Lipnica Wielka: Szlakami Babiej Góry

Licealiści, gimnazjaliści i uczniowie szkół podstawowych z gminy Lipnica Wielka i Bystrej 10 września po raz piąty uczestniczyli w Gminnym Rajdzie Turystycznym im. Piotra Borowego „Szlakami i ścieżkami Babiej Góry”. Uczniowie wędrowali dwoma szlakami, aby później się spotkać na Przełęczy Lipnickiej (Krowiarki). Pierwsza trasa – dla młodszych wędrowców – wiodła od Lipnicy Wielkiej-Przywarówki przez Grapę Rysiowską, Kiczorowskie Pola, Zosiakową Polanę, a następnie Rajsztagiem na Polanę Śmietanową i Krowiarki. Starsi uczniowie przeszli szlakiem z Przywarówki do Stańcowej, weszli na Diablak, Sokolicę i z Babiej Góry zeszli na Krowiarki, gdzie odbyło się zakończenie tegorocznego rajdu.

W czasie imprezy uczniowie poznawali uroki Królowej Beskidów, jej przyrodę. Była to też okazja do przypomnienia Piotra Borowego. W tym roku przypada 150. rocznica urodzin patrona rajdu. Z kolei 30 lat temu Karol Wojtyła odbył w tej okolicy ostatnią przed konklawe i wyborem go na papieża babiogórską wycieczkę, którą zakończył właśnie na Krowiarkach.


Piotr Borowy urodził się w 1858 roku w Rabczycach, wsi zasiedlonej przez polskich osadników i wynaradawianej przez administrację węgierską. Był samoukiem, a za zarobione pieniądze kupował książki religijne. Stawał w obronie orawskiej tożsamości. Zajmował się działalnością oświatową i religijną, introligatorstwem i kolportażem książek. Był także działaczem kulturalnym. Znalazł się w delegacji na Konferencję Pokojową w Paryżu w 1919 roku.

Piotr Borowy pisał złote myśli, bajki, przypowieści sięgające do średniowiecznych moralitetów. Był autorem licznych „teatrów”, jak je sam nazywał. Niewiele się zachowało z tamtych czasów. Pod koniec życia namówiony przez ks. Ferdynada Machaya spisał tylko owe złote myśli i bajki patriotyczne, wygłaszane w gorącym okresie przedplebiscytowym. Potrafił płomiennie przemawiać na zebraniach wiejskich i w Domu Ludowym. Okoliczni księża zapraszali go do swoich parafii. Jeździł po wsiach i głosił przedodpustowe nauki.

Obok kościoła w Lipnicy Wielkiej znajduje się grób Piotra Borowego, a na zewnętrznej ścianie kościoła wmurowano pamiątkową tablicę.

Karol Fitak z Lipnicy Wielkiej tak wspomina Piotra Borowego: – Po ustaleniu granicy, Borowy nie pozostał w swojej rodzinnej wiosce Rabczycach, tylko przeniósł się do Jabłonki. Po jakimś czasie kupił dom w Lipnicy od Piotra Zosiaka. Bardzo mu to odpowiadało, ponieważ dom był przy drodze prowadzącej do Rabczyc. Przypominało mu to rodzinne strony. Później sprowadził z Rabczyc swoich „duchowych braci\" – Pawła i Józefa.

W Lipnicy na terenie jego gospodarstwa stał krzyż. Był odwrócony tyłem do domu, co nie podobało się Borowemu. Przeniósł go na drugą stronę drogi, aby był przodem zarówno do drogi, jak i gospodarstwa. Chciał na ten krzyż patrzeć, jak wychodził z domu. Stał on tam do czasów powojennych. Teraz znowu jest na swoim poprzednim miejscu.

Mój stryk był jego najbliższym sąsiadem. Czasami mu pomagał w introligatorstwie. W zimowe wieczory składali różne książki. Pamiętam też jego pogrzeb. Niestety, nie mogłem pójść, ponieważ miałem za zadanie pilnować domu. Widziałem, jak z Rabczyc przyszła kilkunastoosobowa delegacja.

Jolanta Flach