2024-11-03 15:00:36

Zakopane

Burza o Burzca, jedni ciskają gromy inni własną piersią bronią przeprowadzki

Reklama

Rakieta, Kosmonautka i Syn Nieba - trzy rzeźby zostały usunięte sprzed zabytkowej willi "Chochlik".

- Jesteśmy przerażeni, z jaką łatwością został zniszczony teren wpisany do rejestru zabytków. To barbarzyństwo - Przemysław Jeżmirski krótko i dosadnie podsumowuje prowadzoną przez miasto konserwację trzech rzeźb autorstwa Henryka Burzca. W minionym tygodniu ciężki sprzęt wjechał pod "Chochlika", rzeźby przeniesiono na plac za willą "Myszka", gdzie pod gołym niebem są restaurowane. Na ten cel Zakopane pozyskało 250 tysięcy złotych.

Przemysław Jeżmirski wraz z żoną, Katarzyną Sikorą prowadzą w "Chochliku" Projekt "Raj". W wiekowym domu goszczą twórców z kraju i ze świata. Odwiedzający poznają historię niesamowitego miejsca, które przeszło sto lat służyło artystom. Tu tworzył swe portrety Teodor Axentowicz, dla którego letnią pracownię zaprojektował Stanisław Witkiewicz. Dom stale pozostawał w rękach artystów. Był ich pracownią jak i mieszkaniem. Pomimo bliskości centrum Zakopanego, stoi na uboczu, nad potokiem Bystra. Otoczony jest zielenią i rzeźbami Henryka Burzca, który w 1984 roku otworzył pracownię dla gości. Stworzył swą autorską galerię. Wzdłuż wiodącej do niej ścieżki ustawił sześć betonowych rzeźb - Millenium, Rodzina, Poranek, Syn Nieba, Kosmonautka, Rakieta.

Osiem lat po śmierci artysty, w 2013 roku jego córka podarowała rzeźby miastu. Rok później przeprowadzono ich pierwszą renowację. Obecnie rzeźby są znów w bardzo złym stanie. Miasto starało się o pieniądze na ich remont z programu "Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej". Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku przyznało 250 tysięcy złotych na renowację trzech z nich. Do naprawy spod "Chochlika" zabrano Rakietę, Kosmonautkę i Syna Nieba.

Jak krasnal w ogrodzie

Lokatorzy z "Chochlika" twierdzą, że miasto niszczy swój historyczny, chroniony zapisami konserwatorskimi obszar. Kompozycja artysty została ich zdaniem zdegradowana i to za pieniądze z funduszu "Niepodległa". - Gościmy tu ludzi z całej Polski, z zagranicy. Rozmawiamy z nimi, z Akademią Sztuk Pięknych w Katowicach, która jest moją Alma Mater, rozmawiamy w środowiskach artystyczno-muzealno-konserwatorskich. Miasto bez konsultacji, bez debaty zabiera sobie rzeźby w celach dekoracyjnych, żeby je ustawić wokół urzędu, "by cieszyły oko". A przecież to nie krasnale ogrodowe - złości się Przemysław Jeżmirski. Przypomina, że trzy rzeźby zostaną przeniesione po konserwacji pod urząd miasta, a czwarta, Rodzina na rondo w Kuźnicach. Tak, jak zażyczył sobie ksiądz dyrektor z "Księżówki".

Przypominamy, że środowisko artystyczne przyklasnęło, gdy miasto pięknie wyeksponowało "Taniec góralski" na ulicy Kościuszki naprzeciw dworca kolejowego. - Owszem, tańcząca góralska para stała na tyłach domu. Bo artysta, Henryk Burzec robił ją na zamówienie do innego miasta i nie została nigdy odebrana. Faktycznie niszczała, dobrze, że ją wyeksponowano przy dworcu - przyznaje Przemysław Jeżmirski. - Ale po wyrwaniu czterech rzeźb pod pracownią zostaną tylko dwie rzeźby i trzy kwietniki. O teren nikt nie dba. A można by tu urządzić piękny skwer, miasto miałoby dodatkową atrakcję na wysokim, artystycznym poziomie.

Wraz z żoną pokazują zdjęcia i filmiki. Twierdzą, że na rzeźby lana jest woda pod ciśnieniem. I że prowadzący renowację planowali wyciąć wszystkie drzewa i krzewy z zagajnika wokół domu. - Obroniliśmy jodłę, chcieli wszystko wyciąć. Miała zostać tylko jarzębina - mówi Katarzyna Sikora. - Pod dom nam wjechał ciężki sprzęt, jesteśmy traktowani w sposób lekceważący. Jej mąż podkreśla, że przestrzeń publiczna jest przestrzenią wspólną. A jest traktowana jak własność miasta. - Była alternatywa przejazdu przez teren "Świerka" - wystarczyło wyciąć krzaki i dostęp do rzeźb byłby od tyłu domu. Najbardziej bulwersujące jest przeniesienie rzeźb i sposób w jaki to się odbywa, bez poszanowania obiektu historycznego - zaznacza Przemysław Jeżmirski.

Zero wody

- Konserwację rozpoczęliśmy od przeniesienia rzeźb i piaskowania na sucho drobnoziarnistym piaskiem. Nie ostrym. Nie było żadnej wody - podkreśla Andrzej Wolak, którego zastaliśmy przy pracach konserwatorskich. Wyjaśnia, że mokre fragmenty, które widzimy na szczelinach, to efekt otwarcia porów w bryle rzeźby. Po tym zabiegu piaskowania na sucho z pęknięć wydostaje się woda i pomału odparowuje na zewnątrz. Pęknięcia powstały na skutek działania wilgoci w dużym zacienieniu. Przez lata pojawiły się mchy, które wrosły w pęknięcia mrozowe i powodują dalsze uszkodzenia.

- To jest beton z lat 80. Rzeźby były robione na konstrukcji żebrowej, stalowej z narzutu i mimo że z cementem było wtedy krucho, jak się przekonaliśmy, wykonane są one z wysokiej klasy cementu i są bardzo twarde i odporne. Nie używamy absolutnie wody. O tej porze roku byłoby to zabójstwo dla tych rzeźb - zapewnia wykonawca.

To, co mieszkańcy willi Chochlik mogli z daleka zaobserwować i ocenić jako traktowanie wodą - to była dezynfekcja preparatem biobójczym, rozpuszczonym w denaturacie. Końcowy efekt po oczyszczeniu da impregnacja strukturalna preparatem krzemoorganicznym w rozpuszczalnikach organicznych. Także bez użycia wody. Impregnacja wzmacnia kamień i zabezpiecza przed ingerencją wody.

Agata Nowakowska-Wolak dodaje, że zanim zdecydowała się wziąć udział w przetargu na remont rzeźb, mieszkańcy willi "Chochlik" - należącej do rodziny Teodora Axentowicza, nie byli przeciwni przenoszeniu rzeźb. - Mieli obiekcje co do trasy ich transportu wzdłuż brzegu potoku, po działce miejskiej. Bali się, że może to spowodować uszkodzeniem domu lub brzegu rzeki. Proponowali inne rozwiązania, które były dużo bardziej skomplikowane i inwazyjne. Mimo to, dla ich dobrostanu podejmowaliśmy próby uzyskania zgody na przejazd przez sąsiednią posesję domu wczasowego "Świerk" i dwukrotnie dostaliśmy odmowę, ze względu na trwający proces sprzedaży tej nieruchomości - przypomina Agata Nowakowska-Wolak.

Chochlik informacyjny

Przewiezienie rzeźb od strony willi "Myszka" wymagało wielu uzgodnień, między innymi zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na wycinkę dwóch drzew: jodły i brzozy. Oraz na pielęgnację jodły, która przysłaniała gałęziami Rakietę.

- Dopóki te uzgodnienia trwały, nie byłam pewna, czy w ogóle się tego zadania podejmiemy. I czy mimo wygranego przetargu nie odstąpię od umowy. Tu bardzo pomocni okazali się wszyscy zaangażowani w sprawę urzędnicy, ponieważ wszystkim zależało na realizacji tego przedsięwzięcia. Ostatecznie wybraliśmy optymalne rozwiązania, zarówno co do transportu jak i tych dzieł sztuki, a także nieszkodliwe w stosunku do willi "Chochlik" i jej mieszkańców - podkreśla Agata Nowakowska-Wolak.

Uważa, że prowadzący "Raj" rozpętali nagonkę tak na urząd miasta, jak i na prowadzących renowację. - Wylał się na nas hejt. Kontestowano cały projekt, moje kompetencje i metody pracy, łącznie z doniesieniem na policję i do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz do Centrum Rzeźby Polskiej. Poddano nas wszystkich silnemu stresowi. Tymczasem my pracowaliśmy nad najlepszym rozwiązaniem problemu. Pani Joanna Staszak jako osoba prowadząca cały projekt poinformowała właściciela willi "Chochlik", a ja ich najemców o przebiegu mającej się rozpocząć następnego dnia akcji, jednak na skutek prawdziwego chochlika - błędu w adresie mailowym, informacja ta dotarła do właściciela dopiero wieczorem - wyjaśnia Agata Nowakowska-Wolak.

Dodaje, że projekt o nazwie "Zakopanemu w darze. Konserwacja rzeźb plenerowych Henryka Burzca" realizowany jest w porozumieniu i przy pełnej akceptacji Ludomiry Burzec, która rzeźby ojca podarowała miastu Zakopane. Bo artysta robił je w celu upiększenia przestrzeni miejskiej.

Iwona Grzebyk-Dulak, wiceburmistrz Zakopanego, także broni pomysłu przeniesienia rzeźb znad potoku w bardziej eksponowane miejsce. Pozytywnie zaopiniowali pomysł radni podczas obrad komisji kultury. Usytuowanie odnowionych rzeźb w niewielkiej odległości od "Orbit" oraz wyznaczonego w zeszłym roku krakowskiego południka zerowego, gwarantuje jej zdaniem "spójność tematyczną". Pozwoli także na znacznie lepsze wyeksponowanie rzeźb w przestrzeni publicznej. Wiceburmistrz przypomina, że o przyznaniu dotacji decydowała komisja złożona ze specjalistów z dziedziny rzeźby, konserwacji oraz architektury. Co ma potwierdzać, że inicjatywa miasta lepszego wyeksponowania rzeźb jest zasadna.

- Lekkość i pewność, z jaką jest to wszystko robione za publiczne pieniądze, jest oburzająca - podsumowuje Przemysław Jeżmirski. Przypomina, że wykonawcy do 15 listopada mają nasadzić w miejsce wyciętych nowe drzewa i zrekultywować teren.

Rafał Gratkowski

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

grel 2024-11-05 14:36:51

Strzembosz kiedys deklarowal, ze jego srodowisko zawodowe " samo sie oczysci".
Jak widac mydla tam nie znaja.
Co gorsza, tam koniecznie potrzebny boraks.

pisior z poprzedniego układu 2024-11-04 14:59:54

marzysz towarzyszu o pomniku dla nich? :-) zastanów się lepiej co będzie z harcerzykiem pinokio i jego szefem byłej kancelarii, bo pawełek uwielbiający Dominikanę SYPIE

druh Marek 2024-11-04 14:02:59

To niby chcesz cementowego Strzembosza ? .
Gdzies na Rowni ?
A co z Pstrowskim czy Moczarem ?
Spusc se wode, bo jedzie na kilometr.

pisior z poprzedniego układu 2024-11-04 10:00:29

cd. pisiowej dekomunizacji przestrzeni publicznej no i osobowej. Ostatnio długopis grzmiał o umacnianiu komunistów w sądach przez prof. Strzembosza, ale biedaczek zapomniał o tym, że na jego 85 urodziny wysłał do niego list z życzeniami i podziękowaniami za walkę o demokracje. Zapomniał biedaczysko również o tym, że po cichutku nocą mianował na sędziego trybunału stanu stanisława piotrowicza prokuratora stanu wojennego tego, który książeczkę PZPR dzierżył głęboko w kieszeni :-)

zbyrcok 2024-11-04 09:26:58

jestem za a nawet ... przeciw , tutaj też widać są zdania za i przeciw

tak kiedyś też bywało w kraju .... obojga narodów

gdyby przez potok kiedyś przeszła "wielka woda" to "ona" by była jednego

zdania trzeba je przenieść zgodnie z biegnącym nurtem w inne miejsce ...
bo za blisko potoku już długo stoją i zasiedzenie sobie uzurpują ...

pisior z poprzedniego układu 2024-11-04 08:38:21

w latach 70 jeżeli ktoś potrzebował materiałów na budowę domu, to był przymuszany do tego, aby zapisać się do PZPR. Właściwie mało kto miał paszport a jeżeli już jakimś cudem miał! to po powrocie z zagranicy musiał go oddać i był na posterunku milicji, a tu proszę takie orbity! lądowały obok UM. Jacy ci komuniści byli ekspertami sztuki :-)

Ewa 2024-11-04 00:15:16

Jak najbardziej popieram renowację i przeniesienie rzeźb na teren miasta, gdzie będą wyeksponowane. Rzeźby te są piękne i będą cieszyć oko mieszkańców i gości, a do tej pory tylko niszczały. Na pewno Pan Burzec chcibyłby tego i byłby dumny. Państwo najemcy nie mają prawa przywłaszczać sobie tych rzeźb, bo córka Ludmiła podarowała je miastu.

Iwona 2024-11-03 16:41:39

Bardzo prosiłabym TP o zamieszczenie pełnej wersji listu corki Artysty, ważny jeśli najważniejszy głos. Oczywiście popieram przeniesienie rzeźb i działania miasta i najmniej w tym jest istotne, że to miasto jest właścicielem rzeźb. Przez 12 lat mieszkałam niedaleko Sienkiewicza i widziałam jak te rzeźby gniją i umierają, wręcz kwitną. Nie widziała żadnego konstruktywnego działania. To wg mnie cmentarz tych prac. Teraz szansa odrestaurowania i możliwość błyśnięcia za państwowa kasę. Mam nadzieję, że todofinansowanie jest obwarowane konkretnymi warunkami i udostępnieniem tych prac oraz godnym miejscem ekspozycji!

Reklama

Galerie

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam ROWER DZIECIĘCY 24" koła. 603 750 117.
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ 25 arów w Niedzicy z dobrym dojazdem, tel. 503-723-789
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. 502 647 392.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MERCEDES E KLASSE, combi, W211, 2.2 CDI, r. 2004 - 502 647 392
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.