Depresja to nie wyrok: Dziś Światowy Dzień Walki z Depresją

O tym, jakie są objawy depresji, jak można pomóc chorym – rozmawiamy z Ewą Makiełą, ordynator oddziału psychiatrycznego w Podhalańskim Szpitalu Specjalistycznym w Nowym Targu.

– Jak rozróżnić zwykła chandrę od depresji? Jakie są objawy tej choroby?

– Kiedy przez przynajmniej dwa tygodnie utrzymuje się u danej osoby stan przygnębienia, smutku i towarzyszą temu inne objawy – zaburzenia snu, lęk, problemy z koncentracją, utrata nadziei, zmniejszony apetyt i będący tego następstwem spadek wagi, ogromne poczucie winy czy myśli samobójcze, to znak, że mamy do czynienia z depresją.

– Jakie są przyczyny depresji? Czy jest następstwem konkretnych zdarzeń, czy może dopaść człowieka bez powodu?

– Są dwa rodzaje depresji. Pierwsza – endogenna pojawia się bez konkretnej przyczyny, druga – reaktywna jest następstwem jakiegoś konkretnego zdarzenia, np. śmierci bliskiej osoby, utraty pracy itp. W obydwu przypadkach objawy są podobne, ale nie identyczne, pierwsza wymaga też o wiele dłuższego leczenia.
Przy depresji endogennej ludzie mają zaburzenia snu, zasypiają normalnie, ale budzą się o godz. 3, 4 nad ranem i już nie mogą zasnąć. Rano czują największy lek, niepokój. Odczuwają też coś w rodzaju bólu za mostkiem, jakby im ktoś na piersi położył kamień. Życie nie ma dla nich sensu, każdy najmniejszy problem urasta do rangi ogromnego. Często odczuwają też dolegliwości fizyczne – bóle, uczucie napięcia, zimno.
W ciężkich przypadkach mogą pojawić się też urojenia, np. osoby chore twierdzą, że mają ogromne długi, że spalił się dom, że w ich gospodarstwie pozdychały wszystkie krowy. Ten rodzaj depresji wymaga długiego leczenia, czasem do końca życia. Przy depresji reaktywnej objawy są podobne, choć np. inne są zaburzenia snu, osoby chore raczej wieczorem nie mogą zasnąć.

– Jeśli u osoby bliskiej podejrzewamy depresję, jak powinniśmy zareagować, jak im pomóc?

– Trzeba z taką osobą porozmawiać, powiedzieć o swoich przypuszczeniach i przekonać do pomocy lekarza specjalisty. Depresja jest poważną chorobą, nie można jej lekceważyć. I trzeba pamiętać, że wiąże się z ogromnym, niewyobrażalnym cierpieniem chorego.

– W aptece są bez recepty lekarstwa antydepresyjne. Czy można, korzystając z nich, poradzić sobie z problemem, jakim jest depresja?

– Nie polecam, są bardzo słabe. Można nimi leczyć chandrę, ale nie depresję. Namawiam bezwzględnie do wizyty u lekarza. Można zacząć od lekarza rodzinnego, który wykluczy inne choroby, lub skorzystać z wizyty w Poradni Zdrowia Psychicznego, która działa przy nowotarskim i przy zakopiańskim szpitalu.

– Ludzie mają jednak opory przed wizytą u psychiatry.

– To prawda, w społeczeństwie ciągle pokutuje przekonanie, że zostanie się zaklasyfikowanym jako wariat. Nic bardziej błędnego. Jeśli mamy opory przed psychiatrą, można skorzystać też z pomocy psychologa. Pacjenci często nie tyle boją się psychiatry, ile wstydzą się samej choroby, ukrywają ją. Tymczasem im szybciej zaczniemy leczenie, tym lepsze rokowania.

– A jeśli osoba z depresją nie chce Si zgodzić na leczenie?

– Najlepiej przekonać ją do tego. Bez zgody chorego można rozpocząć leczenie tylko w przypadku, gdy zagraża swojemu życiu lub życiu innych.

– Czy chorzy na depresję bywają niebezpieczni dla otoczenia, agresywni?

– Raczej nie. Mogą być jedynie bardziej nerwowi, wybuchowi, mogą wszczynać awantury. Czasem zachowują się histerycznie. Trzeba też pamiętać, że depresja nakłada się na charakter, więc u różnych osób ma różny przebieg .

– Na czym polega leczenie depresji?

– Podstawą jest leczenie farmakologiczne, do wyboru mamy bardzo dużą gamę leków, są już takie, które mają zminimalizowane efekty uboczne. Obecnie, zażywając lekarstwa antydepresyjne, można normalnie funkcjonować. Ich działanie nie jest jednak natychmiastowe, działają z opóźnieniem, rezultaty widać po upływie ok. 3 tygodni po rozpoczęciu terapii.
Inną formą leczenia depresji jest psychoterapia – indywidualna lub grupowa, która uczy wypracowania sposobów radzenia sobie z sytuacjami problemowymi. Rzadko, tylko w ciężkich przypadkach, stosuje się też elektrowstrząsy.

– Jak długo może trwać terapia?

– Przy depresji reaktywnej krótko, do wyprowadzenia z choroby. Przy endogennej – po jednym epizodzie leczenie powinno trwać rok, po 2 epizodach – 5 lat, po 3 epizodach – całe życie. To niestety, choroba nawrotowa. Jest też genetycznie uwarunkowana.

– Jak wyglądają statystyki na Podhalu? Ile osób choruje na depresję?

– Nie prowadzimy takich statystyk. Mogę tylko powiedzieć, że obecnie na naszym oddziale na 32 hospitalizowanych pacjentów mamy 6 osób z depresją. Trzeba jednak dodać, że do szpitala trafiają tylko najcięższe przypadki, najczęściej depresje leczy się farmakologicznie, w domu.

Rozmawiała: Beata Zalot


Depresja jest wielkim cierpieniem chorego. Chory nie potrafi cieszyć się życiem, normalnie funkcjonować. Najprostsze czynności sprawiają mu trudność. Nieodłącznym objawem depresji jest lęk i ogromne poczucie winy, a to doprowadza do myśli samobójczych. Choroba ta dotyka coraz więcej osób, często aktywnych i pełnych życia. Zdarza się, że zapadają na nią nawet dzieci. Nie jest jednak wyrokiem. Można ją skutecznie wyleczyć.


Gdzie na Podhalu szukać pomocy?

Poradnia Zdrowia Psychicznego w Nowym Targu, ul. Szpitalna 14, tel. (18) 263 37 06
Poradnia Zdrowia Psychicznego w Zakopanem, ul. Kamieniec 10b, tel. (18) 20 120 21
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Zakopanem, ul. Kornela Makuszyńskiego, tel. (18) 20 644 54