Projekt “Skarby Górali spoza Podhala” ruszył już w 2017 roku. Teraz właśnie zakończyła się jego najnowsza edycja. Od listopada 2022 roku z finansowym wsparciem tzw. Funduszu Norweskiego udało się zrealizować wiele interesujących przedsięwzięć. W Krakowie odbyło się właśnie dwudniowe podsumowanie projektu.
Teatr ze społecznością
To wydawałoby się przedsięwzięcie nie do zrealizowania. Ruszyć do niewielkich miejscowości, znaleźć chętnych i w efekcie stworzyć spektakl teatralny. Bez zatrudniania profesjonalnych aktorów tylko naturszczyków z sąsiedztwa.
- To teatr o nas, teatr, który tworzą ludzie z danej miejscowości. To zostaje w danej społeczności i będzie owocowało - przekonuje Arkadiusz Ziętek, reżyser.
Co ciekawe, w tworzenie spektakli angażowały się różne grupy, a i same przedstawienia odbywały się w nieoczywistych miejscach. W Krynicy-Zdroju w teatr zaangażowali się członkowie zespołów regionalnych i… miejscowi hokeiści. W Łącku spektakl wystawiony został w skateparku, którego przeszkody imitowały górski krajobraz.
Tworzenie społecznego teatru ma różne fazy - od zawiązania grupy inicjatywnej, która z czasem rozrasta się z kilku osób do kilkudziesięcioosobowego zespołu. Wreszcie nadchodzi czas na zbieranie opowieści, ich teatralizacja, by przejść do etapu prób i wieńczącej wszystko prezentacji. W sumie udało się stworzyć aż pięć nowatorskich przedstawień „teatru ze społecznością”,
Film i nie tylko
Powstało sześć spotów filmowych promujących regiony górali spoza Podhala. Przedsięwzięcie wydawać się mogło proste. Jest przygotowany scenariusz, wybrane miejsca, ludzie…
- Górale to bardzo charakterni ludzie i nie zawsze to co było w scenariuszu udawało się zrealizować. Jak przyjeżdżałem to okazywało się, że ktoś nie za bardzo chce, żeby go “kręcić”. Albo wszystko ma wyglądać zupełnie inaczej. Z panem Gienkiem najpierw musieliśmy wypić u niego kawę, porozmawiać, a potem zaprowadził nas na polanę, gdzie kilkadziesiąt osób już czekało na zdjęcia w stronach ludowych. Nie ma co się upierać - przekonuje Michał Kopaniszyn.
Projekt objął także rozbudowę portalu internetowego i aplikacji mobilnej „Skarby Górali” (
www.skarbygorali.pl). Powstał też wspólny kalendarz najważniejszych wydarzeń „Skarbów Górali spoza Podhala”. Były pilotażowe wakacyjne warsztaty nt. tradycji góralskich dla turystów, a wreszcie także edukacyjne wizyty studyjne w Polsce i w Norwegii. Projekt pomógł także zorganizować przeglądy kolędnicze oraz warsztaty zespołów regionalnych, podczas których powstała wspólna pieśń „Skarby Górali”.
Nie mogło się też obyć bez konkursu na pamiątki góralskie wśród lokalnych twórców.
Panel dyskusyjny
Podczas konferencji odbył się także panel dyskusyjny, w którym wzięli udział zaproszeni goście. Czy górale podhalańscy są bardziej prawdziwi czy lepiej wypromowani? - na to pytanie odpowiadała prof. Stanisława Trebunia-Staszel z instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ
- Jestem pod ogromnym wrażeniem tego, co zobaczyłam, wysłuchałam i przeżyłam. Każda ziemia ma swoją specyfikę, którą tworzą ludzie, a tam gdzie są ludzie jest kultura i tradycja. Może ona być zagłuszona, wiązać się z zawstydzeniem (pochodzę ze wsi), ale każdy region ma swoją specyfikę. trudno porównywać kto jest bardziej prawdziwy. Zobaczcie jakie macie skarby i dobrze, że możecie je pokazywać i to wspólnie z Norwegami - podkreśla.
Agata Mucha z Narodowego Instytutu Dziedzictwa zajmuje się rejestracją zjawisk niematerialnego dziedzictwa kulturowego, między innymi rękawic furmańskich. Nadzoruje ona projekt dotyczący wpisania kultury góralskiej na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa, a potem wspólnie z Czechami i Słowakami chcą wpisać kulturę góralską jako całość na Światową Listę Niematerialnego Dziedzictwa. Co jeszcze pasowałoby wpisać?
- Tą wartość ocenia wspólnota, pozwalamy jej ocenić siebie. Wpisujemy to co jest tu i teraz, jakie ma znaczenie dla lokalnej społeczności. To ważny wniosek, który jednoczy również Podhale - zauważa.
Barbara Tekieli redaktor Magazynu All Inclusive widzi olbrzymi potencjał w projekcie.
- To co robicie, pokazuje jak ważny jest autentyzm i kultywowanie tradycji, łączenie pokoleń. Widziałabym tu wyjście z tym projektem poza granice regionu, by zaistniał w świadomości wszystkich osób zajmujących się promocją turystyczną Polski. W przyszłym roku mamy wystawę Expo w Osace. Trwają prace nad przygotowaniem prezentacji Polski. A to idealny temat do pokazania Japończykom i całemu światu! - przekonuje.
Pytany o mocne i słabsze strony projektu Józef Figura, dziennikarz Tygodnika Podhalańskiego podkreślał ukazanie różnorodności i zwrócenie uwagi, że góralszczyzna to nie tylko wyidealizowany obraz górala ze Skalnego Podhala.
- Pozytywnie zaskoczyło to, że w projekcie są Łemkowie, o których przecież często zapominamy jako o góralach. Odkrywanie tradycji, to trochę reaktywowanie przeszłości. Pewnym minusem w projekcie jest to, że nie ma w nim górali podhalańskich. Dobrze byłoby ich w następnej edycji dołączyć, by można było się nawzajem uczyć. Także jeśli chodzi o przeciwstawianie się komercjalizacji i jednocześnie umiejętne zarabianie - dodaje.
Góralskie warsztaty
Pierwszy dzień konferencji zakończyły realizowanej w grupach warsztaty. O promocji produktu lokalnego na przykładzie rękawic furmańskich opowiadali pracownicy GOK w Piwnicznej-Zdroju. Jak ośrodki kultury mogą współpracować z biznesem to temat realizowany przez Centrum Kultury w Krynicy-Zdroju. O Biznesie Kultury, jego wzlotach i upadkach na przykładzie konkretnych działań opowiadali przedstawiciele Babiogórskiego Centrum Kultury w Zawoi. O Święcie Kwitnącej Jabłoni w Łącku opowiadała szefowa tamtejszego GOK. A o tym, jak zadbać, by pamiątka z regionu nie była produktem z Chin, opowiadali przedstawiciele GOK z Lipnicy Wielkiej.
***
Projekt „Skarby Górali spoza Podhala” jest wspólną inicjatywą Fundacji Mapa Pasji, 5 gminnych ośrodków kultury z południowej Małopolski (Łącko, Piwniczna-Zdrój, Krynica-Zdrój, Zawoja i Lipnica Wielka) i norweskiej firmy Håskog. Projekt jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Programu EOG Kultura. Stanowi on rozwinięcie realizowanego w latach 2017-2020 projektu pt. „Odkrywanie skarbów dziedzictwa południowej Małopolski”, w ramach którego powstał portal www.skarbygorali.pl, seria publikacji oraz sieć 50 questów – edukacyjnych gier terenowych.
fig
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
-
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam POŁOWĘ DOMU W SPYTKOWICACH (piętro z tarasem). 608 35 83 95.
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
-
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
-
PRACA | dam
Sprzątanie apartamentów, pokojowa, Zatrudnie do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach 9-15.. 609097999
Tel.: 609097999
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
-
PRACA | dam
Jeśli lubisz kontakt z ludźmi, a kawa to Twoja pasja. Zadzwoń i dołącz do Samanty w Zakopanem. Zapraszamy! Tel. 666 387 888.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER ŚNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
-
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
Restauracja do uzupełnienia zespołu zatrudni osobę na stanowisko kelnerki/kelnera - a la carte. Oferujemy pracę z doświadczonym zespole, szansę rozwoju zawodowego, atrakcyjne wynagrodzenie. Prosimy o przesyłanie CV na adres email: 888 213 215 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 888
-
PRACA | dam
Przyjmiemy PRACOWNIKÓW NA WYCIĄG NARCIARSKI I SNOWTUBING. Gubałówka. 692 624 359.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA BUDA HANDLOWA, ZAKOPANE, UL. PODHALAŃSKA. 502 658 638
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALA NA: MAGAZYN, HURTOWNIĘ, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ WODNĄ, itp. 502 658 638
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
-
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
-
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
-
PRACA | dam
Karczma "Czarci Jar" poszukuje osoby na stanowisko POMOC KUCHENNA. Tel. 602 366 750.
-
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, DOŚWIADCZONĄ POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
-
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
-
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.