Reklama

2021-07-12 20:00:48

Książka

Skąd się wzięły Swornegacie? Ile jest w Polsce Ameryk? Chcecie wiedzieć? Czytajcie. Konkurs dla czytelników

Tak Swornegacie, jak i Ameryka, to oczywiście nazwy polskich miejscowości. Pochodzenie tych mniej i bardziej znanych przybliża czytelnikom niestrudzony tropiciel tajemnic naszego języka Michał Rusinek w książce "Wytrzyszczka czyli tajemnice nazw miejscowości".

Od wydawnictwa Znak Emotikon mamy dla Was 3 egzemplarze książki. Po jednym otrzymają osoby, które jako pierwsze napiszą na adres: konkurs@24tp.pl. W treści prosimy podać imię, nazwisko i adres, a w tytule maila wpisać: Książka.


A skoro już od Swornychgaci zaczęliśmy, to należy się wyjaśnienie, co i jak. Otóż, cytując autora: „Ta kaszubska wieś nosi, moim zdaniem, jedną z najśmieszniejszych nazw w naszym kraju. Kojarzy nam się ze słowem „niesforny”, czyli rozbrykany. Każdy, kto wcześnie rano próbował się szybko ubrać, żeby się nie spóźnić do szkoły, wie, że ubranie może być nieposłuszne. Ale nazwa tej wsi wzięła się od dwóch kaszubskich słów - „swora” oznacza plecionkę z korzeni sosnowych wykorzystywaną do „gacenia”, czyli umacniania brzegów rzek i jezior.”

Idąc dalej tropem detektywa Rusinka, czyli czytając jego książkę odkryjecie, jakie tajemnice skrywają w sobie różne nazwy miejscowości. Niektóre wydają się śmieszne, inne mówią co nieco o historii kraju, a jeszcze inne są bardzo trudne do wymówienia, jak tytułowa Wytrzyszczka, o której autor napisał m.in.: „(…) wieś w województwie małopolskim. Chrząszcz, jak pamiętamy, brzmiał w trzcinie w  Szczebrzeszynie, ale mógłby też w Wytrzyszczce, nad Jeziorem Czchowskim, bo wymówić to równie trudno.”

Jak dużo nazwa miejscowości może powiedzieć o jej mieszkańcach i o historii naszego kraju? Które nazwy są najśmieszniejsze, a które najtrudniej wymówić? Ile prawdy ma w sobie legenda o Warsie i Sawie, i ile właściwie było tych stolic? I czy wiecie, że w Kruszwicy, zamiast historii króla Popiela, możecie poznać smak ciasta kruszkowego z kruszonką?

Michał Rusinek w „Wytrzyszczce” zebrał swoje ulubione nazwy polskich miejscowości, o czym informuje już we wstępie. Uporządkował je przy tym własnym kluczem, a więc „ (…) według pytań, które się pojawiają, kiedy się zastanawiamy, skąd się taka czy inna nazwa wzięła.” Próżno więc szukać tu porządku alfabetycznego. Niemniej, jeśli chcecie na szybko sprawdzić, które tak urzekły autora, a być może czy jest w książce nazwa, która kiedyś przykuła waszą uwagę, warto zerknąć do indeksu miejscowości na stronie 54.
Reasumując, czeka was lektura lekka i przyjemna, a przy tym w interesujący sposób edukacyjna. Nadto kolorowa, bo tytuł barwnie zilustrowała Joanna Rusinek.

POZNAJ AUTORA:
Michał Rusinek jest autorem esejów, opowiadań kryminalnych oraz książek dla dzieci. Zadebiutował w 2003 roku książką „Między retoryką a retorycznością", a dwa lata później wyszła jego "Retoryka podręczna. Czyli jak wnikliwie słuchać i przekonująco mówić”. W 2006 roku powstały z kolei "Prowincjonalne zagadki kryminalne" jako cykl słuchowisk dla Radia Kraków. Przez lata autor pracował w charakterze osobistego sekretarza Wisławy Szymborskiej. W 2016 roku napisał biografię poetki zatytułowaną „Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”.

an

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

1
2
3
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama
2025-11-22 19:03 Piękna zima na Hali Ornak w Dolinie Kościeliskiej (WIDEO) 2025-11-22 18:32 Wygrywa Tschofenig. Wszyscy Polacy w drugiej serii, najlepszy Kamil Stoch 1 2025-11-22 18:01 W Nowym Targu można już biegać na nartach 2025-11-22 17:00 Nowy Targ z nową placówką kształcącą kadry dla polskiej agroturystyki 2025-11-22 16:00 Rozpoczyna się drugi etap modernizacji rabczańskiego Rynku 2025-11-22 15:28 Z Beskidów do Gruzji 2025-11-22 14:44 Kolejne ostrzeżenie przed opadami śniegu 1 2025-11-22 14:00 Wielkie strażackie święto w Krauszowie, tutejsza OSP ma nowy wóz bojowy 2025-11-22 13:00 Nowy sprzęt dla ratowników GOPR i druhów z OSP na Kowańcu 1 2025-11-22 12:00 Rabczańska Szlachetna Paczka 2025-11-22 11:00 Radni o adaptacji do zmian klimatu. W planach remont Oczka Wodnego 7 2025-11-22 10:30 Tatrzański park otworzył szlak na Halę Stoły 2025-11-22 10:00 Powstał nowy klub PTTK w Zakopanem 1 2025-11-22 09:00 W Zakopanem więcej śniegu niż na Kasprowym (WIDEO) 1 2025-11-22 08:00 Remont mostu flisaków idzie pełną parą (WIDEO) 2 2025-11-21 23:39 Komu zginął ten duży pies? 1 2025-11-21 22:55 Cały dzień męki, posypali drogę tylko raz, ciężko pokonać te oblodzenia (WIDEO) 20 2025-11-21 21:01 Zakopane - sprzedam KOMPLET KAWIARNIANY 2025-11-21 21:00 Jubileusz Towarzystwa Opieki nad Zabytkami 1 2025-11-21 20:33 SPRZEDAM MIESZKANIE w Krakowie, świetna lokalizacja 2025-11-21 20:01 Spadło już ok. 30 cm śniegu. Bajkowe krajobrazy w Dolinie Białego (WIDEO) 2025-11-21 19:30 Peter Chrzanowski w Zakopanem. Spotkanie w Muzeum Palace 2025-11-21 19:02 Taki klimat wieczorową porą na Krupówkach (WIDEO) 3 2025-11-21 18:35 Zakopane - sprzedam tanio różne BIURKA 2025-11-21 18:00 Mieszkańcy Gładkiego: Sprzeciwiamy się wydzierżawieniu drogi 2 2025-11-21 17:00 Ekopatrol wyruszył na kontrole w Zakopanem 10 2025-11-21 16:00 Nie daj się uwieść orzechówce (WIDEO) 1 2025-11-21 15:19 Nowa koncepcja Parku Miliona Świateł w Zakopanem. Mniej kolorów, więcej baśni 7 2025-11-21 14:50 Nocna kolizja w Starem Bystrem 2025-11-21 14:00 Kwalifikacja wojskowa 2026. Kogo obejmie i jakie dokumenty przygotować? 15 2025-11-21 13:00 Nie ma już miejsc na listach, które uprawniają do spotkań w sprawie obwodnicy Zakopanego 8 2025-11-21 12:00 Co robić w weekend w Zakopanem? 2 2025-11-21 11:37 Tak wyglądała poranna jazda po zakopiańskich drogach, pługi poszły w ruch 2025-11-21 11:30 Legendarni iluzjoniści powracają na ekrany kin. Mamy dla Was bilety 2025-11-21 11:21 Wielka plama oleju na drodze w Zubrzycy Górnej 2025-11-21 11:00 Piękne oblicze zimy. Kapliczka na Jaszczurówce w śniegu (WIDEO) 1 2025-11-21 10:35 Trudne warunki na głównej drodze Podhala 2025-11-21 10:19 Policja apeluje o ostrożność, za nami trzy kolizje, unieruchomiony TIR, a tak się jeździ w Kościelisku (WIDEO) 1 2025-11-21 10:00 Niedźwiedzie jeszcze baraszkują w Tatrach 1 2025-11-21 09:21 Jest ślisko, uderzył autem wprost w latarnię 3 2025-11-21 08:59 W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Poranek na Krupówkach (WIDEO) 1 2025-11-21 08:15 Siła głosu z Podhala, czyli zakopiańscy eksperci i dwa Dni Architektury Drewnianej 2025-11-21 07:42 Alerty bezpieczeństwa - śniegu przybywa, tak wyglądają Krupówki i stragany pod Gubałówką (WIDEO) 3 2025-11-20 21:00 Okradali sklepy. Grozi im długa odsiadka 4 2025-11-20 20:00 "Zatraceniec" powrócił na scenę Domu Ludowego 2025-11-20 19:11 III Test Czystej Formy. Ogólnopolskie zawody wspinaczkowe w Zakopanem! 1 2025-11-20 19:00 Zmiana organizacji ruchu w otoczeniu rabczańskiego szpitala 2025-11-20 18:27 Żołnierze na ulicach Nowego Targu 13 2025-11-20 18:00 Od Nowego Targu po Elitę Kettlebell Sport: Niezwykła droga Tomasza Potaczka 2025-11-20 16:59 Wyższe podatki w Zakopanem, ale Krupówki nadal tańsze niż Sopot? 17
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-11-22 18:57 1. "cała czwórka" w pięciu 2025-11-22 18:40 2. Radni radzą nad adaptacją do ocieplenia klimatu? Toć to Orwell jakiś. Pewnie na dzień dobry można zrezygnować z odśnieżania. I chyba częściowo już się rezygnuje, sądząc po stanie dróg. Poproszę o kolejny zestaw unijnych mądrości. 2025-11-22 18:38 3. No i proszę znów będzie placz i zgrzytanie i znowu chodniki nie odśnieżone jako to będziemy chodzić przecież podatki płacimy no trzeba będzie siedzieć na tyłku , ale podatki się przydadzą bo co niektórzy z swoich posesji śnieg wywalają na chodniki, mało tego do połowy drogi, miasto posprząta ? tak przecież są od tego i czekają z niecierpliwością na odśnieżanie śniegu z posesji, pytam się gdzie jest straż miejska, policja, służby porządkowe jak te autobusy mają jeździć, kto zapłaci za porysowania o czyjeś bandy śniegu z waszych posesji, kierowca czy miasto Przecież jeździcie tu i z powrotem za darmo, czego jeszcze oczekujecie żeby Wam śnieg powywozili z podwórek , ludzie troszkę rozsądku 2025-11-22 17:23 4. Mądrego to i miło posłuchać! 2025-11-22 17:18 5. Ostatni wytrysk ma być remontowany? Nie róbcie tego lewacy. Jaka zmiana klimatu? 2025-11-22 15:55 6. @Mądry inaczej ty się lepiej chyć cepa i oddzielaj se te ziarna od plew. A poważne sprawy zostaw mądrzejszym. I nie siej propagandy wojennej bo ludzie chcą żyć i pracować w pokoju. A jak ci się pali do bitki to na froncie przyjmą cię z otwartymi rękami. Tam szukaj sobie "zdrajców do kulki w łep". Może znajdziesz tych co zajumali miliardy dolarów ze wsparcia. Chyba że już uciekli do stanów i izraela... 2025-11-22 15:42 7. Filipowicz zaraz będzie jęczał że nie ma gdzie tego składować i dlatego zawali miejsca parkingowe dla niepełnosprawnych, przejścia, i chodniki. Zamiast dogadać się z PKL, sprzedać im to białe ... za symboliczną złotówkę. Oni mają deficyty. Niech wożą to białe ... na Kasprowy. Oczywiście "w trosce o mieszkańców i turystów". 2025-11-22 15:36 8. "Szwenk wskazał, że miasto planuje inwestycje zwiększające retencję, m.in. remont Oczka Wodnego oraz działania w rejonie Ronda Jana Pawła II." Jaja se robicie? Jaki to ma wpływ na retencję? Skąd was wzięli na te stanowiska? Dlaczego urząd regularnie tnie w pień drzewa i dopuszcza do nielegalnych wycinek drzew "pod inwestycje" choćby na Drodze Do Walczaków? Dlaczego urząd wciąż kosi dolne Równie likwidując bioróżnorodność i doprowadzając do szybszego odprowadzania wody opadowej? "Bardzo niekorzystnym zjawiskiem jest postępujące betonowanie miasta" A kto ustala warunki zabudowy? Krasnoludki? Nie! To WY bierzecie za to kasę! WY!!! Bierzecie kasę od zaprzyjaźnionych biznesmenów i deweloperów. Dlaczego nie ma dodatkowych opłat i podwyższonych podatków za kostkowanie parkingów, ogródków, zieleńców, trawników? Dlaczego nie egzekwujecie kar za wycinanie drzew? Dlaczego nie promocyjnych stawek podatkowych i dodatkowych bonusów za utrzymywanie terenów zielonych? Robicie tylko tyle co wam unia karze zrobić a resztę macie w głębokim poważaniu. Głosy mieszkańców macie gdzieś. Wydział ochrony środowiska to jakiś żart i sabotaż dbania o środowisko. Miasto soli całą zimę kilkanaście ton na ulice. To później trafia w glebę, wypala buty, podwozia, infrastrukturę, spływa do wód gruntowych, potoków i rzek. To jest trucie środowiska na skalę przemysłową i niszczenie zasobów wody pitnej. A wy bredzicie coś o remoncie oczka wodnego? Czy wyście się głowami pozamieniali...???? 2025-11-22 14:47 9. Sami dają ciche przyzwolenia na betonozę , a potem udają przygłupów i zdziwienie , że jest problem z betonozą w mieście !!!!! 2025-11-22 14:46 10. Kodziarze do lopat !
2025-11-21 15:51 1. Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace! 2025-11-17 21:21 2. Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes. 2025-11-14 20:05 3. @Abeto, w samo sedno! 2025-11-14 04:43 4. tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej. 2025-11-12 21:31 5. Towarzystwo własnej adoracjii..przykre... 2025-11-11 21:23 6. Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie. 2025-11-08 22:32 7. do Dudas widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca. 2025-11-08 09:49 8. Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię 2025-11-07 18:02 9. Do naleśnika. Masz racje. Własność ziemi to rzecz święta. Bez TPNu Tatry by staly tak samo gdzie stoją i górale by zarządzali tak jak i teraz.. mielibysmy płoty w poprzek Kalatowek, pijanych "stryków" zbierających opłaty przy ściezkach przez swoje przecież. Smażalnie mintaja nad Czarnym Stawem i korcmy z peruwiańską muzyką wzdłóż Doliny Kościeliskiej albo ryczące quady z łysolami na Goryczkowej. Mam dalej? Że byłoby inaczej? To dlaczego nie jest tam gdzie ta Gomora się pleni dzisiaj 2025-10-31 16:25 10. Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama