Góralskie wesele według Mateusza Kiszeli (zdjęcia, wideo)
Reklama
Witam wszystkim czytelników, w tym artykule chcę wam przybliżyć to jak wygląda wesele góralskie z perspektywy fotografa i kamerzysty. Myślę, że będzie to interesująca lektura dla wielu ludzi zainteresowanych tradycjami skalnego Podhala.
Oczywiście najlepiej opiszą to zdjęcia i filmy, które chcę wam zaprezentować. Jako Fotograf Ślubny pochodzący z Zakopanego bardzo często fotografuję piękne, tradycyjne Śluby Góralskie. Chciałbym opowiedzieć wam na czym polegają różnice pomiędzy tradycyjnym weselem góralskim, a uroczystością bez góralskich obrzędów - oczywiście wszystko widziane moimi oczami.
Na sam początek mam dla was genialną zapowiedz ślubną od świetnego kamerzysty z Zakopanego-Piotra Gdulskiego, który wraz ze mną bardzo często pracuje na tego typu weselach. Można powiedzieć, że do perfekcji opanował nagrywanie tych bardzo trudnych technicznie zadań, które stawiane są przed kamerzystą ślubnym na weselu góralskim. Więcej prac Piotrka możecie obejrzeć na jego kanale VIMEO
Przygotowania do Ślubu
Skoro piszę o przygotowaniach nie może zabraknąć krótkiej wzmianki o ubiorze. Tutaj nie zobaczycie tradycyjnej sukni ślubnej, a prawdziwy strój ludowy, który przetrwał w niezmienionej formie od wielu wieków. Jedynym szaleństwem, na które może pozwolić sobie przyszła Panna Młoda jest wybór zdobień gorsetu, bluzki czy spódnicy, z których składa się ten tradycyjny strój. Wzory zdobiące gorset to motywy kwiatowe zaczerpnięte prosto z górskich rejonów. Strój Karoliny, który widzicie poniżej zdobiony jest cekinami układającymi się w kwiaty.
Każdy strój wykonywany jest na indywidualne zamówienie, stąd każdy jest inny. Wyżej mogliście podziwiać bogaty strój nabijany cekinami, zaś poniżej prezentuję wam ubiór ręcznie haftowany przez miejscowe hafciarki, które tworzą te cuda.Kwiaty haftowane na gorsecie mają swoje znaczenie np. lilia oznacza czystość.
Kolejną kwestią jest fryzura Panny Młodej, tak jak tradycja nakazuje włosy powinny być spięte w kok, tzw. „cubę”. Natomiast do włosów koniecznie musi być przyczepiona wstążka z mirtem, która później wykorzystywana jest przy obrzędzie cepcowin. Wszystkie dodatki typu kolczyki, naszyjnik czy bransoleta zrobione są z prawdziwego korala, najczęściej z dodatkiem złota. Na nogach oczywiście nie może zabraknąć skórzanych kierpiec w kolorze czarnym lub brązowym w zależności od upodobań.
Natomiast jeżeli chodzi o ubiór Młodego Pana, tutaj strój nie różni się od tego noszonego przy innych okazjach. Na strój młodego składają się: koszula,portki,kapelusz, kierpce, spinka do koszuli, opasek, oraz cucha którą zarzuca się na ramiona- przewiązana jest białą wstążką. Wprawne oko jednak rozróżni kawalera od żonatego mężczyzny. Po ślubie nie nosi opaska ani piórka przy kapeluszu, są to bowiem atrybuty stanu kawalerskiego.
Skoro wiecie już jak wyglądają Państwo młodzi w swoich pięknych, tradycyjnych strojach, czas opowiedzieć wam troszkę o przygotowaniach do ślubu. Główna część odbywa się w domu Pani Młodej. To tutaj zbiera się najbliższa rodzina i to właśnie tutaj przyjeżdżają pytace oraz kapela góralska,by wraz z Panią młodą wysłać druhny (druzcki) konnym zaprzęgiem po młodego Pana, do jego domu. Nierzadko Młoda jest z Zakopanego, a Młody z Bukowiny czy Białki Tatrzańskiej. Są to znaczne odległości, mimo to jak tradycja nakazuje podróżuje się końmi, stąd też nie rzadko fotograf i kamerzysta rozpoczynają pracę ok 9-10 rano. Bardzo ważne jest by umiejętnie sfotografować te wszystkie zawiłe elementy, gdyż właśnie na reportażowym podejściu do tematu zależy młodej parze..
Zadaniem druhen (druzcek) jest pomoc w ubieraniu młodego Pana, założenie opaska czy czerwonej wstążki do cuchy, która jest oznaką stanu kawalerskiego.To właśnie tą wstążkę niebawem zamieniać będzie na białą Pani Młoda, ale o tym później.
Gdy młody Pan jest już pięknie ubrany i gotowy do drogi, wówczas ma miejsce pierwsze błogosławieństwo w domu rodzinnym młodego, gdzie błogosławią go jego rodzice.
Następnie druhny (druzcki) wyprowadzają Pana Młodego z domu pod ręce i wspólnie udają się zaprzęgiem konnym do domu Pani Młodej, gdzie będzie miało miejsce błogosławieństwo obydwojga przyszłych małżonków.
W międzyczasie w domu Pani młodej zbierają się goście, rodzina i sąsiedzi.
W czasie, gdy młody jest w drodze, co zwykle zajmuje sporo czasu, ubiera się Pani Młoda, zwykle podczas ubierania pomagają druzcki, bądź mama młodej Pani.
Młoda Pani zwykle wita Pana Młodego i najbliższych z jego rodziny na zewnątrz- przed domem. Cały orszak prowadzą pytace, którzy śpiewają tradycyjne przyśpiewki. To nie jedyne zadanie, które będzie stać przed pytacami. W dniu wesela do ich obowiązku należy ciekawie poprowadzić obrzęd cepca,czyli „wykupienia” Pani Młodej.
W domu Młodej Pani ma miejsce kolejny ważny obrządek -zmiana koszuli na tą, którą przygotowała dla swojego wybranka Młoda Pani. Wtedy również zmieniona zostaje wstążka z czerwonej na białą. Po tym obrzędzie rodzice błogosławią swoje dzieci i wszyscy wybierają się do kościoła.
Ceremonia ślubu
Ceremonia w Kościele nie różni się prawie od każdej innej poza kilkoma detalami. To drużbowie i druhny (druzcki) prowadzą Młodych przed ołtarz przy pięknych dźwiękach kapeli góralskiej , ksiądz natomiast ubrany jest w ornat z motywami ludowymi. Zdjęcia które oglądacie poniżej zostały zrobione w pięknym Kościele pod wezwaniem św Anny w Zębie – notabene rodzinnej wsi jednego z naszych najlepszych skoczków narciarskich Kamila Stocha.
Po zakończeniu obrzędów kościelnych młoda Para jedzie końmi pięknym, barwnym korowodem z muzyką i śpiewem przez malownicze tereny do karczmy. W dalszej części artykułu pokaże wam jak wygląda prawdziwe wesele góralskie na Podhalu. Wszystkie okoliczne wsie, takie jak: Murzasichle, Białka Tatrzańska, Bukowina, Dzianisz, Witów czy Chochołów obchodzą tą uroczystość bardzo podobnie jak robi się to w samym Zakopanem czy Kościelisku.
Pierwszy Taniec
Początkowo wszystko przebiega dokładnie tak samo jak na tradycyjnym weselu. Rodzice witają młodych chlebem i solą, a Młoda Para wita przybyłych na wesele gości. Następnie jest już spora zmiana, ponieważ nie ma życzeń, wszyscy goście zasiadają do obiadu, po którym następuję pierwszy taniec. Chwile później Młoda Para kroi tort, który jest podany bezpośrednio po obiedzie. Jak widzicie harmonogram dnia jest bardzo napięty, tym bardziej, że przecież trzeba zabawiać w międzyczasie sporą liczbę gości, może dla niektórych z was będzie to szok, ale na wesele góralskie potrafi przybyć 300-400 osób, a podobno zdarzały się i większe. Fotograf i kamerzysta mają ręce pełne pracy. Mówiąc szczerze dzieje się tyle, że nie rzadko jemy obiad na kolanie, w 3 minuty albo nie jemy go wcale i nie przez brak gościnności, ale dlatego że zwyczajnie nie ma na to czasu.
Plener z drużyną
Kolejnym punktem obowiązkowym jest tzw. Plener Z Drużyną. Para Młoda, wszyscy drużbowie i druzcki wybierają się wraz z fotografem i kamerzystą, by wykonać kilka mniej lub bardziej formalnych kadrów z widokiem na góry. Oczywiście jako iż wszyscy są w świetnych humorach można wykonać naprawdę genialne, spontaniczne zdjęcia. Zwykle jedziemy w miejsce niezbyt odległe od sali weselnej , aby nie tracić czasu na dojazdy i mieć więcej czasu na zdjęcia. Popularne są te miejscówki, które mają świetny widok na całe pasmo Tatr z królującym Giewontem. Stąd też najlepsze miejsca to te położone wyżej jak: Furmanowa, Salamandra, Stołowe czy Antałówka . Większość par decyduję się również na sesję ślubną w górach innego dnia, wtedy zwykle wybieramy się wysoko w Tatry. Spora część nowożeńców wybiera lokalizacje takie jak: Kasprowy Wierch, Nosal czy Morskie Oko.Klikając w poniższy link możecie zobaczyć przykładowy Plener Ślubny Bernadki i Damiana z Kasprowego Wiechu.
Przy okazji pleneru ślubnego z drużyną chciałbym opowiedzieć wam trochę o roli druzcek i drużbów na weselu. Do obowiązków tzw. drużyny należy pomaganie Parze Młodej podczas całego dnia,przykładowo donoszenie alkoholu, zabawianie gości. Oczywiście najważniejszym zadaniem jest uczestnictwo i spora rola,którą mają do odegrania podczas obrzędu cepowin. W drużynie znajdują miejsce tylko kawalerowie i panny i jest ich od 4 do 12 par w zależności od regionu Podhala.
Tańce i zabawy
Dwa słowa również chciałbym poświęcić samej imprezie. Poza tradycyjnymi cepowinami, które opisuję dla was poniżej nie ma tutaj zbytnich różnic pomiędzy zwykłym weselem, a weselem góralskim. Jest głośno radośnie i wszyscy weselnicy świetnie się bawią. Zabawa trwa zwykle do białego rana.
„Jedzą, piją, lulki palą,Tańce, hulanka, swawola; Ledwie karczmy nie rozwalą.”,
Tradycyjny góralskie cepowiny
Najważniejszą częścią wesela są cepowiny pani młodej. Pytace i Starościny muszą się wykazać szerokim wachlarzem śpiewek związanych z wykupieniem pani młodej. Druzcki i drużbowie swoim śpiewem powinni wykazać zalety i uciążliwości życia małżeńskiego, złożyć życzenia i pożegnać ze stanem panieńskim. Młody musi wykupić swój kapelusz i na koniec zaśpiewać oraz zatańczyć ze swoją żoną.
Śpiewają również wszyscy weselnicy i jest to odpowiednik życzeń na zwykłym weselu tyle, że tutaj przyjmują one formę śpiewaną. Na koniec tańczone są tradycyjne góralskie tańce tzw. solówki. Dla fotografa i operatora kamery jest to jeden z najcięższych momentów z całego dnia, tradycyjne cepowiny potrafią trwać do 3 godzin. Zdecydowanie brakuje miejsca, ponieważ jednocześnie na parkiecie potrafi znaleźć się na raz 200 osób, zarazem jest to jeden z ciekawszych do fotografowania momentów podczas całego wesela. Trzeba więc być maksymalnie skoncentrowanym, by uchwycić te unikalne momenty, które są tak bardzo istotne dla Młodej Pary.
Mam nadzieję, że przebrneliście do końca artykułu i choć trochę przybliżyłem wam wesele góralskie i jego piękne tradycje, które kultywowane są na całym Podhalu.
Fotograficznie nie jest to temat łatwy ze względu na dużą ilość ludzi, ciemne sale i kościoły, ale za to jakże wdzięczny, piękny i totalnie inny niż w każdym regionie Polski. Jest to mój pierwszy tak długi artykuł,więc liczę na wyrozumiałość czytelników.
Fotografia : Mateusz Kiszela
Opracowanie : Mateusz Kiszela
Materiały Filmowe : Piotr Gdulski
Karczmy które zostały pokazane w materiale: Karczma Harenda , Karcma Góralsko, Zajazd Furmański, Karczma Witowianka
PRACA | dam NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż KOŚCIELISKO Kiry sprzedam działkę budowlaną do wyboru 27 arów lub 18 arów lub 9 arów. Działka około 300m od wejścia do Doliny Kościeliskiej. Działka objęta planem zagospodarowania 3MN tel 660797241 b12.pl. 660797241 Tel.: 660797241
PRACA | dam Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
USŁUGI | budowlane BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
USŁUGI | budowlane REMONTY I WYKOŃCZENIA od A do Z. 572624414.
SPRZEDAŻ | różne SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
PRACA | dam PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
USŁUGI | budowlane TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com Tel.: 798625975
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż Sprzedam tanio! PENSJONAT Z WYPOSAŻENIEM W SZAFLARACH. 513 243 420.
PRACA | dam Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA.
Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale
Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia.
668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/ Tel.: 668 309 058 WWW: slowikarchitektura.pl/
NIERUCHOMOŚCI | wynajem Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
PRACA | dam Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984 Tel.: 723
PRACA | dam KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl Tel.: 609820250
USŁUGI | inne PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
PRACA | dam Cukiernia Samanta w Kościelisku zatrudni kobietę na stanowisko POMOC CUKIERNIKA. Praca w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy. Praca w godzinach wczesnoporannych. Tel. 602387393.
PRACA | dam Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574 Tel.: 500160574
PRACA | dam Przyjmę dwie dziewczyny najlepiej z Zakopanego NA STOISKO Z OSCYPKAMI w Zakopanem (12.12.25-12.01.26). Praca dobrze płatna. 664 497 808.
PRACA | dam Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
PRACA | dam WIZY USA, WYJAZDY, ZIELONA KARTA. 501 809 644
PRACA | dam Przyjmę do pracy PIZEERA Z DOŚWIADCZENIEM, praca 4/5 dni w tygodniu, od 16:00 do 1:30. Zakopane. Stawka: 30 zł/godz. 692 242 042.
USŁUGI | inne PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
PRACA | dam Zatrudnię Recepcjonistkę/Recepcjonistę: - umowa o pracę - w hotelu 4* - możliwość rozwoju: szkolenia, kursy - konieczna znajomość języka angielskiego - doświadczenie mile widziane, ale jeżeli nie masz doświadczenie, to wszystkiego Cię nauczymy:). 600087765 stamary.pl praca@wo-ma.com Tel.: 600087765
PRACA | dam PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam Piekarnia rzemieślnicza TuChleb w Zakopanem zatrudni piekarkę/piekarza, cukierniczkę/cukiernika oraz osobę do przyuczenia. 602124461 Tel.: 602124461
USŁUGI | budowlane DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
NIERUCHOMOŚCI | kupno Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info Tel.: 788
USŁUGI | budowlane MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | kupno Kupię działkę budowlaną Nowy Targ i okolice. 608 729 122.
BIZNES Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
PRACA | dam Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
PRACA | dam Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam INSTRUKTORZY NARCIARSCY www.szkolajurgow.pl tel. 692001268
USŁUGI | inne WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
SPRZEDAŻ | różne LIKWIDACJA SKLEPU "WOD-KAN I ŁAZIENKI". WYPRZEDAŻ ASORTYMENTU W ATRAKCYJNYCH CENACH. W tym: baterie, umywalki, itp. Zapraszamy: ul. Chramcówki 33, Zakopane.
Stosując pliki cookie (tzw. ciasteczka), portal Tygodnika Podhalańskiego 24tp.pl zapamiętuje parametry logowania użytkownika oraz prowadzi statystyki oglądalności strony. Korzystając z portalu akceptują Państwo otrzymywanie plików cookie z serwisu 24tp.pl. Ustawienie to mogą Państwo zmienić w dowolnym momencie blokując pliki cookie w ustawieniach prywatności swojej przeglądarki internetowej.
Od 25 maja br. w Polsce obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO). Także na naszym portalu używamy technologii, np. plików cookies, do zbierania i przetwarzania danych osobowych, podobnie jak nasi zaufani partnerzy.
Zgodnie z RODO dane osobowe to wszystkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. Są nimi nie tylko imię i nazwisko, czy adres, ale także choćby adres e-mail, czy adres IP, zapisywane w plikach cookies.
Administratorem danych osobowych, pozyskiwanych przez portal 24tp.pl i tygodnikpodhalanski.pl jest Zakopiańskie Towarzystwo Gospodarcze sp. o.o.
Pragniemy Was zapewnić, że wszelkie pozyskiwane dane, przez nas lub przez naszych zaufanych partnerów przetwarzamy tylko w zakresie, na jaki zezwala RODO, a więc:
- gdy jest to niezbędne do zawarcia lub wykonania umowy;
- gdy wynika to z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, np. w celu zapewnienia bezpieczeństwa usługi;
- gdy posiadamy dobrowolną zgodę użytkownika.
Odbywać się to będzie zawsze na podstawach prawnych, dopuszczalnych przez RODO.