2019-02-04 15:50:33

Zakopane

Nie żyje Stanisław Karpiel. Projektował wieżę sędziowską na Wielkiej Krokwi

Odszedł twórca projektu Resort Narciarski Kurortu Tatrzańskiego, wielki orędownik powrotu Zakopanego na narciarską mapę Europy.

Miał 93 lata i szereg świetnych architektonicznych realizacji - tak w Zakopanem jak i na świecie. Był człowiekiem bardzo skromnym, środowisko narciarskie płacze, bo bez ludzi pokroju Stanisława Karpiela Zakopane i Podhale staje się uboższe. Niektórych ludzi nie da się zastąpić.

"Odszedł bliski przyjaciel inżynier architekt Stanisław Karpiel. Narciarz zjazdowy, skoczek narciarski, projektant wielu obiektów sportowych w tym wyciągu na Goryczkowej i Wielkiej Krokwi. Współzałożyciel i członek Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Narciarstwa i Przyrody. Wielki Orędownik rozwoju narciarstwa w Zakopanem i na Podhalu. Autor projektu Resort Narciarski Kurortu Tatrzańskiego. Dobry człowiek. Cześć Jego Pamięci. Będziemy kontynuować Twoje dążenia do przywrócenia Zakopanemu należnego mu miejsca na narciarskiej mapie tej części Europy. Płaczemy po Tobie całą rodziną i bracią narciarską - tak żegna zakopiańczyka Towarzystwo Przyjaciół Narciarstwa i Przyrody.

rav

Poniżej archiwalny tekst, jaki w "Tygodniku Podhalańskim" opublikowaliśmy przed trzema laty z okazji 90 urodzin Stanisława Karpiela

Twórcza dziewięćdziesiątka Staszka Karpiela

Gwiazda filmu Liv Ulmann odwiedziła tylko jeden dom w Zakopanem, a skromne drewniane wnętrza przy Drodze do Daniela zachwyciły norweską aktorkę.

- Powiedziała, że tylko tu miała taki bezpośredni kontakt z naturą - uśmiecha się Stanisław Karpiel na wspomnienie wizyty skandynawskiej piękności, która zagrała w 10 filmach Ingmara Bermana. W "Biołej Izbie" ceniony zakopiański architekt opowiadał o swym życiu i dokonaniach. A fetowało Stanisława Karpiela Towarzystwo Opieki nad Zabytkami oddział podhalański. Okazją do wspomnień były 90. urodziny jubilata. Przybyłych gości powitała Agata Nowakowska-Wolak, prezes podhalańskiego TOnZ.

- Cieszymy że cię mamy w naszym gronie, bądź z nami w zdrowiu jak najdłużej - życzyła Agata Nowakowska-Wolak. Piękny i pyszny tort ufundowała Maria Rzankowska z "Samanty", Stanisław Karpiel dziękował wraz z żoną za wszystkie życzenia i gratulacje. Sam jubilat pokazał, że wiek to stan ducha. Zaśpiewał z góralskim zespołem o miłości i młodości. Jego żona, Barbara Karpiel, przypomniała, że poznali się w 2003 r. na balu karnawałowym w "Sopie" u Zatorskich. Jako że bal był organizowany przez TOnZ, wszyscy przybyli w strojach retro. - Wpadliśmy sobie w oko już od pierwszego tańca i tak zostało do dziś - uśmiecha się Barbara Karpiel.

Dziś Stanisław Karpiel z zaniepokojeniem słucha relacji o bombardowaniu Aleppo. Tam przecież zbudowano stadion na 70 tysięcy widzów według jego projektu i halę na 10 tysięcy ludzi. Czy bomby nie rozbiją potężnych żelbetowych konstrukcji z lat 80.? - To były na tyle nowatorskie konstrukcje, że zamawiający Arabowie nie byli w stanie zrozumieć prezentowanych planów - wspomina Stanisław Karpiel. Dlatego wrócił do Polski, wykonał makietę i po kilku dniach poleciał z gotową już makietą, by pokazać, jak będzie wyglądać obiekt. Do budowy użyto stali sprowadzanej ze Słowacji.

- Aktorka Liv Ulmann odwiedziła tylko jeden dom w Zakopanem i to był właśnie dom Stasia Karpiela - mówi Ewa Fortuna. - Dla nas wszystkich to ważne, że Stanisław jako architekt nigdy nie psuł krajobrazu, jego realizacje upiększały Zakopane w najlepszych latach, wpisywały się w otoczenie. Nic dziwnego, że domy zaprojektowane przez niego chcieli budować w wielu regionach Polski.

Pracował m.in. w Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz w pracowniach architektonicznych w Polsce, Stanach Zjednoczonych i w Syrii. Przeprojektował Wielką Krokiew, zaprojektował wieżę sędziowską. Współprojektował budynki Centralnego Ośrodka Sportu Zakopane, skocznię narciarską w Holmenkollen. A także liczne budynki na Podhalu i za granicą. Jest współtwórcą zagospodarowania narciarskiego rejonu Kasprowego Wierchu, kolei krzesełkowych Goryczkowa i Gąsienicowa, a także studium krajobrazowo-architektonicznego Zakopanego. Laureat wielu międzynarodowych konkursów architektonicznych. Gdy nie można było w PRL-u budować prywatnych domów o kubaturze przekraczającej 60 metrów kwadratowych, to opracował słynną w całym kraju "Karpielówkę". - Te jego domki stawiano w różnych miejscach, nie tylko na Podhalu, ale także na północy Polski czy w Bieszczadach, w Arłamowie - dodaje Ewa Fortuna. Małe domy do wielkości 50 metrów. - Tu zrobiłem kilkanaście, a potem poszło to lawinowo. W pięciu różnych miejscach powstało 120 domów - dodaje Stanisław Karpiel.

Domki podobać się mogą do dziś. Podobnie przed zębem czasu bronią się swą formą obiekty COS. Oryginalna forma dachu starej sali gimnastycznej, która niedawno została odnowiona, nawiązuje do górskiego krajobrazu, nic nie tracąc ze swej funkcjonalności. Zwłaszcza przez wiszący dwukrzywiznowy dach siodłowy. W prostej bryle pływalni zastosował drewniane elementy na zewnątrz, by także podkreślić unikalny, regionalny charakter miejsca, w którym powstała pływalnia.

Jubilat wspominał swe wojenne dzieje i kurierów tatrzańskich, rodzinę Marusarzów, z którą jego familia była bardzo zaprzyjaźniona. Przywołał też postacie słynnych z bezczelności przewodników Władysława Gąsienicy Roja i Jana Bobowskiego, którzy chodzili w czasie okupacji po Krupówkach i jodłowali, udając Tyrolczyków. - Jak miałem 12 lat, to w domu naszym ukrywał się Stanisław Marusarz - mówi Stanisław Karpiel. - Rano się obudziłem i patrzę, a koło mnie w łóżku śpi Staszek. Cała rodzina była wystraszona, żebym się nie wygadał. Ale ja umiałem trzymać język za zębami.

Wspomina, że w obawie przed wywozem do Niemiec sam także niejednokrotnie ukrywał się pod Sarnią Skałką. Tam zrobił sobie szałas, w którym pomieszkiwał, gdy Niemcy przeczesywali uliczkę w poszukiwaniu uciekinierów. - Przychodzili do mnie koledzy, jeździliśmy nawet na nartach. Nastolatków brali wtedy do pracy w Niemczech. Musiałem się cały czas ukrywać. Granica była pod reglami, lotne patrole zapuszczały się dalej. Do domu można było przychodzić, bo miałem z matką umówiony sygnał. Jak było bezpiecznie, to wywieszała białą płachtę na sznurze. Jak można było, to szusem zjeżdżałem do domu. Miałem narty. Można było nocować w domu. Przez jakiś czas chodziłem do szkoły góralskiej. Szybko się to skończyło.Potem była nauka w "Budowlance" i studia na Politechnice Krakowskiej w 1956 r. Po studiach podjął praktykę w Warszawie. Pracował przy konserwacji zabytków u prof. Jana Zachwatowicza. Pracodawca szybko został teściem zdolnego studenta. Pierwszą żoną Stanisława Karpiela została bowiem Krystyna Zachwatowicz.

- Mąż jest bardzo skromny, nie chwali się, że był skoczkiem narciarskim, a wielu nawet dziś wykorzystuje tę jego skromność - z żalem opowiada Barbara Karpiel. I przypomina, że przez ponad 4 lata dla poprzedniego zarządu powiatu jej mąż opracował koncepcję narciarskiego rozwoju dla wszystkich miejscowości. Pisaliśmy zresztą na naszych łamach kilkakrotnie o projekcie "Resort narciarski Kurortu Tatrzańskiego". - Do tej pory nie zobaczył za swą pracę ani grosza. Mój mąż jest honorowy. Polega na danym raz słowie. Skoro starosta zamawia koncepcję, to dla niego jest jasne, że to ma moc pisemnego zlecenia - dodaje Barbara Karpiel. W gronie TOnZ wspomnienia płynęły jeszcze długo. Mówiono o perypetiach związanych z przebudową i modernizacją kolejki na Kasprowy Wierch, o tym, jakiego granitu użyto do budowy kościoła Świętego Krzyża.

Spotkanie z jubilatem muzyką góralską okrasił Krzysztof Trebunia Tutka ze swymi podopiecznymi: Jaśkiem Trebunią Tutką, Jędrkiem Gutem Mostowym, Karoliną Topór-Orawiec i Kasią Stasik.

Rafał Gratkowski

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

tytus 2019-02-26 19:21:50

Dziękuje Stachu

tomasz 2019-02-08 12:16:22

uroczystości pogrzebowe p.Stanisława Karpiela w przyszły piątek to jest 15 lutego o godzinie 13 Znajomy

arch 2019-02-06 09:31:06

Czy ktoś wie kiedy jest pogrzeb?

Wabj 2019-02-05 21:55:54

To z pewnością najbardziej wyjatkowy czlowiek jakiego moglem poznac osobiscie... Zaluje bardzo ze nie zdazylem odwiedzic go po drodze na narty... i juz sie nie uda... Basiu, Jedrek , przyjmijcie moje głębokie wyrazy wspolczucia. Non omnis moriar...

KP 2019-02-05 17:20:36

Pan Stanisław był cudownym człowiekiem. Miał ogromną wiedzę a był taki skromny. Jestem szczęśliwą posiadaczką domu zaprojektowanego przez Pana Stanisława. Niech w Nawii Ci się dobrze wiedzie.

Krzysiek 2019-02-05 08:22:57

Stasiu będzie nam Cię brakowało, niech tam wysoko też się tobą nacieszą.

Galerie

Czar Poroniańskiego Lata

Karpacki dom Andrzeja Gąsienicy-Makowskiego

Teledyskowa premiera Basi Giewont

Prace Jana Muskata w Kmicicu

Deszczowe wybory Nośwarniyjsej Gorolecki w Białym Dunajcu

Święto Ulicy Strążyskiej

Piknik Olimpijski w Kościelisku

Czepkowanie. Blisko 50 absolwentów pielęgniarstwa ukończyło naukę na ANS

Salon Sztuki Pru-Art przy Krupówkach

Piknik Lotniczy czyli niezwykły show na nowotarskim niebie

Wierchowe granie i śpiewania dla Andrzeja Branstattera

Ruszył Zakopiański Festiwal Literacki

Muzyka Szymona Tylki w Atmie

Świat instrumentów pasterskich

Zgadywanki poetyckie w Astorii

Przywitanie Lata w Nowym Targu

Ostatnia droga księdza Stanisława Szyszki

Raz, Dwa, Trzy

Pierwsze rzeczy w Okszy

Włoski Dzień Ojca w "Kmicicu"

Koniec roku szkolnego 2023/2024

Pomnik Kurierów Tatrzańskich w Kuźnicach

Dzień Rodziny przy Siwej Polanie

Gminne zakończenie roku szkolnego 2023/2024

"Dwa zestawy" u Kenara

Podwójne świętowanie w Miętustwie

W rocznicę pierwszego transportu do KL Auschwitz

Uroczysta Sesja Rady Miasta Zakopane

Artyści z Podkarpacia pod Giewontem

Nowy wóz strażacki dla OSP Chochołów

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
RESTAURACJA REGIONALNA w Zakopanem zatrudni KUCHARZA oraz POMOC KUCHENNĄ. 606 208 503.
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, OPERATOR KOPARKI, DŹWIGOWY. Umowy na warunkach niemieckich. 0048 575-001-116
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia PLAC 48 arów, uzbrojony, sąsiadujący z ścieżką rowerową - Harklowa/Dębno. Idealny pod biznes. 510 177 772.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOM JEDNORODZINNY - centrum Nowego Targu. 575 567 874.
PRACA | dam
Poszukujemy REZYDENTA/REZYDENTKI do obsługi nowoczesnych apartamentów w Zakopanem. Oferujemy stabilne zatrudnienie oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem +48 666 522 367.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Szczeniaki Shih tzu z rodowodem. 730 519 594.
PRACA | dam
Aparthotel Renesans w Zakopanem poszukuje kandydatów na stanowisko KELNER/BARMAN. Stabilna praca w nowo otwartym Obiekcie. Zgłoszenia prosimy kierować na adres: restauracja@renesans.pl lub tel. 573676102.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 53.5 m2, również PIWNICA 21 m2. Możliwość połączenia lokali. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
RÓŻNE
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. 536269912.
MOTORYZACJA | sprzedaż
Sprzedam nowego Forda connecta LII kolor szary 3 miejsca z przodu ,hak,bagażnik.Faktura VaT /pełny odpis netto oraz Vat w jednym miesiącu/.Cena 82000 zł /netto/. 601592780 jan_kaczor@wp.pl
Tel.: 601592780
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY - 788 344 233.
PRACA | dam
Biedronka w Jabłonce poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku Zastępca Kierownika Sklepu. Szczegóły oferty pracy oraz link do aplikacji: https://careers.jeronimomartins.com/job-invite/12517/. 222051033 www.pracawbiedronce.pl
Tel.: 222051033
PRACA | dam
Biedronka w Lipnicy Wielkiej poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku Zastępca Kierownika Sklepu. Szczegóły oferty pracy oraz link do aplikacji: https://careers.jeronimomartins.com/job-invite/49546/. 222051033 www.pracawbiedronce.pl
Tel.: 222051033
PRACA | dam
Biedronka w Zakopanem poszukuje osób chętnych do pracy na stanowisku Zastępca Kierownika Sklepu. Szczegóły oferty pracy oraz link do aplikacji: https://careers.jeronimomartins.com/job-invite/39069/. Infolinia 222051033 www.pracawbiedronce.pl
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
USŁUGI | budowlane
KLIMATYZACJA. Oferuje dobór i montaż klimatyzacji a także automatykę kotłowni, ogrzewania. Zapraszam do skorzystania z darmowej wyceny. 504163439 biuro@majerczyk.pl
Tel.: 504163439
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA. 505 429 375.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DO SPRZEDANIA MIESZKANIA W ZAKOPANEM - 607 506 428.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię Działkę widokową w Kościelisku. 600404554 grz.wicik@gmail.com
Tel.: 600404554
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. CHODNIKI TKANE NA KROŚNIE. Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
PRACA | dam
PRACA W PENSJONACIE z zamieszkaniem. 601 661 661.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.