2024-09-22 21:30:00

Reklama

Chicago

Kocą mi się owce, proszę zadzwonić później

Reklama

Gdy słucha się gry na skrzypcach Andrzeja Tokarza, patrzy, jak nosi się po góralsku, trudno uwierzyć, że nie ma podhalańskich korzeni.

Andrzej Tokarz był najpierw podporą Związku Podhalan Północnej Ameryki, teraz jest sekretarzem w Fundacji Kultury Tatrzańskiej w Chicago. Jak żaden z górali zna amerykańskie prawo, potrafi pisać projekty i zdobywać dotacje na działalność kulturalną Podhalan. Jest świetnym ambasadorem góralszczyzny wśród Amerykan. Z dumą nosi góralski strój, mówi po góralsku, ma niemałą wiedzę etnograficzną dotyczącą Podhala, a nawet hoduje owce. - Jest świetnym ekonomistą, mógłby zarabiać np. na ubezpieczeniach, ale on woli spędzać czas na swojej farmie - opowiada o nim Bogdan Ogórek, prezes Fundacji Kultury Tatrzańskiej. - Kiedyś miał firmę ubezpieczeniową, ale kiedy ludzie do niego dzwonili, mówił: „Teraz nie mogę rozmawiać, bo zaganiam owce” albo „Kocą mi się owce, proszę zadzwonić później” - z dużą życzliwością opowiada o nim prezes.

Andrzej Tokarz urodził się w Chicago. Jego rodzice byli Polakami, ale nie utrzymywali kontaktu z Polonią. Ojciec, żołnierz Armii Krajowej, wyjechał do USA w 1947 r., żona dołączyła do niego w 1956 r. Rok później przyszedł na świat Andrzej.

Rodzina mieszkała w południowo-wschodniej części Chicago. Ojciec był inżynierem hutnictwa.

Swoimi polskimi korzeniami Andrzej zaczął się interesować dopiero, gdy zaczął studia ekonomiczne na Uniwersytecie Chicagowskim. - Ktoś mi powiedział o zespole pieśni i tańca „Rzeszowiacy”, zapisałem się - wspomina. - Trzeba było tam mówić po polsku, była muzyka na żywo, śpiew, zacząłem się tym fascynować - opowiada. Szybko stał się bardzo dobrym tancerzem, Fundacja Kościuszkowska wytypowała go na stypendium w Polsce. Tak trafił na 6-tygodniowy kurs polonijny do Opola. Tam poznał folklor góralski. Zajęcia prowadzili między innymi Józef Pitoń, Jan Karpiel Bułecka, Andrzej Frączysty, Włodzimierz Bachleda Żarski. - Tam nauczyłem się tańczyć po góralsku, zaprzyjaźniłem się z góralami, zacząłem się interesować Podhalem - wspomina. - Jak wróciłem do Chicago, kupiłem sobie skrzypce i zapisałem się do szkoły muzycznej. W 1978 r. pojechałem do Zakopanego, żeby nauczyć się grać po góralsku - opowiada.

To była już druga jego wizyta na Podhalu. Pierwszy raz był w Tatrach w 1969 r., przy okazji wizyty u rodziny w Krakowie. Do dziś ma drewnianą kasetkę z wyrzeźbionym swoim imieniem, którą przywiózł spod Tatr.

Po drugiej wizycie w Zakopanem wrócił ze strojem góralskim i umiejętnością gry po góralsku na skrzypcach i na basach. - Każdy dzień w Polsce spędzałem na nauce - podkreśla. Po powrocie do Ameryki zaczął się kręcić koło ZPPA w Chicago. Dalej te¿ uczył się gry na instrumentach. - Zaczęło mi coś z tego wychodzić, zgłosiłem się do Marka Gąsienicy Byrcyna i założyliśmy góralską kapelę - wspomina. Prymistą został Bronisław Gąsienica z Poronina, sekundował Marcin Gąsienica Byrcyn, syn Marka. Andrzej Tokarz grał na basach. Mieli też harmonistę Tadeusza Staszla z Gubałówki. - I tak zaczęła się moja góralska baciarka w Chicago. Graliśmy po weselach, zabawach, jak były pierwsze festiwale Na Góralską Nutę, to czasem basowałem dla 4 kapel - opowiada. - Podhalanie dziwili się, skąd ja się wziąłem, że nie jestem z Podhala, a tak gram - śmieje się. Szybko docenili także jego pasję do kultury podhalańskiej. Przydawała się też jego wiedza ekonomiczna i znajomość realiów amerykańskich. Znalazł się więc w zarządzie podhalańskiej organizacji. - Przy ZPPA byłem prawie 40 lat. Pomagałem w komitecie imprez, przy organizacji festiwalu Na Góralską Nutę, nawiązywałem kontakty z zespołami zza granicy. To on spowodował, że górale wzięli udział w prestiżowym Narodowym Festiwalu Folklorystycznym w Lowell Massachusetts. - Ludzie z Polski musieli tu ciężko pracować, zaczynali tu życie od nowa, ja miałem więcej czasu, mogłem się więc poświęcić pracy społecznej - tłumaczy. Potem został wiceprezesem ZPPA ds. kultury. To dzięki jego zaangażowaniu, opisaniu tego, co robi organizacja Podhalan w Chicago, udało się zdobyć od stanu Illinois największą dotację - 5 tys. dolarów.

- Odszedłem 5 lat temu, kiedy w Domu Podhalan zaczął się remont. Nie mogłem patrzeć na nieudolność i marnotrawstwo przy tej inwestycji - tłumaczy powody swojej decyzji. - Namawiałem te¿ władze, żeby przy ZPPA założyć fundację. Potrzebne są struktury, które pozwolą zdobywać pieniądze, dotacje, ale nie było ¿adnego tym zainteresowania. Teraz ofiarodawca nie mo¿e tej kwoty odpisać sobie od podatku - tłumaczy. - Oni wychowali się w komunie i ciągle myślą tamtymi schematami. Są skostniali. Nie obserwują zmian gospodarczo-społecznych z USA, nie nadą¿ają za nimi - uwa¿a. Nie rozumie np., dlaczego ZPPA płaci wysoki podatek od nieruchomości. - Wszystkie organizacje, które mają „Polish” w nazwie, są z takiego podatku zwolnione. Dlatego zarząd powinien zatrudnić adwokata, zmienić statut i zacząć się o to starać - takich przykładów niegospodarności podaje więcej.

Za złe Związkowi Podhalan ma także słabą promocję wśród Amerykanów. - Świetną okazją do tego jest np. parada z okazji Dnia Dziękczynienia, na którą przychodzi ok. 500 tys. osób. Fundacja Kultury Tatrzańskiej ma tam swój rydwan. ZPPA nie widzi potrzeby bycia w takich miejscach i bardzo na tym traci. Kiszą się we własnym sosie - mówi. Jego zdaniem szansą dla góralszczyzny jest to, ¿żeby władze przejęli młodzi, którzy urodzili się ju¿ tu i myślą innymi kategoriami. Z takich powodów odszedł z ZPPA i utworzył z Bogdanem Ogórkiem Fundację Kultury Tatrzańskiej. Podkreśla jednak, że obydwie organizacje mają ten sam cel i powinny współpracować ze sobą. - Te podziały są niepotrzebne, niczemu nie służą - podkreśla.

Niedawno Fundacja Kultury Tatrzańskiej promowała Podhalan na NATO FEST w Wirginii, gdzie w ramach struktur NATO stacjonuje sztab generalny Wojska Polskiego. To Andrzej Tokarz nawiązał kontakt z organizatorami tego festiwalu, na którym byli przedstawiciele wszystkich krajów należących do NATO. Byliśmy jedynymi reprezentantami Polski. - To był znak naszej solidarności z NATO i naszego patriotyzmu - mówi. - I świetna promocja górali - mówi Tokarz. Nawiązali też kontakt z tamtejszą Polonią.

Góralszczyzna dla Tokarza to wielka pasja. Żyje z tłumaczeń dla firm i organizacji. W Lemont ma swoją farmę, gdzie hoduje owce. Ma tam frezy sprowadzane z Niemiec i Holandii, a także afrykańską rasę owiec z krótką sierścią, których nie trzeba strzyc. Od bacy pochodzącego z Lendaku na Słowacji nauczył się robić ser. Pracy jest dużo, bo nie ma żadnych pomocników, a przy setce owiec jest co robić. Nie narzeka. To tu właśnie, z dala od chicagowskiego zgiełku, czuje się jak prawdziwy gazda, tu wstępuje w niego iście góralski duch.

Tekst i fot.: Beata Zalot

Tygodnik Podhalański nr 48/2016

Podpis pod fot: Andrzej Tokarz na swojej farmie w Lemont, pośród stada owiec czuje, jak wstępuje w niego iście góralski duch.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Święto ulicy Zamoyskiego w Zakopanem

Fioletowo na Hali Gąsienicowej

Morskie Oko w deszczu, mgle i chmurach

Orkiestra Akademii Beethovenowskiej w Belvedere

Kultura na Bani. Koncert 2 plus 1

Nigdy o Tobie nie zapomnę

Łemkowska Watra z Orawskimi Roztokami

Ceramika Pauli Solańskiej w Kmicicu

Tatry w Galerii YAM

Orkiestra Arte Symfoniko w Czerwonym Dworze

Mike del Ferro i Kacper Smoliński Quartet U Wnuka

"Nasze Zakopane" z Nagrodą Literacką Zakopanego

Zakopiański Festiwal Literacki

Andre Bachleda Curuś u Wnuka

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam piękny STóŁ KONFERENCYJNO-BILARDOWY (10 osób) z krzesłami. Wymiary stołu: 280 x 150 x 82. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
BIZNES
POSIADAM LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110 m2 w Nowym Targu, ul. Krzywa - NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ. 608 806 408
PRACA | dam
ZLECĘ REMONT DUŻEGO DACHU Z WYMIANĄ POKRYCIA. 608 806 408
PRACA | dam
ZLECĘ WYKONANIE POKRYCIA BLACHĄ TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
PRACA | dam
NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ Z BRYGADĄ BUDOWLANĄ - WYKOŃCZENIE TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ DO PRAC REMONTOWO-PORZĄDKOWYCH PRZY PENSJONACIE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE 2-pokojowe, blok, Zakopane ul. Orkana - NA DŁUŻEJ - 731 959 074.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam
Zatrudnię pracownika budowlanego ZBROJARZ DEKARZ. 601 508736.
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BRUKARSTWO, ODWODNIENIA - tanio, solidnie. 512 345 109.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKA NAD SENIORKĄ 93 lata. W dobrej kondycji fizycznej, chodząca. Ze względu na otępienie wymaga towarzystwa i nadzoru. Oferujemy zamieszkanie okresowo (co 6-8 tygodni) w Zakopanem i w Zielonce pod Warszawą. Warunki pracy i płacy do uzgodnienia. Zgłoszenia na adres mailowy: opieka@intermedix.pl lub telefonicznie: Elżbieta, 692-306-329 (tylko wieczorem po 18:30).
PRACA | dam
Zatrudnimy POKOJOWĄ do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt pod numerem +48 504428461.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
SPRZEDAŻ | różne
WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
NAUKA
KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
PRACA | dam
Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
Tel.: +436606388124
E-mail: office@mpabau.at
PRACA | dam
Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
ZDROWIE I URODA
Gabinet terapii behawioralnej - mgr Aleksandra Kaszczyszyn, psycholog, oligofrenopedagog, terapeuta behawioralny. Terapia zaburzeń zachowania u dzieci, młodzieży i dorosłych. Profesjonalna diagnoza, indywidualny plan terapii, wsparcie rodziny. +48604466768 alexandrazielinska23@gmail.com
Tel.: 48604466768
E-mail: alexandrazielinska23@gmail.com
KUPNO
Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
KUPNO
Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.