓWKA 4. WYGODNE TANKOWANIE, NAJLEPSZE CENY! Tel. 18 20 17 467. www.papiservice.pl
  • NAUKA
    Niepubliczne Przedszkole Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny w Zakopanem przy ul. Krzeptówki Potok 12 zaprasza dzieci w wieku 2,5 - 3 lata. Zapewniamy: świetną bazę lokalową, własną kuchnię, doświadczoną kadrę, przystępne ceny. Zapraszamy do kontaktu mailowego: przedszkolemisjonarki@gmail.com lub telefonicznego 690 124 554
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, ŁAZIENKI, MALOWANIE. 798 476 308.
  • USŁUGI | budowlane
    USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
  • PRACA | dam
    HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE ENERGICZNEJ I ZAANGAŻOWANEJ OSOBY NA STANOWISKO: PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY. OBOWIĄZKI: - aktywne pozyskiwanie nowych klientów (restauracje, hotele, pensjonaty, bary, itp.), - prezentacja i sprzedaż produktów spożywczych oraz mrożonek. WYMAGANIA: - doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku w branży spożywczej/gastronomicznej, - znajomość rynku HoReCa w regionie Zakopanego, - prawo jazdy kat. B, - samodzielność i dobra organizacja pracy. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. ZAINTERESOWANE OSOBY PROSIMY O PRZESŁANIE CV NA ADRES: gobohurt@op.pl
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • KUPNO
    Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
  • PRACA | dam
    Nowopowstająca piekarnia rzemieślnicza w Zakopanem, zatrudni piekarza, cukiernika i kucharza śniadaniowego. Mile widziane także osoby z pasją chętne do przeszkolenia. Nie zapewniamy noclegu. 602124461
    Tel.: 602124461
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • USŁUGI | budowlane
    CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam Tartak Gogolin ( województwo opolskie ) 1,870 ha Hala , Trak Bydgoski dolnonapędowy Wielopiła Trak taśmowy 2 wanny do impregnacji Ładowarka Furukawa i Komatsu Stacja benzynowa Kontenery mieszkalne Garaże Cena 5 200 000 zł tel.600832298.
  • PRACA | dam
    Nowo otwarta restauracja na Krupówkach zatrudni na stałe OSOBĘ Z DOŚWIADCZENIEM W PRZYGOTOWYWANIU BURGERÓW I KEBABÓW. Proszę o wysłanie kontaktu na mail: niemcowna@o2.pl
  • PRACA | dam
    Recepcjonista do obsługi apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem 692 477 200 i przesłanie CV na adres m.koszarek@gorskagrupa.pl.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
  • PRACA | dam
    RESTAURACJA W KOŚCIELISKU ZATRUDNI: KUCHARZY, POMOCE KUCHENNE, KELNERÓW. 608 806 408
  • PRACA | dam
    DORYWCZO - SPRZĄTANIE W KOŚCIELISKU. 608 806 408
  • PRACA | dam
    KOŚCIELISKO - OSOBĘ DO OBSŁUGI IMPREZ: WESELA, KOMUNIE, CHRZCINY. 608 806 408
  • PRACA | dam
    DO PRACY W PENSJONACIE W KOŚCIELISKU z możliwością zamieszkania. 608 806 408
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • PRACA | dam
    RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA-KELNERKĘ W SYSTEMIE ZMIANOWYM (8 GODZINNYM). 512351742 ZAMOYSKIEGO 2 watra@zakopane-restauracje.pl
    Tel.: 512351742
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • PRACA | szukam
    KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
  • SPRZEDAŻ | różne
    NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
2025-05-10 12:01 Widok na Giewont jednak częściowo zasłonięty (WIDEO) 2025-05-10 11:00 Rowerowy weekend w Zakopanem (WIDEO) 1 2025-05-10 10:00 W Tatrach pada śnieg, na słońce poczekamy do niedzieli 2025-05-10 09:00 Dzień Niewydolności Serca w Krościenku 2025-05-10 08:00 Motoryzacyjne klasyki zajechały do Rabki 2025-05-09 22:10 Zamaskowani napastnicy weszli do mieszkania 2 2025-05-09 21:30 Przewoził nielegalny tytoń 2025-05-09 21:01 Tragedia w Skrzypnem - byk poturbował rolnika 2025-05-09 20:45 Poszukiwani listami gończymi 2025-05-09 20:30 Jutro rozpoczynają się Podhalańskie Targi Budownictwa w Nowym Targu 1 2025-05-09 20:00 Rabczański samorząd oferuje mieszkania 2025-05-09 19:30 Dni Funduszy Europejskich w Muzeum Tatrzańskim 2025-05-09 19:00 Uczeń Leon wita papieża Leona 2025-05-09 18:15 Policjant jak balsam 5 2025-05-09 17:30 Śmigłowiec TOPR poleciał na Babią Górę po mężczyznę z zawałem serca 2025-05-09 17:00 L'étape Poland by Tour de France - po raz pierwszy w Polsce! 1 2025-05-09 16:30 Jak krok po kroku budować drzewo genealogiczne? 2025-05-09 16:00 Rewitalizacja stawu w Krościenku 1 2025-05-09 15:30 Polityczny wandalizm pod Giewontem bije w Rafała Trzaskowskiego 18 2025-05-09 15:00 Tak wygląda remont drogi w Zębie 2 2025-05-09 14:14 Zderzenie czterech osobówek w Szaflarach 2025-05-09 13:30 Na Równi Krupowej wyrasta kolarskie miasteczko 2 2025-05-09 12:55 Stare samochody na nowotarskim Rynku 2025-05-09 12:00 Co robić w weekend w Zakopanem? 2025-05-09 11:00 Dzień otwarty w Branżowej Szkole I stopnia nr 5 2025-05-09 11:00 Polka mnie zrodziła (WIDEO, ZDJĘCIA) 2025-05-09 10:00 Będzie tężnia solankowa w Szczawnicy 1 2025-05-09 09:00 Spotkanie autorskie z Lucyną Olejniczak w Klikuszowej 2025-05-09 08:00 Młodzi żeglarze z KS Wiaterni doskonalili swoje umiejętności 2025-05-08 21:00 Pięknie kwitną drzewka owocowe w Zakopanem (WIDEO) 3 2025-05-08 20:00 Kuriozalne znaki na granicy. Żeby je odczytać, trzeba się zatrzymać 7 2025-05-08 19:00 Nowy punkt sprzedaży biletów w Tatry 2 2025-05-08 18:12 Amerykański kardynał Robert Prevost papieżem. Przybrał imię Leon XIV 27 2025-05-08 17:30 Dni Funduszy Europejskich w Muzeum Tatrzańskim 2025-05-08 16:59 Tego jeszcze nie było. Pierwszy oscypkomat w historii 3 2025-05-08 15:59 Policjanci z Rabki uratowali kobietę 2 2025-05-08 15:30 Nowy Targ z Podhalańczykami 2025-05-08 15:18 Ubezpieczenie samochodu - co warto wiedzieć? 2025-05-08 15:08 Może ktoś widział Sisi? Właściciele proszą o pomoc. Na znalazcę czeka nagroda 2025-05-08 15:01 Policja prowadzi postępowanie w sprawie potrącenia wiceburmistrza Zakopanego 18 2025-05-08 14:00 Spotkanie z Mateuszem Świstakiem 2025-05-08 13:30 Życiowa rola Pameli Anderson. Mamy dla Was bilety na film 1 2025-05-08 13:01 Bezpłatna aplikacja ratunek może uratować ci życie! 1 2025-05-08 13:00 Centrum Narciarstwa Biegowego w Klikuszowej zaprasza również latem 2025-05-08 12:15 Grill na...dwutysięczniku 7 2025-05-08 11:30 Ćwiczenia ratownicze w tunelu na Zakopiance (WIDEO) 2025-05-08 11:00 600 tysięcy dla rabczańskiego szpitala 2025-05-08 09:59 Nosal - tu najlepiej rozpoczyna się dzień! (WIDEO) 2025-05-08 09:38 XXII Ogólnopolski Tydzień Bibliotek w Zakopanem Biblioteka. Lubię tu być 2025-05-08 09:00 Pinkwart o Nawrockim: To, że odszedł od drzwi i nic nie zrobił - dyskwalifikuje go jako człowieka 67
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-05-10 11:58 1. MOPR? Jakby ta aplikacja była dostępna kilka lat temu to uchroniłaby pana Jerzego od przejęcia jego mieszkania przez flippera. 2025-05-10 11:47 2. @Do "...czytelnika". wystarczy POoglądać co się dzieje każdego 10 miesiąca pod pomnikiem smoleńskim w Warszawie, żeby widzieć na żywo "jak postępuje obłudne PełOwskie chamstwo z gębami pełnymi tolerancji i miłości do bliźniego swego." 2025-05-10 11:45 3. Przybyli poza stardowymi czynnosciami służbowymi... czyli jakimi? Co innego robią.? Może służą w MOPS-ie. 2025-05-10 11:37 4. @kk pochwal że chociaż raz tego Nawrockiego, że to dobry człowiek "ratuje starsze osoby od bezdomności i daje pracę bezrobotnym dziewczynom".. a jak wygra wybory to na pewno da im w Belwederze schronienie a może i zatrudni. 2025-05-10 11:35 5. Skoro kandydat już na plakatach wzbudza tyle złych emocji to chyba nie będzie prezydentem wszystkich Polaków? 2025-05-10 11:29 6. Oj a dawniej robiono przejazdy "masy krytycznej" bo było mało ścieżek rowerowych. Coś mi się wydaje że nie wybudowano od tamtego roku żadnej. No ale przynajmniej się uśmiechamy i wycinamy drzewa. Tylko pamiętajcie nie można wycinać obok rodzin królika bo tam na Brzozowskiego tak jest kto wtajemniczony to wie. Pzdr 2025-05-10 10:56 7. Tak postępuje obłudne pisowskie chamstwo z gębami pełnymi tolerancji i miłości do bliźniego swego, oraz pretensji za nietolerancję do przeciwników. Bo przecież "ONI też niszczą" - choć jakoś o tym nic nie słychać. 2025-05-10 10:50 8. Jak państwo wiedzą za 20 tysięcy miesięcznie nie wstrzymamy nielegalnej wycinki... ale czy się stoi czy się leży dniówka się należy. Pamiętajcie żeby pobierać opłatę miejscową bo idzie darmowy sylwester! 2025-05-10 10:46 9. Nie mamy wyjścia. Myślący Polacy muszą się uzbroić w cierpliwość i bronić się przed atakami bez narodowej, pańszczyźnianej hołoty manipulowanej przez PiSowskich pogrobowców PZPRu i watykańską agenturą. 2025-05-10 10:44 10. Głupota. Ale przynajmniej za 2 mies TP będzie mógł napisać, że plakaty Nawrockiego nie zdjęte. Nie powinno być żadnych plakatów.
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama