Filmowy wehikuł czasu, łezka w oku się kręci

Prezentowane plakaty pochodzą z kolekcji Marcina Palidera, który swoje skarby przechowuje od ponad pół wieku pod łóżkiem. Tych plakatów filmowych z lat 70. i 80. XX w. zgromadził ponad 300, niektóre są bardzo wartościowe, kilka z nich ma autografy artystów. W nowotarskiej galerii zmieściło się kilkadziesiąt.

- Ta wystawa powstała z pasji - przekonywała Anna Dziubas, szefowa Jatek otwierając wystawę, dodając, ze wybór nie  był prosty.

Marcin Palider ucząc się w nowotarskim liceum w latach 70. ubiegłego filmu był bywalcem Dyskusyjnego Klubu Filmowego. Filmy go tak pochłonęły, że razem z Konradem Nowakiem postanowili zapisać się w Krakowie na kurs kinooperatorów. Jeździli na zajęcia co dwa tygodnie, często urywając się z lekcji. Liceum miało zakupić projektor 35 mm, do czego nie doszło, a DKF przeniósł się ze szkoły do nowotarskiego domu kultury.Ale pasja do filmów została, podobnie jak zamiłowanie do kolekcjonowania plakatów z nimi związanych.

Polskie plakaty filmowe różniły się wtedy od tych powstających za granicą. Nie były komercyjne, często były swoistymi dziełami sztuki. Nie było na nich twarzy aktorów odgrywających główne role, często była to synteza całego filmu. Jak obrazy działały plamą, kolorem, były malarskie i jednocześnie skierowane do inteligentnego odbiorcy.

Polska Szkoła Plakatu powstała w latach 60. ubiegłego wieku, wtedy były jej najlepsze lata. Marcin Palider ma dwa plakaty z tych lat - z filmu "Ostatni etap" i "Faraon". Bardzo oszczędne, operujące skrótem.

- Plakaty powstające w latach 70. były pokłosiem tych najlepszych lat polskiej szkoły plakaty, w latach 80. był już schyłek - opowiadał właściciel kolekcji podczas piątkowego wernisażu.

Pierwsze plakaty zdobył w Krakowie podczas kursu, potem odwiedzał podhalańskie kina m. in. w Czarnym Dunajcu czy Poroninie, gdzie prosił o nie kasjerki. - W kinie nowotarskim pracował mój wujek. Miałem dostęp do kabiny projekcyjnej , gdzie leżały plakaty, które zeszły już z afiszy - wspominał. Zazwyczaj zanoszone były do kotłowni i niszczone. - Jak Ania Dziubas powiesiła w galerii te plakaty to jakby mi się otworzyła kapsuła czasu. To moja młodość - nie krył wzruszenia Marcin Palider przekonując jednocześnie, że większość z tych filmów zobaczył. Podobne emocje towarzyszyły także innym gościom piątkowego wernisażu. Wizyta w Jatkach tym razem to nie tylko uczta estetyczna, ale także wspomnienia świetnych, często kultowych filmów granych w latach 70. i 80. ubiegłego wieku. Łezka w oku zakręciła się nie jednej osobie tego wieczoru...
Beata Zalot