Rolnicy z Orawy i Podhala najlepszymi hodowcami bydła czerwonego

Rolnicy z naszego regionu zostali laureatami Mlecznej Gali. Jak informuje Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka - Mleczna Gala to wydarzenie mające na celu wyrażenie uznania dla najlepszych hodowców bydła mlecznego w kraju, których zwierzęta są pod oceną wartości użytkowej. Podczas typowania jej laureatów brana jest pod uwagę wielkość stad oraz ich wydajność. Sama ceremonia gromadzi najlepszych hodowców bydła mlecznego różnych ras, z różnych regionów kraju, o różnym statusie własności i wielkości stad.

Tegoroczna uroczystość miała szczególny charakter, ponieważ Mleczna Gala świętowała swoje pięciolecie. Przez te lata impreza urosła do rangi jednego z najważniejszych wydarzeń hodowlanych w kraju.

Podczas uroczystości przedstawiono laureatów 7 kategorii pod względem wydajności od krów w poszczególnych rasach oraz 7 kategorii pod względem rekordowych wydajności w odniesieniu do wielkości stad. O każdym z wyróżnionych gospodarstw przygotowano multimedialną wizytówkę. Laureaci pierwszych miejsc w poszczególnych kategoriach oprócz kryształowych statuetek, otrzymali od Polskiej Federacji nagrodę specjalną w postaci vouchera na jednorazowy, bezpłatny próbny dój. Mleczna Gala była także idealną okazją do podziękowania  zakładom mleczarskim, które aktywnie wspierają hodowców bydła mlecznego w ich codziennej pracy.

W gronie laureatów znaleźli się rolnicy z naszego regionu:

Tadeusz Szymusiak z Załucznego wraz z żoną Zofią i synem Michałem prowadzą hodowlę oraz ocenę bydła polskiego czerwonego od 42 lat. Swoje stado i zamiłowanie do bydła tej rasy Tadeusz odziedziczył po ojcu, a obecnie przekazuje je synowi Michałowi. Rodzinne gospodarstwo utrzymuje 21 krów dojnych, wraz z młodzieżą około 50 sztuk bydła tej rasy. Oprócz tego kilkanaście sztuk bydła polskiego holsztyno-fryzyjskiego czerwono-białego. Użytkuje 40 ha trwałych użytków zielonych - wyłącznie łąk i pastwisk. Pasze treściwe, zboża i mieszanki mineralne pochodzą więc z zakupu. W porównaniu z rokiem poprzednim, zanotowano w gospodarstwie bardzo wyraźny wzrost wydajności mlecznej. W roku 2016 wynosiła on 6330 kg mleka. W 2017 roku Tadeusz Szymusiak zajął pierwsze miejsce w Polsce i w Małopolsce w rasie polskiej czerwonej z wydajnością 7294 kg przeciętnie. - To dlatego, że karmimy krowy kiszonym ziarnem kukukrydzy - stwierdza hodowca. Na Podhalu, w terenie górskim ze względów klimatycznych nie jest możliwa uprawa kukurydzy, kupowane w big-bagach zakiszone ziarno stanowi więc konieczny dodatek energetyczny, umożliwiający poprawne zbilansowanie dawki pokarmowej. - Czytamy RW1 i RW2, na ich podstawie ustalamy dawki pokarmowe. Wiemy jakie mamy parametry mleka - konkluduje Tadeusz. Krowy państwa Szymusiaków są zdrowe i długowieczne. W okresie letnim przebywają na wybiegach, co sprzyja poprawie ich zdrowotności. Zdobywały wielokrotnie wyróżnienia na Wystawach krajowych i regionalnych. Z ich gospodarstwa pochodzą buhaje hodowlane, których nasienie jest oferowane przez spółki inseminacyjne na terenie całego kraju. Jednak obora zbudowana w 1979 roku na 12 sztuk krów mlecznych dzisiaj jest już zdecydowanie mała, więc wraz z synem planują budowę nowej obory. Chcą dalej powiększać stado i zapewnić krowom odpowiednie warunki podczas okresu zimowego.

Marian Kraus z Podsarnia prowadzi hodowlę bydła polskiego czerwonego wraz z żoną Anielą, synem Mirosławem i córką Iwoną. Użytkuje 30 ha, w tym 5 ha gruntów ornych. W 1999 roku temu rozpoczął hodowlę krów tej rasy, zaczynając od kilku krów i jałowic z udokumentowanym, „głębokim” rodowodem,  zakupionych na Podtatrzu. Od początku hodowli opowiada się za doskonaleniem swojego pogłowia nasieniem europejskich ras bydła czerwonego. Ocenę wartości użytkowej prowadzi od 15 lat, nie wyobraża sobie jej prowadzenia bez wyników z oceny. W chwili obecnej jego stado liczy 26 krów mlecznych, wraz z jałówkami 43 sztuki ogółem. „Plany są” - odpowiada na pytanie o dalszy rozwój gospodarstwa. Chciałby użytkować wyhodowaną na bazie rodzimych genów wysokowydajną odmianę bydła polskiego czerwonego, dostosowaną do górskich warunków żywienia. Rocznie odstawia 170 tys. litrów mleka. - Chciałbym mieć stabilną cenę za mleko - mówi Hodowca.

Jałowice i krowy utrzymywane są w tradycyjnej oborze uwięziowej, umożliwiającej indywidualną kontrolę pobierania paszy przez każdą krowę. - Z ręki krowy u nas jedzą - powtarza hodowca.

Od maja do października krowy przebywają przez cały dzień na położonych nieopodal domu pastwiskach. Zyskuje na tym bardzo ich zdrowotność,  poprawia się płodność, kondycja, wzmacniają nogi i racice. Hodowca uważa, że ten sposób użytkowania zwiększa ich długowieczność. Krowy w 6-7 laktacji w stadzie nie są niczym niezwykłym. W porównaniu z rokiem poprzednim, w stadzie zanotowano znaczący wzrost wydajności. Poprzednio było to 6190 kg mleka, a za rok 2017 wydajność wyniosła 7163 kg przeciętnie od krowy. Najlepsza krowa PL005300876348 „Bystra” uzyskała 9060 kg mleka w drugiej laktacji. Swój sukces Marian Kraus przypisuje odpowiednio ułożonej dawce pokarmowej. Ze względu na warunki górskie brak jest kiszonki z kukurydzy. Niedobory energetyczne uzupełnianie są melasowanymi wysłodkami buraczanymi, stosowane są dodatki mineralne i mieszanki pełnoporcjowe. Szczególną uwagę hodowca zwraca na okres okołoporodowy. Zastosowanie dożwaczowych bolusów mineralno-witaminowych uważa za najlepszy sposób zabezpieczenia potrzeb krów w tym okresie. - Bolusy to jest to - stwierdza Marian Kraus, zaznaczając, że dzięki nim nie ma zalegania poporodowego, problemów z płodnością i „ucinaniem mleka”. Na początku okresu pastwiskowego stosuje bolusy magnezowo-wapniowe. Gospodarstwo to wzór dla wielu rolników - czyste, zadbane, uśmiechnięci gospodarze z dumą pokazują obejście.

Adam i Edward Solarczykowie z Wróblówki to synowie i następcy znanego, cenionego hodowcy bydła polskiego czerwonego w Polsce - Jana Solarczyka. W 2017 roku Adam oficjalnie przejął gospodarstwo od swojego taty. Deklaruje, że będzie kontynuować tradycję hodowli i utrzyma jego dorobek hodowlany. Swoje stado utrzymuje w jednej oborze wraz ze swoim bratem Edwardem, w budynku wybudowanym przez Jana Solarczyka. Razem tworzą „rodzinny klan” hodowców bydła polskiego czerwonego, dobrze znany na Podtatrzu i w Polsce. Osiągnięcia, zdobyte nagrody i wyróżnienia tej hodowli na wystawach regionalnych i krajowych są naprawdę imponujące.
Wzorem swojego taty obydwaj synowie konsekwentnie opowiadają się za doskonaleniem swojego pogłowia nasieniem europejskich ras bydła czerwonego. Do unasienniania krów używane jest najlepsze importowane nasienie europejskich ras czerwonych. Chcą użytkować wysokowydajne odmiany bydła tej rasy dostosowanej do specyficznych podtatrzańskich warunków użytkowania. Zwracają uwagę na zachowanie genów długowieczności, odporności na choroby i bardzo dobrą budowę kończyn. Aby „ciesyły łoko” - mówią w gwarze góralskiej.

Edward Solarczyk jest aktywnym uczestnikiem i godnym kontynuatorem hodowli krów rasy polskiej czerwonej swojej rodziny. Miał zaledwie 6 lat, gdy rodzice Jan i Michalina zaczynali hodowlę krów tej rasy. Po nich odziedziczył zamiłowanie do hodowli, nabył umiejętność chowu tej rasy bydła w trudnych warunkach górskiego klimatu. Dziś, już jako właściciel krów utrzymywanych w jednej oborze wraz z krowami swojego brata jeździ na wystawy hodowlane i zdobywa zasłużenie nagrody i wyróżnienia. W 2017 roku odbierał na Mlecznej Gali wraz z tatą wyróżnienie za zajęcie pierwszego miejsca w kraju pod względem wydajności krów polskich czerwonych.

Źródło: Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, opr. m