Idzie zima. Co z bezdomnymi w Nowym Targu?

Na poprzedniej sesji radny Marcin Jagła złożył interpelację dotyczącą udzielenia pomocy bezdomnemu mężczyźnie, który zamieszkuje osiedlowe śmietniki w okolicy ul. Podtatrzańskiej. "Mężczyzna jest uzależniony od alkoholu, brudny, zaniedbany. Pozostawia po sobie nieczystości w boksach śmietnikowych i powoduje obawy osób chcących wyrzucić odpady. Podejmowane przez policję interwencje kończą się na tym, iż zmienia lokalizację" - pisze radny. Uważa, że powinny się nim zająć służby pomocy społecznej i Miejska Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Pyta też o ogrzewalnię dla osób bezdomnych. Przypomina, że zadanie to było wpisane w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2020 i nie zostało przez burmistrza zrealizowane.

Najpierw muszą sami chcieć pomocy

W odpowiedzi burmistrz Grzegorz Watycha podkreśla, że pracownik socjalny Ośrodka Pomocy Społecznej odszukał na osiedlu bezdomnego, jednak warunkiem pomocy takiej osobie jest chęć uzyskania przez nią wsparcia. Zapewnia jednocześnie, że bezdomni w Nowym Targu mają możliwość skorzystania z pobytu w schroniskach, udzielana im jest też pomoc finansowa, socjalna, podejmowanych jest też szereg innych działań. Burmistrz wylicza, że od stycznia do czerwca tego roku na wypłatę zasiłków stałych miasto przeznaczyło prawie 42 tys. zł, na zasiłki celowe - ponad 2 tys. zł, na posiłki - ok. 92 tys. zł, na zapewnienie schronienia - kolejnych 101 tys. zł.

Miejsca w schroniskach czekają

Agnieszka Zmarzlińska, dyrektorka OPS w Nowym Targu, podkreśla, że miasto ma podpisaną umowę ze schroniskami dla bezdomnych mężczyzn w Winiarczykówce (na pięć osób) i w Nowym Sączu (na cztery osoby). W pierwszym przebywa obecnie czterech panów skierowanych ze stolicy Podhala, w drugim trzech. Więc są jeszcze wolne miejsca.

- Gdybyśmy mieli takich osób więcej, też byłaby możliwość znalezienia im miejsca, żaden z tych ośrodków nigdy nie odmówił nam przyjęcia bezdomnych - dodaje szefowa OPS.

Większy problem jest z bezdomnymi kobietami, najbliższe dla nich schronisko jest w Krakowie. Obecnie z Nowego Targu została skierowana jedna pani, przebywa w Rzeszowie.

W takich miejscach osoby bezdomne mają zapewnione: całodobowy pobyt, wyżywienie, odzież, pomoc socjalną. Pracownicy socjalni pomagają im wyjść z bezdomności, znaleźć pracę. Jest też możliwość podjęcia terapii uzależnień. Niestety, często osoby bezdomne nie chcą skorzystać z takiej pomocy.

Na obiad do PKOS-u

Bezdomni mogą też skorzystać z darmowych obiadów w stołówce Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej przy ul. Kościuszki 8. Przed każdą zimą organizowane są też zbiórki ciepłej odzieży, obuwia, środków czystości. Przy tej okazji Agnieszka Zmarzlińska apeluje o przynoszenie do PKOS tych rzeczy - szczególnie potrzebne są męskie ubrania - kurtki, polary, ciepłe swetry, które powinny być wyprane i w dobrym stanie.  

W 2017 r. zostały zlikwidowane pomieszczenia socjalne przy ul. Ludźmierskiej, w których schronienie znajdywali bezdomni. - Nie było w tym złej woli miasta, ale zmieniły się przepisy ministerstwa dotyczące standardów w takich miejscach - tłumaczy Agnieszka Zmarzlińska.

Co z ogrzewalnią?

Nadal - mimo zapowiedzi burmistrza - nie ma też ogrzewalni w mieście, która - zgodnie z przepisami - powinna być otwarta już 1 października i działać do końca kwietnia, w godzinach od 18 do ósmej rano lub całą dobę. W takim miejscu bezdomni powinni mieć zapewnione miejsce siedzące, gorącą herbatę, sanitariaty, możliwość wymiany odzieży. - Poszukujemy rozwiązań, rozmawiamy w tej sprawie z organizacjami pozarządowymi, ale na pewno do 1 października nie zdążymy - mówi szefowa OPS-u.

"Dokonujemy analizy możliwości finansowych, osobowych oraz lokalowych" - napisał w odpowiedzi na interpelację Grzegorz Watycha.

Nie jest tak różowo

Na terenie miasta w przestrzeni publicznej - według rozeznania ośrodka pomocy społecznej - jest obecnie pięciu bezdomnych, którzy mogliby z takiego miejsca korzystać, choć w każdej chwili takich osób może przybyć.   

- Miejsce przy ul. Ludźmierskiej nie powinno być likwidowane, skoro nie powstało nic w zamian. Potrzebę powstania ogrzewalni od lat sygnalizują radni. Problem alkoholizmu narasta, co dowodzą badania prowadzone przez Urząd Miasta. Miasto nie wydało w zeszłym roku 650 tys. zł z Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Te pieniądze powinny być przeznaczone na podniesienie standardów pomocy osobom uzależnionym, a nie na imprezy - uważa radny Marcin Jagła.  - Hipokryzją jest mówienie, że problemu bezdomności nie ma - podkreśla

Policyjne interwencje

O problem z bezdomnymi w Nowym Targu zapytaliśmy także policję. "Policjanci prewencji z nowotarskiej komendy niemal każdego dnia podejmują czynności wobec osób bezdomnych na terenie Nowego Targu. Są to interwencje własne policjantów, a także zgłoszone przez osoby postronne i mieszkańców miasta. Od początku września funkcjonariusze interweniowali wobec bezdomnych blisko 20 razy" - odpowiada na nasze pytania Dorota Garbacz, rzecznik prasowy w Powiatowej Komendzie Policji w Nowym Targu.

Najczęściej interwencje podejmowane były wobec trzech bezdomnych mężczyzn, którzy spożywają alkohol w miejscu publicznym, zaśmiecają, używają słów nieprzyzwoitych, a także wobec osób śpiących w bankach, na klatkach, na ławkach czy w śmietnikach. Tylko w środę, tj. 18 września policjanci interweniowali wobec bezdomnych trzykrotnie. Przed południem mundurowi otrzymali zgłoszenie o śpiącym mężczyźnie w śmietnikowej wiacie. "Z uwagi na to, że była to kolejna już interwencja wobec mężczyzny, którego przebywanie w tym miejscu utrudnia mieszkańcom swobodne korzystanie ze śmietnika, zanieczyszcza to miejsce, a wcześniejsze pouczenia nie przyniosły rezultatu, za popełnione wykroczenie został on ukarany mandatem karnym i po raz kolejny otrzymał informację, gdzie może uzyskać pomoc i znaleźć schronienie" - informuje Dorota Garbacz.

Kilka godzin później policjanci interweniowali w jednej z galerii handlowych, tam bezdomni byli agresywni. Kolejny raz policja pojechała, bo osoby piły alkohol na klatce schodowej jednego z bloków.

Rzeczniczka policji podkreśla, że zazwyczaj podczas interwencji okazuje się, że osoby te są pod wpływem alkoholu. "Osoby w stanie nietrzeźwości, które swoim zachowaniem dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu, mogą zostać doprowadzone do jednostki policji czy podmiotu leczniczego. Po ustaniu przesłanki związanej z doprowadzeniem do jednostki policji, opuszczają komendę i najczęściej wracają do dotychczasowego życia. Odmawiają proponowanej pomocy i możliwości pobytu w placówce, która oferuje usługi pomocowe i wyjście z bezdomności, chociażby z uwagi na to, że w takich placówkach obowiązuje całkowita abstynencja od alkoholu" - pisze rzeczniczka policji.

Mieszkańcy Kotliny nie chcą ogrzewalni

Temat ogrzewalni pojawił się też podczas poniedziałkowej sesji rady miasta. Jerzy Białoń z  ul. Kotlina złożył w imieniu mieszkańców protest przeciwko uchwale o zmianach w planie zagospodarowania przestrzennego dla tego rejonu miasta i stworzenia w budynku dawnego domu dziecka ogrzewalni dla bezdomnych.

Nie bądźmy obojętni

Zbliża się okres jesienno-zimowy, szczególnie niebezpieczny dla osób bezdomnych. Niezależnie, czy osoba bezdomna jest pod wpływem alkoholu, czy też nie, nie powinniśmy być obojętni. Pamiętajmy, że człowiek nietrzeźwy zdecydowanie szybciej traci ciepło. Wystarczy tylko jeden telefon, który - być może - uratuje komuś życie.