2021-06-16 10:00:00
Rozmowa
Księża się powinni od Tischnera uczyć
Ci, którzy używali krzyża jako pałki, wzbudzali u Tischnera agresję i złość. Atakował tych, którzy z Ewangelii robili złą nowinę. Filozof z Łopusznej jest patronem dobrego myślenia, które wszędzie poszukuje okruchów dobra i kieruje ludzi ku dobru - mówi w rozmowie z Beatą Zalot prof. Zbigniew Stawrowski, współzałożyciel i dyrektor Instytutu Myśli Józefa Tischnera w Krakowie.
- Czy istnieje moda na Tischnera? Zainteresowanie jego filozofią?
–Nie jestem tego w stanie uczciwie ocenić. Nie mam wglądu w całe polskie środowisko filozoficzne. Wiem, że powstaje dużo prac magisterskich na temat jego filozofii, także doktoratów.
–Skąd bierze się moda na Tischnera?
–To był człowiek wielowymiarowy, renesansowy. Każdy znał go z obszaru, na który sam był wrażliwy. Na Podhalu widzą w nim przede wszystkim księdza, kaznodzieję i człowieka, który dowartościował górali – ich kulturę i język. Dla nas najważniejszy jest wymiar jego myślenia. Tischner, jako początkujący filozof, założył sobie, że codziennie przez 6 godzin będzie czytał teksty filozoficzne. I konsekwentnie to robił. Ta ciężka intelektualna praca przynosiła stopniowo owoce we wszystkich dziedzinach jego życia. Warto jednak pamiętać, że był przede wszystkim filozofem, który troszczył się o duszę, był duszpasterzem w przebraniu filozofa.
–Ta głęboka mądrość filozoficzna szła w parze w bardzo przystępnym, prostym językiem, którym się posługiwał Tischner. Przekonałam się o tym, słuchając podczas studiów jego wykładów.
–To prawda, potrafił przekazywać wiedzę w sposób zrozumiały, dostosowywał język, obrazy, którymi się chętnie posługiwał, do słuchaczy. Posiadał umiejętność połączenia głębokiej filozofii z prostym językiem. Wiele osób miało mu za złe, że pisząc o filozofii, używa języka literackiego. To był jego świadomy wybór –chciał dotrzeć do ludzi. Ale potrafił też pisać teksty typowo filozoficzne –bardzo precyzyjne, analityczne. Przykładem jest jego praca habilitacyjna. Wielu widziało w nim uśmiechniętego, wyluzowanego księdza, który jak z rękawa sypał dowcipami. Za tym wszystkim kryła się jednak głęboka wrażliwość i głębokie myślenie. Także podczas ostrych dyskusji patrzył na ludzi życzliwie. Starał się zrozumieć polemistę.
–To dlaczego wzbudzał u innych taką agresję?
–Ale proszę zauważyć, u kogo. Przede wszystkim u księży. Patrzył na to środowisko szczególnie ostro, krytycznie, dlatego że, będąc jednym z nich, czuł się za nich odpowiedzialny. Ci, którzy używali krzyża jako pałki, wzbudzali jego agresję i złość. Atakował tych, którzy z Ewangelii robili złą nowinę, a nie dobrą. Tych nie oszczędzał.
–W środowisku filozoficznym też miał wrogów.
–Może nie wrogów, raczej przeciwników – zwłaszcza wśród tomistów. Według niego filozofia tomistyczna nie potrafi odpowiedzieć na autentyczne ludzkie bóle i problemy.
–W momencie przełomu w naszym kraju, ogólnej euforii po obaleniu komunizmu, on potrafił patrzeć dalej i głębiej. Widział w nas „homo sovieticusa”. Ciekawe, co dziś powiedziałby Polakom?
–Mam pewien dystans do ówczesnych tekstów Tischnera. Uważam, że się zagubił w ocenach sytuacji politycznej. Charakterystyczne, że we wszystkich, także w sobie samym, widział ślady homo sovieticusa, tylko nie w komunistach. Jego uwagi na temat lustracji i dekomunizacji czy – ujmując to inaczej – relacji między sprawiedliwością i miłosierdziem były zbyt jednostronne i uproszczone. Zresztą pod koniec życia je skorygował.
–Wiele osób ma dług wdzięczności wobec ks. prof. Tischnera. Spłacają go w różny sposób. Takie też zapewne są powody utworzenia Instytutu Myśli J. Tischnera, którym pan kieruje?
–To prawda, Instytut został założony przez uczniów i przyjaciół Tischnera, by chronić i upowszechniać jego dorobek, kontynuować najważniejsze wątki jego filozofii. Wiele dobrego robimy wspólnie ze Stowarzyszeniem „Drogami Tischnera”i związaną z nim rozrastającą się ciągle rodziną szkół tischnerowskich. Ściśle z nimi współpracujemy, bo zależy nam bardzo, by myślenie w duchu tischnerowskim przekazywać nauczycielom.
Jest jednak środowisko, które bardzo dużo zawdzięcza Tischnerowi, ale nie jest dzisiaj zbyt widoczne. To jego wychowankowie z seminarium. Ci księża, którym Tischner przypominał, że Ewangelia ma być dobrą nowiną, że ma otwierać horyzonty nadziei, a nie straszyć, nakazywać i budzić poczucie winy. Że ludzie są powołani do wolności.
–Jakie zadanie stoi przed jego wychowankami – księżmi?
–Przede wszystkim, by nie bali się myślenia i potrafili zaufać ludzkiej wolności, bo jest dobra. Może warto byłoby dostrzec w Tischnerze wzór dobrego duszpasterza na trudne czasy wolności. Mam wrażenie, że wśród wyniesionych na ołtarze brakuje nam takiego wzorca. Dla mnie Tischner jest patronem dobrego myślenia, które wszędzie poszukuje okruchów dobra i kieruje ludzi ku dobru. Taki wzór w dzisiejszych czasach zagubienia, chaosu i lęków jest bardzo potrzebny.
–Wróćmy jednak do Instytutu – na czym konkretnie polega jego praca?
–Nasze archiwum gromadzi spuściznę po Tischnerze – filozoficzną, duszpasterską, literacką, publicystyczną. Zbieramy jego zapiski, wszelkie relacje, zapisy na taśmach – magnetofonowych, video. Gromadzimy kazania, wykłady. To stanowi potem bazę dla tych, którzy prowadzą badania nad Tischnerem. Prowadzimy też działalność wydawniczą. Wydaliśmy niepublikowane dotąd doktorat oraz pracę habilitacyjną Tischnera „Studia z filozofii świadomości” – absolutne odkrycie, wielkie dzieło. Wydaliśmy też jego wykłady dla polonistów Uniwersytetu Jagiellońskiego z okresu stanu wojennego „Etyka a historia”. Niestety, materiały z innych lat i innych uczelni są niekompletne, więc gdyby ktoś miał jakiekolwiek nagrania jego wykładów, bylibyśmy bardzo wdzięczni za wypożyczenie. Jeśli zbierzemy całość, będziemy mogli znowu wydać kolejną publikację. Ważną dla nas działalnością jest seria wydawnicza „Drogi myślenia”, w której drukujemy książki filozoficzne, podejmujące istotne problemy, z którymi borykał się wcześniej Tischner.
–Na początku rozmawialiśmy tym, jak wiele górale zawdzięczają Tischnerowi. A co dziś oni – jak pan myśli – mogą zrobić dla Niego?
–Na to pytanie, górale powinni odpowiedzieć sobie sami. Na tym polega właśnie wolność, której nauczył nas Tischner.
*
Instytut Myśli Józefa Tischnera w Krakowie został założony przez uczniów i przyjaciół filozofa. Fundacja za cel obrała sobie ochronę i upowszechnianie dorobku oraz kontynuację najważniejszych wątków filozofii Tischnera. Działające przy Instytucie archiwum gromadzi jego spuściznę – filozoficzną, duszpasterską, literacką i publicystyczną. Wydaje jego teksty, a także prace tych, którzy myślenie filozoficzne Tischnera kontynuują. Instytut organizuje też konferencje, seminaria, coroczne Dni Tischnerowskie. IMJT posiada status organizacji użyteczności publicznej, dzięki czemu przy rozliczaniu podatków każdy może na konto fundacji przekazać 1% swoich dochodów. Według nowych zasad, by przekazać pieniądze na konto Instytutu, w ostatnich rubrykach zeznania podatkowego, oprócz wyliczonej kwoty (1%),
Tygodnik Podhalański 7/2009
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
POLE - 2 HA i 42 ARY. 505 429 375. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA na rok lub dłużej DWA DOMKI DREWNIANE po 70mkw, Zakopane - Chłabówka. Kontakt na e-mail: podkowa@op.pl -
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098. -
PRACA | dam
Aparthotel Renesans w Zakopanem poszukuje kandydatów na stanowiska: KIEROWNIK RESTAURACJI, KELNER/BARMAN, POKOJOWA. Stabilna praca w nowo otwieranym Obiekcie. Zgłoszenia prosimy kierować na adres: praca@renesans.pl lub tel. 602444734 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKALE HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWE o powierzchniach ok. 58 i 55 m2, oraz PIWNICA 23 m2. Możliwość połączenia lokali. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272. -
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941. -
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI ŚWIERKOWE, dł. 5 m, gr. 53 mm. DRZEWO OPAŁOWE BUK. 660 079 941. -
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA PODDASZY, OCIEPLENIA WEŁNĄ MINERALNĄ, SUFITY PODWIESZANE, ZABUDOWY GK, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 660 079 941. -
USŁUGI | budowlane
ŁAZIENKI KUCHNIE PLYTKI INSTALACJE MONTAZ MEBLI ARMATURY. 602839607
Tel.: 602839607 -
PRACA | dam
Centralny Ośrodek Sportu w Zakopanem zatrudni Kasjera. 725300144 https://bip.cos.pl/1509/zakopane praca.zakopane@cos.pl
Tel.: 725300144 -
USŁUGI | budowlane
WYKONCZENIA I REMONTY. 602839607
Tel.: 602839607 -
SPRZEDAŻ | budowlane
ŁAZIENKI KUCHNIE PLYTKI INSTALACJE MONTAZ MEBLI ARMATURY. 602839607
Tel.: 602839607 -
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680. -
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, SPRZĄTANIE. 796 358 958. -
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594. -
PRACA | dam
Przyjmę Cieślę - budowa w Kluszkowcach Stawka do uzgodnienia Proszę dzwonić - 788 624 940. 788 624 940 aleksandra@tatrastyle.pl
Tel.: 788 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL NA PIZZERIĘ W ZAKOPANEM. 502 658 638 -
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM SIANO W BALACH. 502 658 638 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA PLAC POD MAGAZYN. 502 658 638 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIE, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638 -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI REMONTOWO-BUDOWLANE, ŁAZIENKI, ZABUDOWY, ADAPTACJA PODDASZY, REMONTY, DOCIEPLENIA BUDYNKÓW, FASADY. 693 206 403. -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI REMONTOWO-BUDOWLANE, DOMY OD PODSTAW, POKRYCIA DACHOWE, SZALUNKI STROPOWE. 693 206 403. -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI MINIKOPARKĄ 2.5 TONY - 722 307 227. -
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY i OPAŁ - 788 344 233. -
PRACA | dam
PENSJONAT "Willa Park" W CENTRUM ZAKOPANEGO ZATRUDNI OSOBĘ DO SPRZĄTANIA I RZYGOTOWYWANIA ŚNIADAŃ. 509 578 689. -
PRACA | dam
Kucharz al'a carte- Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej Do uzupełnienia zespołu poszukujemy osoby na stanowisko: KUCHARZ. Oferta pracy dla kucharza z doświadczeniem zawodowym. Praca na stałe, bardzo dobre warunki pracy. Więcej informacji pod nr. 518 259 536 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518 259 536
E-mail: rest.gorska@gmail.com
WWW: www.restauracjagorska.pl -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Las z drzewostanem pow. 41ar w Lipnicy Wielkiej 603071487, 609325040. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
APARTAMENT Za Strugiem, Zakopane - 607 506 428. -
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476 -
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590. -
USŁUGI | budowlane
TYNKI MASZYNOWE. 604 857 880. -
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2024-04-25 14:43 6. W aptekach lemingi rzucily sie na prozak. Niestety kociokwik im pozostal. 2024-04-25 14:10 7. Może i szkoda ale ile ona obiektów uchroniła ???? 2024-04-25 14:08 8. Bawo wyborcy tylko PIS , bo co wyprawiaja KO i 3-cia droga to juz widzicie-ludzie pomału doświadczaja tego , drożyzna, bezprawie, zamordyzm, ustalanie prawa silnymi osiłkami tuska -żenada - jeszcze takich rządóww nie było nawet w staniie wojennym .Obecny rzad do obalenia ... 2024-04-25 14:08 9. @ WYBORCA ja też na nich głosowałem i uważam, że dobrze, że weszli z pis do koalicji 2024-04-25 14:02 10. tak przed wojną elyta sie bawiła, a zwykłego polaka nie było stać na podróż do Zakopanego. Generalicja miałą kase dzisiejsza nie ma nawet 1/20 tego co przedwojeni. Teraz elyta to nowobogaccy co budują ten hotel
- Wszystkie komitety wyborcze, które wystawią listy w całej Polsce przedstawiły liderów list wyborczych. Poznaliśmy wszystkie nazwiska osób w okręgu 14 obejmującym powiaty Tatrzański, Nowotarski, Nowosądecki, Limanowski i Gorlicki.
- MÓJ ROZwój obejmuje też sprawy nowotarskie i próbę zrozumienia aktualnego tematu związanego z wyższą szkołą podhalańską.
-
- Ukraina, leżąc na pograniczu Rosji a zachodnimi państwami Europy, odzwierciedla swoją rozdartą naturę i podział w społeczeństwie. Połowa ludności mówi po rosyjsku jako swoim pierwszym języku, druga połowa po ukraińsku. Uprzemysłowione landy centrum, wschód i południe, są kulturalnie odzwierciedleniem ortodoksyjnych Rosjan. Niektóre części zachodnie były powiązane z Ukrainą dopiero po II wojnie światowej, historycznie mając inną kulturę.
- Animalsi wypowiadając sie na temat przeciążeń koni pracujących w zaprzęgach bazują na konkretnych, inżynierskich wyliczeniach.
- W ciągu ostatnich kilku lat obserwujemy zwiększoną presję ze strony rządów kilku krajów, które wspierają potężne grupy w sektorze prywatnym w celu nadzorowania mediów społecznych i alternatywnych źródeł informacji. Jest to wielopłaszczyznowy atak na naszą wolność, który już ograniczył rodzaje informacji, do których mają dostęp obywatele, a tym samym zawęża opcje polityczne, aby odpowiadały osobom sprawującym władzę.
- Patrząc z kosmosu, staje się jasne, że Ziemia jest prawdziwie żywą planetą, odmienną od każdego innego znanego świata w Układzie Słonecznym. Z kontynentami, płynnymi oceanami, pokrywami lodowymi, zmieniającymi się wzorami chmur i cienką, ale znaczącą atmosferą. Nasza planeta tętni życiem, zmieniając się z dnia na dzień i z sezonu na sezon. Bez atmosfery nasz świat byłby chłodniejszy o 33 ° C, co czyniłoby go niezdolnego do posiadania ciekłej wody na powierzchni.
- Mój ROZwój jest też pod wpływem kobiet. Jedną z nich jest Byron Katie, która wyjaśnia pojęcie arogancji
- Rada Europejska, czyli przywódcy 28 krajów członkowskich Unii, przedstawili po trzech dniach burzliwych obrad listę zaskakujących kandydatów na najważniejsze stanowiska w Brukseli. Po naradach, rówież Parlament Europejski wybrał swojego przewodniczącego na pierwszym posiedzeniu europarlamentarzystów.
- Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie na otwarte Spotkanie Konfederacji w Nowym Targu i Zakopanem!
- Według najnowszych danych pochodzących z Międzynarodowego Funduszu Walutowego Wenezuela ma najmniejszy na świecie wzrost gospodarczy, największą inflację i dziewiątą największą stopę bezrobocia. Wskaźnik śmiertelności niemowląt zwiększył się 100 krotnie w ciągu ostatnich czterech lat. Ich waluta straciła 99 procent swojej wartości od początku 2012 roku. To się nazywa całkowite załamanie społeczne i gospodarcze. I stało się to pomimo faktu, że Wenezuela ma największe na świecie rezerwy ropy naftowej.