2023-07-31 10:00:43
Podhale - Pieniny - Orawa
Góralki w polityce
Łatwo nie mają, ale góralska natura pomaga.
- Jeśli my się nie zainteresujemy polityką, to polityka zainteresuje się nami. Widać to było dobrze ostatnio w związku ze śmiercią Doroty w szpitalu w Nowym Targu - mówi pochodząca z Poronina Jagna Marczułajtis-Walczak, która jest w sejmie już trzecią kadencję. Przyznaje jednak, że sama się do polityki nie pchała, namówił ją do tego Andrzej Gut-Mostowy, zanim zamienił barwy polityczne z PO na PiS. Jagna Marczułajtis-Walczak, znana była wcześniej jako snowboardzistka, która trzykrotnie uczestniczyła w zimowych igrzyskach olimpijskich.
Nie jest łatwo przebić się kobietom na męskim, konserwatywnym Podhalu. Baba w polityce jest z założenia podejrzana. Bo ma ambicje, bo zaniedbuje rodzinę. Te, które się przebiły, najczęściej mówią, że ktoś je do kandydowania namówił. Dlatego tak mało mamy na Podhalu pań radnych. Burmistrzami w pięciu naszych miastach są panowie. Na powiat tatrzański i nowotarski tylko w jednej gminie - w Poroninie wójtem jest kobieta, jedyna po 1989 roku. Mamy dwie posłanki w sejmie, choć to panowie parlamentarzyści robią kariery w ministerstwach.
Kobiety są wielozadaniowe
Jagna Marczułajtis-Walczak dostała najpierw propozycję startu do Sejmiku Małopolskiego. - Byłam potrzebna, żeby zebrać głosy - mówi. Mimo że startowała z 10. pozycji, zrobiła bardzo dobry wynik. - Jak się za coś zabieram, to robię to porządnie. Zrobiłam kampanię, miałam swoje pomysły - podkreśla. W Sejmiku Małopolskim była inicjatorką programu "Jeżdżę z głową", który udało się wcielić w życie, dzięki czemu dzieci z klas 1-3 w całym województwie mogły nauczyć się jeździć na nartach. Rok później otrzymała propozycję wystartowania w wyborach parlamentarnych, znowu była 10. na liście, a mimo to dostała się do Sejmu.
Po 12 latach pracy w parlamencie mówi, że kobietom w Sejmie jest coraz trudniej. - Kobiety walczą, pracują, ale to facetom rozdaje się stanowiska - podkreśla. - U nas w partii zachowywany jest parytet. To dobrze, bo kobiety są potrzebne w polityce - mówi. - Nie jestem feministką, ale patrząc globalnie, kobiety lepiej sprawdzają się w polityce, sporcie, korporacjach, bo są wielozadaniowe - twierdzi. Uważa, że mają zdolności organizacyjne, logistyczne, lepiej ogarniają życie. - Powinna być równowaga pomiędzy liczbą kobiet i mężczyzn w polityce, bo kobiety i mężczyźni mają inne spojrzenia na różne rzeczy - przekonuje. Twierdzi, że Podhale nie jest już tak konserwatywne, jak się uważa w Polsce. - Znam wiele kobiet na Podhalu, które przeczą stereotypom - podkreśla. Potrafią walczyć o swoje, mają siłę wewnętrzną. Problem w tym, że nie pchają się do polityki.
O kobietach powinny mówić kobiety
- Teraz w ogólnopolskiej dyskusji jest dużo tematów ważnych dla kobiet - sprawa in vitro, aborcji, opieki nad dziećmi. Ważne, żeby nasz głos był słyszalny - mówi Jagna Marczułajtis-Walczak. - W naszej partii faceci liczą się z nami, stoją za nami murem w ważnych dla nas tematach. Oddają nam czas na sejmowych mównicach. Bo ważne, żeby o kobietach mówiły kobiety - zaznacza posłanka. Uważa, że niestety kobieta w polityce, nie tylko na Podhalu, to nadal coś egzotycznego. Dużo w tym winy samych pań i priorytetów w ich życiu. Kobiety rezygnują z działalności politycznej, bo czują odpowiedzialność za dzieci, rodzinę. Mężczyźni takiego dylematu nie mają. Jagna Marczułajtis-Walczak udowadnia, że przy wsparciu męża, pomocy niani, zaangażowanie w politykę jest możliwe. Nawet jak ma się dziecko niepełnosprawne, tak jak ona. Znając ten problem od podszewki, wykorzystuje sejm, by walczyć między innymi o sprawy niepełnosprawnych.
Anna Paluch zawsze obecna
Po drugiej stronie politycznej barykady nasz region też ma w sejmie kobietę. Anna Paluch z ramienia Prawa i Sprawiedliwości działa w Sejmie już piątą kadencję. Ostatnio jest o niej głośno z powodu mieszkania komunalnego, z którego korzysta w Krościenku, mimo swoich dużych dochodów. Tygodnik Podhalański pisał o tej sprawie już kilkanaście lat temu. Trzeba jednak uczciwie jej przyznać, że jest najbardziej aktywną parlamentarzystką w regionie. Nie ma żadnej ważniejszej imprezy czy uroczystości na Podhalu, na której by jej nie było. Niektórzy żartują, że musi mieć sobowtóra tak jak Putin. To przez nią wielu górali próbuje szukać pomocy lub załatwiać różne rzeczy, jeśli oficjalna droga szwankuje. Ma dobre kontakty z samym prezesem Kaczyńskim. Niestety, mimo wielokrotnych prób kontaktu, nie udało nam się z nią porozmawiać.
Wójtka czy wójcina
Kobieta na stanowisku wójta, nie tylko na Podhalu, to taka rzadkość, że nawet z formą żeńską osoby na tym stanowisku jest problem. Anita Żegleń nie znosi, gdy mówi się o niej "wójtka" czy "wójcina". Prosi, by mówić o niej "pani wójt". Zarządza w gminie Poronin. - To, że jestem kobietą, nie było takim przeciwskazaniem jak to, że jestem ceperką - śmieje się. Rzeczywiście, górale nie mają zaufania do obcych. Pani Anita pochodzi z okolic Opola. Wyszła za mąż za górala. Mieszka w Małem Cichem. Z wykształcenia jest polonistką, ma studia podyplomowe z terapii pedagogicznej, etnografii i coachingu. Jest też współautorką podręcznika "Słowa z uśmiechem". Zanim została wójtem, mieszkańcom gminy dała się poznać jako aktywna radna przez dwie kadencje, będąca w opozycji do ówczesnego wójta. - Wiele rzeczy mnie irytowało, wymagało uporządkowania. Codziennie, jadąc do szkoły w Poroninie, przejeżdżałam np. koło parku, w którym hulał wiatr, nie był odśnieżany. Myślałam sobie - gmina ma taki potencjał, można tyle rzeczy zrobić - tłumaczy powody, dla których wystartowała w wyborach. Bronisław Stoch z "Jedności Tatrzańskiej" rządził w gminie przez cztery kadencje. Wygrała z nim. - Płeć nie gra roli, ale to, co się robi. Ja sobie zapracowałam na to stanowisko. Jestem konsekwentna i pracowita, a to cechy, które górale cenią - twierdzi. Jest przeciwna parytetom, uważa, że to coś sztucznego. O stanowisku czy miejscu na liście wyborczej, nie powinna decydować płeć, ale kompetencje. Jednocześnie uważa, że kobiety są potrzebne w polityce i tej lokalnej, i na szczeblu centralnym. - Po pierwsze potrafią robić wiele rzeczy robić na raz. Poza tym są wrażliwe, czułe, empatyczne, a to są cechy niezbędne przy tematach społecznych - podkreśla, dając za przykład temat seniorów, który za poprzednika nie istniał.
Swoje wójtowskie porządki zaczęła robić od urzędu gminy. - Dziś wszyscy urzędnicy przychodzą punktualnie, z czym na początku był ogromny problem - mówi. Nie ukrywa, że jest wymagająca wobec swoich podwładnych. Za swój największy sukces uważa reorganizację przeprowadzoną w szkołach, uporządkowanie przestrzeni publicznej - w parku na Wankówce, wokół dwóch rond. Cieszy się z 11 mln pozyskanych na remont dróg. - Traktuję pracę jako ogromnie ważną część mojego życia. Nie dzieje się to kosztem rodziny, bo mój mąż już nie żyje, a dzieci są dorosłe - podkreśla.
W podhalańskiej PO dowodzą kobiety
33-letnia Weronika Smarduch z Łopusznej (córka wójta gminy Nowy Targ) podkreśla, że polityka jest jej pasją. Jest przewodniczącą Platformy Obywatelskiej w powiecie nowotarskim i wiceprzewodniczącą w strukturach wojewódzkich. Działalność partyjną rozpoczęła już w czasie studiów od zaangażowania w "Młodej Demokracji", młodzieżówce PO. - Przez pierwszych sześć lat mieszkałam w Krakowie i tam działałam, tam środowisko jest bardziej liberalne niż na Podhalu - podkreśla. Uważa też, że dyskryminacja kobiet jest bardziej widoczna w starszym pokoleniu. - Młodzi, także na Podhalu, patrzą inaczej. Ważne jest, kto co robi, a nie jaką ma płeć - uważa. Podkreśla też, że PO jest partią najbardziej prokobiecą. Na listach wyborczych będzie działała zasada "suwaka" (na przemian będzie kobieta i mężczyzna). Nie wie jeszcze, czy wystartuje w wyborach parlamentarnych, ale bierze pod uwagę taką opcję.
Kobieta - Klaudia Agdan - stoi także na czele koła PO Czarny Dunajec - Orawa.
Najważniejsza rodzina
Kiepsko z paniami jest w radach miast i gmin. W Kościelisku w radzie jest tylko jedna kobieta, najlepiej jest w Nowym Targu, gdzie w 21-osobowej radzie jest aż dziewięć pań. - Dla mnie praca w radzie miasta to nie polityka, po prostu zależy mi na dobru miasta i jej mieszkańców - mówi Ewa Pawlikowska, która pracuje w Radzie Miasta Nowego Targu już czwartą kadencję. Jest aktywna, często zabiera głos, ma wiele interpelacji. Nie boi się też krytykować burmistrza. - Nigdy nie czułam się dyskryminowana ze względu na płeć - ani w sporcie, który przez lata uprawiałam, ani w pracy samorządowej - podkreśla. - Nie jest to łatwa działka, radny jest ciągle wystawiany na krytykę, a wszystkim nie można dogodzić - mówi. Twierdzi, że w radzie panie są potrzebne, bo mają inne spojrzenie na niektóre sprawy niż mężczyźni. Są bardziej opiekuńcze, wrażliwe, a to - jej zdaniem -potrzebne jest podczas podejmowania decyzji ważnych dla miasta. Dokładnie takie samo zdanie ma Dorota Majerczyk, radna z Rabki. - Równowaga w radzie jest potrzebna. Kobiety są bardziej wyczulone na tematy dotyczące pomocy społecznej, sprawy dzieci, zwierząt - uważa.
Ewa Pawlikowska podkreśla, że nie zaniedbuje rodziny, która jest dla niej najważniejsza. Ma też duże wsparcie męża.
Dorota Majerczyk z Rabki jest drugi raz w radzie miasta. Czas dzieli pomiędzy rodzinę, pracę jurorską, związaną często z wyjazdami za granicę, a także prowadzeniem zespołu "Majeranki", a teraz także pracą w samorządzie. - Nie byłam zainteresowana startem w wyborach, ktoś mnie namówił - przyznaje. - Wręcz bardzo się przed tym broniłam - dodaje. Twierdzi, że nikt nie namówiłby jej na bycie burmistrzem. - To zawsze jest kosztem rodziny. Moja koleżanka z Polski przypłaciła takie stanowisko rozwodem - mówi.
Swojej działalności nie nazywa polityką. - Chcę coś zrobić dla lokalnej społeczności. Udało się zrobić remont szkoły i przedszkola w Chabówce, wybudować salę gimnastyczną, kupić działkę pod plac zabaw. Skupiam się na konkretnych zadaniach. Czy to polityka? - pyta. Podkreśla, że rodzina jest dla niej na pierwszym miejscu. Twierdzi, że w radzie miasta są merytoryczne rozmowy, płeć nie ma znaczenia. Dużo natomiast dały jej studia etnologiczne. - Obserwuję ludzi, potrafię ich zrozumieć - mówi. Dla mnie praca w radzie to nie ambicja, ale kolejne doświadczenie - podkreśla.
W Kościelisku w radzie jest tylko jedna kobieta - Małgorzata Lasak z Witowa, która wcześniej dała się poznać jako prezes miejscowego koła Związku Podhalan. Jak podkreślają jej koledzy, rzadko zabiera głos czy zgłasza interpelacje. Do startu z listy "Przyszłość i rozwój" namówił ją obecny wójt. Nie zabiera głosu na sesji, bo - jak podkreśla - ustala wcześniej stanowisko z grupą radnych, z którymi startowała z jednej listy. Podobnie mówi Ewa Magiera, radna z Lipnicy Wielkiej. - Mamy trudne tematy, robimy spotkania robocze i ustalamy stanowiska, staramy się nie wojować, tylko działać na rzecz mieszkańców - podkreśla. - Kobiety bardziej dążą do ugody, ale jak już jest wojna, to kobietom trudniej się pogodzić niż mężczyznom - uważa orawska radna.
Liczba kobiet w radach
Powiat nowotarski
Miasto Nowy Targ - 9 kobiet (na 21-osobową radę)
Rabka Zdrój - 5 (na 15)
Szczawnica - 3 (na 15)
Czarny Dunajec - 3 (na 21)
Gminy wiejskie
Nowy Targ - 3 (na 21)
Krościenko - 3 (na 15)
Szaflary - 5 (na 15)
Ochotnica Dolna - 4 (na 15)
Lipnica Wielka - 3 (15)
Jabłonka - 2 (na 15)
Raba Wyżna - 6 (na 15)
Spytkowice - 3 (na 15)
Powiat tatrzański
Miasto Zakopane 3 (na 21)
Gminy wiejskie
Kościelisko - 1 (na 15)
Bukowina Tatrzańska - 6 (na 15)
Poronin - 2 (na 15)
Biały Dunajec - 2 (na 15)
Rady powiatowe:
Powiat tatrzański - 5 (na 19)
Powiat nowotarski 5 (na 29)
Poza tym ci zrobiłaś dla Podhala?Właśnie nic,oprócz kolek sprzedanej na Kasprowy!!!
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajecia pod działalność (biura, gabinet kosmetyczny, itp.) 3 LOKALE W ZAKOPANEM. 602 617 177. -
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941. -
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941. -
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Na sprzedaż atrakcyjny sklep odzieżowy w centrum Zakopanego,zatowarowany na sezon ,niski czynsz oraz możliwość natychmiastowego przejęcia ,sprzedaż z prywatnych powodów .Zainteresowanych zapraszam do kontaktu. 669252344
Tel.: 669252344 -
PRACA | dam
Poszukujemy POKOJOWYCH do aparthotelu Białce Tatrzańskiej. Możliwość pracy stałej z umową o pracę lub inną w zależności od potrzeb pracownika oraz pracy sezonowej/dorywczej. Tel +48696112266, goralski.edyta@gmail.com. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494, 18 265 39 77. -
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233. -
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707 -
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494. -
PRACA | dam
PIELĘGNIARKA ANESTEZJOLOGICZNA z doświadczeniem potrzebna na 24-godzinne dyżury do starszej kobiety od wielu lat na respiratorze. Warunki do uzgodnienia. Wiadomość: 882 940 447. -
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM UDZIAŁ - 1/3 CZĘŚCI - W DZIAŁCE ROLNEJ POŁOŻONEJ W BIAŁYM DUNAJCU o numerze 6455/2, pow. 850 m2. 602 339 889. -
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912. -
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371. -
PRACA | dam
Zatrudnię pracowników budowlanych, fachowców i pomocników, również do przyuczenia. Ubezpieczenie, dobra płaca, darmowy dojazd i wyżywienie. 502590932
Tel.: 502590932 -
PRACA | dam
NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK. 601-218-955 -
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105. -
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398. -
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098. -
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600 -
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400. -
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333. -
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333. -
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380 -
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893 -
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893 -
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.