2024-05-21 14:00:53

24tp.pl/wspieraj

Moj, dziewczyna i dawny obyczaj w Dursztynie (ZDJĘCIA) (WIDEO)

Reklama

Im więcej drzewek zastały pod oknem, tym większy to był zaszczyt i honor. W Zielone Świątki spiskie panny wypatrywały swojego moja.

Ci, którzy nie wiedzieli nigdy obrzędu "ogrywania moja", koniecznie powinni w Zielone Świątki wybrać się do jednej ze spiskich wsi.

W noc poprzedzającą święto Zesłania Ducha św. kawalerzy na Spiszu nie próżnują. Kiedy zrobi się zupełnie ciemno i jest już pewność, że nikt nie podejrzy ich przy robocie, przed domami dorastających dziewcząt stawiają moje.

- Nazwa moj wzięła się od modrzewia. Tak kiedyś na niego wołano - wyjaśniał prezes Związku Polskiego Spisza Jan Budz. - Dawniej pannom stawiano modrzewie. Z czasem wycinki tych drzew zakazano, przerzucono się więc na świerki, a potem na powszechnie dostępne olchy.

Komu moja, komu?

- W Kacwinie małego smrecka dostawała kiedyś każda dziewczynka. Nawet ta, która dopiero co przyszła na świat - wspomina Maria Pietraszek, pochodząca z tej właśnie wioski. - Jeśli w domu było 5 córek, przed domem obowiązkowo stało 5 moji.

Inaczej zwyczaj wyglądał w Krempachach. Tutaj na stawiane dziewczętom drzewka przeznaczano po prostu olchy. - Szliśmy w nocy od domu, do domu. Tam, i tylko tam, gdzie były panny na wydaniu, wbijaliśmy przed domem moje - opowiadał Józef, mąż Marii. - Im większe powodzenie dziewczyna miała, tym więcej moji w tę noc dostała. W Dursztynie dla odmiany moje stawiano przed każdym domem - niezależnie od tego, czy były w nim dziewczęta, czy nie. - Wieś wyglądała rano jak jedna wielka zielona aleja - wspominał z błyskiem w oku mieszkaniec Dursztyna Walenty Kaczmarczyk. Osobną grupą, do której wszędzie adresowało się moje, byli nauczyciele, księża, sołtysi i urzędnicy. Akt postawienia drzewka np. przed plebanią czy szkołą był znakiem czci i uszanowania dla władzy.

Mieć się ku sobie

Postawienie dziewczynie moja chłopaka zobowiązywało i było swoistego rodzaju deklaracją jego uczuć. Kawaler, który wybierał świerk, podczas gdy inni stawiali olchę, dawał wyraźny znak, że mu na pannie zależy. Przy okazji takich zalotów narażał się też na żarty ze strony własnych kompanów. - Kiedyś jednemu z naszych, który zalecał się do frydmanianki, wymalowaliśmy wapnem drogę - kierunek Krempachy - Frydman - opowiadał Józef Pietraszek. - Lżejszą i mniej widoczną rano (zwłaszcza przy mocniejszym wietrze) formą wytyczenia miłosnej trasy było wysypanie jej trocinami - dodaje. Zdarzały się także inne łobuzerskie wybryki, takie jak zdemontowanie czyjejś bramki, przepchanie wozu z jednego końca wioski na drugi lub temu podobne psikusy.

Dziewczęta w tę wyjątkową noc także nie próżnowały. O ile kawalerka czekała, aż posną, żeby pod osłoną nocy moje postawić, o tyle punktem honoru dla nich było rozpoznanie wbijających drzewka młodzieńców. - Zwyczajowo panny częstowały wódką tych, którzy w ten sposób je uhonorowali - wyjaśnia Maria Wnęk, regionalistka z Krempach. - Nic więc dziwnego, że chciały podpatrzeć amantów i wiedzieć, komu są zobowiązane.

Ogrywanie moji

Chociaż zwyczaj stawiania moji utrzymał się tylko w nielicznych spiskich miejscowościach - nadal stawiają je np. w Krempachach, Czarnej Górze, Jurgowie czy w Nowej Białej - to samo ich ogrywanie ma się naprawdę dobrze. W pierwszy dzień Zielonych Świątek przy kościele zbierają się muzykanci, strażacy i reprezentanci zespołów regionalnych z małym przystrojonym wstążkami drzewkiem. Po odśpiewaniu pieśni ku czci Matki Bożej ruszają w wesoły obchód po całej wiosce. Pochodowi często towarzyszą przebrani za Cyganów młodzieńcy, którzy przy salwie śmiechu i wygłupów zbierają datki (jajka i drobne pieniądze) na swoje "dziecko". Panny i gospodynie z odwiedzonego domu tańczą ze strażakami do przygrywającej muzyki, a wieczorem odbywa się huczna zabawa w remizie.

Tradycyjne ogrywanie moji w minioną niedzielę można było zobaczyć m.in. w Dursztynie.

Krystyna Waniczek

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Alina 2024-05-21 15:31:12
W Łapszach Niżnych też ogrywali!

Reklama
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Wynajmę kawalerkę w Nowym Targu. 788206545 ascyk21@vp.pl
    Tel.: 788206545
  • PRACA | dam
    POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajecia pod działalność (biura, gabinet kosmetyczny, itp.) 3 LOKALE W ZAKOPANEM. 602 617 177.
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Na sprzedaż atrakcyjny sklep odzieżowy w centrum Zakopanego,zatowarowany na sezon ,niski czynsz oraz możliwość natychmiastowego przejęcia ,sprzedaż z prywatnych powodów .Zainteresowanych zapraszam do kontaktu. 669252344
    Tel.: 669252344
  • PRACA | dam
    Poszukujemy POKOJOWYCH do aparthotelu Białce Tatrzańskiej. Możliwość pracy stałej z umową o pracę lub inną w zależności od potrzeb pracownika oraz pracy sezonowej/dorywczej. Tel +48696112266, goralski.edyta@gmail.com.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494, 18 265 39 77.
  • SPRZEDAŻ | budowlane
    Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
  • PRACA | dam
    Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
  • PRACA | dam
    PIELĘGNIARKA ANESTEZJOLOGICZNA z doświadczeniem potrzebna na 24-godzinne dyżury do starszej kobiety od wielu lat na respiratorze. Warunki do uzgodnienia. Wiadomość: 882 940 447.
  • USŁUGI | budowlane
    OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    SPRZEDAM UDZIAŁ - 1/3 CZĘŚCI - W DZIAŁCE ROLNEJ POŁOŻONEJ W BIAŁYM DUNAJCU o numerze 6455/2, pow. 850 m2. 602 339 889.
  • KUPNO
    OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • PRACA | dam
    NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK. 601-218-955
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
    Tel.: 600
  • USŁUGI | budowlane
    CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
  • SPRZEDAŻ | różne
    NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
  • SPRZEDAŻ | różne
    Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-06-15 22:03 Samochód wypadł z drogi 2025-06-15 21:00 Wilki w muzeum, słychać było wycie, ale nikt nie zginął, obyło się bez zagrożeń 2025-06-15 20:44 Podhale przegrywa w pierwszym barażu, ale nadzieja na awans pozostaje 2025-06-15 20:23 Pożar garażu w Zębie. Dwa zniszczone auta 2025-06-15 20:00 Kompozytor Adam Golicki nagrywał w Ochotnicy (WIDEO) 2025-06-15 18:59 Jeśli nie Regina Tokarz, to kto? 4 2025-06-15 18:31 Rekordowa edycja Tatra Fest. Takich imprez potrzebuje Zakopane 2025-06-15 18:00 Zrozumieć menopauzę. Mamy dla Was książki 2025-06-15 17:39 Pożar w Nowym Targu. Słup dymu widać było z daleka (WIDEO) 2025-06-15 17:00 Poczuj miejski urok lata podczas Dni Miasta 2025-06-15 16:00 Mamy pod Giewontem Pałac Kultury i Nauki 2 2025-06-15 15:00 Kolejny wernisaż z cyklu "Spotkania przy Ruczaju" 2025-06-15 14:30 Program Czyste Powietrze w nowej odsłonie. Nareszcie ciepły, zdrowy dom na lata 2025-06-15 14:00 Dzielnicowy czyta dzieciom 2025-06-15 13:00 Seniorzy w Zakopanem to już jedna trzecia lokalnej społeczności 1 2025-06-15 12:00 Zakończenie Szkolnej Ligi Sportów 2025-06-15 11:30 Właściciel działki na Brzozowskiego: Do wycinki drzew przystąpiłem zgodnie z prawem 16 2025-06-15 10:59 Nie zmarnujcie tego pięknego dnia! (WIDEO) 2025-06-15 10:59 Jezus obok lodowiska 5 2025-06-15 10:17 Wyruszyli na trasę biegowego Pucharu Świata. Wygrana Kenijczyków (ZDJĘCIA) 2025-06-15 10:00 Najpierw była sztuka, teraz jest książka. Marcin Szafranek zabiera nas w Tatry 2025-06-15 09:00 Spotkanie ku pamięci ofiar i sprawców wypadków (ZDJĘCIA) 1 2025-06-15 07:53 Poszukiwane osoby odnalezione. Sprawę bada policja 6 2025-06-14 22:27 Hania Malacina Karpiel i Basia Giewont na zakończenie Czystych Tatr 2025-06-14 21:00 Wspólne szkolenia polskich i słowackich strażaków 2025-06-14 20:30 Amazonki u Uśmiechniętej Pani (ZDJĘCIA) 2025-06-14 20:00 Stypendyści - sportowcy (ZDJĘCIA, LISTA) 1 2025-06-14 19:00 Policja nauczy cię parkować bezpiecznie 2 2025-06-14 18:00 Eleusis znaczy tajemnica 1 2025-06-14 17:00 Co oni dobrego wyprawiali na tej scenie? (ZDJĘCIA) 2025-06-14 16:00 Trzy razy inaczej (WIDEO) 2025-06-14 15:20 Puchar Europy we wspinaczce na czas (WIDEO) 2025-06-14 15:00 Góry i muzyka 2025-06-14 14:07 Poranne zderzenie samochodu z motycklem 2025-06-14 13:46 Tomasz Skupień zwycięzcą Tatra Fest Biegu. Wśród pań najlepsza Klaudia Petters (WIDEO) 2025-06-14 13:00 Czysta Piątka wystartowała na Równi Krupowej (WIDEO) 2025-06-14 12:01 Największą atrakcją okazała się... żywa owieczka 2025-06-14 11:00 Bieg pasterski 2025-06-14 10:30 Gorczańskie Babki na Festiwalu Serów i Wina 2025-06-14 10:26 Coraz więcej turystów na szlakach. Kolejka przed wejściem na Gąsienicową 2025-06-14 10:00 Zieleń dla ludzi, kwiaty dla pszczół, czyli nowe łąki kwietne pod Giewontem 2 2025-06-14 09:00 Uwaga! Zmiana terminu odbioru odpadów 2025-06-14 08:00 Koniec utrudnień na krajowej 28 w Zarytem 2025-06-14 07:23 Pożar samochodu w Białce Tatrzańskiej 2025-06-14 05:02 Tatra Fest. Biegacze wyruszyli na morderczą trasę (WIDEO) 4 2025-06-13 23:15 Uwaga na fałszywe zbiórki, rodzina poszkodowane prosi by nie wpłacać pieniędzy 2025-06-13 22:08 Potrącenie pieszego przy rondzie Andrzeja Chramca 2 2025-06-13 21:30 Trójkę dilerów narkotykowych zatrzymali nowotarscy policjanci 2025-06-13 21:00 Truskawkowy Księżyc nad Tatrami 2025-06-13 20:30 Ludowa Biesiada Rodzina w Sieniawie
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-06-15 22:22 1. Powiedzmy sobie szczerze że Regina nie ma konkurencji. Nikt nie ma takich układów by w nieskończoność zarządzać szpitalem mimo kar nakładanych przez NFZ, afer premiowych, złego traktowania personelu i systematycznego obniżania jakości świadczonych usług. Ale na budowczynię parkingów nadaje się jak nikt. W razie czego Filipowicz ją przygarnie bo też lubi stawiać parkomaty bezpłatne dla turystów. 2025-06-15 22:08 2. Każdy byłby lepszy niż Regina Tokarz! Obecna pani dyrektor tylko udaje, że nie będzie startować do wyborów! Każdy wie, że konkurs jest ustawiony już dawno i Regina - przy aktywnym wsparciu starosty - będzie nadal dyrektorem. Starosta jest podległy w każdym calu od dyrektorki i nawet komisję ustawił tak, by obecna dyrektorka wygrała. A w szpitalu dzieje się coraz gorzej! Na ginekologii pracuje tylko 2 lekarzy! A SOR to jest porażka!!! Trzeba skończyć z rządami tej 70 letniej babci! 2025-06-15 21:28 3. lepszym dyrektorem byłaby Stanisława Czubernat. 2025-06-15 21:16 4. problemy kadrowe, wynikają z działań i zaniedbań dyrekcji. 2025-06-15 20:58 5. @666 a co inwestorów obchodzi los naszego miasta ? Obawiam się, że nic a nic. Sie zużyje, pójdą dalej. A zostanie, co zostanie. 2025-06-15 19:54 6. cwaniaczek z hameryki kontra cwaniaczki z brzozowej to wszystko polane sosem znajomości w um ................ 2025-06-15 19:46 7. @ Tyluś, i jeszcze Tusk to wszystko jego wina 2025-06-15 19:01 8. Halina i inni, od tegogo są służby takie jak Policja żeby pomagać dzieciom/młodzieży, których zawiedli rodzice, nie umieli, nie mieli czasu wychować!! 2025-06-15 18:29 9. Prawda jest taka,że wszyscy krzyczą "rozwój" budować domy ,atrakcje itp. A to jest powolny upadek tego miasta, już ta pseudo turystyka wychodzi bokiem a to dopiero początek końca. 2025-06-15 18:16 10. GT jest po wyborach więc przestań się produkować,popatrz prawdzie w oczy tak czy tak jesteś dla tuskomyrchian szytem i zje***,jak cała reszta Polski
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama