Olimpiada Zakopane rok 3006

Dziesięć lat temu w Zakopanem nie mówiło się o niczym innym, jak tylko o staraniach Zakopanego o organizację Igrzysk Olimpijskich w 2006 r. Dziś mało kto pamięta gorączkę tamtych dni, a jest co wspominać. Do Seulu, gdzie obradował Międzynarodowy Komitet Olimpijski i spośród sześciu kandydatów wybierał jedno olimpijskie miasto, pojechała wielka, stuosobowa delegacja. Głównym sponsorem wyjazdu i pobytu w pięciogwiazdkowym hotelu Hilton był koreański koncern Daewoo.

Nasz rząd w Korei reprezentował ówczesny minister, szef Centrum Studiów Strategicznych, Jerzy Kropiwnicki. Pojechali też m.in. zakopiańscy radni, dziennikarze. Sternikiem zakopiańskiej kandydatury, obiecującym, że dzięki olimpijskiej promocji Zakopane wypłynie na sportowe oceany, był ówczesny burmistrz Adam Bachleda Curuś. Dzięki olimpijskim staraniom o burmistrzu drugi raz usłyszała cała Polska. Wcześniej zasłynął złożeniem Hołdu Górali przed Janem Pawłem II.

O tym, jak gorąca atmosfera panowała 10 lat temu w Zakopanem, świadczył chociażby początek sesji Rady Miasta na kilka dni przed głosowaniem w Seulu. Na samym początku obrad na mównicę wyszedł ówczesny radny SLD Maciej Pawlikowski i zaczął czytać z kartki: Zegar – czas nieubłaganie tyka, nie chce przyspieszyć, nie chce zwolnić, dla nas, mieszkańców Zakopanego, już za osiemnaście dni wybije godzina 12 – to będzie sesja komitetu olimpijskiego w Seulu – przemawiał do radnych Pawlikowski.

Wydawało się więc, że gdy wybije dwunasta, pod Tatrami rozpocznie się nowa epoka. Adam Bachleda Curuś utwierdzał wszystkich, że w Seulu będziemy czarnym koniem. Niestety, już prezentacja naszej kandydatury odbiegała od tej przedstawionej chociażby przez szwajcarski Sion, czy włoski Turyn. Zamiast wyciągów, stoków narciarskich, skoczni, hal czy hoteli członkowie Komisji MKOl oglądali obrazki z obrad Okrągłego Stołu, Lecha Wałęsę, sukcesy polskich reżyserów, muzyków.

Najbardziej dziwacznym momentem prezentacji był występ satyryka Tomasza Brodki, który z pomocą skarpetki, bułek, modeliny i balonu pokazał, jak zrobić sylwetkę ówczesnego szefa MKOl Juana Antonio Samarancha. Po wszystkim szef Polskiego Komitetu Olimpijskiego, nieżyjący już Stefan Paszczyk, skomentował, że równie mocny efekt wywołałoby ściągnięcie spodni.

W rezultacie Zakopane przegrało z kretesem, chociaż Adam Bachleda Curuś twierdził, iż opłacało się wydać 1,3 mln dolarów na wzięcie udziału w olimpijskim wyścigu, bo o Zakopanem usłyszała cała kula ziemska.

Porażka ta była jednak tak dotkliwa, że zwolennicy organizacji tej imprezy zeszli w Zakopanem do podziemia i zapadli w trwający 10 lat sen. Teraz powoli zaczynają się z niego budzić.

Olimpiada w Mszanie

Pomysł odgrzebał z lamusa senator PiS Tadeusz Skorupa, który kilka miesięcy temu skierował do ministra sportu oświadczenie w sprawie organizacji razem ze Słowakami największej zimowej imprezy sportowej.

„Bo zimowa olimpiada „Tatry” to nie tylko Zakopane i Poprad, ale i Wysokie Tatry, Jasna, Bańska Bystrzyca, Kościelisko, Poronin, Bukowina, Nowy Targ, Krynica czy nawet Mszana Dolna. Wszystko w promieniu około 70 km, a nie jak było choćby w wypadku Turynu czy jak będzie w wypadku nadmorskiego Vancouver albo nadmorskiego Soczi, 150 km.”

Niestety, do tej pory nigdy nie zdarzyło się, żeby Olimpiada dzielona była pomiędzy dwa państwa. W historii 20 zimowych olimpiad najczęściej – cztery razy – organizowały je Stany Zjednoczone. To najlepiej pokazuje, jak dużym potencjałem ekonomicznym musi dysponować państwo, które weźmie na siebie organizację olimpijskich zmagań. Koszty przeprowadzenia igrzysk w Turynie wyniosły 14 miliardów złotych. Dla porównania wydatki polskiego budżetu w tym roku na kulturę fizyczną i sport to ledwie 300 milionów złotych.

Z drugiej strony wpływy z organizacji Igrzysk, płynące od sponsorów, z transmisji telewizyjnych, czy te, które trudno obliczyć (promocja), idą również w miliardy złotych. Tak więc olimpiadę opłaca się organizować, chociaż w czasie kryzysu ekonomicznego jest to bardzo trudne.

Przekona się o tym niebawem rosyjskie Soczi. Ta miejscowość, położona nad Morzem Czarnym, niedaleko Kaukazu, niespodziewanie wygrała wyścig z Austriakami i Koreańczykami o organizację Olimpiady w 2014 r. Rosjanie także nie mają infrastruktury sportowej, a jak mówią złośliwi, walkę o igrzyska wygrali dzięki informacjom, że rosyjski gigant naftowy Gazprom ma zostać głównym sponsorem MKOl.

W Zakopanem Olimpiada na razie ma tylu zwolenników, co przeciwników. – Oczywiście, powinniśmy startować w walce o igrzyska – mówi Jan Gąsienica Walczak, wiceburmistrz Zakopanego odpowiedzialny za sport. – Ta impreza przynosi regionowi niewyobrażalną promocję i prestiż na całym świecie. Karta olimpijska pozwala na organizację Igrzysk przez dwa państwa. Razem ze Słowacją dalibyśmy radę. Myślę, że to pomysł realny, chociaż najpierw powinniśmy zorganizować Mistrzostwa Świata w narciarskich konkurencjach klasycznych. Nie ma się też co martwić o koszty organizacji Igrzysk, bo zawsze przynoszą one zysk.

Wielkim optymistą jest Franciszek Bachleda Księdzularz, dyrektor Centralnego Ośrodka Sportu. Zrealizowane już w ostatnim czasie inwestycje sportowe ocenia na 80 milionów złotych.

– Mamy nadzieję, że w sumie wydamy na nie 180 milionów. Trzeba się starać o olimpiadę, nie możemy dziadować i mówić, że nic się nam nie uda. Ks. Tischner twierdził, że w Polsce marnujemy czas, ludzi i pieniądze. Jeśli uda się zrealizować nasze inwestycje będziemy w stanie zorganizować olimpiadę. Trzeba jednak też położyć nacisk na modernizację linii kolejowej z Warszawy do Zakopanego, tak aby trasę tę pokonać w 4 godz. i 15 minut – twierdzi dyrektor COS. Rzeczywiście za czasów Franciszka Księdzularza COS zaczął przeżywać inwestycyjny boom. Nowy stadion, tor lodowy, basen, planowana przebudowa hotelu Zakopane, to już bardzo wiele.

Na narciarskich peryferiach

Pojawiają się jednak i zupełnie inne opinie. Andrzej Kozak, szef Tatrzańskiego Związku Narciarskiego, o wiele bardziej sceptycznie patrzy na olimpijską przyszłość Zakopanego. – Po staraniach o Olimpiadę w 2006 r. mówiło się, że realne szanse na Igrzyska będziemy mieć w 3006 r. Od tego czasu niewiele się zmieniło. Jesteśmy na narciarskich peryferiach, nie mamy tras zjazdowych, Park Tatrzański nie pozwala na żadne inwestycje, a jest na nie miejsce. Ostatnio przeszedłem się na Goryczkową na stokach Kasprowego. W tym miejscu można byłoby rozegrać nawet bieg zjazdowy, ale w dwóch przejazdach, na co pozwalają olimpijskie przepisy. Jako działacz biorę udział w różnego rodzaju międzynarodowych zebraniach i myślę, że Olimpiada w Zakopanem na razie nie jest realna. To tylko pojawiające się od czasu do czasu polityczne hasło. Realne są tylko Mistrzostwa Świata w konkurencjach klasycznych i na tym skupiajmy swoje siły. Na Olimpiadę poczekamy do 3006 roku.

Pozostaje pytanie, czy przez 10 lat od momentu, gdy olimpijskie marzenia rozbiły się o tatrzańskie skały, poprawił się stan sportowych obiektów, na których ewentualnie odbywałyby się zawody.

Gdyby igrzyska w lutym przyszłego roku nie rozpoczynały się w Vancouver, a w Zakopanem, żaden ze sportowych obiektów nie spełniałby olimpijskich wymagań. Najbardziej przez ostatnie 10 lat, głównie dzięki sukcesom Adama Małysza, zmieniła się Wielka Krokiew. Nowy zeskok, sztuczne oświetlenie, wyciąg, częściowo nowe trybuny i powstający właśnie pawilon odmieniły jej oblicze. Skoczni już niebawem niedużo brakować będzie do olimpijskiego blasku.

Mamy więc Wielką Skocznię i długo, długo nic. Już Średnia Skocznia wymaga gruntownej przebudowy (zeskok, wyciąg, wieża sędziowska), aby mogły się na niej odbywać zawody Pucharu Świata. Dyrektor COS zapewnia, że rozpocznie się ona w przyszłym roku.

Trasy biegowe wokół skoczni, chociaż rozbudowywane, ze sztucznym śnieżeniem, wciąż są za krótkie, a ich powiększenie na razie pozostaje na etapie planów. Pierwszy etap ich modernizacji ma się zakończyć za kilkanaście dni. Ośrodek biathlonowy w Kirach również nie spełnia parametrów, aby rozgrywać międzynarodowe zawody na najwyższym poziomie.

Stok slalomowy na Nosalu, na skutek sporów, w tym roku może zostać w ogóle zamknięty. Harenda nadaje się najwyżej do rozgrywania Pucharów Europy. Nie mamy w ogóle tras do giganta czy biegu zjazdowego – te konkurencje teoretycznie mogłyby odbyć się na Słowacji. Przestarzałe są także hale lodowe. W Zakopanem powstał co prawda nowoczesny tor lodowy, ale nie można sobie nawet wyobrazić, aby wielkie zawody mogły zostać rozegrane na otwartym torze, i to bez trybun.

Pozostaje jeszcze cała infrastruktura towarzysząca zawodom – drogi, hotele. Zakopianka została częściowo przebudowana, ale kwestia modernizacji szosy z Nowego Targu do Zakopanego została zablokowana na długie lata. Stolica Tatr najlepiej prezentuje się pod względem hoteli. Przez 10 lat pod Giewontem pojawiło się kilka cztero- pięciogwiazdkowych hoteli, jednak – jak na Igrzyska – to wciąż za mało.

W ciągu ostatniej dekady Zakopane nie wykonało tygrysiego skoku, a nawet kroku na drodze do Igrzysk, a trzeba pamiętać, że pokazywanie obrazków z obrad Okrągłego Stołu w czasie narciarskich prezentacji będzie teraz jeszcze mniej skuteczne, niż 10 lat temu.

Paweł Pełka