2025-06-16 12:00:46

Zakopane

Człowiek z Bajki

Reklama

Blaski i cienie gazdowania w Zakopanem, czyli dlaczego burmistrz wariuje na raty.

W poniedziałek w gościnnych progach willi Czerwony Dwór, odbyło się spotkanie z cyklu Wieczory w Czerwonym Dworze. Tym razem poświęcone Leopoldowi Winnickiemu, pierwszemu burmistrzowi Zakopanego, który pełnił funkcję burmistrza w latach światowego kryzysu 1929-1934.

- Urodził się w 1887 roku we wsie Bryńce Zagórne. W 1944 roku tę wieś zaatakowali banderowcy i Ukraińcy z okolicznych wiosek. Spalili Bryńce Zagórne wraz z kościołem, wymordowali 145 Polaków. Dzisiaj jest tylko ruina. Winnicki już w młodym wieku mieszkał bliżej Lwowa, w Brzuchowicach, na przedmieściach Lwowa. Jego ojciec Franciszek Józef był leśniczym lasów magistrackich - sylwetkę pierwszego burmistrza miasta prezentował Piotr Bąk, były burmistrz i starosta tatrzański.

Piotr Bąk przypomniał, że młody Winnicki po kursie geometrii, potem hydrotechniki rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. Był wzorowym studentem. Lwów był nie tylko stolicą Galicji. Na 10 lat przed wybuchem I wojny światowej mieściła się w nim siedziba polskiego ruchu narodowego. Działały centrale trójzaborowych partii politycznych, Narodowej Demokracji, Polskiej Partii Socjalistycznej. Ze Lwowa prowadził konspiracyjną działalność Józef Piłsudski.

- Właśnie we Lwowie powstały organizacje Strzelca, Drużyny Strzeleckie, polskie harcerstwo. Od 1867 roku w Galicji była autonomia, uczono historii Polski w szkołach, językiem urzędowym był język polski, mogły istnieć polskie instytucje. Dlatego też nawet dzisiaj cesarza Franciszka Józefa na Podhalu wspomina się dobrze - podkreślił Piotr Bąk.

Winnicki nie dość że dobrze się uczył, został też szefem tajnego konspiracyjnego koła młodzieży. Niestety studia przerwała gruźlica. Piotr Bąk zaznaczył, że Zakopane wiele zawdzięcza tej chorobie, bowiem lekarze lwowscy zapisywali powietrze górskie i pobyt w Zakopanem, kierowali tu na kuracje znamienitych gości. Tak też trafił pod Tatry Leopold Winnicki. Leczył się w Domu Zdrowia Bratniej Pomocy. Postanowił pozostać w Zakopanem. Tu w 1912 poznał Józefę z rodu Trzebunia-Niebies. - Stary ród osiadły we wschodniej części Równi Krupowej. Od tego ich przydomka mamy w Tatrach Niebieską Turnię. Nie od koloru. A sama nazwa Niebies pochodzi od pobożności jednego z Niebiesów - Jakuba. Gdy modlił się w Starym Kościółku, to głośno wołał "Ojcze nasz, któryś jest w niebiesiech". Stąd jest ten przydomek - wyjaśnił Piotr Bąk.

Młodzi zamieszkali w wielkiej willi "Bajka", która stoi do dziś w sąsiedztwie Szkoły Muzycznej.

Budowniczy Legionista

Winnicki bardzo szybko zadomowił się w Zakopanem. Uczestniczył w życiu społecznym, w Bratniej Pomocy, w Towarzystwie Tatrzańskim. Gdy wybuchła I wojna, jako ochotnik zgłosił się do Pierwszego Pułku Piechoty Legionów Polskich w Kieleckim. Odesłano go jako niezdolnego do służby wojskowej. W Zakopanem rozpoczął służbę w szpitalu legionowym. Związał się z socjalistami, ludźmi Piłsudskiego z Polskiej Partii Socjalistycznej. Gdy 31 października 1918 roku rozbrojono garnizon austriacki i powstała Rzeczpospolita Zakopiańska, wszedł do Rady Narodowej. Oficerowie oddali Zakopane, wtedy wieś, w ręce Stefana Żeromskiego, który w "Czerwonym Dworze" ulokował siedzibę Rady Narodowej.

W 1922 roku Winnicki wraz z Zygmuntem Ostafinem założył Biuro Projektowo-Badawcze. Realizowali m.in. projekty architekta Franciszka Mączyńskiego. Pracowali przy budowie Muzeum Tatrzańskiego, budowie "Żychoniówki" przy ulicy Kościuszki. Firma wykonywała duże hotele Stamary, Bristol, Renesans, Empire na Krupówkach. Największą realizacją było Sanatorium Nauczycielstwa Polskiego. Żona Winnickiego, Józefa, prowadziła w Bajce pensjonat. Urodziły im się dwie córki, Basia i Ewa.

Leopold ostał prezesem oddziału Związku Legionistów. Z jego inicjatywy w 1925 roku zbudowano Pomnik Legionistów na cmentarzu, przy którym lokalna społeczność Zakopanego świętuje 11 listopada.

Poprzednikiem Winnickiego, jeszcze wójtem gminy był Medard Kozłowski z Narodowej Demokracji. Matematyk, dziennikarz. Zaproponował, by Zakopane miało starostwo i by zostało podniesione do rangi miasta. Prelegent przypomniał, że na realizację pierwszego pomysłu czekano 78, a drugiego - 12 lat.

Gmina Zakopane była od zarania istnienia areną konfliktu. Od 1885 roku staraniem Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem stworzono pod Tatrami uzdrowisko. Była więc dwuwładza. Wsią rządziła rada i wójt, a w centrum - komisja uzdrowiskowa i zarząd uzdrowiska. Obie władze - gminna i uzdrowiskowa rywalizowały ze sobą. Rada gminy reprezentowała górali, panów, ceprów. Średnią społeczeństwa. Natomiast komisja uzdrowiskowa była mianowana przez władzę państwową. - Zwykle byli to lekarze, profesorowie, inteligencja. Mieli wizję wspaniałego uzdrowiska, ale oderwani od rzeczywistości finansowej. Na tym tle było szereg nieporozumień - zaznaczył Piotr Bąk.

Finansowy reformator

W 1926 roku pod pretekstem braku ogłoszenia przez gminę terminu wyborów i rzekomych malwersacji skarbnika gminy, władze gminną rozwiązano. Wprowadzono zarząd komisaryczny. Prawdziwy powód był polityczny. Po zamachu majowym odsuwano Narodową Demokrację od rządów, nie tylko na poziomie Sejmu i państwa, ale także na poziomie samorządu. Komisarzem został Konstanty Starosolski, który nie był przygotowany do tej funkcji. Pochodził z Żywca, z Zakopanem sobie kompletnie nie radził, ani z budżetem, ani administracją. Skutki były opłakane. Zakopane było zadłużone w bankach i u osób prywatnych. Stało się najgorszą gminą w Polsce. Pracownikom płacono pensje nieregularnie, żadna instytucja nie chciała udzielić Zakopanemu żadnej pożyczki, a komisarz zmarł po roku zarządzania gminą.

- Cieszący się dużym uznaniem w lokalnej społeczności Winnicki został wybrany 29 stycznia 1929 roku wójtem gminy. Rząd równocześnie powołał go na szefa komisji uzdrowiskowej, przerywając tym samym niszczący konflikt między gminą a klimatyką - przypomniał Piotr Bąk.

Winnicki spotkał na swej drodze Aleksandra Bobkowskiego. Postać wybitna: inżynier, dyplomowany pułkownik Wojska Polskiego, ale przede wszystkim narciarz, prezes Polskiego Związku Narciarskiego, wiceprezes Międzynarodowej Federacji Narciarskiej. To dzięki niemu Zakopane przed wojną dwukrotnie uzyskało prawo organizowania mistrzostw świata w narciarstwie. Był inicjatorem budowy kolei linowej na Kasprowy Wierch i wielu innych przedsięwzięć.

Tydzień po wyborach nowego wójta rozpoczęły się pierwsze w Zakopanem Mistrzostwa Świata w Narciarstwie 1929. Oprócz skoków, biegów, które odbywały się na Równi Krupowej, rozegrano również biegi zjazdowe w Tatrach i konkurencje alpejskie. Po tym sukcesie nastąpiła spłata starych długów. Zakopane zwolnione zostało z zajętych rat i procentów, uzyskało zwolnienie spod sekwestru majątku gminy, którym to sekwestrem obłożone były konie, maszyny do pisania, auta, urządzenia (sekwestr - sądowe zajęcie majątku). Nastąpiła kasacja wyroku niezapłacenia rat od pożyczki zaciągniętej 20 lat wcześniej przez Andrzeja Chramca na budowę wodociągów. Wycofano z obiegu weksle i uregulowano wszystkie płatności. Procenty wtedy przy ogromnej inflacji marki polskiej były ogromne.

- Po około roku opanował Winnicki sytuację finansową zakopiańskiej gminy. Jego społecznym zastępcą wójta był Wojciech Roj, późniejszy poseł na Sejm, działacz niepodległościowy - przypomniał Piotr Bąk.

Wizja lotniska

"Nowy wójt, pan Leopold Winnicki, niedawny skrajny socjalista, ożeniony z góralką, człowiek porządny i zdolny, niedokończony inżynier - dzisiaj zagorzały piłsudczyk - gospodaruje dobrze, długi spłaca i krząta się koło gminy. Człowiek, który ma swoją własność, co sam sobie budował, i to z zarobku, inaczej umie gospodarzyć od teoretyka, choćby ze zdolnościami i dobrymi chęciami... Kto umie na swoim gospodarzyć, potrafi i publicznym dobrem dobrze gazdować" - tak pisał o wójcie wybitny artysta Wojciech Brzega, człowiek światowy, który studiował w Paryżu, Wiedniu. Był dyrektorem Zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego.

- Ale o czym mało osób wie, Wojciech Brzega to członek Ligii Narodowej, najwyższej tajnej władzy ruchu narodowego, bliski przyjaciel Romana Dmowskiego, związany od lat z Narodową Demokracją. Z kompletnie odmiennego obozu niż politycznego. Ta opinia Wojciecha Brzegi wiele mówi o pierwszym burmistrzu - zaznaczył Piotr Bąk. Przypomniał też, że w czasach kryzysu Zakopane miało bardzo złą prasę. Gdy wcześniej pisano o polskim Piemoncie, polskich Atenach, w których kwitło życie intelektualne, artystyczne i niepodległościowe, to gdy rozpoczynał swe rządy Winnicki, w gazetach pisano, że jest ciemno na ulicach, a w wodociągach nie ma wody.

Winnicki wybudował ujęcie głębinowe w Jaworzynce. Produkcja wody wzrosła o tysiąc procent, nikomu wody już nie brakowało. Na Kamieńcu postawił nowoczesną elektrownię. Zakopane zaczęło się reklamować, że ma światło całą noc. Budował ulice, Orkana, droga na Hrube, dolny Kamieniec, dolna część drogi na Olczy. Połączył drogę na Olczy przez Wojdyły z drogą krajową. Stworzył strategię oświatową. Zbudował szkołę na Orkana.

- W 1934 powódź stulecia w Karpatach, gigantyczne masy wody. Na Hali Gąsienicowej spadło 250 litrów wody na metr kwadratowy w ciągu doby. Z Tatr płynęły rzeki, cała dolina Dunajca została zniszczona. Zrujnowane budynki, zginęło wiele osób. Wtedy powstała idea budowy zapory w Czorsztynie, którą wzniesiono dopiero w 1991 roku. Ponownie uregulował koryto Bystrego - zaznaczył Piotr Bąk.

Kolejne sukcesy Winnickiego to: kupno zbocza Antałówki od Zdrojów Polskich, stworzenie Sądu Grodzkiego w Zakopanem, nowy pomiar geodezyjny miasta, tzw. mapy Szerera, które zastąpiły stare austriackie plany. Pomysł budowy kolei elektrycznej na Gubałówkę i lotniska na Kiełbasówkach. Były też wielkie imprezy kulturalne, jak letnia atrakcja, wystawiana na scenie na Równi Krupowej przez znakomite zespoły z całego kraju "Opera Górska". Prowadził intensywną promocję Zakopanego przy pomocy mediów.

Śmiertelny konflikt

W 1933 Żydzi z całego świata urządzili w Zakopanem Makabiadę. Czyli Żydowskie Igrzyska Olimpijskie. W tym samym roku 18 października 1933 roku Zakopane oficjalnie uzyskało prawa miejskie. To wiązało się z przejęciem zadań Klimatyki. Nie było już dwuwładzy w Zakopanem. Pragnieniem Winnickiego było uczynić Zakopane nie tylko pięknym, ale przede wszystkim funkcjonalnym. Chciał, by stało się miastem sportu, kultury i nowoczesnej infrastruktury.

W trakcie spotkania mówiono o wciąż istniejącym domu burmistrza, zabytkowej willi Bajka. Oraz o kronice, w której wpisali się odwiedzający ten przedwojenny pensjonat. Bywali tu gen. Juliusz Rómmel, gen. Władysław Anders, mjr Henryk Dobrzański-Hubal, rotmistrz Jerzy Jacyna Onoszkiewicz, Tadeusz i Janina Sygietyńscy, Krzysztof Kamil Baczyński, malarz Teodor Grott, rzeźbiarka Zofia Baltarowicz-Dzielińska, skrzypaczka prof. Irena Dubiska i wielu innych. Przyjacielem domu był Kornel Makuszyński, który napisał: "Gdybym tak nie miłował znakomitego burmistrza, pana Winnickiego, jak go miłuję, groźnego miałby w mej osobie na tę godność konkurenta, chociaż - nawiasem powiedziawszy wolałbym od razu zwariować, a nie tak na raty, jak to musi czynić burmistrz biednego Zakopanego". - Te słowa to nie były żarty. Przetrwaliśmy wielu burmistrzów i wiemy, że nie jest to łatwe do zarządzania miasto - podkreślił Piotr Bąk. Dodał, że na nieszczęście jednym z wrogów pierwszego burmistrza był wysoko postawiony wojskowy. Adam Dobrodzicki, artysta malarz, publicysta, polityk, major Wojska Polskiego, dyrektor zakopiańskiej szkoły przemysłu drzewnego 1929-1936. W 1. Brygadzie adiutant Józefa Piłsudskiego. Jego młodszy brat - Jerzy, generał WP, był m.in. dowódcą garnizonu w Nowym Sączu i Lublinie.

Tak o owym "sanacyjnym" dyrektorze szkoły pisała Halina Kenarowa: "Nowy dyrektor to postać kontrowersyjna, niespójna i niełatwa do zarysowania ze skąpych danych biograficznych. Świadectwa ludzi o nim z jego zakopiańskich czasów są nieprzychylne i pełne uprzedzeń. Zajmował się bowiem polityką, gruntując w Zakopanem po przewrocie majowym rządy sanacji. Ustawiał i wykańczał ludzi, przeprowadzał agitację wyborczą, montował BBWR, sanował Związek Legionistów, słowem trząsł Zakopanem niepodzielnie i dyktatorsko, mając niewątpliwie ku temu dane: zacięcie mówcy - demagoga, sugestywność gestu, znajomość ludzi, poczucie humoru, a nade wszystko zaufanie rządu w osobie przyjaciela Walerego Sławka".

Na początku działali razem z Winnickim, a potem ich drogi się rozeszły. Dobrodzicki chciał być szarą eminencją i kierować burmistrzem. Ten się na to nie zgadzał.

W nowej radzie wybranej w 1933 roku słynny skądinąd Wacław Krzeptowski wystąpił z wnioskiem o odwołanie burmistrza. Organizował opozycję, twierdząc, że burmistrz jest wrogiem góralszczyzny. Powstała komisja konkursowa, na jej czele stanął Dobrodzicki. Winnicki startował w tym konkursie, ale przegrał.

- W środowisku sanacyjnym dojrzała myśl, by mieć uzdrowisko na najwyższym europejskim poziomie jak Davos. Zakopane też jak Davos miało trzy koleje linowe - kolej na Kasprowy, na Gubałówkę i wyciąg saniowy w Kotle Gąsienicowym. Dobrodzicki przekonał wojewodę krakowskiego, że Winnicki jest uwikłany w miejscowe konflikty i to nie będzie służyło finansowo Zakopanemu - wyjaśniał Piotr Bąk.

Cios ostateczny

Wpis współpracowników w kronice wręczonej burmistrzowi Leopoldowi Winnickiemu na zakończenie kadencji świadczy, że urzędnicy, którymi kierował, doceniali jego zalety i pracowitość. "Widzimy, że podłość i zawiść ludzka nie może ścierpieć Twojej bezinteresownej, owocnej i pełnej poświęcenia pracy, że zła wola na drodze Twego wysiłku buduje zapory. Że prywata, urażone ambicyjki wielkich ludzi do małych interesów i ordynarna, nieprzebierająca w środkach nienawiść ludzi zapatrzonych we własną kieszeń, lub wyimaginowaną wielkość, rzuca Ci kłody pod nogi. My wiemy, że to boli. Że to zniechęca, że powoduje opadnięcie rąk. Tych rąk, bez których budowa rozpoczętego przez Ciebie dzieła wydaje nam się niemożliwa".

Ogromnym ciosem dla Winnickiego było jego wykluczenie z członkostwa w Związku Legionistów. Inspirowane oczywiście przez Dobrodzickiego. Pretekstem był brak służby frontowej. - To był bardzo wyniszczający dla Winnickiego konflikt. Był przegrany. Brzega pisał, że Dobrodzicki wpędził do grobu Winnickiego, który zmarł na atak serca 11 listopada 1935 roku, tuż po rozmowie z Dobrodzickim - podsumował Piotr Bąk.

Przypomniał, że po II wojnie państwo przejmowało nieruchomości, zajmowało domy i wille. Józefa Winnicka z córkami dostała dwa pokoje bez wody na poddaszu swego domu. W "Bajce" także działał państwowy pensjonat. Potem wprowadzono tam pogorzelców.

- To jest taka prawda o Zakopanem. Ci, którzy wspominają, jak za komuny dostawali mieszkania, nie wiedzą o tym, skąd te mieszkania się brały. Sukces burmistrza to nie jest taka łatwa sprawa. Zależy od czasu kadencji. Są z lepszą, są z gorszą koniunkturą. Jego kadencja przypadła na krach na światowych giełdach, w Polsce kryzys trwał do 1935 roku. Dopiero jego następca dostał dostęp do rządowych funduszy. Winnicki na miarę swoich czasów był bardzo dobrym burmistrzem. Zrobił wszystko, co było osiągalne. Stworzył następcom przedpole do rozwoju Zakopanego - zaznaczył Piotr Bąk. Apelując o pamięć o ludziach wielkiego formatu, jakim był Leopold Winnicki. Bo to tego typu postacie ukształtowały Zakopane.

Rafał Gratkowski

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

X.Teofil 2025-06-16 19:48:03

Jak Bajka to i bajkopisarz.

Avatar 2025-06-16 14:19:39

Zaporę czorsztyńską zrealizowano w 1997 roku, a nie 1991, panie Bąk. No, ale tak bywa gdy geodeta zajmuje się historią.

Reklama

Galerie

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
WAŁACH 3-letni, zajeżdżony, 11.500 zł. 790 759 407.
PRACA | dam
PENSJONAT "Willa Park" W CENTRUM ZAKOPANEGO ZATRUDNI OSOBĘ DO SPRZĄTANIA I PRZYGOTOWYWANIA ŚNIADAŃ. 509 578 689.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA od A do Z. 572624414.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę kawalerkę w Nowym Targu. 788206545 ascyk21@vp.pl
Tel.: 788206545
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajecia pod działalność (biura, gabinet kosmetyczny, itp.) 3 LOKALE W ZAKOPANEM. 602 617 177.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Na sprzedaż atrakcyjny sklep odzieżowy w centrum Zakopanego,zatowarowany na sezon ,niski czynsz oraz możliwość natychmiastowego przejęcia ,sprzedaż z prywatnych powodów .Zainteresowanych zapraszam do kontaktu. 669252344
Tel.: 669252344
PRACA | dam
Poszukujemy POKOJOWYCH do aparthotelu Białce Tatrzańskiej. Możliwość pracy stałej z umową o pracę lub inną w zależności od potrzeb pracownika oraz pracy sezonowej/dorywczej. Tel +48696112266, goralski.edyta@gmail.com.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
PRACA | dam
PIELĘGNIARKA ANESTEZJOLOGICZNA z doświadczeniem potrzebna na 24-godzinne dyżury do starszej kobiety od wielu lat na respiratorze. Warunki do uzgodnienia. Wiadomość: 882 940 447.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM UDZIAŁ - 1/3 CZĘŚCI - W DZIAŁCE ROLNEJ POŁOŻONEJ W BIAŁYM DUNAJCU o numerze 6455/2, pow. 850 m2. 602 339 889.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK. 601-218-955
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.