Reklama

2022-01-17 16:15:14

Nowy Targ

Po dziennikarskim śledztwie Tygodnika. Prezes nowotarskiej firmy zatrzymany

Dziś Żandarmeria Wojskowa zatrzymała właściciela firmy DEMAR. Mężczyźnie postawiono zarzut oszustwa. W lutym opublikowaliśmy tekst na temat dostarczenia obuwia dla wojska przez nowotarską firmę.

Komunikat Żandarmerii Wojskowej:

17 stycznia 2022 roku Żandarmeria Wojskowa, w ramach śledztwa dotyczącego oszustwa polegającego na dostarczaniu w latach 2014 – 2020 do Sił Zbrojnych RP wadliwego obuwia – trzewików wojskowych wzór 933/MON i 933A/MON, zatrzymała właściciela firmy DEMAR.
Powyższe śledztwo prowadzone jest w związku z ujawnieniem i rozpracowaniem przestępczego procederu, polegającego na celowej produkcji wadliwego obuwia przez nierzetelnego przedsiębiorcę.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił na przedstawienie przedsiębiorcy zarzutu doprowadzenia komendantów 2. Regionalnej Bazy Logistycznej w Warszawie i 3. Regionalnej Bazy Logistycznej w Krakowie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o wartości 67 974 117,30 zł w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie ich w błąd co do jakości dostarczanych do Sił Zbrojnych RP trzewików, zastępując określoną w specyfikacji produktu tkaninę o odpowiedniej jakości – dużo tańszym materiałem, który nie spełniał zakładanych parametrów, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 286  § 1 kk. Za wskazane przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Przypominamy tekst Jurka Jureckiego z lutego zeszłego roku:

Polskie wojsko marznie

Tysiące par butów dostarczonych wojsku z Nowego Targu mogą trafić do kosza.
Gdy żołnierze zaczęli narzekać na przemoczone i zmarznięte stopy, nikt nie traktował tego zbyt poważnie. Polskie firmy szyjące buty wojskowe mają świetną markę, więc żołnierskie narzekania nie mogą mieć podstaw. Bomba wybuchła, gdy ktoś skojarzył, że dostawcom komponentów dla producentów butów nie zgadza się w rachunkach. Gdy oficerowie rozcięli but, okazało się, że ogrzać nóg raczej nie miał szans.    

Amerykański materiał

W warunkach, jakie muszą spełniać polskie wojskowe buty, producent zobowiązuje się do stosowania odpowiedniej technologii. Jedną z nich jest wszycie między podeszwą a skórą specjalnego amerykańskiego materiału o nazwie thinsulate lub innego, ale o podobnych parametrach. To 20 decymetrów materiału gwarantuje, że żołnierz nie zmarznie ani nie przemoczy nóg. To syntetyczne włókno, które wyróżnia się doskonałymi właściwościami. Skutecznie magazynuje ciepło,  kumuluje cząsteczki powietrza, co znakomicie wpływa na właściwości izolujące. Potężną zaletą mikrowłókien thinsulatu jest ich wysoka oddychalność oraz odporność na wilgoć. Co ciekawe, włókna te utrzymują swoje właściwości przez cały czas ich użytkowania. Jak ważne dla żołnierza są buty, przekonał się każdy, kto służył w armii. Stąd wymagania wobec producentów są bardzo wysokie. Mają być nie tylko wytrzymałe, mocne i wygodne, ale dać stopie oddychać i, co bardzo ważne, chronić przed wilgocią i mrozem. Wojsko Polskie corocznie organizuje przetargi, które mają wybrać najlepszą ofertę. Wydaje na ten cel miliony złotych.

Wojskowe buty z Demaru

Jedną z większych polskich firm obuwniczych, która od kilku lat zaopatruje wojsko w żołnierskie buty, jest Demar. Ma dwie lokalizacje - w Mstowie pod Częstochową i w Nowym Targu. W stolicy Podhala zajmuje ogromne budynki po dawnym NZPS-ie. Zatrudnia ok. 280 osób.

- To, co oni stosują w wojskowych butach 933 i 933 A, to jest jakaś szmata - denerwuje się Kazimierz Lach, przedstawiciel producenta włókniny thinsulate z firmy 3M. - Ona nie spełnia wymagań, które chronią stopy przed wilgocią i mrozem. Jak tam wsiąknie woda i złapie mróz, to szkoda gadać - dodaje. Jego zdaniem podstawowym walorem ociepliny thinsulate jest fakt, że to jest materiał „water resistant”, czyli wodoodporny. - Ten ich koc, który stosują, to się do obuwia nie nadaje. To produkt marnej jakości - ironizuje Lach. Twierdzi, że materiał, który stosuje Demar, jest dużo tańszy niż thinsulate. Podejrzewa, że firma chciała zaoszczędzić parę złotych i wykosić z biznesu konkurencję. - Miałem pytania z wojska o ilości materiału dostarczonego poszczególnym producentom. Niestety w przypadku Demaru to się nie zgadza z ilościami wyprodukowanego obuwia - przekonuje przedstawiciel thinsulatu na Polskę.   

Chwalą, ale nie stosują

Na stronie internetowej Demaru znajdujemy informacje na temat włókna ocieplającego thinsulate i jego zalet. Właściciel firmy Marek D.i nie chce z nami rozmawiać. Pytamy więc Jarosława Suligę, dyrektora Demaru w Nowym Targu, dlaczego w wojskowych butach odstąpili od thinsulatu, który sami tak zachwalają. - Ze względu na zapis w umowie to nie ma znaczenia, czy jest tam thinsulate, czy go nie ma. Tam nie jest napisane, że to ma być thinsulate - stwierdza Suliga. Przekonuje, że materiał ten ma takie same parametry ocieplające jak thinsulate. Kilkakrotnie powtarza, że w umowach z wojskiem są tylko zapisy, że materiał ma być typu thinsulate. - Ile nasz materiał kosztuje - nie wiem. Nie zajmuję się zakupami - kończy.  

Nie mamy z tym problemu

Sprawa ocieplenia żołnierskich butów trafiła do Prokuratury Okręgowej w Warszawie, do wydziału wojskowego. Od kilku tygodni toczy się śledztwo w tej sprawie. Do producentów butów puka żandarmeria wojskowa. Byli również w Demarze, który po corocznych przetargach od 2014 r. dostarczył wojsku ponad 120 tys. par butów typu 933 i 933 A. za ok. 40 mln złotych brutto.  - Wszystkie umowy wykonywaliśmy zgodnie z wojskową dokumentacją. Z thinsulatem mogę pana zapewnić nie ma żadnego problemu. To jest g... burza po prostu. Panowie z żandarmerii, którzy byli u nas, też stwierdzili że to jest jakaś pomyłka - przekonuje dyrektor Demaru w Nowym Targu. - Nie będzie z tego żadnej sprawy. To nie jest tak, że to akurat żandarmeria nas kontroluje. Ona jest we wszystkich firmach. Mamy świetnych specjalistów i fachowców, nasze buty są najwyższej klasy. 

30 września 2020 roku wojsko ogłosiło wyniki przetargu za zakup zimowych trzewików wojskowych. Wygrał Demar. Dostarczył buty za cenę brutto 5.621.100 zł. Regionalna Baza Logistyczna w Krakowie przy ul. Montelupich zapisała w zawiadomieniu o wynikach przetargu, że kryterium oceny to: 60% - cena oferty, 20% - termin realizacji i 20% - gwarancja. Do przetargu stawał Wojas i konsorcjum składające się z kilku firm produkujących obuwie w Polsce, m.in Arm-ex, Gregor S.A. i firma Pszczółki. Demar zaproponował najniższą cenę.            

Żołnierze nie chcą w nich chodzić

Zimą dla piechura, zwłaszcza na poligonie, ważniejsze od karabinu są buty. - Letnie Demary 939 są bardzo dobre. Wszyscy je chwalą, są wygodne, dobrze nogę trzymają, taki trochę model amerykański. Zdecydowanie inaczej jest z butami zimowymi 933 i 933 A. Przez 20 lat, nawet jak wyjeżdżałem na misje, nigdy ich nie zakładam Są brzydkie, ciężkie i niewygodne. Od początku, odkąd pamiętam, zimowe buty zawsze były z Demaru. Te 933 nadawałyby się na stronę internetową „Dawnej Rabki Czar”. Babcie dawniej chodziły w takich butach, mocno ściskane. To są beznadziejne buty - suchej nitki nie zostawia na nich oficer z Podhala, który prosi o zachowanie anonimowości. Z podobną oceną tych butów spotykamy się, rozmawiając z kilkoma jeszcze innymi żołnierzami. Buty te zresztą łatwo przetestować. Sporo ofert ich sprzedaży wisi w sieci.   

Spore oszczędności

933 i 933 A produkuje albo produkowało w Polsce kilka firm. Od dużych, jak powszechnie znany na rynku producent obuwia Wojas, do Arm-exu z Radomia, zatrudniającego zaledwie 30 pracowników. - Tak, robimy też dla wojska te buty. Nigdy nie miałem reklamacji - mówi Marian Kasica, dyrektor tego ostatniego zakładu, kiedyś znana postać Nowotarskich Zakładów Przemysłu Skórzanego, ich ostatni dyrektor. - Ja tylko robię dla mundurówki. Czasami nawet startowaliśmy do przetargów razem, tworzyliśmy konsorcjum z Demarem i Wojasem. Ten but to nie najszczęśliwsze rozwiązanie, żołnierz ma za bardzo obciążoną nogę - ocenia Marian Kasica. Wyjaśnia, że w WTT, czyli w warunkach techniczno-technologicznych wojskowych butów 933, zapisano materiał typu thinsulate. Jego zdaniem zamiana jest możliwa, ale tylko wtedy, gdy zastosuje się materiał odpowiadający parametrom thinsulate. W takim przypadku producent ma obowiązek przedstawić sprawę w Wojskowym Ośrodku Badawczo-Wdrożeniowym Służby Mundurowej. Przy każdym wzorze jest tzw. karta uzupełnień, poprawek. - Nie spotkałem się z takim zapisem ze strony Damaru. My też robimy buty 933, ale cały czas dajemy do nich thinsulate. Dlaczego Demar to zrobił? Proste. Metr kwadratowy thinsulate to cena w granicach 60 zł. Demar stosuje materiał, który kosztuje 6 lub 7 zł. Zrobili błąd, wprowadzając te zmiany - uważa dyrektor Kasica.

Różnica jak między Cola Calą a Pepsi Colą

Producenta materiału, z którego korzysta Demar, znajdujemy pod Łodzią. Tomasz Mirosławski, dyrektor marketingu fabryki o nazwie Lama, potwierdza, że sprzedaje im włókninę poliestrową W420B i W0210B. - Thinsulate to nazwa producenta - wyjaśnia Mirowski. - Materiał jest identyczny. To taka różnica jak między cola colą a pepsi - przekonuje. Wyjaśnia, że gdy pojawia się klient, podaje gramaturę, rozmiar i firma mu to wykonuje. Co do szczegółów transakcji nie będzie się wypowiadał. Nie chce nawet zdradzić ceny, jaką trzeba wyłożyć na zakup ich materiału. - To nasza tajemnica handlowa - oświadcza. 

W dokumentacji techniczno-technologicznej Ministerstwa Obrony Narodowej, Wojskowego Ośrodka Badawczo-Wdrożeniowego Służby Mundurowej dotyczącej "trzewików zimowych 933A/MON" znajdujemy zapis o ociepleniu butów. Wg tych zaleceń ma to być włóknina typu thinsulate BZ, składająca się z 65% polipropylenu, 35% poliestru o gęstości 210 g/m kw. plus minus 5%.      

U sąsiada też byli

U Wojasa, w największej nowotarskiej firmie obuwniczej, nie bardzo chcą mówić o swoich sąsiadach z drugiej strony drogi. Tutaj też kilka dni temu pojawiła się żandarmeria wojskowa. Bardzo zdawkowo odpowiada o tym Wiesław Wojas, szef i właściciel firmy.- Od dwóch lat nie produkujemy tego modelu. Pytali o lata wcześniejsze, ale my nigdy nie zastępowaliśmy thinsulatu innym materiałem - zarzeka się. Na temat materiału, który stosuje Demar, nie chce się wypowiadać.

O informacje dotyczące prowadzonej sprawy  zwróciliśmy się do Prokuratury Okręgowej Wydział VIII do spraw Wojskowych, która zleciła czynności żandarmerii wojskowej. Aleksandra Skrzyniarz, rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Warszawie, poinformowała nas, że odpowiedzi uzyskamy, gdy zostaną one dostarczone do niej z wydziału ds. wojskowych. Czekaliśmy i ponaglaliśmy, ale do momentu oddania tego numery do druku odpowiedź nie nadeszła. Informację z prokuratury opublikujemy zatem, jak tylko do nas dotrze.

Ciekawe doświadczenie

Tymczasem udaje nam się zdobyć i porównać skrawki obu materiałów. Są białe. Thinsulate wydaje się mniej gęsty. Polewamy go wodą. Spływa po nim jak po papierze. Niestety w podobny sposób nie zachowuje się materiał, który stosuje Demar. 
Jurek Jurecki 

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

1
2
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
Jozef 2022-02-02 22:12:20
Slowo klucz - "najtansza"
Xyz 2022-01-19 07:14:46
Kruca...."To 20 decymetrów materiału gwarantuje, że żołnierz nie zmarznie ani nie przemoczy nóg." Normalnie może przeprawić się przez kałuże głęboką na dwa metry
Osiol 2022-01-17 22:07:47
I zakablowali....
Konicek 2022-01-17 17:24:16
Artykuł Jureckiego jest z lutego tego roku?
Nieźle.
stasek 2022-01-17 16:56:29
Kod cos musi z tym zrobic.
dzejem 2022-01-17 16:04:33
Taki sam biznesmen jak instruktor od maseczek - słoma z butów
Getry 2022-01-17 15:37:57
I tutaj potrzebna jest Jagna !
Romano 2022-01-17 15:22:01
Czyżby zapomniano o czymś takim jak dywersyfikacja dostaw? I to w wojsku? Od nich przede wszystkim spodziewał bym się twardego podejścia do takiego tematu. Nie można całości sił zbrojnych uzależniać od jednego źródła dostaw nawet w czasie pokoju!!!
Taki sobie turysta 2022-01-17 15:06:37
Sprawa wygląda na dużo poważniejszą i ciekawszą niż jakieś prymitywne prostackie oszustwo z podmianą materiału. Taki przekręt jest do wykrycia na dzień dobry i kompromitacja firmy jest gwarantowana. Po prostu nie da się w ten sposób oszukiwać. Nie sądzę, żeby właściciel firmy Demar był tak głupi.
Wania 2022-01-17 15:00:17
O take Polske walczyliśmy a ducha tchną do tej walki ten w słowach: niech się zmieni oblicze ziemi, tej ziemi. Jest spoko mamy kapitaliżm z ludzką twarzą oraz oligarchów. Sorry oligarchowie są wszędzie tylko nie u nas.

Reklama
2025-11-26 11:30 Fotografia nocna Marcina Szkodzińskiego. Wernisaż w Stacji Kultura 2025-11-26 11:00 W Tatrach drugi stopień zagrożenia lawinowego. Szlaki zasypane śniegiem (WIDEO) 2025-11-26 10:33 Dziwne drgania na kierownicy - kiedy winne są opony, a kiedy problem jest w zawieszeniu? 2025-11-26 10:25 Zjechał z drogi na latarnię, trudne warunki na drogach, policja ostrzega 2025-11-26 10:00 Małopolski konserwator zabytków kontra Zakopane, radni piszą do premiera Tuska 2 2025-11-26 09:30 Zaczynają się przygotowania do modernizacji Parku Górnego w Szczawnicy 2025-11-26 08:59 Coraz więcej śniegu, Zakopane i Tatry w zimowej szacie 1 2025-11-26 08:00 Pół wieku twórczej pracy, pamięć o tożsamości i sytuacje przejściowe 2025-11-25 21:35 Nie będzie likwidacji przedszkoli na terenie rabczańskiej gminy 2025-11-25 21:02 Jak znaleźć idealne mieszkanie? Krótki przewodnik po rynku nieruchomości - kluczowa rola, jaką odgrywa deweloper w Krakowie 2025-11-25 20:42 Zachowaj czujność na zakupach, wyprzedaże to dobra okazja dla kieszonkowców 2 2025-11-25 20:00 Nowe czterokołowce dla straży pożarnych w gminie Czarny Dunajec 7 2025-11-25 19:39 Nowa inwestycja drogowa w Lasku. Podpisano umowę na trzeci etap rozbudowy drogi powiatowej 2025-11-25 19:33 Wojewoda zakwestionował uchwałę o płatnym parkowaniu 1 2025-11-25 19:26 Podatki od nieruchomości w górę 15 2025-11-25 18:59 Rabczańscy policjanci zatrzymali mieszkańca Pacanowa i to wcale nie był Koziołek Matołek 2 2025-11-25 18:00 Łącz i rządź 1 2025-11-25 17:33 Forum Samorządowe w Nosalowym Dworze 7 2025-11-25 17:00 Miasto kupi działkę na Bulwarach Słowackiego? Sprawa budzi kontrowersje 13 2025-11-25 16:05 Stłuczka na zakopiance 2025-11-25 16:00 O pani, która malowała przędzą 2025-11-25 14:59 Policyjna akcja TOR również w Zakopanem. Każdy sygnał ma znaczenie 9 2025-11-25 14:09 Ostrzeżenie przed opadami śniegu. W Tatrach nawet 35 centymetrów 1 2025-11-25 13:32 Babiogórski Park Narodowy otrzymał profesjonalny sprzęt 2025-11-25 13:30 Wowa Bayak pod Gontem 2025-11-25 13:14 Strażacy usuwają lód i śnieg z mostu 1 2025-11-25 12:52 Duże roztopy i wielkie kałuże (WIDEO) 4 2025-11-25 12:00 Przewodnicy górscy szkolą się w Pieninach 2025-11-25 11:00 Powiatowe Igrzyska Młodzieży Szkolnej w Unihokeju Chłopców 2025-11-25 10:30 Andrzejki z Teatrem RZT 2025-11-25 10:01 Zakopane - sprzedam KOMPLET KAWIARNIANY 2025-11-25 10:00 Zakopane zmniejsza tegoroczny kredyt. Wyższe wpływy, niższe wydatki i korzystniejsze warunki finansowania 11 2025-11-25 08:59 W Zakopanem 5 st. C. i pada deszcz. Większe zagrożenie lawinowe 2 2025-11-25 08:00 Haft pieniński pełen kolorów 1 2025-11-25 07:43 Zadymienie w kotłowni na Olczy 2025-11-24 21:00 Spotkanie poświęcone Ks. Prof. Józefowi Tischnerowi 2025-11-24 20:00 Tynki na Ratuszu są krzywe, czy tylko... źle oświetlone 1 2025-11-24 18:59 W Zakopanem ponad 30 cm śniegu, w Nowym Targu ostrzeżenie przed roztopami 1 2025-11-24 18:00 Zamknięcie ul. Smrekowej w Zakopanem 3 2025-11-24 17:00 Nowy sprzęt dla druhów z gminy Szczawnica 1 2025-11-24 16:00 W Zakopanem odbędzie się Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Chirurgii Kręgosłupa 5 2025-11-24 15:00 Pijany kierowca z dożywotnim zakazem zatrzymany w Zakopanem 2025-11-24 14:00 Mędrole 2025-11-24 13:00 40-lecie Podhalańskiego Oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami (WIDEO) 1 2025-11-24 12:29 Orawski skansen zasypany 2025-11-24 12:00 Lata uciekają. Nowy teledysk Zaziego (WIDEO) 5 2025-11-24 12:00 Śnieżny weekend na Podhalu. 17 kolizji i pijany kierowca 11 2025-11-24 11:31 Jubileuszowa konferencja i wystawa w Galerii Władysława Hasiora 2025-11-24 11:00 Dziś kolejka na Kasprowy Wierch nie jeździ 2025-11-24 10:34 Druhowie pojechali do powalonego drzewa
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-11-26 10:30 1. Za nasze podatki mamy nowe oświetlenie LEDowe ulic. Dobrze bo będzie taniej - ale czemu taki trupi kolor? Nawet jak się kupuje od chińskich komunistów, to mamy wybór co najmniej 3 temperatur światła. Radni poczytajcie sobie o CRI. 2025-11-26 10:26 2. Czyli podatek za Czasów Filipowicza wzrósł o 30%? W 2024 już był burmistrzem 2025-11-26 10:22 3. Wyhulali się nie za swoje 2025-11-26 10:19 4. caly ten wasz cyrk sylwestrowy i wszystko co z tym zwiazane odbywa sie na zabytku Rówień Krupowa-os widokowa Tatr. Może dlatego wam nie ufaja w cywilizowanym swiecie moi bracia i lepiej ograniczyc wasze zapedy bo niebawem bedzie koncert staszka z gor na Nosalu ale tam naszczescie jest Kudłaty i nie bedzie wiele osób bo tpn nie robi nic za darmo i wprowadza bilety co innego u.m zakopane tu turysta ma wszystko za darmo :parking,sylwestra,busa wszystko podatki w góre a cenna za sylwestra plenerowego za darmoszke, siusiu,kupa, wodka i petarda w plecaku potem pogotowie, setki radiowozow w kolko przez pare godzin darcie ryja i sukces bylo cudownie kabaret trutem i te salwy smiechu modle sie o was o bracia moi bezradni 2025-11-26 10:11 5. Willa Turnia radni, bezradni. Nadzór komisaryczny w Oscypkowie piszą mieszkańcy do Tuska. 2025-11-26 10:10 6. Jedno Bryjakowi trzeba przyznać, nieźle wymyślił sobie ze zrobieniem maszynki do zarabiania pieniędzy dla miasta ze straży miejskiej. Tylko ile te biedne chłopaki zarobią dla nas? Może policzmy; najniższa krajowa x 2, pomnożone przez ilość strażników pomnożone przez 12 miesięcy to ile to wyniesie? Tak więc obatelu Bryjak sięgacie z ulicy po gorsze, a przelatują wam koło nosa miliony. To się nazywa utrwalanie patologii władzy. Taki z was pożytek. 2025-11-26 09:54 7. Cwaniaki , teraz chcą szantażować miasto zamknięciem drogi a przy okazji pozałatwiać inne tematy !!! 2025-11-26 09:49 8. Jesteś kolejnym z długiej serii "nie wiem, nie znam się ale się wypowiem". Patrząc na twoją (celowo z małej litery) wypowiedź jestem pewny, że nie rozróżnisz dróg to ci opowiem: są drogi gminne, drogi powiatowe, drogi wojewódzkie itd. . Za stan dróg odpowiada ich właściciel a o ile znam Chochołów to przebiega tam droga wojewódzka i wyobraź sobie że trzeba by na taczkę wojewodę wkładać. Co gorsza zgodnie z prawem w Polsce (bez względu czy jest ok czy też nie) za chodniki odpowiada właściciel przylegającej do chodnika posesji i tu trzeba się zastanowić kogo brać na taczki? Komendanta Policji że nikogo nie ukarał czy mieszkańców że nie odśnieżyli. A idąc dalej twoja pokrętną logiką to na południe od Rabki-Zdrój i całe podkarpackie trzeba wywieść na taczkach. 2025-11-26 09:22 9. Prawda skoro jesteś takim znawca koniunktury i rynku światowego to porównaj sobie chłopie ceny swiatowe surowców energetycznych w tamtym okresie i obecnym ,a być może dojdziesz do wniosku że konkret paliwowy w którym benzyna jest po pięć dziewiętnaście powinien być spełniony nie w stu procentach lecz dwustu 2025-11-26 09:22 10. Rządzą w tobie idioci, więc uważasz, że nie trzeba monitorować tych obszarów? Aha. Podobnie, uważasz, że osoby decyzyjne nie biorą pod uwagę innych obszarów zagrożeń? No cóż ... . Wy wszyscy na tym forum mienicie się Polakami? Aaaaaa, no tak, przecież to Zakopane. Innymi słowy, zaścianek.
2025-11-21 15:51 1. Brawo Agatko! Piękne, cudne, zachwycające prace! 2025-11-17 21:21 2. Teraz górale wprzedają swoją ojcowiznę żeby kupić nowe auto. Wszystkie te biznesy ze starym śmierdzącym sprzętem (mówiąc złomem) powinny być nakaz ogrodzenia blochą od ulicy. Podobnie ze składami budowlanymi. Tyle pięknych miejsć zostało oszpeconych przez lokalny interes. 2025-11-14 20:05 3. @Abeto, w samo sedno! 2025-11-14 04:43 4. tzn. niezłej. Dla wielu świetnej, dla mnie - niezłej. 2025-11-12 21:31 5. Towarzystwo własnej adoracjii..przykre... 2025-11-11 21:23 6. Jerzy Gruszczyński to też twórca świetnej muzyki ambient trochę w klimatach new age i berlin school, np.cykl Medytacje Tatrzańskie. 2025-11-08 22:32 7. do Dudas widzę, że jednak własność ziemi dla Ciebie jest rzeczą świętą tak jak Ty ją rozumiesz. Wspólnota 8 Wsi w Witowie zarządza m.in dolina Chochołowską i Lejową i takie rzeczy, o których piszesz nie mają miejsca. 2025-11-08 09:49 8. Biedni górale, takie dutki przepadły... Chyba łezkę uronię 2025-11-07 18:02 9. Do naleśnika. Masz racje. Własność ziemi to rzecz święta. Bez TPNu Tatry by staly tak samo gdzie stoją i górale by zarządzali tak jak i teraz.. mielibysmy płoty w poprzek Kalatowek, pijanych "stryków" zbierających opłaty przy ściezkach przez swoje przecież. Smażalnie mintaja nad Czarnym Stawem i korcmy z peruwiańską muzyką wzdłóż Doliny Kościeliskiej albo ryczące quady z łysolami na Goryczkowej. Mam dalej? Że byłoby inaczej? To dlaczego nie jest tam gdzie ta Gomora się pleni dzisiaj 2025-10-31 16:25 10. Przepiękne pracę. Wspaniałą atmosferą Czerwonego Dworu
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama
Polecamy


REKLAMA


FILMY TP

Pożegnania


REKLAMA


Dołącz do nas - facebook